ΧΡΗΣΙΜΕΣ ΣΥΝΔΕΣΕΙΣ | ΚΕΙΜΕΝΑ | ΒΙΝΤΕΟ

Πέμπτη 19 Δεκεμβρίου 2024

Πίσω από τον πόλεμο στη Συρία οι σκιές δύο αραβο-ισλαμικών αγωγών φυσικού αερίου

Γράφει ο Κρεσέντσιο Σαντζίλιο

Ο πόλεμος στη Συρία, βραχύβιος μεν καταλυτικός δε έφερε στην επιφάνεια μια πραγματικότητα που ο Ασάντ είχε αποκλείσει για να ευνοήσει τη Ρωσία. Τώρα επανέρχεται επιτακτικά μετά την εξαφάνιση του Σύρου προέδρου και την περιθωριοποίηση των δύο ρωσικών βάσεων και των συναφών πολιτικο-στρατηγικών ενδιαφερόντων.

Γιατί η υποστήριξη του Ασάντ από τους Ρώσους και η βοήθειά τους σε αυτόν κατά τη διάρκεια του συριακού εμφυλίου δεν είχε μόνο τον ως άνω πολιτικο-στρατηγικό σκοπό. Αυτός ήταν ο «επίσημος» σκοπός τον οποίο τα δύο κράτη εμφάνιζαν ως αιτία της συμμαχίας.

Για έναν δεύτερο, ουδόλως υποδεέστερο, σκοπό κανείς ποτέ δεν «άνοιξε κουβέντα»: αναφερόμαστε στον ενεργειακό και στις δυνατότητες ελέγχου των οδών ανεφοδιασμού της Ευρώπης, και ουσιαστικά της Ευρωπαϊκής Ένωσης.


Υπήρχε – και υπάρχει ακόμη, ίσως με κάποιες πιο ευνοϊκές προοπτικές – από χρόνια το σχέδιο ενός μεγάλου αγωγού για την μεταφορά στην Ευρώπη του πετρελαίου και φυσικού αερίου από Κατάρ, Αραβικά Εμιράτα και Σαουδική Αραβία μέσω της Συρίας, και επομένως μέσω της Τουρκίας, κάτι που όχι μόνο θα ήταν οικονομικά συμφέρον για όλους, αλλά θα παράκαμπτε δραστικά και την αγορά ρωσικού φυσικού αερίου μέσω των δύο Nord Stream, με ανυπολόγιστη ζημιά για την Gazprom και τη Ρωσία.

Ενισχύστε το militaire.gr ,δείτε γιατί ΕΔΩ


Αυτός ο αραβικός αγωγός ήταν ο φόβος και τρόμος του Πούτιν πριν ακόμα το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία το 2022.

Η άρνηση του Ασάντ το 2009 να δεχθεί αυτό το σχέδιο ήταν συμφωνημένη με τους Ρώσους με αντάλλαγμα την προστασία και στρατιωτική βοήθεια και παράλληλα τη ρωσική «προέκταση» στην Ανατολική Μεσόγειο με την ναυτική και αεροπορική δύναμη των δύο βάσεων.

Μια άρνηση στην οποία το Κατάρ απάντησε με μια ανοιχτή εχθρότητα έναντι του συριακού καθεστώτος και υποστήριξη με κάθε μέσο των δυνάμεων που πολεμούσαν τον Ασάντ.

Σήμερα η κατάσταση φαίνεται να ανοίγει τη πύλη πραγμάτωσης του παλιού καταριανού project. Ξαναέρχεται επί σκηνής η ενεργειακή υπόθεση και κανείς πια δεν λογαριάζει τη ρωσική στρατιωτική παρουσία, ανίκανη πλέον να δημιουργήσει τετελεσμένα.

Βεβαίως η πρώτη ενδιαφερόμενη είναι η Τουρκία. Και βεβαίως θα πρέπει να ειπωθεί πως η «μετάλλαξη της Συρίας» που βλέπουμε να διαδραματίζεται αυτές τις μέρες και εβδομάδες υπήρξε καρπός του colpo da maestro της Τουρκίας, μετά από χρόνια διεργασία προετοιμασίας των δυνάμεων που θα έδιναν τη χαριστική βολή σε ένα καθεστώς που αποδείχθηκε χάρτινο, όχι επειδή δεν διέθετε υλική πολεμική δύναμη, αλλά γιατί εσωτερικά είχε διαβρωθεί στα καταστατικά του στοιχεία αφ’ ενός και αφ’ ετέρου είχε παντελώς κατορθώσει να δημιουργήσει αβυσσαλέο μίσος εναντίον του από έναν ολόκληρο λαό καταπατημένο και εξοντωμένο.

Όσο και να θέλει τώρα ο Ερντογάν να μας πείσει πως ειλικρινά μόνο η «ανεξαρτησία της Συρίας» τον ενδιαφέρει και των πολιτών της και γι’ αυτό οργάνωσε επιμελώς όλη την «εκστρατεία» κατάρριψης του Ασάντ, τα πάντα δείχνουν ότι όλα τα λεγόμενά του είναι «άλλα λόγια ν’ αγαπιόμαστε».

Από τη μια μεριά θα μπορεί επιτέλους να γίνει πράξη ο αγωγός που θα φέρνει άφθονη ενέργεια από Κατάρ, Εμιράτα και Σαουδαραβία στην Ευρώπη σε συμφέρουσες τιμές, ενώ η Τουρκία θα γίνει το μεγαλύτερο διακομιστικό κέντρο με έσοδα πρωτοφανούς ύψους, όπερ σημαίνει και κατά κάποιο τρόπο, ίσως και αποφασιστικό, υποβάθμιση της διακομιστικής αξίας της Αλεξανδρούπολης ως κέντρο μεταφοράς και διακίνησης του αρκετά, πιο ακριβού αμερικανικού LNG προς την Ευρώπη.

Το κέρδος θα είναι εξίσου σημαντικό και για τις προαναφερόμενες αραβικές χώρες στη προσπάθεια τους να διαφοροποιήσουν τις εξαγωγές τους αποφεύγοντας τις επικίνδυνες ατραπούς του Περσικού Κόλπου.

Η Τουρκία λοιπόν η μεγάλη κερδισμένη, αναμφισβήτητα.

Με τον αραβικό αγωγό η Τουρκία γίνεται βασικό ενεργειακό hub μεταξύ Ευρώπης, Ασίας και Μέσης Ανατολής και ελεγκτής/άμεσος συμμετέχων στους άφθονους πόρους που θα διοχετεύονται μέσω του εδάφους της.

Εκείνο που μένει να δούμε τώρα είναι ποιο μέρος του λόγου θα θέλουν ή όχι να είναι οι ΗΠΑ σε όλο αυτό το αλισβερίσι, εκτός από το ότι και αυτές είναι σίγουρα κερδισμένες από την εξαφάνιση του Ασάντ μετά από δεκαετίες άκαρπων προσπαθειών τους. Να δούμε ποια «συμμετοχή» τους θέλουν να έχουν σε όλο το σχέδιο και εάν, μέσω αυτής της «συμμετοχής», θα μπορούν να ελέγχουν και αυτοί, και έως ποιο σημείο, την τροφοδότηση των «συμμάχων και φίλων» Κοινοτικών χωρών.

Εκτός όμως από το αραβικό σχέδιο αγωγού Κατάρ-Τουρκίας που είδαμε παραπάνω, μεταφοράς φυσικού αερίου από το North Field, καταρο-ιρανικής εκμετάλλευσης, μέσω Σαουδαραβίας, Ιορδανίας στη Συρία και απ΄ εκεί στη Τουρκία με προορισμό την Ευρώπη, ένα δεύτερο σχέδιο αγωγού γεωπολιτικού περιεχομένου είναι τώρα 7-8 χρόνια που «μελετάται».

Είναι το «ισλαμικό σχέδιο» με ονομασία Islamic Gas Pipeline που προτείνει το Ιράν. Προβλέπει τη μεταφορά φυσικού αερίου από τα ιρανικά κοιτάσματα South Pars (τα οποία μαζί με εκείνα του North Field αποτελούν τα μεγαλύτερα στο κόσμο), κι αυτά καταρο-ιρανικής διαχείρισης, με μια διαδρομή μέσω του Ιράκ και τη Συρία και τερματικούς σταθμούς στα συριακά, λιμάνια με δυνατότητα συνέχισης προς Ευρώπη με πλοία ή με σύνδεση με το τουρκικό δίκτυο.

Η ικανότητα του κάθε αγωγού υπολογίζεται μεταξύ 30 και 40 δις κυβικών μέτρων φυσικού αερίου το χρόνο, συνολικά 60 με 80 δις m3, σημαντική ποσότητα για μια μερική κάλυψη των περίπου 400 δις m3 αναγκών της Ευρώπης, έχοντας υπόψη ότι το Nord Stream είχε μια ικανότητα 55 δις m3 το χρόνο.

Ασφαλώς η κατασκευή των δύο αγωγών δεν είναι εύκολη υπόθεση. Από χρηματική άποψη μάλλον δεν θα υπάρχει κανένα πρόβλημα. Τραχείς ορεινοί όγκοι όμως και εδάφη ερήμου, μια ασφάλεια που μπορεί να υπάρξει μόνο μέσα σε ένα ήρεμο πολιτικό τοπίο, η ανάγκη πολύ προηγμένων τεχνολογιών ως εγγύηση επιχειρησιακής αποδοτικότητας σε πολύ ακραίες συνθήκες κλίματος και εκτεταμένων υποδομών, η υποχρέωση εκτενών αποναρκοποιήσεων του εδάφους, οι σημαντικές επενδύσεις για την ασφάλεια των επιχειρήσεων: αυτά είναι τα κυριότερα εμπόδια που πρέπει να υπερβούν στην πραγματοποίηση των δύο έργων.

Το κόστος για τον αγωγό Κατάρ-Τουρκία υπολογίζεται σε 10 δις δολαρίων, ενώ εκείνο για το Ιράν-Ιράκ-Συρία σε περίπου 7-8 δις δολαρίων, ποσά που οπωσδήποτε θα αυξηθούν έτσι κι αλλιώς με την δημιουργία υποστηρικτικών υποδομών όπως σταθμοί συμπίεσης και χώροι αποθήκευσης.

Είναι φυσικό να υποθέσουμε πως για χώρες όπως το Κατάρ ή το Ιράν τα ως άνω ποσά δεν θα πρέπει να είναι απαγορευτικά, και ακόμη λιγότερο εάν στο σχέδιο «μπει» και η Κίνα, άκρως ενδιαφερόμενη στην επέκταση της επιρροής της στη περιοχή.

Με όλα ετούτα τα στοιχεία είναι φανερό πως η εγκατάσταση των δύο αγωγών βραχυπρόθεσμα είναι μάλλον αρκετά προβληματική εξαιτίας των έκρυθμων και ασταθών τοπικών καταστάσεων. Μέσο-μακροπρόθεσμα όμως δεν αποκλείεται να έχουν εντωμεταξύ παρουσιαστεί τέτοιοι ενεργειακοί όροι που να διευκολύνουν το έργο με νέα στρατηγικά προτερήματα.

Υπάρχει και ο «αμερικανικός παράγον». Είπαμε για την ενδεχόμενη αμερικανική «συμμετοχή» – τεχνική, υποτίθεται – στη δημιουργία των δύο αραβο-ισλαμικών αγωγών, μια «συμμετοχή» που εκ πρώτης όψεως φαίνεται αδύνατη στη πράξη (αν και το χρήμα «δεν έχει μυρωδιά»), ωστόσο για το συμφέρον διόλου εκ προοιμίου απορριπτέα.

Φαινομενικά είναι κάπως αδιανόητο να υποθέσουμε πως οι Αμερικανοί θα μπορούν να βλέπουν μπροστά τους ένα έργο που σίγουρα θα μειώνει σε μεγάλο βαθμό, αν δεν ακυρώνει κιόλας, την εξαγωγή του δικού τους LSG στην Ευρώπη η προοπτική του οποίου είναι να την καταστήσει ενεργειακά υποταγμένη, και συνεπώς ευάλωτη στις ενδεχόμενες αμερικανικές «διακυμάνσεις» με πολιτικούς εκβιαστικούς όρους.

Εν πάση περιπτώσει είναι αναμφισβήτητο πως το project των δύο αγωγών είναι από τα πιο σημαντικά στο είδος. Οι εξελίξεις στη Συρία θα δείξουν και εάν υπάρχουν οι πρακτικές δυνατότητες υλοποίησής τους.

Να πούμε ότι το ενεργειακό μέλλον της Ευρώπης έχει σχέση με το μέλλον των δύο αγωγών φαντάζει κάπως παρακινδυνευμένο. Ωστόσο αυτή η αντιστοιχία δεν μπορεί να αγνοηθεί ολωσδιόλου, αν και σήμερα αρκετά ομιχλώδης. Και πιο ομιχλώδες το κάνει η άγνωστη έως τώρα αμερικανική αντίδραση.

Ενισχύστε το militaire.gr ,δείτε γιατί ΕΔΩ

Το μεγάλο δεδομένο για την Ευρωπαϊκή Κοινότητα είναι ότι, μη όντας η ίδια παραγωγός ενεργειακής ισχύος οποιαδήποτε πηγή τροφοδοσίας θα πρέπει να είναι μεγάλων διαστάσεων και αξιόπιστη και, ει δυνατόν, να μη προέρχεται από περιοχές με γεωπολιτικές ανισορροπίες και επικινδυνότητες.

Γι’ αυτούς τους λόγους το μεγάλο αμάρτημα της Κοινότητας, που χρόνια τώρα ή ίδια το πληρώνει πάρα πολύ ακριβά, υπήρξε και είναι η καθαρά εγκληματική αδράνεια της στο να αξιοποιήσει υπέρ της τις τεράστιες ποσότητες υδρογονανθράκων που μπορούν να προμηθεύσουν δύο μέλη της, η Ελλάδα και η Κύπρος.

Ήδη από καιρό η ΕΕ θα έπρεπε να είχε μεριμνήσει να συγκροτήσει μια task force υποστήριξης για έρευνες και εξορύξεις νότια της Κύπρου και νότια της Κρήτης όπου ο πλούτος φυσικού αερίου είναι σχεδόν αστείρευτος.

Η συγκρότηση όχι μόνο τεχνικών υπηρεσιών αλλά και στρατιωτικών προστατευτικών μέσων ενάντια ειδικά στις παρανομίες της Τουρκίας θα έπρεπε χρόνια τώρα να είναι ο εκ των ων ουκ άνευ κύριος σκοπός της Κοινότητας, αντί αυτή να «χάνεται» σε απροσδιόριστα και ακόμη ανέφικτα σχέδια μιας δήθεν «πράσινης μετάβασης» τρομερά χρονοβόρας, αόριστης πραγματοποίησης, με εξωφρενικό κοστολόγιο εις βάρος των πολιτών, επιπλέον εν μέσω μιας εντονότατης οικονομικής κρίσης μετά από χρόνια πανδημική κατάπτωση και ακόμη κατά τη διάρκεια ενός καταστρεπτικού πολέμου από τον οποίο εξαιρετικά δύσκολα τα μέλη της θα μπορέσουν να ορθοποδήσουν.

Από έγκυρα στόματα (Φώσκολος, Μανιάτης) έχει προ πολλού επισημανθεί η ύπαρξη τόσου φυσικού αερίου νότιο-ανατολικο-δυτικά της Κρήτης, ώστε η εκμετάλλευσή του να είναι δυνατή για 30 χρόνια τροφοδοσίας ολόκληρης της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, χωρίς να έχει αυτή την παραμικρή ανάγκη από κανέναν πια αμερικανό, ρώσο, άραβα. Μία τέλεια αυτονομία!

Αυτό λοιπόν το μέγιστο οικονομικό έγκλημα της κοινοτικής ηγεσίας εναντίον των πολιτών της!

Κάποιοι θα έπρεπε επιτέλους να το καταλάβουν και να φροντίσουν για τις απαραίτητες, ισχυρές και επείγουσες πλέον ενέργειες με προοπτική σε 1-2 χρόνια, ή και νωρίτερα, οι χώρες της Κοινότητας να ελευθερωθούν μια δια παντός από τη μέγγενη των ξένων ενεργειακών πιέσεων και εκβιασμών.

Αρκεί οι ηγέτες (έστω και ηγετίσκοι) των μεγαλύτερων χωρών να το αποφασίσουν και να θέσουν τα κοινοτικά, όργανα ενώπιον των ευθυνών τους για το μέλλον και τα ζωτικά συμφέροντα της Ένωσης.

Να γίνει όμως!

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου