Λαός-Αρχές ενωμένοι την επαύριο της άγριας νύχτας στην Κωνσταντινούπολη | EPA/SEDAT SUNA
Συντάκτης: Νικόλας Ζηργάνος
Οδοιπορικό της «ΕΦ.ΣΥΝ.» στην ματωμένη Κωνσταντινούπολη.
Η πόλη κοιμόταν όταν φτάσαμε, Κυριακή πρωί. Ολα ή σχεδόν όλα έμοιαζαν να έχουν τελειώσει ξαφνικά, σαν ένα κακό όνειρο. Τα συνεργεία του δήμου καθάριζαν τα μπάζα και τα απομεινάρια από τις μάχες στη γέφυρα του Βόσπορου, στην παραλιακή και τα πάρκα όπου είχε χυθεί τόσο αίμα.
Πολίτες και ένστολοι, αποκαμωμένοι από την ένταση και το σοκ, έμειναν αυτό το πρωινό στα σπίτια τους. Η ηρεμία μετά την καταιγίδα. Ολο το βράδυ του Σαββάτου γιόρτασαν στους δρόμους. Εκεί που έδωσαν τη μάχη ενάντια στους πραξικοπηματίες.
«Πρέπει να τους κρεμάσουν» λέει με έμφαση ο ταξιτζής που διασχίζει την έρημη λεωφόρο Ταρλάμπασι, προς το Ταξίμ. Στην εμβληματική πλατεία ανεμίζουν μεγάλες τουρκικές σημαίες πάνω από δύο τεθωρακισμένα. Επικρατεί σιωπή, αν και είναι πια σχεδόν 11, με ανοιχτά τα μαγαζιά, δίχως πελάτες.
Σήμερα είναι μια μέρα που όλοι συλλογίζονται. Είναι ημέρα πένθους, χαρμολύπης, όπως μου είπε ένας νεαρός που είχε χάσει έναν φίλο του πάνω στον πανικό του σαββατόβραδου και από τότε δεν είχε νέα του.
Ομως, όσο προχωρούσα προς το Φατίχ, τη συνοικία-προπύργιο του Ερντογάν, ο κόσμος πύκνωνε μέχρι που έγινε ποτάμι, κοντά στο ομώνυμο τζαμί. Αστυνομικοί των ειδικών δυνάμεων έκαναν σωματικό έλεγχο σε όλους όσοι έμπαιναν μέσα στον περίβολο. Μεταξύ των θυμάτων ήταν και ο Ιλχάμ Βαράνκ, αδελφός του στενότερου συμβούλου του προέδρου. Ο κόσμος περίμενε υπομονετικά κάτω από τον καυτό ήλιο. Πολίτες μοίραζαν δωρεάν νερό και ο κόσμος φώναζε συνθήματα. «Ο Θεός είναι μεγάλος».
Πτώματα με σημαίες
Ξαφνικά, έφτασαν μέσα σε χειροκροτήματα και επευφημίες ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο πρώην πρωθυπουργός Αχμέτ Νταβούτογλου και το μισό υπουργικό συμβούλιο. Η προσευχή άρχισε και ένα τεράστιο πλήθος έσκυψε ευλαβικά προς τις σορούς που ήταν σκεπασμένες με τουρκικές σημαίες.
«Δεν θέλαμε να βάλουμε ούτε μία κομματική σημαία» μου λέει ο 47χρονος Χακάν Αλμπαιράκ, στέλεχος του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ). «Απέναντι στα όπλα των πραξικοπηματιών στάθηκαν δίπλα μας και οπαδοί του λαϊκού κράτους, άνθρωποι που ήξεραν ότι μια χούντα είναι χειρότερη κι από τον χειρότερο πολιτικό. Δεν στήριξαν τον Ερντογάν, κάποιοι ήταν και εχθροί του, στήριξαν τη συνταγματική τάξη».
Ο Αλμπαϊράκ, γνωστός δημοσιογράφος, που πήγε φυλακή νεαρό παιδί για δυσφήμιση του Κεμάλ, ήρθε από την Αγκυρα μόνο και μόνο για να παραστεί στις κηδείες.
Ο 48χρονος Αλμπαϊράκ ήταν στην Αγκυρα την ώρα που τα πολεμικά αεροσκάφη βομβάρδισαν το κοινοβούλιο. «Οι βουλευτές που ήταν μέσα στην αίθουσα αποφάσισαν ομόφωνα να μη φύγουν, να παραμείνουν στη θέση τους.
Ολα τα κόμματα, και τα τέσσερα που αντιπροσωπεύονται στην Εθνοσυνέλευση, το AKP, το Λαϊκό Ρεπουμπλικανικό Κόμμα, (CHP), οι εθνικιστές του MHP αλλά και οι Κούρδοι του HDP, έβγαλαν κοινή ανακοίνωση ενάντια στους επίδοξους πραξικοπηματίες. Ηταν μια σπάνια στιγμή που ενωθήκαμε όλοι».
Αγόρια νεκρά
Ο συγγραφέας Ιμπραχίμ Χασάλ ήταν στη γέφυρα στον Βόσπορο όταν ο στρατός άνοιξε πυρ κατά των διαδηλωτών. Τα κορμιά έπεφταν στην άσφαλτο, αλλά ο κόσμος, γύρω στα 10.00 άτομα, δεν εγκατέλειπε τη μάχη. Σκοτώθηκαν 11 πολίτες, δεκάδες τραυματίστηκαν. Ενα 17χρονο αγόρι σκοτώθηκε την ώρα που μετέφερε τραυματίες. Μέσα στα θύματα ήταν και ένας από τους στενότερους συνεργάτες του Ερντογάν, ο Ερόλ Ολτσόκ και ο 16χρονος γιος του.
