Γαλλικός «κόκκινος» Σεπτέμβρης, με τη σφραγίδα του λαού

Κώστας Μπουγιούκος

«Ανένδοτος» κατά του Μακρόν και της κυβέρνησής του
Η γαλλική αστική τάξη αναγκάζεται να «κάψει» μία ακόμη κυβέρνηση στην προσπάθειά της να ελέγξει και να περιορίσει τη δυναμική του λαϊκού ξεσηκωμού, που έχει ως πρώτο ορόσημο την πανεθνική απεργία της 10ης Σεπτέμβρη, ενώ ακολουθεί μία ακόμη στις 18 του μήνα. Κλιμακώνεται η ταξική σύγκρουση, η έκβασή της θα κρίνει πολλά σε όλη την Ευρώπη.

Τη Δευτέρα 8 Σεπτέμβρη, η γαλλική βουλή σε μια έκτακτη και διευρυμένη (με τη γερουσία) συνεδρίασή της συζητάει την πρόταση εμπιστοσύνης που κατέθεσε, με δική του πρωτοβουλία, ο πρωθυπουργός Φρανσουά Μπαϊρού. Οι ψήφοι είναι μετρημένες: πλειοψηφία δεν υπάρχει – δεν υπήρχε, άλλωστε, ποτέ – ψήφοι ανοχής δεν υπάρχουν. Έτσι, η όγδοη κυβέρνηση επί προεδρίας Εμανουέλ Μακρόν θεωρείται βέβαιο ότι πέφτει. Δύο μέρες μετά, την Τετάρτη 10 Σεπτέμβρη, η Γαλλία θα βρίσκεται για ακόμη μια φορά στους δρόμους. Η κοινωνία, όλα τα συνδικάτα, φορείς και ανεξάρτητες κινήσεις, θα δώσουν το «παρών» για έναν ακόμα γύρο αναμέτρησης με τους κυρίαρχους στη μεγαλύτερη κινητοποίηση που έχει γίνει ποτέ τόσο νωρίς στη χώρα.
Τα δύο αυτά γεγονότα είναι αποτελέσματα μιας συνηθισμένης, αλλά και μιας ασυνήθιστης ακολουθίας. Συνηθισμένης, μια και ο Μπαϊρού θεώρησε ότι μπορεί να προσφύγει στη συνήθη τακτική της ανακοίνωσης αντιλαϊκών μέτρων το καλοκαίρι. Στα μέσα Ιουλίου παρουσίασε έναν από τους σκληρότερους προϋπολογισμούς των τελευταίων δεκαετιών, με πάγωμα μισθών και συντάξεων, περικοπές στο κοινωνικό κράτος και τη δημόσια υγεία και ακύρωση – «προσωρινή» μεν, αλλά ουδέν μονιμότερο του προσωρινού δε – δύο εθνικών αργιών. Το έκανε δε προσμένοντας ότι η κοινωνία θα είναι σε διακοπές και ότι θα ακολουθήσει η ψήφιση των μέτρων τον Σεπτέμβρη όσο πιο συνοπτικά γίνεται.

Ακολούθησε όμως αυτό που δεν περίμεναν, το ασυνήθιστο. Κόντρα στη γνωστή ρήση «τον Αύγουστο δεν υπάρχουν ειδήσεις και τον Σεπτέμβρη δεν υπάρχουν γεγονότα», κοινωνικοί φορείς και κάποια μαχητικά συνδικάτα όρισαν την 10η Σεπτέμβρη ως ημέρα μπλοκαρίσματος της χώρας. Στα μέσα Αυγούστου η CGT αποφάσισε να συμμετάσχει και αυτή, ενώ στα τέλη του μήνα και τα τέσσερα μεγάλα συνδικάτα της Γαλλίας έβγαλαν κοινή ανακοίνωση συμμετοχής στην απεργία. Τρεις μέρες μετά η κυβέρνηση κάλεσε την έκτακτη συνεδρίαση για ψήφο εμπιστοσύνης…

Η πανεθνική κινητοποίηση της 10ης Σεπτέμβρη ήταν στην πραγματικότητα αυτή που ανάγκασε τον Μπαϊρού να παίξει ακόμα ένα χαρτί, αυτό της επίκλησης της κοινοβουλευτικής «κανονικότητας». Πρόκειται για κίνηση που καμιά άλλη κυβέρνηση του Μακρόν δεν είχε κάνει μια και ασκούσε εξουσία με Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου. Αυτό που επιχειρεί ο νυν πρωθυπουργός είναι να εκβιάσει με το – πολύ γνωστό στην Ελλάδα – δίλημμα «μνημόνιο ή ΔΝΤ», για να αντλήσει κοινοβουλευτική στήριξη. Όμως, η πλήρης κοινωνική απονομιμοποίηση του Μακρόν δεν επιτρέπει κανενός είδους κοινοβουλευτική συναίνεση σε καμιά παράταξη που είχε δώσει ανοχή στις κυβερνήσεις μειοψηφίας εδώ και δυόμισι χρόνια – δηλαδή τους Σοσιαλιστές και την Ακροδεξιά της Λεπέν.

