Στάχτη σχεδόν 110.000 στρέμματα σε λίγες εβδομάδες

Γιώργος Μουρμούρης

(φωτογραφία ΒΑΣΙΛΗΣ ΨΩΜΑΣ/EUROKINISSI)

▸Εγκατάλειψη και εκμετάλλευση βάζουν φωτιά στα δάση

Την Τρίτη 27 Ιουλίου μια φωτιά που ξέσπασε στον οικισμό της Σταμάτας, στα βόρεια-βορειονατολικά του νομού Αττικής, μέσα σε λίγες ώρες άφησε πίσω της τέσσερα ολοσχερώς καμένα σπίτια, άλλα επτά ή οκτώ με σοβαρές ζημιές και 15 κατεστραμμένα αυτοκίνητα. Λίγες ώρες αργότερα, ένα γεγονός που άλλοτε θα προκαλούσε θύελλα αντιδράσεων και πολιτικές αντιπαραθέσεις, καθώς η καταστροφή «χτύπησε» σε απόσταση μόλις 30 χιλιομέτρων από το κέντρο της Αθήνας, είχε υποβαθμιστεί σε ένα συνηθισμένο θέμα «ροής» στα περισσότερα διαδικτυακά ΜΜΕ.

Η φιλοκυβερνητική στάση μεγάλου μέρους των συστημικών ΜΜΕ αποτελεί, βεβαίως, μια εξήγηση για αυτή τη «βουβαμάρα» μπροστά στην αστραπιαία καταστροφή, όχι όμως τη μοναδική. Το τραύμα που προξένησαν οι πάνω από 100 νεκροί στο Μάτι, πριν τρία χρόνια, πρώτα από όλους στους οικείους των θανόντων και σε όσους βίωσαν την καταστροφή αλλά και στην κοινωνία συνολικά, έχει πλέον υποβιβάσει τις καταστροφές δασικού πλούτου αλλά και περιουσιών από πυρκαγιές σε κάτι που περιλαμβάνει η θερινή «ατζέντα».

Και όμως, τρία χρόνια μετά τη μεγάλη καταστροφή, λίγα πράγματα έχουν αλλάξει στην αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών, που –ειδικά στην περίπτωση της Ελλάδας με τις εκτεταμένες ζώνες αυθαίρετης δόμησης οι οποίες τακτικά νομιμοποιούνται από τις εκάστοτε κυβερνήσεις– συχνά μετατρέπονται σε «εύφλεκτες» μικτές περιοχές δασικού και δομημένου περιβάλλοντος. Πέραν της δημιουργίας του συστήματος έγκαιρης ειδοποίησης μέσω του 112, ενός εργαλείου εξαιρετικά χρήσιμου που όμως δεν αποτελεί πανάκεια, και της ενοικίασης πανάκριβων μέσων αεροπυρόσβεσης (σε 50.000.000 ευρώ εκτιμάται το κόστος τους για φέτος), η διαχείριση των δασικών πυρκαγιών ακολουθεί το μοντέλο των τελευταίων 23 χρόνων, από το έτος-σταθμό 1998, όταν η ευθύνη της δασοπυρόσβεσης πέρασε στην Πυροσβεστική από τη Δασική Υπηρεσία.

Δάση παρατημένα στην τύχη τους, ασυντήρητα καλώδια της ΔΕΗ, χορταριασμένες αντιπυρικές ζώνες, πανάκριβα συστήματα πυρόσβεσης, όπως στο πευκοδάσος του Σχοινιά, που σαπίζουν και, βεβαίως, ο παράγοντας του κέρδους δια της παντοειδούς επιχειρηματικής εκμετάλλευσης της (δασικής) γης, αποτελούν ένα διαρκές εύφλεκτο υπόστρωμα που θα απειλεί από στιγμή σε στιγμή να τυλίξει στις φλόγες τα δάση. Από κοντά και οι κόντρες στα ανώτερα κλιμάκια της ιεραρχίας του Πυροσβεστικού Σώματος, η έλλειψη ενός ενιαίο κέντρου οργάνωσης και διαχείρισης των συμβάντων αλλά και πρόληψης, με απομάκρυνση κλαδιών, μπάζων και χόρτων και συντήρηση του δικτύου μεταφοράς ενέργειας.

Έτσι, στο πρώτο μισό της αντιπυρικής περιόδου του 2021 (μέχρι τις 12/7) 109.830 στρέμματα είχαν ήδη μετατραπεί σε στάχτη, με τις γκρίζες πια βόρειες-βορειοανατολικές πλαγιές των Γερανείων να «συνεισφέρουν» στον εφιαλτικό αριθμό των 71.000 καμένων στρεμμάτων.

ΠΗΓΗ ΠΡΙΝ