Ο Ολτσόκ ήταν συνιδρυτής του AKP, ο άνθρωπος που πρότεινε το όνομα και έφτιαξε το λογότυπο του κόμματος. Μεγάλωσε στην ίδια φτωχογειτονιά της Κωνσταντινούπολης μαζί με τον άγνωστο τότε Ερντογάν και συμπορεύτηκαν για 40 χρόνια. Ηταν υπεύθυνος για όλες τις προεκλογικές εκστρατείες του σε όλη την ταραχώδη διαδρομή, από τη δημαρχία της Κωνσταντινούπολης μέχρι την προεδρία.
Δισεκατομμυριούχος, κομματικό στέλεχος πρώτης γραμμής, θα μπορούσε να αφήσει άλλους να βγάλουν το φίδι από την τρύπα. Δεν το έκανε. Φεύγοντας από το σπίτι του είπε στους φίλους του «αν δεν πάω εγώ, τότε ποιος άλλος;».
Το απόγευμα, στο τζαμί Ιλαχιαγιλάτ, στην ασιατική πλευρά, αμέτρητο πλήθος πήγε για να τον αποχαιρετήσει και να τον τιμήσει. Ο Ερντογάν, μαζί με τον Αμπντουλάχ Γκιουλ, ήταν εκεί, δίπλα δίπλα, ενώ πάνω μας πετούσαν ελικόπτερα και στις γύρω στέγες ήταν αναπτυγμένοι ελεύθεροι σκοπευτές. Χιλιάδες κόσμου πέρασαν από ανιχνευτές μετάλλων και σωματικό έλεγχο.
Εκδίκηση Θεού
Αντίθετα από την τελετή στο Φατίχ, όπου υπήρχε διάχυτη θλίψη, εδώ, κυριαρχούσε ο θρήνος. Ο Γκιουλ έκανε μια σύντομη ομιλία, με τον κόσμο να ανταποκρίνεται θερμά, αλλά όταν έφτασε η ώρα του Ερντογάν, έπεσε απότομα σιγή.
«Η εκδίκηση δεν είναι δική μας δουλειά» είχε πει στο Φατίχ, για να προσθέσει αμέσως «είναι δουλειά του Θεού». Εκεί, δίπλα στον Ολτσόκ και τον γιο του, ο Ερντογάν προσπάθησε να μιλήσει για τον φίλο του και το αγόρι που μεγάλωσε σαν παιδί του.
Η φωνή του έσπασε, ξέσπασε σε λυγμούς, σταμάτησε. Ο κόσμος άρχισε να φωνάζει πολιτικά συνθήματα. «Μείνε όρθιος, μην υποκύπτεις, το έθνος είναι μαζί σου». Πορευτήκαμε προς το νεκροταφείο, με τους τάφους πνιγμένους μέσα στα κυπαρίσσια, τις δάφνες και τις τριανταφυλλιές.
Ο Ερντογάν, σχεδόν δίπλα μας, άρχισε να ψέλνει ένα εδάφιο από το Κοράνι. «Οσοι πέθαναν στον αγώνα για το δίκαιο ζουν ανάμεσά μας κι ας μην τους βλέπουμε, τους αισθανόμαστε κοντά μας». Η φωνή του σταθερή, έψαλε υπέροχα, με τον Γκιουλ δίπλα του, έφυγαν μαζί, με διαφορετικά αυτοκίνητα, μέσα σε χειροκροτήματα και κλάματα του κόσμου.
Οργή λαού
Ο Μουτλού, μετανάστης στη Γερμανία, που βρέθηκε στην Κωνσταντινούπολη για διακοπές, μου λέει, κοιτώντας τα μηνύματα στο κινητό του. «Νομίζαμε ότι όλα τέλειωσαν, μα όχι ακόμα. Τώρα γίνεται μάχη στο αεροδρόμιο Σαμπίχα, μεταξύ 50-60 στρατιωτών και μονάδων της αστυνομίας. Αλλά και στο Ικόνιο, πολιορκείται η αεροπορική βάση που είναι στα χέρια των στασιαστών. Οι αγρότες μπήκαν στον αεροδιάδρομο και οργώνουν για να μην απογειωθούν τα αεροπλάνα.
Ο λαός θα δώσει τη λύση και πάλι». Δίπλα του ένας 65άρης, με κοστούμι και κομποσκοίνι στο χέρι, διαφωνεί. «Οι στρατιωτικοί έχασαν το παιχνίδι γιατί δεν ήταν ενωμένοι. Είχαν μεταξύ τους ομάδες με διαφορετικά συμφέροντα. Κάποιοι πέρασαν από την άλλη πλευρά την τελευταία στιγμή».
«Ναι, αλλά αυτό ήταν το πρώτο πραξικόπημα που απέτυχε χάρις στη λαϊκή κινητοποίηση. Από χθες, η Τουρκία είναι μια άλλη χώρα» λέει με ένταση ένας νεαρός.
Εχει πέσει το φως, επιστρέφουμε στο Ταξίμ, με την κίνηση πια να έχει ξαναβρεί τον γνωστό ρυθμό της Πόλης. Στην πλατεία έχει στηθεί γλέντι, κόσμος με σημαίες, κορναρίσματα, φωνές. «Είναι σαν να κέρδισαν τις εκλογές» σχολιάζει μια Ιταλίδα δημοσιογράφος.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου