ΒΙΒΛΙΟ:Σ’ ΕΝΑ ΣΤΡΑΤΟΠΕΔΟ ΑΚΡΗ ΣΤΗΝ ΕΡΗΜΙΑ

ΜΕΝΗΣ ΚΟΥΜΑΝΤΑΡΕΑΣ - Σ'ένα στρατόπεδο άκρη στην ερημιά
εκδόσεις Κέδρος
παρουσίαση:Γιώργος Λαουτάρης


Μια ιστορία για τα αδιέξοδα της εξουσίας και την τελική νίκη των αμφισβητιών της, γράφει ο Μένης Κουμανταρέας με το καινούριο του βιβλίο Σ' Ένα Στρατόπεδο Άκρη στην Eρημιά που κυκλοφορεί απ' τις εκδόσεις Κέδρος. Η πλοκή εκτυλίσσεται σ' ένα απομονωμένο στρατόπεδο, με πρωταγωνιστές το διοικητή, τη γυναίκα του και ένα φαντάρο που αναλαμβάνει να φιλοτεχνήσει το πορτρέτο του στρατηγού.

Η δημιουργία του πίνακα φέρνει σε επαφή τα δύο άκρα της ιεραρχίας, αποκαλύπτοντας με θετικό και αρνητικό τρόπο την ποιότητα και το ηθικό ανάστημα που κρύβεται πίσω από τις στρατιωτικές στολές και τα παράσημα. Μεταφυσικές δυνάμεις επεμβαίνουν για την ολοκλήρωση του έργου, που η αποκάλυψή του φέρνει την τιμωρία αντί για την επιβράβευση του ζωγράφου. Έτσι ο νέος καταλήγει μαζί με συστρατιώτες του στο δεσμωτήριο. Οι στρατευμένοι όμως πραγματοποιούν με μαγικό τρόπο απόδραση και έρχονται σε επαφή με τους εξεγερμένους κατοίκους της κοντινής πόλης. Ο στρατηγός δολοφονείται και το στρατόπεδο κλείνει. Ο πίνακας θα μείνει ξεχασμένος σ' ένα βενζινάδικο, ωσότου ανακαλυφθεί από κάποιον έμπορο τέχνης και έτσι εκτίθεται σε μουσείο, ενώ η ιστορία της δημιουργίας του γίνεται διάσημη.

Απ' τις πρώτες γραμμές της νουβέλας γίνεται φανερός ο παραβολικός της χαρακτήρας. Οι ήρωες δεν κατονομάζονται, αλλά παίρνουν αόριστα ονόματα, Στρατηγός, Στρατηγίνα, Ρώσος. Ο χρόνος κι ο τόπος της πλοκής μένει επίσης ακαθόριστος, κάποτε στο παρελθόν, κάπου στην ελληνική επαρχία. Η ίδια η ιστορία του στρατοπέδου εγκιβωτίζεται σε μια άλλη, σαν θρύλος που συνοδεύει

το πορτρέτο. Τα υλικά που χρησιμοποιεί ο συγγραφέας για την παραβολή του είναι εύκολα αναγνωρίσιμα: το στρατόπεδο αποτελεί ένα σύμβολο μιας ιεραρχικά δομημένης κοινωνίας με καταπιεστική και άκαμπτη δομή. Ο στρατηγός ενσαρκώνει τον εκπρόσωπο της εξουσίας που πίσω από την υποβλητική στολή κρύβει τις αντιφάσεις και τα αδιέξοδα της θέσης του, μια αδύναμη προσωπικότητα με επιβλητικό προσωπείο.


Ο καλλιτέχνης εκπροσωπεί το πιο ανήσυχο πνεύμα της μικροκοινωνίας, αλλά και το πρωτοπόρο στοιχείο που οδηγεί όσους τον ακολουθούν προς το δρόμο της ελευθερίας. Η τέχνη συνιστά το απελευθερωτικό όραμα που εμπνέει, που λειτουργεί αυτόνομα και που σπάει τα δεσμά, ανεξάρτητα από τους δυσμενείς συσχετισμούς.

Η περιπέτεια του καλλιτέχνη φαντάρου φέρνει στο νου τις αστείρευτες δυνάμεις που επιστρατεύει ο άνθρωπος όταν καταπιέζεται και ονειρεύεται την ελευθερία του. Αξίζει ν' αναφερθεί ότι κατά δήλωση του συγγραφέα, η νουβέλα γράφτηκε με σκοπό τα έσοδα να αποδοθούν στο μη κερδοσκοπικό φιλανθρωπικό οργανισμό «Κάνε-Μια-Ευχή».