Σερβικό αίτημα ένταξης στην Ε.Ε.

Καθημερινή

Το κατέθεσε επισήμως χθες ο Μπόρις Τάντιτς

«Ιστορικό βήμα» το χαρακτήρισε ο Ράινφελντ

ΣΤΟΚΧΟΛΜΗ. Το αίτημά της για προσχώρηση στην Ευρωπαϊκή Ενωση υπέβαλε επισήμως η Σερβία. Ο Σέρβος πρόεδρος Μπόρις Τάντιτς κατέθεσε επισήμως το αίτημα στον Φρέντρικ Ράινφελντ, πρωθυπουργό της Σουηδίας, χώρας που κατέχει την προεδρία της Ε. Ε. το τρέχον εξάμηνο. Ο Ράινφελντ χαρακτήρισε «ιστορικό βήμα» την απόφαση του Βελιγραδίου. Η ημερομηνία ένταξης της Σερβίας στην Ε. Ε. αναμένεται να προσδιοριστεί μεταξύ του 2014 και του 2018.

Το αίτημα της Σερβίας πραγματοποιείται δέκα χρόνια μετά τους βομβαρδισμούς της χώρας από το ΝΑΤΟ, με αφορμή την καταστολή που εφήρμοζε το σερβικό καθεστώτος Μιλόσεβιτς εναντίον των Αλβανών στο Κοσσυφοπέδιο, επαρχία της Σερβίας που επεδίωκε την ανεξαρτητοποίησή της.

Ο δρόμος ωστόσο της Σερβίας, της μεγαλύτερης από τις δημοκρατίες της πρώην Γιουγκοσλαβίας, η οποία σημαδεύτηκε από τους αιματηρούς πολέμους της δεκαετίας του 1990, προς την Ευρωπαϊκή Ενωση εκτιμάται ότι θα είναι μακρύς και με αρκετά εμπόδια. Σύμφωνα με Ευρωπαίους διπλωμάτες, το αίτημα του Βελιγραδίου να ενταχθεί στην Ε. Ε. προκαλεί ανάμεικτες αντιδράσεις. Στην ευρωπαϊκή της προοπτική, η Σερβία έχει σύμμαχο την Ελλάδα και την Ιταλία, όμως πολλές χώρες-μέλη της Ε. Ε. με ειδικό βάρος -ανάμεσα στις οποίες η Βρετανία και η Ολλανδία- εκφράζουν αρκετές επιφυλάξεις.

Πέραν των σημαντικών οικονομικών και πολιτικών μεταρρυθμίσεων, στις οποίες πρέπει να προχωρήσει το Βελιγράδι προκειμένου να ενταχθεί στην Ευρώπη των «27» -μεταρρυθμίσεων οι οποίες απαιτούνται από όλα τα επίδοξα μέλη της Ε. Ε. -, η Σερβία θα πρέπει να αντιμετωπίσει και το παρελθόν της το οποίο σημαδεύτηκε από το καθεστώς του Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς, το οποίο κατέρρευσε το 2000, μετά μια δεκαετία στην εξουσία. Οπως επισημαίνουν πολιτικοί αναλυτές, η σκιά του Μιλόσεβιτς βαραίνει ακόμη τη χώρα. Το καθεστώς του, υποστηρίζουν οι ίδιες πηγές, είναι υπεύθυνο για την έξαρση του εθνικισμού στη Σερβία, ενώ διαδραμάτισε επιπλέον και καταλυτικό ρόλο στη διάλυση των Βαλκανίων. Υπενθυμίζεται ότι ο Μιλόσεβιτς παραπέμφθηκε για εγκλήματα πολέμου στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο για την πρώην Γιουγκοσλαβία (ICTY), το οποίο εδρεύει στη Χάγη, όμως πέθανε στο κελί του τον Μάρτιο του 2006 σε ηλικία 64 ετών.

Μλάντιτς, Κόσοβο

Στο ίδιο δικαστήριο έχει παραπεμφθεί και ο Ράντκο Μλάντιτς, στρατιωτικός ηγέτης των Σέρβων της Βοσνίας, ο οποίος καταζητείται για εγκλήματα πολέμου και για τη συμμετοχή του στη σφαγή της Σρεμπρένιτσα το 1995. Η αδυναμία του Βελιγραδίου να συνεργαστεί με το Δικαστήριο της Χάγης αποτελεί σημαντικό εμπόδιο για την ευρωπαϊκή προοπτική της Σερβίας. Είναι χαρακτηριστική η περίπτωση της Ολλανδίας, η οποία εμπόδισε σημαντική εμπορική συμφωνία μεταξύ Σερβίας - Ε. Ε., η οποία θα ήταν ένα ακόμη βήμα στην ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας, επειδή το Βελιγράδι ολιγωρεί στο ζήτημα της συνεργασίας με το (ICTY). Μόνο πρόσφατα η Ολλανδία αναθεώρησε την απόφασή της.

Το Κοσσυφοπέδιο αποτελεί το έτερο μείζον ζήτημα που εμποδίζει την ευρωπαϊκή πορεία της Σερβίας. Το Βελιγράδι εξακολουθεί να θεωρεί το Κοσσυφοπέδιο επαρχία στο νότιο τμήμα της Σερβίας, όμως η μονομερής ανακήρυξη της ανεξαρτησίας του Κοσσυφοπεδίου τον Φεβρουάριο του 2008 είχε ως αποτέλεσμα να αναγνωριστεί το Κοσσυφοπέδιο από 22 εκ των 27 χωρών-μελών της Ε. Ε.

Παρά το γεγονός ότι η Σερβία αναγνωρίζει ότι η ένταξή της στην Ε. Ε. δεν θα είναι εύκολη υπόθεση, στη χώρα επικρατούσε θετικό κλίμα ενόψει της υποβολής του αιτήματος από τον Σέρβο πρόεδρο.