Το ορόσημο του Απριλίου και οι πιέσεις για «ενδιάμεση συμφωνία»

http://news.kathimerini.gr

Η ελληνοκυπριακή πλευρά απορρίπτει κάθε τέτοια συζήτηση, αν και οι εκλογές στα Κατεχόμενα δρομολογούν αλλαγή δεδομένων

Της Δωρας Αντωνιου

Στις απευθείας διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό, ο Κύπριος πρόεδρος, Δημήτρης Χριστόφιας, σε κάθε ευκαιρία επαναλαμβάνει ότι είναι μια διαδικασία χωρίς χρονοδιαγράμματα. Επισήμως, το ίδιο απαντούν κάθε φορά που ερωτώνται, εκπρόσωποι των εμπλεκόμενων διεθνών οργανισμών, αλλά και τρίτων χωρών. Η αρνητική εμπειρία από αντίστοιχες διαδικασίες στο παρελθόν είναι που κάνει τη λέξη «χρονοδιάγραμμα» να είναι περίπου απαγορευμένη. Η τουρκική και τουρκοκυπριακή πλευρά, αντίθετα, έχουν πολλές φορές ταχθεί υπέρ του προσδιορισμού χρονοδιαγράμματος, το οποίο θεωρούν ότι μπορεί να λειτουργήσει ως μέσο πίεσης προς την άλλη πλευρά.

Ανεξαρτήτως των επίσημων τοποθετήσεων, είναι βέβαιο ότι ο επόμενος Απρίλιος αποτελεί χρονοδιάγραμμα. Οχι για το Κυπριακό, αλλά για τη διαδικασία που αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε εξέλιξη και η οποία κινδυνεύει να ναυαγήσει στο αποτέλεσμα των προγραμματισμένων για τότε εκλογών στα Κατεχόμενα. Ο Μεχμέτ Αλί Ταλάτ εξελέγη ηγέτης των Τουρκοκυπρίων με την υπόσχεση επίλυσης του Κυπριακού. Η επιρροή του έχει πλέον μειωθεί πολύ, καθώς η πρόοδος στις διαπραγματεύσεις δεν μπορεί να χαρακτηρισθεί θεαματική. Ετσι, η τύχη του Ταλάτ στις εκλογές του Απριλίου δεν δείχνει ιδιαίτερα ευοίωνη.

Το ορόσημο του Απριλίου χρησιμοποιείται ως μοχλός πίεσης προς τους δύο ηγέτες, ώστε να προχωρήσουν τις διαπραγματεύσεις με πιο ουσιαστικό τρόπο. Αυτό που αναφέρουν εκπρόσωποι διπλωματικών αρχών στη Λευκωσία αλλά και στην Αθήνα είναι ότι θα πρέπει σχετικά σύντομα να δοθεί το μήνυμα ότι οι διαπραγματεύσεις κάπου οδηγούν, ότι διαμορφώνονται προϋποθέσεις για αίσια κατάληξή τους, προκειμένου ο Τουρκοκύπριος ηγέτης να μπορεί να αξιοποιήσει αυτό το «χαρτί» στην προεκλογική περίοδο και να αυξήσει τις πιθανότητες επανεκλογής του. Κάπως έτσι, μέσα από αυτή τη συζήτηση, επανήλθε στο προσκήνιο η φημολογία περί «ενδιάμεσης συμφωνίας». Μιας, δηλαδή, καταρχήν συμφωνίας, που θα μπορούσαν να παρουσιάσουν οι δύο ηγέτες σύντομα, με τη δέσμευση ότι θα επεξεργαστούν τις περαιτέρω λεπτομέρειες σε εύλογο χρονικό διάστημα.

Το δόγμα

Η ελληνοκυπριακή πλευρά απορρίπτει κάθε τέτοια συζήτηση. Επιμένει στο δόγμα «τίποτε δεν έχει συμφωνηθεί μέχρι να συμφωνηθούν όλα», καθώς εξαρχής η ηγεσία της έχει επισημάνει ότι μια ενδιάμεση συμφωνία μπορεί να λειτουργήσει ως τροχοπέδη, δημιουργώντας ακόμη μεγαλύτερες επιπλοκές, μπορεί να εξελιχθεί σε παγίδα. Ο κ. Χριστόφιας έσπευσε πριν από μερικές ημέρες να επαναλάβει ότι δεν τίθεται τέτοιο ενδεχόμενο, ούτε και το ενδεχόμενο να πέσουν υπογραφές πάνω σε οποιοδήποτε κείμενο πριν υπάρξει συμφωνία σε όλα τα επιμέρους ζητήματα.

Ιδιαίτερα κρίσιμα για την εξέλιξη της διαδικασίας είναι τα δύο τριήμερα εντατικών, ολοήμερων διαπραγματεύσεων, που συμφώνησαν για τον επόμενο μήνα οι κ. Χριστόφιας και Ταλάτ. Η διακυβέρνηση, ο καταμερισμός των εξουσιών, η οικονομία και τα θέματα της Ε.Ε. θα τεθούν επί τάπητος, με ζητούμενο την εύρεση κοινού τόπου. Οι πρώτες συναντήσεις θα πραγματοποιηθούν στις 11,12 και 13 Ιανουαρίου. Πριν από την πραγματοποίηση των δεύτερων συναντήσεως, που έχουν προγραμματισθεί για τις 18,19 και 20 Ιανουαρίου, θα συγκληθεί το Εθνικό Συμβούλιο, το οποίο θα ενημερωθεί για τις εξελίξεις και θα λάβει αποφάσεις για τα επόμενα βήματα. Η απόφαση για γύρο εντατικών συνομιλιών, παρά τις επίσημες τοποθετήσεις περί του αντιθέτου, δεν είναι άσχετη με την πίεση που δημιουργεί ο Απρίλιος. Είναι, παράλληλα, δεδομένο ότι το κλίμα που θα διαμορφωθεί από αυτές τις συναντήσεις, θα επηρεάσει τις περαιτέρω εξελίξεις σημαντικά.