Τετάρτη 24 Οκτωβρίου 2018

Ανάλυση: Γιατί ο Τραμπ στοχεύει την Κίνα με την αποχώρηση από την συνθήκη για τα πυρηνικά

Του James Carafano*
Το μεγαλύτερο μέρος της συζήτησης σχετικά με την απόφαση της κυβέρνησης των ΗΠΑ να εγκαταλείψει τη Συνθήκη Πυρηνικών Δυνάμεων Μεσαίου Βεληνεκούς (INF Treaty) χάνει την ουσία του θέματος. Μέχρι στιγμής, τα σχόλια έχουν επικεντρωθεί στο κατά πόσο η απόφαση είναι καλή ή κακή για τον έλεγχο των εξοπλισμών και την διάδοση των πυρηνικών.
Όλα αυτά έχουν μικρή σημασία. Καταργώντας τη Συνθήκη INF, ο Πρόεδρος Τραμπ στέλνει ένα μεγάλο μήνυμα για τον ανταγωνισμό μεταξύ των Μεγάλων Δυνάμεων.

Από τα τάβλι στο σκάκι

Όταν η Κυβέρνηση των ΗΠΑ δήλωσε ότι θέλει να αποχωρήσει την συνθήκη, η οποία είχε συναφθεί πριν από μερικές δεκαετίες και είχε σκοπό να περιορίσει τους κατευθυνόμενους και βαλλιστικούς πυραύλους με βεληνεκές από 500 έως 3.500 μίλια, οι αντιδράσεις αποδείχθηκαν προβλέψιμες. Οι υποστηρικτές του ελέγχου των όπλων εξοργίστηκαν. Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν θύμωσε. Η Ευρώπη αγχώθηκε. Οι υποστηρικτές της αποχώρησης από τη συνθήκη χάρηκαν.

Βεβαίως, το άμεσο ζήτημα αφορά τη συνθήκη και τις ανησυχίες σχετικά με τη συμμόρφωση της Ρωσίας. Το υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ πιστεύει ότι η Ρωσία δεν τηρεί την συμφωνία. Η Ρωσία έχει αναπτύξει τουλάχιστον δύο τάγματα του χερσαίου κατευθυνόμενου πυραύλου Novator 9M729 (γνωστό στο ΝΑΤΟ ως SSC-8). Δεδομένης της εμβέλειας του, πρόκειται για σαφή παραβίαση των όρων της συνθήκης INF.

Φυσικά, η ρωσική παραβίαση δεν είναι κάτι νέο. Συνεχίζεται από το 2014 τουλάχιστον. Η ομάδα του Προέδρου Μπαράκ Ομπάμα έθεσε το ζήτημα στους Ρώσους αλλά δεν έστειλε τίποτα άλλο παρά να στείλει διπλωματικές σημειώσεις.

Λίγο μετά την ανάληψη των καθηκόντων του, ο Πρόεδρος Τραμπ προειδοποίησε τον Πούτιν να συμμορφωθεί με την συνθήκη INF. Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν δώσει στη Μόσχα πολλές ευκαιρίες να συμμορφωθούν με τη Συνθήκη INF.

Αν ξεχάσουμε την παραβίαση της Συνθήκης (όχι ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα έπρεπε να βάλουν στην άκρη το γεγονός), η συνθήκη αυτή τέθηκε σε εφαρμογή για συγκεκριμένο σκοπό: ήταν μέρος μιας συνολικής συμφωνίας μεταξύ του Ρόναλντ Ρέιγκαν και του Μιχαήλ Γκορμπατσόφ για να τερματιστεί ο Ψυχρός Πόλεμος. Ακριβώς επειδή εξυπηρετούσε έναν χρήσιμο σκοπό τότε, δεν σημαίνει ότι εξυπηρετεί ένα χρήσιμο σκοπό τώρα.

Φυσικά, για τους υποστηρικτές του ελέγχου των όπλων, που ασχολούνται με μικρά ζητήματα, η συνθήκη εξακολουθεί να έχει νόημα. Αν υπάρχουν περισσότερες συνθήκες, υποστηρίζουν, τότε ο κόσμος είναι πιο ασφαλής.

Αλλά οι συνθήκες δεν ελέγχουν τα όπλα. Τα κυρίαρχα έθνη ελέγχουν τα όπλα. Οι Συνθήκες απλώς τα βοηθούν στην εφαρμογή του ελέγχου, όταν όλα τα μέρη διαπιστώσουν ότι ο έλεγχος είναι επωφελής για τα συμφέροντά τους.

Τα πράγματα έχουν αλλάξει. Η Ρωσία δεν είναι η Σοβιετική Ένωση. Ο Πούτιν δεν είναι ο Γκορμπατσόφ. Ο κόσμος που αντιμετώπιζαν οι ΗΠΑ, όταν η κυριαρχούσε η ντίσκο μουσική έχει περάσει προ πολλού.

