Πηγή: http://www.politikokafeneio.com/
Το ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΚΑΦΕΝΕΙΟ δημοσιεύει σήμερα τον ΠΡΟΛΟΓΟ του παραπάνω βιβλίου του συνεργάτη μας ΘΟΔΩΡΟΥ ΚΟΥΤΣΟΥΜΠΟΥ. Το βιβλίο εκδόθηκε πριν λίγες ημέρες από τις εκδόσεις ΛΕΩΝ και είναι ένα καταπληκτικό βοήθημα για κάθε επαναστάτη κομμουνιστή, για κάθε νεολαίο που θέλει να μάθει την ιστορία του Κομμουνιστικού Κινήματος στη χώρα μας. Σε συνέχειες θα δημοσιεύσουμε ΟΛΟΚΛΗΡΟ το βιβλίο το οποίο είναι μια προσφορά του σ. στο ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΚΑΦΕΝΕΙΟ και τους φίλους του.
Ένα μέρος του παρόντος βιβλίου παρουσιάστηκε σε σειρά άρθρων στην εφημερίδα «Νέα Προοπτική» το 1994, στην 50η επέτειο των Δεκεμβριανών. Το κείμενο εκείνο ξαναδουλεύτηκε και συμπληρώθηκε. Ιδιαίτερα ενισχύθηκαν τα μέρη που αφορούν στην «Λαϊκή Αυτοδιοίκηση» και τη «Λαϊκή Δικαιοσύνη», τις κορυφαίες εκφάνσεις της εργατοαγροτικής επανάστασης και της νέας εξουσίας που έκανε την εμφάνιση της στα βουνά της ελευθερωμένης από τους αντάρτες Ελλάδας.
Επίσης συμπληρώθηκε με ένα ιδιαίτερο κεφάλαιο που αφορά στις θέσεις αριστερών αντιπολιτευόμενων του ΚΚΕ, των ελλήνων τροτσκιστών, τον καιρό της κατοχής. Στο παράρτημα δημοσιεύεται δυσεύρετο ΄η άγνωστο υλικό, η κριτική της Ευρωπαϊκής Γραμματείας της Τετάρτης Διεθνούς στις θέσεις των ελλήνων τροτσκιστών και η κριτική του Γιώργου Βιτσώρη, ηγετικού στελέχους των τροτσκιστών προπολεμικά, με δράση στις γραμμές της γαλλικής αντίστασης κατά την περίοδο της ναζιστικής κατοχής.
Παρ’ ότι τα χρόνια περνούν, η περίοδος της Κατοχής και του Εμφύλιου εξακολουθεί να προκαλεί όλο και περισσότερο την προσοχή των ιστορικών αλλά και, κυρίως, του ευρύτερου κοινού. Φαίνεται πως ο εμφύλιος πόλεμος έχει καταγράφει στο ιστορικό DNA της ελληνικής κοινωνίας. Αν και οι επίσημες αρχές, με την μετατροπή της Εθνικής Αντίστασης σε κρατική γιορτή επιχειρούν να μετατρέψουν την επανάσταση σε απονεκρωμένο και ακίνδυνο είδωλο, ο εμφύλιος εξακολουθεί να αποτυπώνεται στις σύγχρονες εξελίξεις, στην πολιτική ζωή όσο και στην καθημερινότητα, ως ανεξίτηλο μέρος της συλλογικής μνήμης. Έτσι κι αλλιώς, τα ζητήματα που έθεσε η επανάσταση του 1941-’49 παραμένουν εν πολλοίς αναπάντητα και απαιτούν απάντηση. Οι δε νεκροί δικαίωση.
Μισό αιώνα αργότερα, και μετά τις ανατροπές στην Ανατολική Ευρώπη, στις χώρες του «υπαρκτού» αλλά ανύπαρκτου σοσιαλισμού, η καπιταλιστική παγκοσμιοποίηση δημιουργεί νέα προβλήματα, οξύνει παλιές αντιφάσεις και θέτει την ελληνική κοινωνία συνολικά και το επαναστατικό κίνημα ιδιαίτερα μπροστά σε καινούργιες προκλήσεις. Όμως, δεν μπορεί να αντιμετωπίσει κανείς τις προκλήσεις του νέου αιώνα αν δεν γυρίσει πίσω στην Ιστορία, σ’ εκείνο το διακύβευμα της δεκαετίας του ’40, που από μια άποψη, κάνοντας έναν παραλληλισμό με τις ρωσικές επαναστάσεις των αρχών του 20ου αιώνα, αποτελεί, τουλάχιστον εν δυνάμει, το ελληνικό 1905.
Εδώ, ας επισημανθεί ο κομβικός ρόλος που έπαιξε η ήττα της ελληνικής επανάστασης στη διαμόρφωση του διεθνούς μεταπολεμικού στάτους. Καθώς ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος τελείωνε με ένοπλα επαναστατικά κινήματα στην Ευρώπη, με την κυριαρχία του αντάρτικου στη Γιουγκοσλαβία και την ένοπλη δράση των παρτιζάνων στη Γαλλία και τη βόρεια Ιταλία, η νέα εποχή, η Μεταπολεμική, σε σημαντικό βαθμό προσδιορίστηκε από την ήττα του ελληνικού αντάρτικου. Πενήντα χρόνια αργότερα η πιο μακρόχρονη ειρηνική περίοδος (στη διάρκεια της οποίας δεν έλειψαν οι πάμπολλοι τοπικοί πόλεμοι) η πιο μακρόχρονη περίοδος οικονομικής άνθησης, η περίοδος του Μεταπολέμου, έχει τελειώσει. Διαγράφοντας μια γιγάντια σπείρα, η ιστορία, με τις πρόσφατες καταρρεύσεις χωρών, στρατιωτικών μπλοκ, συνόρων και χαρτών, φαίνεται να γυρίζει πίσω στην εποχή των πολέμων και (των συνακόλουθων) επαναστάσεων. Η «παγκοσμιοποιημένη» ιμπεριαλιστική «νέα τάξη» σπέρνοντας κοινωνική αντεπανάσταση στο εσωτερικό των μεγάλων καπιταλιστικών χωρών και πολεμικές θύελλες στην περιφέρεια, στον Κόλπο, στα Βαλκάνια ΄η στον Καύκασο, θα θερίσει επαναστατικούς τυφώνες.
* *
Στη διάρκεια της κατοχής της Ελλάδας αναπτύχθηκε ένα πανίσχυρο κίνημα, ένας κανονικός πόλεμος χωρικών στην ύπαιθρο, συνδυασμένος με ένα προλεταριακό κίνημα στις πόλεις – ένα κίνημα που πάλευε για την απελευθέρωση της χώρας και συγχρόνως για την κοινωνική απελευθέρωση. Ο Δεκέμβρης του 1944 υπήρξε η κορυφαία στιγμή και συγχρόνως το σημείο καμπής της επαναστατικής διαδικασίας που πυροδότησε η φασιστική κατοχή της Ελλάδας. Ουσιαστικά ήταν η τελευταία μεγάλη ένοπλη επαναστατική δράση μαζών στην Ευρώπη στον 20ο αιώνα. Σε μια βαλκανική πρωτεύουσα, στη νότιο-ανατολική άκρη της Ευρώπης, οι ένοπλοι εργάτες και η νεολαία με μαζικές διαδηλώσεις, οδοφράγματα και οδομαχίες ξαναζωντάνευαν το πνεύμα της Οκτωβριανής Επανάστασης του 1917.
Μ’ αυτό λοιπόν το κίνημα, που από άλλους υμνήθηκε ως επανάσταση και από άλλους καταγγέλθηκε ως κομμουνιστικό πραξικόπημα και εθνική προδοσία, θα ασχοληθούμε σε λίγες μέρες μέσα από τις φιλόξενες Σελίδες του Ανατολικού, τις φιλόξενες Σελίδες του ΠΟΛΙΤΙΚΟΥ ΚΑΦΕΝΕΙΟΥ. Θα επιχειρήσουμε να αναπαραστήσουμε τα κύρια γεγονότα και κυρίως να αναλύσουμε τις κινητήριες δυνάμεις και αντιφάσεις, τις αιτίες της επανάστασης που για μια δεκαετία συντάραξε την Ελλάδα, τα Βαλκάνια, την Ευρώπη και τον Κόσμο. Και συγχρόνως να αναλύσουμε τις αιτίες της ήττας.
Για την έκδοση του βιβλίου ευχαριστούμε την Αγγελική και την Ουρανία για τις πολύτιμες διορθώσεις τους, την Μίνα και την Σαββίνα για την τυπογραφική διαμόρφωση, τον Σταύρο Σαπλαούρα για το εξώφυλλο και τις Ηλεκτρονικές Τέχνες για την φροντίδα τους. Οι φωτογραφίες που χρησιμοποιούμε είναι από τα Άλμπουμ του Σπύρου Μελετζή Με τους Αντάρτες στα Βουνά και του Dmitri Kessel Ελλάδα 1944 (εκδόσεις άμμος) και από τα αρχεία της Νέας Προοπτικής. Παραδίδουμε το βιβλίο στον ΑΝΑΤΟΛΙΚΟ και τους αναγνώστες του.
ΜΕΡΙΚΕΣ ΣΚΕΨΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ
α) Το παρόν αποτελεί μια τομή του χωροχρονικού συνεχούς. Το παρελθόν, ενσωματωμένο και αρνημένο μέσα στο παρόν, με μια νέα άρνηση της άρνησης προεκβάλλει στο μέλλον ανοίγοντας το δρόμο του, ένα δρόμο που δεν είναι εκ των προτέρων χαραγμένος. Ανοίγει το δρόμο του με τα υλικά του παρόντος που όμως έχουν κληροδοτηθεί από το παρελθόν.
Προχωρώντας μέσα από αρνήσεις και αρνήσεις των αρνήσεων, η Ιστορία έχει μια πορεία συνεχή και ασυνεχή ταυτόχρονα, μη γραμμική, με επιταχύνσεις και επιβραδύνσεις, ρήξεις της βαθμιαίας εξέλιξης, με πισωγυρίσματα, καταστροφές και άλματα. Δεν είναι απλώς η ιστορία των πραγμάτων που περιγράφονται/εξιστορούνται, αλλά οι άνθρωποι, η δράση και οι επιδιώξεις τους μέσα στον ιστορικό χρόνο, ένα χρόνο που δεν είναι το απόλυτο πλαίσιο των υλικών πραγμάτων, συμβάντων και διεργασιών, η σκηνή του δράματος, αλλά είναι συνυφασμένος, άρρηκτα δεμένος και αλληλεξαρτημένος με το και από το ίδιο το περιεχόμενο των διαδραματιζομένων. Όχι ένας απόλυτος χρόνος αντιμέτωπος με έναν απόλυτο χώρο μέσα στα πλαίσια των οποίων εκτυλίσσονται τα γεγονότα, αλλά μια ενότητα του χώρου και του χρόνου με την κινούμενη, εξελισσόμενη ύλη στο φυσικό και στο κοινωνικό (φυσικό-ιστορικό) γίγνεσθαι. Πίσω απ μια τυφλή, αυτοχαρασσόμενη χαοτική πορεία, συνισταμένη εκατομμυρίων και δισεκατομμυρίων ατομικών επιδιώξεων ενυπάρχει η τάξη, η κρυμμένη νομοτέλεια, όχι ο μηχανιστικός νόμος του παθητικού κισμέτ, αλλά ο διαλεκτικός νόμος της αναγκαιότητας που εμπεριέχει ως ουσιώδες συστατικό την χυδαιότητα και την επαναστατική ανατρεπτική δράση για την ελευθερία.
β) Οποίος δεν έχει ιστορία ΄η αγνοεί την ιστορία, αγνοείται από την Ιστορία. Δεν έχει παρελθόν και γι’ αυτό δεν έχει μέλλον. Η μελέτη και άντληση μαθημάτων από την ιστορία από τη σκοπιά της επαναστατικής δράσης, ενάντια στα εθνικιστικά παραληρήματα των κυρίαρχων τάξεων, και ενάντια στα ιδεολογικά φτιασίδια των αριστερών δεκανικιών τους, είναι μέγιστο καθήκον για το εργατικό κίνημα. Κι αν για τους αστούς η ιστορία επικεντρώνεται στις διασκέψεις και τις αποφάσεις των κυρίαρχων, των «μεγάλων» ηγετών, για εμάς ιστορία είναι πρωταρχικά η ιστορία της πάλης των τάξεων, της δράσης εκατομμυρίων ανθρώπων που στις συνηθισμένες εποχές ζουν σε λήθαργο για να υψωθούν ξαφνικά, στις κρίσιμες και αποφασιστικές καμπές της ιστορίας σε πρωταγωνιστές των ιστορικών εξελίξεων.
γ) Η επανάσταση είναι…επαναστατική. Σπάει όλες τις συμβατικότητες. Κάνει κριτική των πάντων και ανατρέπει τα πάντα. Απ’ αυτήν την άποψη απαιτεί την επαναστατική κριτική του ίδιου του εαυτού της. Απαιτεί κοίταγμα κατάματα. Χωρίς περιστροφές, αποκρύψεις, παραχαράξεις ΄η ωραιοποιήσεις. Χωρίς λειάνσεις των οξειών γωνιών, για να κόβει και να πονάει. Απαιτεί την αλήθεια ολόκληρη. Όχι τις μισοαλήθειες που συνθέτουν τα χειρότερα ψέματα.
Η Ιστορία δεν γίνεται πιο αντικειμενική επειδή οι συγγραφείς της υποστηρίζουν πως γράφουν από ουδέτερη σκοπιά, αφού, ανεξάρτητα από υποκειμενικές προθέσεις, η ιδεολογία που κυριαρχεί, ειδικά στις «ανυποψίαστες» περιπτώσεις, είναι η κυρίαρχη αστική ιδεολογία. Ο λόγος που ιστορεί την επανάσταση δεν πρέπει να είναι εφησυχαστικός. Αντίθετα, πρέπει να αναμοχλεύει τα πάθη και να πονάει. Μόνο έτσι η ιστορία μπορεί να είναι αληθινή (και αντικειμενική) και τα μαθήματα της, ακόμη κι όταν είναι πικρά, μπορούν να γίνουν οδηγός σε νέα επαναστατική δράση.
Όπως το έθετε ο Μαρξ: «…οι προλεταριακές επαναστάσεις, όπως οι επαναστάσεις του 19ου αιώνα κάνουν αδιάκοπη κριτική στον ίδιο τον εαυτό τους, διακόπτουν κάθε τόσο την ίδια τους την πορεία, ξαναγυρίζουν σε εκείνο που φαίνεται ότι έχει πραγματοποιηθεί για να το ξαναρχίσουν από την αρχή, περιγελάνε με ωμή ακρίβεια τις μισοτελειωμένες δουλειές, τις αδυναμίες και τις ελεεινότητες των πρώτων τους προσπαθειών, φαίνονται να ξαπλώνουν χάμου τον αντίπαλο τους μόνο και μόνο για να του δώσουν την ευκαιρία ν’ αντλήσει καινούργιες δυνάμεις από τη γη και να ορθωθεί πάλι γιγάντιος μπροστά τους, οπισθοχωρούν συνεχώς μπροστά στην ακαθόριστη απεραντοσύνη των σκοπών τους, ώσπου να δημιουργηθεί η κατάσταση που κάνει αδύνατο κάθε ξαναγύρισμα και όπου οι ίδιες οι περιστάσεις φωνάζουν: “Ιδού η Ρόδος, ιδού και το πήδημα”». (Καρλ Μαρξ, Η 18η Μπρυμαίρ του Λουδοβίκου Βοναπάρτη, Αθήνα 1964, σελ. 286).
διαβάστε σε συνέχειες ολόκληρο το βιβλίο στο Πολιτικό Καφενείο
Το ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΚΑΦΕΝΕΙΟ δημοσιεύει σήμερα τον ΠΡΟΛΟΓΟ του παραπάνω βιβλίου του συνεργάτη μας ΘΟΔΩΡΟΥ ΚΟΥΤΣΟΥΜΠΟΥ. Το βιβλίο εκδόθηκε πριν λίγες ημέρες από τις εκδόσεις ΛΕΩΝ και είναι ένα καταπληκτικό βοήθημα για κάθε επαναστάτη κομμουνιστή, για κάθε νεολαίο που θέλει να μάθει την ιστορία του Κομμουνιστικού Κινήματος στη χώρα μας. Σε συνέχειες θα δημοσιεύσουμε ΟΛΟΚΛΗΡΟ το βιβλίο το οποίο είναι μια προσφορά του σ. στο ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΚΑΦΕΝΕΙΟ και τους φίλους του.
Ένα μέρος του παρόντος βιβλίου παρουσιάστηκε σε σειρά άρθρων στην εφημερίδα «Νέα Προοπτική» το 1994, στην 50η επέτειο των Δεκεμβριανών. Το κείμενο εκείνο ξαναδουλεύτηκε και συμπληρώθηκε. Ιδιαίτερα ενισχύθηκαν τα μέρη που αφορούν στην «Λαϊκή Αυτοδιοίκηση» και τη «Λαϊκή Δικαιοσύνη», τις κορυφαίες εκφάνσεις της εργατοαγροτικής επανάστασης και της νέας εξουσίας που έκανε την εμφάνιση της στα βουνά της ελευθερωμένης από τους αντάρτες Ελλάδας.
Επίσης συμπληρώθηκε με ένα ιδιαίτερο κεφάλαιο που αφορά στις θέσεις αριστερών αντιπολιτευόμενων του ΚΚΕ, των ελλήνων τροτσκιστών, τον καιρό της κατοχής. Στο παράρτημα δημοσιεύεται δυσεύρετο ΄η άγνωστο υλικό, η κριτική της Ευρωπαϊκής Γραμματείας της Τετάρτης Διεθνούς στις θέσεις των ελλήνων τροτσκιστών και η κριτική του Γιώργου Βιτσώρη, ηγετικού στελέχους των τροτσκιστών προπολεμικά, με δράση στις γραμμές της γαλλικής αντίστασης κατά την περίοδο της ναζιστικής κατοχής.
Παρ’ ότι τα χρόνια περνούν, η περίοδος της Κατοχής και του Εμφύλιου εξακολουθεί να προκαλεί όλο και περισσότερο την προσοχή των ιστορικών αλλά και, κυρίως, του ευρύτερου κοινού. Φαίνεται πως ο εμφύλιος πόλεμος έχει καταγράφει στο ιστορικό DNA της ελληνικής κοινωνίας. Αν και οι επίσημες αρχές, με την μετατροπή της Εθνικής Αντίστασης σε κρατική γιορτή επιχειρούν να μετατρέψουν την επανάσταση σε απονεκρωμένο και ακίνδυνο είδωλο, ο εμφύλιος εξακολουθεί να αποτυπώνεται στις σύγχρονες εξελίξεις, στην πολιτική ζωή όσο και στην καθημερινότητα, ως ανεξίτηλο μέρος της συλλογικής μνήμης. Έτσι κι αλλιώς, τα ζητήματα που έθεσε η επανάσταση του 1941-’49 παραμένουν εν πολλοίς αναπάντητα και απαιτούν απάντηση. Οι δε νεκροί δικαίωση.
Μισό αιώνα αργότερα, και μετά τις ανατροπές στην Ανατολική Ευρώπη, στις χώρες του «υπαρκτού» αλλά ανύπαρκτου σοσιαλισμού, η καπιταλιστική παγκοσμιοποίηση δημιουργεί νέα προβλήματα, οξύνει παλιές αντιφάσεις και θέτει την ελληνική κοινωνία συνολικά και το επαναστατικό κίνημα ιδιαίτερα μπροστά σε καινούργιες προκλήσεις. Όμως, δεν μπορεί να αντιμετωπίσει κανείς τις προκλήσεις του νέου αιώνα αν δεν γυρίσει πίσω στην Ιστορία, σ’ εκείνο το διακύβευμα της δεκαετίας του ’40, που από μια άποψη, κάνοντας έναν παραλληλισμό με τις ρωσικές επαναστάσεις των αρχών του 20ου αιώνα, αποτελεί, τουλάχιστον εν δυνάμει, το ελληνικό 1905.
Εδώ, ας επισημανθεί ο κομβικός ρόλος που έπαιξε η ήττα της ελληνικής επανάστασης στη διαμόρφωση του διεθνούς μεταπολεμικού στάτους. Καθώς ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος τελείωνε με ένοπλα επαναστατικά κινήματα στην Ευρώπη, με την κυριαρχία του αντάρτικου στη Γιουγκοσλαβία και την ένοπλη δράση των παρτιζάνων στη Γαλλία και τη βόρεια Ιταλία, η νέα εποχή, η Μεταπολεμική, σε σημαντικό βαθμό προσδιορίστηκε από την ήττα του ελληνικού αντάρτικου. Πενήντα χρόνια αργότερα η πιο μακρόχρονη ειρηνική περίοδος (στη διάρκεια της οποίας δεν έλειψαν οι πάμπολλοι τοπικοί πόλεμοι) η πιο μακρόχρονη περίοδος οικονομικής άνθησης, η περίοδος του Μεταπολέμου, έχει τελειώσει. Διαγράφοντας μια γιγάντια σπείρα, η ιστορία, με τις πρόσφατες καταρρεύσεις χωρών, στρατιωτικών μπλοκ, συνόρων και χαρτών, φαίνεται να γυρίζει πίσω στην εποχή των πολέμων και (των συνακόλουθων) επαναστάσεων. Η «παγκοσμιοποιημένη» ιμπεριαλιστική «νέα τάξη» σπέρνοντας κοινωνική αντεπανάσταση στο εσωτερικό των μεγάλων καπιταλιστικών χωρών και πολεμικές θύελλες στην περιφέρεια, στον Κόλπο, στα Βαλκάνια ΄η στον Καύκασο, θα θερίσει επαναστατικούς τυφώνες.
* *
Στη διάρκεια της κατοχής της Ελλάδας αναπτύχθηκε ένα πανίσχυρο κίνημα, ένας κανονικός πόλεμος χωρικών στην ύπαιθρο, συνδυασμένος με ένα προλεταριακό κίνημα στις πόλεις – ένα κίνημα που πάλευε για την απελευθέρωση της χώρας και συγχρόνως για την κοινωνική απελευθέρωση. Ο Δεκέμβρης του 1944 υπήρξε η κορυφαία στιγμή και συγχρόνως το σημείο καμπής της επαναστατικής διαδικασίας που πυροδότησε η φασιστική κατοχή της Ελλάδας. Ουσιαστικά ήταν η τελευταία μεγάλη ένοπλη επαναστατική δράση μαζών στην Ευρώπη στον 20ο αιώνα. Σε μια βαλκανική πρωτεύουσα, στη νότιο-ανατολική άκρη της Ευρώπης, οι ένοπλοι εργάτες και η νεολαία με μαζικές διαδηλώσεις, οδοφράγματα και οδομαχίες ξαναζωντάνευαν το πνεύμα της Οκτωβριανής Επανάστασης του 1917.
Μ’ αυτό λοιπόν το κίνημα, που από άλλους υμνήθηκε ως επανάσταση και από άλλους καταγγέλθηκε ως κομμουνιστικό πραξικόπημα και εθνική προδοσία, θα ασχοληθούμε σε λίγες μέρες μέσα από τις φιλόξενες Σελίδες του Ανατολικού, τις φιλόξενες Σελίδες του ΠΟΛΙΤΙΚΟΥ ΚΑΦΕΝΕΙΟΥ. Θα επιχειρήσουμε να αναπαραστήσουμε τα κύρια γεγονότα και κυρίως να αναλύσουμε τις κινητήριες δυνάμεις και αντιφάσεις, τις αιτίες της επανάστασης που για μια δεκαετία συντάραξε την Ελλάδα, τα Βαλκάνια, την Ευρώπη και τον Κόσμο. Και συγχρόνως να αναλύσουμε τις αιτίες της ήττας.
Για την έκδοση του βιβλίου ευχαριστούμε την Αγγελική και την Ουρανία για τις πολύτιμες διορθώσεις τους, την Μίνα και την Σαββίνα για την τυπογραφική διαμόρφωση, τον Σταύρο Σαπλαούρα για το εξώφυλλο και τις Ηλεκτρονικές Τέχνες για την φροντίδα τους. Οι φωτογραφίες που χρησιμοποιούμε είναι από τα Άλμπουμ του Σπύρου Μελετζή Με τους Αντάρτες στα Βουνά και του Dmitri Kessel Ελλάδα 1944 (εκδόσεις άμμος) και από τα αρχεία της Νέας Προοπτικής. Παραδίδουμε το βιβλίο στον ΑΝΑΤΟΛΙΚΟ και τους αναγνώστες του.
ΜΕΡΙΚΕΣ ΣΚΕΨΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ
α) Το παρόν αποτελεί μια τομή του χωροχρονικού συνεχούς. Το παρελθόν, ενσωματωμένο και αρνημένο μέσα στο παρόν, με μια νέα άρνηση της άρνησης προεκβάλλει στο μέλλον ανοίγοντας το δρόμο του, ένα δρόμο που δεν είναι εκ των προτέρων χαραγμένος. Ανοίγει το δρόμο του με τα υλικά του παρόντος που όμως έχουν κληροδοτηθεί από το παρελθόν.
Προχωρώντας μέσα από αρνήσεις και αρνήσεις των αρνήσεων, η Ιστορία έχει μια πορεία συνεχή και ασυνεχή ταυτόχρονα, μη γραμμική, με επιταχύνσεις και επιβραδύνσεις, ρήξεις της βαθμιαίας εξέλιξης, με πισωγυρίσματα, καταστροφές και άλματα. Δεν είναι απλώς η ιστορία των πραγμάτων που περιγράφονται/εξιστορούνται, αλλά οι άνθρωποι, η δράση και οι επιδιώξεις τους μέσα στον ιστορικό χρόνο, ένα χρόνο που δεν είναι το απόλυτο πλαίσιο των υλικών πραγμάτων, συμβάντων και διεργασιών, η σκηνή του δράματος, αλλά είναι συνυφασμένος, άρρηκτα δεμένος και αλληλεξαρτημένος με το και από το ίδιο το περιεχόμενο των διαδραματιζομένων. Όχι ένας απόλυτος χρόνος αντιμέτωπος με έναν απόλυτο χώρο μέσα στα πλαίσια των οποίων εκτυλίσσονται τα γεγονότα, αλλά μια ενότητα του χώρου και του χρόνου με την κινούμενη, εξελισσόμενη ύλη στο φυσικό και στο κοινωνικό (φυσικό-ιστορικό) γίγνεσθαι. Πίσω απ μια τυφλή, αυτοχαρασσόμενη χαοτική πορεία, συνισταμένη εκατομμυρίων και δισεκατομμυρίων ατομικών επιδιώξεων ενυπάρχει η τάξη, η κρυμμένη νομοτέλεια, όχι ο μηχανιστικός νόμος του παθητικού κισμέτ, αλλά ο διαλεκτικός νόμος της αναγκαιότητας που εμπεριέχει ως ουσιώδες συστατικό την χυδαιότητα και την επαναστατική ανατρεπτική δράση για την ελευθερία.
β) Οποίος δεν έχει ιστορία ΄η αγνοεί την ιστορία, αγνοείται από την Ιστορία. Δεν έχει παρελθόν και γι’ αυτό δεν έχει μέλλον. Η μελέτη και άντληση μαθημάτων από την ιστορία από τη σκοπιά της επαναστατικής δράσης, ενάντια στα εθνικιστικά παραληρήματα των κυρίαρχων τάξεων, και ενάντια στα ιδεολογικά φτιασίδια των αριστερών δεκανικιών τους, είναι μέγιστο καθήκον για το εργατικό κίνημα. Κι αν για τους αστούς η ιστορία επικεντρώνεται στις διασκέψεις και τις αποφάσεις των κυρίαρχων, των «μεγάλων» ηγετών, για εμάς ιστορία είναι πρωταρχικά η ιστορία της πάλης των τάξεων, της δράσης εκατομμυρίων ανθρώπων που στις συνηθισμένες εποχές ζουν σε λήθαργο για να υψωθούν ξαφνικά, στις κρίσιμες και αποφασιστικές καμπές της ιστορίας σε πρωταγωνιστές των ιστορικών εξελίξεων.
γ) Η επανάσταση είναι…επαναστατική. Σπάει όλες τις συμβατικότητες. Κάνει κριτική των πάντων και ανατρέπει τα πάντα. Απ’ αυτήν την άποψη απαιτεί την επαναστατική κριτική του ίδιου του εαυτού της. Απαιτεί κοίταγμα κατάματα. Χωρίς περιστροφές, αποκρύψεις, παραχαράξεις ΄η ωραιοποιήσεις. Χωρίς λειάνσεις των οξειών γωνιών, για να κόβει και να πονάει. Απαιτεί την αλήθεια ολόκληρη. Όχι τις μισοαλήθειες που συνθέτουν τα χειρότερα ψέματα.
Η Ιστορία δεν γίνεται πιο αντικειμενική επειδή οι συγγραφείς της υποστηρίζουν πως γράφουν από ουδέτερη σκοπιά, αφού, ανεξάρτητα από υποκειμενικές προθέσεις, η ιδεολογία που κυριαρχεί, ειδικά στις «ανυποψίαστες» περιπτώσεις, είναι η κυρίαρχη αστική ιδεολογία. Ο λόγος που ιστορεί την επανάσταση δεν πρέπει να είναι εφησυχαστικός. Αντίθετα, πρέπει να αναμοχλεύει τα πάθη και να πονάει. Μόνο έτσι η ιστορία μπορεί να είναι αληθινή (και αντικειμενική) και τα μαθήματα της, ακόμη κι όταν είναι πικρά, μπορούν να γίνουν οδηγός σε νέα επαναστατική δράση.
Όπως το έθετε ο Μαρξ: «…οι προλεταριακές επαναστάσεις, όπως οι επαναστάσεις του 19ου αιώνα κάνουν αδιάκοπη κριτική στον ίδιο τον εαυτό τους, διακόπτουν κάθε τόσο την ίδια τους την πορεία, ξαναγυρίζουν σε εκείνο που φαίνεται ότι έχει πραγματοποιηθεί για να το ξαναρχίσουν από την αρχή, περιγελάνε με ωμή ακρίβεια τις μισοτελειωμένες δουλειές, τις αδυναμίες και τις ελεεινότητες των πρώτων τους προσπαθειών, φαίνονται να ξαπλώνουν χάμου τον αντίπαλο τους μόνο και μόνο για να του δώσουν την ευκαιρία ν’ αντλήσει καινούργιες δυνάμεις από τη γη και να ορθωθεί πάλι γιγάντιος μπροστά τους, οπισθοχωρούν συνεχώς μπροστά στην ακαθόριστη απεραντοσύνη των σκοπών τους, ώσπου να δημιουργηθεί η κατάσταση που κάνει αδύνατο κάθε ξαναγύρισμα και όπου οι ίδιες οι περιστάσεις φωνάζουν: “Ιδού η Ρόδος, ιδού και το πήδημα”». (Καρλ Μαρξ, Η 18η Μπρυμαίρ του Λουδοβίκου Βοναπάρτη, Αθήνα 1964, σελ. 286).
διαβάστε σε συνέχειες ολόκληρο το βιβλίο στο Πολιτικό Καφενείο
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου