Τα κέρδη «απογειώνονται» και οι μισθοί βυθίζονται

ΕΡΕΥΝΑ ΣΥΝΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΣΥΝΔΙΚΑΤΩΝ (ΕΤUC)

Τα κέρδη «απογειώνονται» και οι μισθοί βυθίζονται

Αφροδίτη Τζιαντζή

ΕΦΣΥΝ

Νέα πανευρωπαϊκή έρευνα αποδεικνύει ότι οι πραγματικοί μισθοί στη χώρα μας μειώθηκαν αθροιστικά, τη διετία 2022-23, σχεδόν κατά 9,4%, ποσοστό υπερδιπλάσιο του ευρωπαϊκού μέσου όρου

Ενώ η ελληνική κυβέρνηση πανηγυρίζει προκαταβολικά για την υποτιθέμενη «τέταρτη διαδοχική αύξηση» του κατώτατου μισθού, νέα πανευρωπαϊκή έρευνα αποδεικνύει ότι οι πραγματικοί μισθοί στη χώρα μας μειώθηκαν αθροιστικά, τη διετία 2022-23, σχεδόν κατά 9,4%, ποσοστό υπερδιπλάσιο του ευρωπαϊκού μέσου όρου. Την ίδια χρονική περίοδο οι ελληνικές επιχειρήσεις αύξησαν τα κέρδη τους κατά 9,3% σε σύγκριση με το 2021, όταν το αντίστοιχο ποσοστό στην ευρωζώνη και στην Ε.Ε. είναι 2,1%.

Τα παραπάνω στοιχεία περιλαμβάνονται στην τελευταία έκθεση του Ινστιτούτου της Συνομοσπονδίας Ευρωπαϊκών Συνδικάτων (ΕΤUC), έχοντας πηγή την ετήσια βάση μακροοικονομικών δεδομένων της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών και Χρηματοδοτικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (AMECO Database). Oπως σημειώνει η ΕTUC, oι μισθοί των εργαζομένων στην Ευρώπη εξακολουθούν να μειώνονται με πραγματικούς όρους, ενώ τα κέρδη των επιχειρήσεων αυξάνονται με ρυθμούς υψηλότερους από τον πληθωρισμό.

Αν λάβουμε υπόψη την επίδραση του πληθωρισμού, η πραγματική αξία των μισθών στις χώρες της Ε.Ε. μειώθηκε κατά 0,22% το 2023, ενώ είχε προηγηθεί μείωση 4% το 2022. Αντίστοιχα στην ευρωζώνη οι μισθοί μειώθηκαν το 2023 κατά 0,72%, αφού είχαν υποχωρήσει κατά 4,54% το 2022. Σε αντίθεση με τη συρρίκνωση των μισθών, τα πραγματικά εταιρικά κέρδη αυξήθηκαν κατά μέσο όρο στις χώρες της Ε.Ε. σχεδόν κατά 1,5% το 2023 και 0,5% το 2022. Οι επιχειρήσεις στη ζώνη του ευρώ αύξησαν τα κέρδη τους κατά 1,9% το 2023, ενώ το 2022 η αύξηση ήταν οριακή, της τάξης του 0,02%.

Οι πραγματικοί μισθοί συρρικνώθηκαν το 2023 σε 9 κράτη-μέλη της Ε.Ε., ενώ σε άλλα 10 οι αυξήσεις των εταιρικών κερδών ήταν υψηλότερες από τις αυξήσεις στους πραγματικούς μισθούς.

Οι υψηλότερες αυξήσεις στα πραγματικά κέρδη των επιχειρήσεων σημειώθηκαν στη Σλοβακία και τη Ρουμανία, με 8% και 7% αντίστοιχα, ενώ στις ίδιες χώρες η εξέλιξη των πραγματικών μισθών ήταν αρνητική (-1% και -0,2%). Η Τσεχία και η Ιταλία ήταν οι χώρες όπου παρατηρήθηκαν οι μεγαλύτερες μειώσεις πραγματικών μισθών (-4,6% και -2%), όταν τα κέρδη κινήθηκαν αυξητικά (+5,4% και +1,28%).

Σύμφωνα πάντα με τους πίνακες που παραθέτει η ΕΤUC, οι πραγματικοί μισθοί συρρικνώθηκαν επίσης στη Σουηδία (-1,9%), τη Γερμανία (-1,3%), τη Φινλανδία (-0,3%) και τη Γαλλία (-0,2%).

Στην Ελλάδα οι πραγματικοί μισθοί μειώθηκαν μεν κατά 0,2%, κοντά στον ευρωπαϊκό μέσο όρο, αλλά τα εταιρικά κέρδη αυξήθηκαν κατά 5,9%, με τον τρίτο ταχύτερο ρυθμό στην Ε.Ε. των 27. Πριν χαρούμε για τη μερική σύγκλισή μας με τους υπόλοιπους Ευρωπαίους μισθωτούς, έστω σε όρους χασούρας, ας αναλογιστούμε ότι το 2022 οι Ελληνες απώλεσαν πάνω από το 9,2% της πραγματικής αξίας του μισθού τους, εξαιτίας του καλπάζοντος πληθωρισμού.

Την ίδια χρονιά τα κέρδη των ελληνικών επιχειρήσεων αυξήθηκαν σχεδόν κατά 7%, ένα από τα υψηλότερα ποσοστά στην Ε.Ε.

Η ανάλυση της ΕΤUC για την ψαλίδα εταιρικών κερδών και μισθών δημοσιεύθηκε λίγο πριν από το μανιφέστο της συνομοσπονδίας με θέμα «Κατακτώντας μια δίκαιη συμφωνία για τους εργαζομένους», το οποίο παρουσιάστηκε αυτή την εβδομάδα στο Ευρωκοινοβούλιο, εν όψει των επερχόμενων ευρωεκλογών.

«Τα στοιχεία δείχνουν το πώς οι εργαζόμενοι αναγκάζονται να πληρώνουν το τίμημα μιας πληθωριστικής κρίσης η οποία προκαλείται κυρίως από τις επιχειρήσεις, που εκμεταλλεύονται τα προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα για να αυξήσουν τα περιθώρια κέρδους τους», υπογραμμίζει η έρευνα.

Tην ίδια στιγμή εξακολουθεί να μειώνεται και η αγοραστική δύναμη των μισθωτών, όπως καταγράφεται επίσης στην ετήσια έκθεση του Ινστιτούτου της ΕTUC για την Αξιολόγηση των Συνθηκών Εργασίας στην Ε.Ε. (Benchmarking Working Europe 2024). Τις μεγαλύτερες απώλειες σε μονάδες αγοραστικής δύναμης το 2023 είχαν οι εργαζόμενοι στην Ουγγαρία, την Τσεχία και την Ιταλία, όμως η Ελλάδα παραμένει η χώρα με τον χαμηλότερο κατώτατο μισθό σε όρους αγοραστικής δύναμης, μετά τη Σλοβακία, τη Βουλγαρία και τη Λετονία. Την ίδια στιγμή στην Ελλάδα μόνο το 14% των εργαζομένων καλύπτεται από συλλογικές συμβάσεις εργασίας, το χαμηλότερο ποσοστό στην Ε.Ε. μετά την Πολωνία.