Ένας τρομακτικός Νέος Κόσμος

Ο Πούτιν δεν έχει τη δυνατότητα να πολεμήσει έναν μακρύ, παρατεταμένο πόλεμο με τη Δύση. Μπορεί μόνο να απειλήσει την Ευρώπη σε μια συμβατική σύγκρουση, εάν ο ρωσικός στρατός μπορεί να πολεμήσει και να κερδίσει γρήγορα πριν η Ατλαντική Συμμαχία μπορέσει να κινητοποιήσει μια απάντηση.

Για να ακινητοποιηθεί η Δύση με έναν πόλεμο blitzkrieg, οι πύραυλοι μεσαίας εμβέλειας (ακριβώς αυτοί που απαγορεύονται από την Συνθήκη) θα παρείχαν στον Πούτιν ένα σημαντικό πλεονέκτημα. Θα μπορούσε να κρατήσει σχεδόν όλη την Ευρώπη όμηρο, ενώ τα στρατεύματά του πήγαιναν όπου ήθελαν. Γι 'αυτό και η παραβίαση της Συνθήκης είναι σημαντική για τον Πούτιν. Γι' αυτό η συνθήκη δεν λειτουργεί.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν τη Μόσχα με το ένα χέρι δεμένο. Και διακυβεύονται περισσότερα από την ισορροπία δυνάμεων μεταξύ Ουάσιγκτον και Μόσχας. Η Αμερική πρέπει επίσης να παρακολουθεί την Κίνα.

Η Συνθήκη INF αφορά πολλά περισσότερα από τις πυρηνικές δυνάμεις. Απαγορεύει επίσης τους συμβατικούς πυραύλους με μεσαίο βεληνεκές. Και στον σημερινό κόσμο, καθώς η Κίνα προσπαθεί πολύ για να επεκτείνει τη στρατιωτική της δύναμη, οι Ηνωμένες Πολιτείες βρίσκονται όλο και περισσότερο σε μειονεκτική θέση. Περιορισμένες από τη Συνθήκη INF, ενώ η Κίνα δεν είναι. Εάν η Ρωσία δεν πρόκειται να συμμορφωθεί με τη Συνθήκη, τότε ο κίνδυνος ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι η μόνη χώρα στον κόσμο που αυτο-περιορίζεται είναι πολύ σημαντικός. Πολλοί κινεζικοί χερσαίοι πύραυλοι, όπως ο πύραυλος CJ-10, έχει βεληνεκές λόγω της συνθήκης στις ΗΠΑ είναι απαγορευμένος.

Λόγω της ανισορροπίας που επιβάλλεται στις Ηνωμένες Πολιτείες από τη συνθήκη, η Ουάσιγκτον παρεμποδίζεται στο να παρουσιάσει μια ισχυρή αποτρεπτική δύναμη στην περιοχή του Ινδο-Ειρηνικού, ενώ η Κίνα δεν έχει περιορισμούς ελέγχου των όπλων για την κατασκευή της πυραυλικής της δύναμης.

Εξισορρόπηση ισχύος

Η Κυβέρνηση Τραμπ έχει σωστά αναγνωρίσει ότι η Συνθήκη INF έχει επιζήμιες επιπτώσεις στην ικανότητα της Ουάσιγκτον να διαχειρίζεται τον ανταγωνισμό μεταξύ των Μεγάλων Δυνάμεων. Η απόσυρση από τη συνθήκη καταργεί ένα νομικό εμπόδιο που περιορίζει επικίνδυνα την ικανότητα της Ουάσιγκτον να επεκτείνει την πυρηνική ομπρέλα αποτροπής ,τόσο στην Ευρώπη, όσο και στην περιοχή του Ινδο-Ειρηνικού.

Το status quo έδωσε τόσο στη Ρωσία όσο και στην Κίνα ένα δωρεάν γεωστρατηγικό γεύμα. Παίζοντας σκάκι, ο Τραμπ έθεσε μια σημαντική πρόκληση για το Πεκίνο και τη Μόσχα. Αν φτιάξουν περισσότερους πυραύλους, οι ΗΠΑ θα φτιάξουν ακόμα περισσότερους και θα αυξήσουν και τις αντιπυραυλικές τους δυνάμεις. Ή μπορούν να διαπραγματευτούν και να τιμήσουν μια νέα συνθήκη για τη μείωση των όπλων που θα επιλύσει τις προκλήσεις του 21ου αιώνα.

*Ο James Jay Carafano είναι αντιπρόεδρος του Ιδρύματος Heritage, διευθύνει την έρευνα του think tank σε θέματα εθνικής ασφάλειας και εξωτερικών σχέσεων.

Πηγή National Interest, φωτογραφία αρχείου REUTERS

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου