Η «άλλη βία» στην ΑΣΟΕΕ και τα πανεπιστήμια

Με αφορμή τα άθλια γεγονότα στην ΑΣΟΕΕ με πρωταγωνιστή γνωστό καθηγητή που η πορεία του προκαλεί τεράστια ερωτήματα για το Υπουργείο Παιδείας, θυμίζουμε:

Η «άλλη βία» στην ΑΣΟΕΕ και τα πανεπιστήμια

Γιώργος Μουρμούρης

▸ Ο τρόπος δόμησης του κυβερνητικού αφηγήματος περί αναγκαιότητας πανεπιστημιακής αστυνομίας αποκαλύπτεται και μέσα από τα συνεχή περιστατικά επεμβάσεων της ΕΛΑΣ στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο. Το Πριν «ξεδιπλώνει» το χρονικό με τη βοήθεια φοιτητών που έζησαν τα γεγονότα.

Η βία; Ποια βία;, τιτλοφορείται ένα βιβλίο – συλλογή κειμένων του Γάλλου φιλοσόφου Ζωρζ Λαμπικά. Δεν θα μπορούσε ίσως να υπάρξει καλύτερος τίτλος για τη συζήτηση γύρω από τη βία, εντός ή εκτός εισαγωγικών, στα πανεπιστημιακά ιδρύματα και δη στην ΑΣΟΕΕ, όπου μετά και τη διαπόμπευση του πρύτανη του ιδρύματος φούντωσαν ξανά στον δημόσιο διάλογο τα περί «ανομίας», με κατάληξη το νομοσχέδιο περί πανεπιστημιακής αστυνομίας.

Και αυτό γιατί, όπως και σε άλλες περιπτώσεις έτσι και στο ζήτημα των ΑΕΙ, όσοι σπεύδουν να καταδικάσουν τη βία «από όπου κι αν προέρχεται» συνήθως «ξεχνούν» να μιλήσουν για τη βία που αποτελεί «στοιχείο αναγκαστικότητας», όπως το είχε θέσει «γλυκά» ο νυν υπουργός Εσωτερικών Μάκης Βορίδης: την αστυνομική βία. Τέτοιου είδους βία στην ΑΣΟΕΕ, από όπου «άρχισαν όλα», τα τελευταία χρόνια υπήρξε μπόλικη.

Το μεσημέρι της 25ης Φεβρουαρίου 2020 το Οικονομικό Πανεπιστήμιο λειτουργούσε ακόμη κανονικά. Στη ζώνη μαθημάτων, μεταξύ των ωρών 1μ.μ.-3 μ.μ., η σχολή έσφυζε από φοιτητές, τα αμφιθέατρα ήταν γεμάτα. Ξαφνικά ΜΑΤ εφορμούν στο προαύλιο επί της Πατησίων, καταδιώκοντας άτομα του αντιεξουσιαστικού χώρου. Πετούν δακρυγόνα και κρότου λάμψης.

Ο καπνός εισέρχεται στο κτήριο, η ατμόσφαιρα γίνεται αποπνικτική. Ο φύλακας ζητά από τους φοιτητές που έκαναν μαθήματα στο ισόγειο να εκκενώσουν τη σχολή. Εκείνοι αποχωρούν από την πλαϊνή είσοδο ενώ τα ΜΑΤ μπαίνουν μέχρι μέσα στη σχολή. Τους αποχωρούντες φοιτητές «σκανάρουν» οι αστυνομικοί των ΜΑΤ, σταματώντας για σωματικό έλεγχο όποιον, βάσει εμφάνισης, τους έμοιαζε «ύποπτος» για ό,τι είχε προηγηθεί.

«Κάθε φορά σκεφτόμουν πώς θα φτάσω στη σχολή χωρίς να με σταματήσουν αστυνομικοί»

Φαντάζει παράδοξο, όμως η βία της «ασφυξίας» των δακρυγόνων εντός της ΑΣΟΕΕ ήταν «πταίσμα» μπροστά σε αυτό που είχε προηγηθεί μόλις την προηγούμενη ημέρα: Στις 24 Φεβρουαρίου, αστυνομικός της Ασφάλειας είχε τραβήξει όπλο εντός της σχολής, στρέφοντάς το σε ευθεία βολή κατά φοιτητών. Δύο ημέρες αργότερα, στις 26 του ίδιου μήνα, φοιτητές του Οικονομικού Πανεπιστημίου και άλλων σχολών πραγματοποίησαν διαδήλωση προς τη ΓΑΔΑ, καταγγέλλοντας το περιστατικό και ευρύτερα την ασφυκτική αστυνομική παρουσία στη σχολή.

Η διαδήλωση χτυπήθηκε άγρια από την ομάδα Δράση κοντά στον σταθμό «Πανόρμου» του μετρό, με τα μηχανάκια των αστυνομικών να εφορμούν με φόρα και από πίσω στο σώμα της διαδήλωσης, ενώ οι φοιτητές αποχωρούσαν. Την ημέρα που στο προαύλιο της Πατησίων 76 νέοι και νέες βρίσκονταν αντιμέτωποι με το όπλο ενός αστυνομικού, είχε μόλις αθωωθεί φοιτητής ο οποίος είχε «απαχθεί» από την ΕΛΑΣ κάτω από το σπίτι του, το απόγευμα της 11ης Νοεμβρίου, κατηγορούμενος για τα όσα έλαβαν χώρα το πρωί εκείνης της ημέρας στην ΑΣΟΕΕ.

Τι είχε συμβεί; Η Δάφνη, δευτεροετής φοιτήτρια τότε, θυμάται: «Μία εβδομάδα πριν τον τριήμερο εορτασμό του Πολυτεχνείου, την Κυριακή 10 Νοέμβρη, άνδρες της ΟΠΚΕ εισβάλλουν στο χώρο της σχολής και ανοίγουν χώρους πολιτικών ομάδων, κάνοντας υποτίθεται έρευνα για.. πολεμικό εξοπλισμό και ναρκωτικά. Το ίδιο βράδυ η πρυτανεία ανακοινώνει lockdown της σχολής για μία βδομάδα, ενόψει του Πολυτεχνείου. Για τη Δευτέρα 11 Νοέμβρη ο φοιτητικός σύλλογος είχε προγραμματίσει ήδη νέα γενική συνέλευση.

Έτσι λοιπόν αποφασίσαμε να κάνουμε κανονικά τη συνέλευσή μας». Αρκετοί φοιτητές είχαν μόλις προλάβει να μπουν στο προαύλιο της σχολής, όταν στο εμφανίστηκαν δυνάμεις των ΜΑΤ. «Το αποτέλεσμα ήταν να εγκλωβιστούν συμφοιτητές μας εντός του πανεπιστημίου με τις δυνάμεις καταστολής να ρίχνουν συνεχόμενα δακρυγόνα και να χτυπάνε φοιτητές», εξιστορεί στο Πριν η Δάφνη.

Ο Ορφέας, τεταρτοετής φοιτητής τότε, αφηγείται: «Ένα παιδί δίπλα μου το είχαν χτυπήσει στο κεφάλι με τα γκλοπ και αιμορραγούσε. Το ΕΚΑΒ δεν ήρθε για κάνα δίωρο. Θυμάμαι μερικές κοπέλες δίπλα να φοβούνται πως θα μας σκοτώσουν οι αστυνομικοί. Μας πετούσαν δακρυγόνα και δεν είχαμε πού να πάμε».

Ο Ορφέας κάνει λόγο για τέτοιο κλίμα τρομοκρατίας τη χρονιά 2019-2020 που κάποιους, όπως και τον ίδιο, τους αποθάρρυνε από το να παρακολουθούν μαθήματα. «Υπήρχε μια κατάσταση που όλα τα προηγούμενα χρόνια κλιμακωνόταν αλλά πλέον δεν είχε όριο», σημειώνει. «Κάθε φορά σκεφτόμουν πώς θα φτάσω στη σχολή χωρίς να με σταματήσουν αστυνομικοί», καταλήγει.

Μεθοδευμένη και διαχρονική στοχοποίηση

Η αστυνομική βία ήταν παρούσα στην ΑΣΟΕΕ μέχρι τις τελευταίες μέρες λειτουργίας της, πριν κλείσει λόγω κορονοϊού. Στις 28 Φλεβάρη 2020, στο πλαίσιο κατάληψης με απόφαση του φοιτητικού συλλόγου, πραγματοποιούταν ρεμπέτικο γλέντι εντός της σχολής. Όλα κυλούσαν ήρεμα, μέχρι που ξαφνικά, λόγω κάποιων επεισοδίων αρκετά μακρύτερα, εμφανίστηκαν διμοιρίες των ΜΑΤ. Οι φοιτητές εγκλωβίστηκαν ξανά στο εσωτερικό της σχολής, όπου και παρέμειναν για ώρες μέχρι να καταφέρουν να βγουν με ασφάλεια, με τη βοήθεια μιας μεγάλης συγκέντρωσης αλληλεγγύης.

Το Οικονομικό Πανεπιστήμιο, όμως, βρισκόταν στο στόχαστρο της καταστολής από πολύ παλιότερα. Το μακρινό 2013, ΜΑΤ εισέβαλλαν στο εσωτερικό της σχολής, καταδιώκοντας μετανάστες μικροπωλητές, υπό το βλέμμα του τότε υφυπουργού Ανάπτυξης και νυν υπουργού Μετανάστευσης, Νότη Μηταράκη. Από τη μανία της ΕΛΑΣ δεν είχε διαφύγει ούτε… Ινδός καθηγητής, ο οποίος τον Μάιο του 2012, ενώ κινούνταν προς την ΑΣΟΕΕ για να συμμετάσχει σε ημερίδα, είχε προσαχθεί για εξακρίβωση στοιχείων.

ΠΗΓΗ ΠΡΙΝ