Πρακτικά, οι ημέρες της κυβέρνησης είναι μετρημένες και γι’ αυτό επέλεξε να γίνει η ψηφοφορία δύο 24ωρα πριν τη μεγάλη κινητοποίηση. Προτίμησαν, με άλλα λόγια, να «κάψουν» την κυβέρνηση, ελπίζοντας το κύμα της κοινωνικής οργής να αποδυναμωθεί. Όμως, η κατάσταση στην Γαλλία δεν είναι πλέον στα χέρια του προέδρου ή του πρωθυπουργού του. Μετά από επτά χρόνια στην εξουσία και έχοντας ως στόχο του από την αρχή το «δημοσιονομικό νοικοκύρεμα» – δηλαδή τον ασταμάτητο ταξικό πόλεμο του κεφαλαίου στην εργασία – έχει διπλασιάσει τον συσσωρευμένο πλούτο των μεγάλων εταιριών κατά 700-800 δισ. ευρώ, έχει «παγώσει» μισθούς και συντάξεις, έχει διαλύσει το ασφαλιστικό και έχει μετακυλήσει πλούτο από τον δημόσιο στον ιδιωτικό τομέα με απευθείας αναθέσεις άνω του 1 τρισ. Γι’ αυτό το γαλλικό χρέος στην προεδρία Μακρόν αυξήθηκε κατά 1 τρισ., ενώ η κοινωνική πλειοψηφία ζει με σκληρές περικοπές. Γι’ αυτό και ο προϋπολογισμός, που αποτυπώνει τον ταξικό πόλεμο του κεφαλαίου, συνεχίζει να επιτίθεται στην εργασία και τα φτωχά στρώματα – για να εξακολουθεί να πληρώνει τους ολιγάρχες, τις τράπεζες και τον πολεμικό παροξυσμό της γαλλικής αστικής τάξης που έχει κεντρικό ρόλο στο ReArm Europe.

Ο ίδιος κοινοβουλευτισμός, όμως, προσπαθεί να βρει καινούργια ρούχα για να «ντύσει» όλη αυτή την επίθεση και το κουστούμι αυτό ξεκίνησε να ράβει το Σοσιαλιστικό Κόμμα και ο αρχηγός του, Ολιβιέ Φορ. Ο ίδιος, ενώ έδινε ψήφο ανοχής σε όλες τις δύσκολες στιγμές του Μπαϊρού, είπε ότι αυτή τη φορά θα καταψηφίσει την κυβέρνηση, ενώ παρουσίασε τον εαυτό του ως δυνάμει πρωθυπουργό. Θα έχει ενδιαφέρον να δούμε ποια θα είναι η στάση των υπόλοιπων δυνάμεων της κοινοβουλευτικής αριστεράς στη Γαλλία – Ανυπόταχτη Γαλλία, Γαλλικό ΚΚ και Πράσινοι – σε αυτή την πιθανή αναδίπλωση και προσπάθεια λύσης των πολλαπλών αδιεξόδων σε επίπεδο πολιτικής εκπροσώπησης που αντιμετωπίζει ο γαλλικός καπιταλισμός εδώ και χρόνια.


Τα συστημικά συνδικάτα «σύρθηκαν» σε συμμετοχή στην απεργία, φοβούμενα ότι θα χάσουν τον έλεγχο

Απέναντί τους, όμως, βρίσκεται ο κόσμος του αγώνα, των οργανωμένων συνδικάτων αλλά και της ανοργάνωτης, ημισυνειδητής και ασυνείδητης αντίστασης. Έχοντας στις ιστορικές του βαλίτσες τη νίκη του κινήματος των Κίτρινων Γιλέκων και τους μεγάλους αλλά ανολοκλήρωτους αγώνες του ασφαλιστικού, έχει λάβει σε ελάχιστο χρόνο πολύ δυνατές θέσεις μάχης. Πέρα από το πρώτο ραντεβού της 10ης Σεπτέμβρη, η κοινή ανακοίνωση των τεσσάρων μεγάλων συνδικάτων καλεί και σε μια πρώτη γενική απεργία στις 18 Σεπτέμβρη. Την ίδια στιγμή, στο κεντρικό πολιτικό σκηνικό η Ανυπόταχτη Γαλλία βάζει στην πρώτη επίσημη συνεδρίαση της εθνοσυνέλευσης, στις 23 Σεπτέμβρη, ψήφο μομφής εναντίον του ίδιου του Μακρόν. Μέχρι τότε, στον συμπυκνωμένο ιστορικό χρόνο των επόμενων ημερών, πολλά θα έχουν συμβεί.

Οι εργαζόμενοι και ο κόσμος του αγώνα στην Γαλλία, που πλήρωσε με αίμα την εξέγερση των Κίτρινων Γιλέκων και είδε τις τεράστιες απεργίες του ασφαλιστικού να οδηγούνται σε ενσωμάτωση, δείχνει ότι είναι πανέτοιμος για έναν γύρο που δεν θα έχει την ίδια κατάληξη. Για έναν γύρο στον οποίο ο ριζοσπαστισμός από τα κάτω δεν θα μείνει μόνο στις συγκρούσεις στον δρόμο, αλλά θα επιβάλλει άλλους δρόμους για την ακύρωση της λιτότητας, για την επιστροφή του πλούτου που παρήγαγε σε αυτόν, για το σταμάτημα του πολεμικού παροξυσμού, για την διάλυση της ΕΕ των πολυεθνικών, για την κοινωνική ευημερία και απελευθέρωση.

Αυτό το εκρηκτικό μείγμα των «από τα κάτω», με σημασία και περιεχόμενο, θα αναγκάσει όλους να πάρουν θέση και να πάνε ένα βήμα πιο μακριά σε αυτά που προτάσσουν οι δυνατότητες της εποχής μας, στην κατεύθυνση της κομμουνιστικής απελευθέρωσης.