Μάκης Γεωργιάδης Χρονολόγιο
1945, 16 Ιουλίου: Δοκιμή της ατομικής βόμβας στην έρημο του Νέου Μεξικού.
1945, 6 Αυγούστου: Πραγματοποιείται η πρώτη πυρηνική επίθεση στην ιστορία στη Χιροσίμα.
1945, 9 Αυγούστου: Οι ΗΠΑ χτυπάνε ξανά άμαχο πληθυσμό στο Ναγκασάκι.
Ογδόντα χρόνια μετά το πυρηνικό ολοκαύτωμα στη Χιροσίμα και στο Ναγκασάκι, η ανθρωπότητα ξυπνάει έντρομη τα βράδια μέσα στους εφιάλτες της. Ένα πέπλο σιωπής καλύπτει τις ενοχές των διαχρονικών δολοφόνων και των απανταχού εφησυχασμένων. Είναι, ως τα σήμερα, φτιαγμένο από τις στάχτες της «μαύρης βροχής» που σκέπασαν τη μαρτυρική Χιροσίμα εκείνο το πρωινό. Και θα πέφτουν πάντοτε σαν χιόνι απόκοσμο για να θυμίζουν πως την μέρα εκείνη άνοιξε η πύλη της επί γης κολάσεως.
Είναι Δευτέρα, 6 Αυγούστου 1945. Σε ύψος 31.200 ποδιών, στον ουρανό της Χιροσίμα το βομβαρδιστικό Β-29 της Αεροπορίας Στρατού των ΗΠΑ με το όνομα Enola Gay ετοιμάζεται να γράψει τον επίλογο στο Σχέδιο Μανχάταν. Και να σφραγίσει το πρελούδιο μιας νέας, εντελώς διαφορετικής εποχής όπου τίποτα δεν θα μοιάζει με τα όσα γνώριζε ως τότε η ανθρωπότητα. Το ρολόι σημαδεύει 8:15 το πρωί. Θα χρειαστούν μόλις 44,4 δευτερόλεπτα μέχρι το Μικρό Αγόρι (Little Boy) που κρύβει στην κοιλιά του 64 κιλά ουρανίου 235 να φτάσει σε ύψος 580 μέτρων από το έδαφος και να εκραγεί. Και τότε…
«Ω, θεέ μου! Τι κάναμε;», θρυλείται ότι αναφώνησε ένα μέλος του πληρώματος το οποίο δεν είχε ιδέα περί τι είδους αποστολής επρόκειτο. Η πιο εκτυφλωτική λάμψη που είχε αντικρίσει ποτέ ο κόσμος πριν απλωθεί το απόλυτο πυρηνικό σκοτάδι. Όλα ήταν γνωστά. Προμελετημένα. Ο ανταγωνισμός για την απόκτηση του φονικότερου και ισχυρότερου όπλου μαζικής καταστροφής είχε βγάλει νικητή: τις ΗΠΑ. Ήδη στις 16 Ιουλίου, τρεις εβδομάδες πριν το ορόσημο της Χιροσίμα, στην έρημο του Νέου Μεξικού πραγματοποιήθηκε η δοκιμή της ατομικής βόμβας. Τα νέα έφτασαν γρήγορα στον Αμερικανό πρόεδρο Χάρι Τρούμαν ο οποίος συμμετείχε στη διάσκεψη του Πότσδαμ που διεξαγόταν εκείνες τις ημέρες. Το γεγονός μαθεύτηκε και επισήμως, το ανακοίνωσε ο Τρούμαν σε Σοβιετικούς και Βρετανούς, αλλά και μέσω των διαύλων των μυστικών υπηρεσιών.
Στις 8:16 το πρωί εκείνης της Δευτέρας η αγκαλιά του θανάτου έχει σφίξει για πάντα τη Χιροσίμα. Μια πόλη σε απόσταση περίπου 850 χιλιομέτρων από το Τόκιο στο νησί Χονσού. Μια πόλη υποψήφια προς καταστροφή σε κάποιους χάρτες και κάποια εργαστήρια που δεν τα έπιανε ανθρώπινο μάτι. Τριακόσιες χιλιάδες ψυχές πριν την έκρηξη. Ισάριθμοι άνθρωποι, ακούσιοι πρωταγωνιστές ενός φριχτού πειράματος. Η έκρηξη ήταν ισοδύναμη με αυτήν που προκαλούν 20.000 τόνοι ΤΝΤ. Στην ατμόσφαιρα οι θερμοκρασίες ξεπερνούν το ένα εκατομμύριο βαθμούς Κελσίου. Στο έδαφος οι θερμοκρασίες ξεπερνούν τους 400 βαθμούς. Θερμοκρασίες που είναι ικανές όχι απλώς να λιώσουν, αλλά να εξαϋλώσουν τα πάντα σε ακτίνα τουλάχιστον τριών χιλιομέτρων από τη γέφυρα που είχε στόχο η βόμβα. 80.000 άνθρωποι πέθαναν, η η μάλλον εξαϋλώθηκαν σχεδόν στιγμιαία ενώ 130.000 είχαν πεθάνει συνολικά την πρώτη ημέρα. Περισσότεροι μέχρι το τέλος του χρόνου και ακόμη πιο πολλοί από τις λευχαιμίες, τους καρκίνους και την έκθεση στην ραδιενεργή ακτινοβολία τα επόμενα πολλά χρόνια.
Το τζίνι είχε απελευθερωθεί από το λυχνάρι. Η φωτογραφία με το απόκοσμο ατομικό μανιτάρι προκάλεσε φρενίτιδα ενθουσιασμού στις ΗΠΑ. Την ώρα που τα ποτάμια γέμιζαν πτώματα στον τόπο του μαρτυρίου και μια μαύρη βροχή από ραδιενεργές στάχτες κάλυπτε ό,τι είχε απομείνει όρθιο στην πόλη, μιας και το 70% των κτιρίων και των υποδομών είχαν εξαφανιστεί στην κυριολεξία. Στην άλλη πλευρά του Ειρηνικού η επικρατούσα ευδαιμονία θα καθυστερούσε να καταλαγιάσει. Οι Αμερικανοί πολίτες θα μάθαιναν τι πραγματικά είχε συμβεί στην Χιροσίμα έναν ολόκληρο χρόνο αργότερα. Όταν το περιοδικό Νιου Γιόρκερ και ο δημοσιογράφος Τζον Χέρσεϊ θα δημοσιεύσουν σε ένα μονοθεματικό τεύχος τις μαρτυρίες έξι επιζώντων της καταστροφής. Σε ένα κείμενο με λογοτεχνικές απολήξεις και ωμό ρεαλισμό, η κοινή γνώμη θα γίνει κοινωνός της απόκοσμης φρίκης που προκάλεσε η ατομική βόμβα.
80.000 άνθρωποι εξαϋλώθηκαν σχεδόν στιγμιαία, 130.000 πέθαναν συνολικά την πρώτη ημέρα.
Με πρόσχημα βεβαίως την υποταγή και τη συνθηκολόγηση της Ιαπωνίας, το έγκλημα θα επαναλαμβανόταν τρεις ημέρες αργότερα στην πόλη Ναγκασάκι. Η βόμβα, από πλουτώνιο 239 αυτή τη φορά και με ονομασία Χοντρός ή Fat Man, θα προκαλέσει εξίσου καταστροφικά αποτελέσματα. Η μοναδική διαφορά θα είναι πως θα εξαϋλωθούν και θα πεθάνουν συνολικά σχετικά λιγότεροι άνθρωποι εξαιτίας μιας μικρής απόκλισης της βολής από τον καθορισμένο στόχο και αφετέρου εξαιτίας του ανάγλυφου που απόσβεσε λίγη από την καταστροφική ισχύ της βόμβας. Άλλωστε, όλα ήταν μελετημένα. Το Ναγκασάκι ήταν λιμάνι και είχε ανοιχτό ορίζοντα από τη μια πλευρά του ενώ η Χιροσίμα ήταν περίκλειστη από λόφους που πολλαπλασίασαν την ισχύ της έκρηξης και των ωστικών κυμάτων.
Το Νιου Γιόρκερ που κατέγραψε τις εικόνες και τις μαρτυρίες της απόκοσμης καταστροφής πούλησε αμέσως με την έκδοσή του 300.000 αντίτυπα. Η χαμένη αθωότητα της πυρηνικής ισχύος μετατρεπόταν σε έναν πρωτόφαντο εφιάλτη που θα γελούσε περιπαιχτικά. Η δε άτρωτη και κρατούσα το μονοπώλιο πυρηνικής ισχύος Αμερική θα μάθαινε κι αυτή να ζει στη σκιά του φόβου από μια ανάλογη καταστροφή μετά τις 29 Αυγούστου του 1949. Την ημέρα εκείνη η πάλαι ποτέ Σοβιετική Ένωση θα έκανε την πρώτη δική της πετυχημένη δοκιμή ατομικής βόμβας με το πρόγραμμα Πρώτη Αστραπή στην έρημο του Καζακστάν.
Πολλοί Ιάπωνες επιζώντες των καταστροφών, μεταξύ τους και καλλιτέχνες, θα αυτοκτονήσουν τόσο το 1945 όσο και τα επόμενα χρόνια. Ήταν τραγικό το πως η ιαπωνική κοινωνία είχε πέσει θύμα του μιλιταρισμού και του υπερεθνικισμού του αυτοκράτορα Χιροχίτο, του Τόγιο και των στρατηγών και δεν είχε την επαρκή δύναμη να αντισταθεί τόσο πριν όσο και μετά τις βόμβες. Τα θύματα της Χιροσίμα και του Ναγκασάκι έμειναν στην αφάνεια για δεκαετίες από την ιαπωνική κυβέρνηση. Μαύρες σκιές, ένα βάρος της μνήμης και της απώλειας και δεν αναγνωρίστηκαν ως θύματα της βαρβαρότητας, παρά αρκετά χρόνια αργότερα. Δεκαετίες μετά θα μάθαιναν και θα έβλεπαν και την περιβόητη φωτογραφία που είχαν τραβήξει οι αξιωματικοί από το Enola Gay και τα συνοδευτικά αεροπλάνα. Τώρα που σιγά σιγά οι γενιές που έζησαν και υπέστησαν άμεσα την καταστροφή και τις δραματικές της επιπτώσεις φθίνουν βιολογικά και αποχωρούν από το προσκήνιο, είναι καθήκον όλης της ανθρωπότητας να διατηρήσει άσβεστη τη μνήμη και να μην επιτρέψει με κανέναν τρόπο να συμβεί ξανά κάτι παρόμοιο. Αν και στους χαλεπούς καιρούς μας ελλοχεύουν απεριόριστοι και ακραίοι κίνδυνοι που δεν μπορούν να αγνοηθούν…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου