http://www.enet.gr
Ο Ουμάρ Φαρούκ Αμπντούλ Μουτάλαμπ, ο νεαρός Νιγηριανός που παρά λίγο να τινάξει στον αέρα το αεροπλάνο της Delta Airlines ανήμερα τα Χριστούγεννα, δεν φαίνεται να έχει το τυπικό προφίλ ενός τρομοκράτη της Αλ Κάιντα.
Είναι μάλλον αυτό που ο αρθογράφος του «Antlatic Monthly», Αντριου Σάλιβαν, αποκαλεί «αστό τρομοκράτη»: προέρχεται από πλούσια οικογένεια, έχει κάνει ανώτερες σπουδές και έχει ζήσει στη Δύση.
Είναι μάλλον αυτό που ο αρθογράφος του «Antlatic Monthly», Αντριου Σάλιβαν, αποκαλεί «αστό τρομοκράτη»: προέρχεται από πλούσια οικογένεια, έχει κάνει ανώτερες σπουδές και έχει ζήσει στη Δύση.
Ενώ το στερεότυπο θέλει τον μέσο φανατικό ισλαμιστή που προθυμοποιείται να ζωστεί με εκρηκτικά, να είναι ένα άτομο πάμπτωχο, αμόρφωτο και στερημένο, χωρίς στον ήλιο μοίρα, η εμπειρία αποδεικνύει τις περισσότερες φορές το αντίθετο: τα ηγετικά στελέχη της Αλ Κάιντα, καθώς και όσοι πραγματοποίησαν τις πιο αιματηρές επιθέσεις της οργάνωσης, ήταν στην πλειονότητά τους γόνοι μεσοαστικών και μεγαλοαστικών οικογενειών.
Αρχής γενομένης από τον ιδρυτή Οσάμα Μπιν Λάντεν, γιο ενός από τους πλουσιότερους ανθρώπους της Σαουδικής Αραβίας. Ο υπαρχηγός του, ο Αϊμάν Αλ Ζαουάχρι, πρώην γιατρός το επάγγελμα, είναι παιδί πλούσιας οικογένειας της Αιγύπτου και στο παρελθόν είχε ταξιδέψει πολύ στις ΗΠΑ. Ο συμπατριώτης του Μοχάμεντ Ατα, ο φερόμενος αεροπειρατής της 11ης Σεπτεμβρίου, ήταν γιος δικηγόρου, ενώ ο φερόμενος «εγκέφαλος» της επίθεσης, ο Χαλίντ Σέιχ Μοχάμεντ από το Κουβέιτ ο οποίος κρατείται στις ΗΠΑ, είχε φοιτήσει σε Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνα.
Δεν ήταν όμως μόνο οι «19» της 11ης Σεπτεμβρίου «παιδιά καλών οικογενειών». Το ίδιο ίσχυε και για τους δράστες της τρομοκρατικής επίθεσης στο Λονδίνο τον Ιούλιο του 2005: μετανάστες δεύτερης γενιάς, από μεσοαστικές οικογένειες, με ανώτερες σπουδές. Ενα προφίλ που αντιστοιχεί σε αρκετούς τρομοκράτες της Αλ Κάιντα που έχουν συλληφθεί κατά καιρούς για αποτυχημένες απόπειρες. Οι δράστες των βομβιστικών επιθέσεων στη Μαδρίτη το 2004 ξεφεύγουν κάπως από αυτό το πρότυπο. Ηταν μετανάστες πρώτης γενιάς, χωρίς υψηλή μόρφωση ή οικονομική ευμάρεια. Ζούσαν ωστόσο πολλά χρόνια στην Ισπανία, είχαν στήσει δικές τους δουλειές και έδειχναν ενταγμένοι. Σίγουρα, πάντως, δεν επρόκειτο για λούμπεν στοιχεία.
Τι οδηγεί αυτά τα παιδιά καλών οικογενειών να σκοτώσουν και να σκοτωθούν στο όνομα του Ισλάμ; Η απάντηση δεν είναι ξεκάθαρη. Μια στρεβλή ανάγνωση του Κορανίου, η οργή απέναντι στην εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ -και κατά δεύτερο λόγο, της Ευρώπης- που εκλαμβάνεται ως εχθρική απέναντι στο μουσουλμανικό κόσμο, σε συνδυασμό με προσωπικά αδιέξοδα, αναζητήσεις, ιδιαιτερότητες ή διαταραχές, μπορούν, σύμφωνα με τους ειδικούς, να μεταμορφώσουν έναν νέο σε ισλαμιστή τρομοκράτη.
Σύμφωνα με ορισμένες εκδοχές, οι λόγοι που ωθούν «βολεμένους» μουσουλμάνους στην ισλαμική τρομοκρατία δεν διαφέρουν πολύ από εκείνους που σε παλιότερες εποχές οδηγούσαν παιδιά μεσοαστικών οικογενειών στο αντάρτικο πόλεων: η επανάσταση απέναντι στα κακώς κείμενα, σε συνδυασμό με την ανάγκη να ανήκεις σε μια ομάδα με κοινό στόχο και όραμα.
Σε αυτό το σημείο, πιστεύεται, η Αλ Κάιντα κάνει εδώ και πολλά χρόνια μια πολύ καλή προπαγανδιστική εκστρατεία, προσφέροντας απλοϊκές απαντήσεις σε δύσκολα ερωτήματα. Οταν ο νιγηριανός τρομοκράτης δηλώνει μετά την αποτυχημένη απόπειρα «υπάρχουν πολλοί άλλοι σαν εμένα», μάλλον δεν λέει λόγια του αέρα.
ΚΟΡΙΝΑ ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟΥ
Αρχής γενομένης από τον ιδρυτή Οσάμα Μπιν Λάντεν, γιο ενός από τους πλουσιότερους ανθρώπους της Σαουδικής Αραβίας. Ο υπαρχηγός του, ο Αϊμάν Αλ Ζαουάχρι, πρώην γιατρός το επάγγελμα, είναι παιδί πλούσιας οικογένειας της Αιγύπτου και στο παρελθόν είχε ταξιδέψει πολύ στις ΗΠΑ. Ο συμπατριώτης του Μοχάμεντ Ατα, ο φερόμενος αεροπειρατής της 11ης Σεπτεμβρίου, ήταν γιος δικηγόρου, ενώ ο φερόμενος «εγκέφαλος» της επίθεσης, ο Χαλίντ Σέιχ Μοχάμεντ από το Κουβέιτ ο οποίος κρατείται στις ΗΠΑ, είχε φοιτήσει σε Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνα.
Δεν ήταν όμως μόνο οι «19» της 11ης Σεπτεμβρίου «παιδιά καλών οικογενειών». Το ίδιο ίσχυε και για τους δράστες της τρομοκρατικής επίθεσης στο Λονδίνο τον Ιούλιο του 2005: μετανάστες δεύτερης γενιάς, από μεσοαστικές οικογένειες, με ανώτερες σπουδές. Ενα προφίλ που αντιστοιχεί σε αρκετούς τρομοκράτες της Αλ Κάιντα που έχουν συλληφθεί κατά καιρούς για αποτυχημένες απόπειρες. Οι δράστες των βομβιστικών επιθέσεων στη Μαδρίτη το 2004 ξεφεύγουν κάπως από αυτό το πρότυπο. Ηταν μετανάστες πρώτης γενιάς, χωρίς υψηλή μόρφωση ή οικονομική ευμάρεια. Ζούσαν ωστόσο πολλά χρόνια στην Ισπανία, είχαν στήσει δικές τους δουλειές και έδειχναν ενταγμένοι. Σίγουρα, πάντως, δεν επρόκειτο για λούμπεν στοιχεία.
Τι οδηγεί αυτά τα παιδιά καλών οικογενειών να σκοτώσουν και να σκοτωθούν στο όνομα του Ισλάμ; Η απάντηση δεν είναι ξεκάθαρη. Μια στρεβλή ανάγνωση του Κορανίου, η οργή απέναντι στην εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ -και κατά δεύτερο λόγο, της Ευρώπης- που εκλαμβάνεται ως εχθρική απέναντι στο μουσουλμανικό κόσμο, σε συνδυασμό με προσωπικά αδιέξοδα, αναζητήσεις, ιδιαιτερότητες ή διαταραχές, μπορούν, σύμφωνα με τους ειδικούς, να μεταμορφώσουν έναν νέο σε ισλαμιστή τρομοκράτη.
Σύμφωνα με ορισμένες εκδοχές, οι λόγοι που ωθούν «βολεμένους» μουσουλμάνους στην ισλαμική τρομοκρατία δεν διαφέρουν πολύ από εκείνους που σε παλιότερες εποχές οδηγούσαν παιδιά μεσοαστικών οικογενειών στο αντάρτικο πόλεων: η επανάσταση απέναντι στα κακώς κείμενα, σε συνδυασμό με την ανάγκη να ανήκεις σε μια ομάδα με κοινό στόχο και όραμα.
Σε αυτό το σημείο, πιστεύεται, η Αλ Κάιντα κάνει εδώ και πολλά χρόνια μια πολύ καλή προπαγανδιστική εκστρατεία, προσφέροντας απλοϊκές απαντήσεις σε δύσκολα ερωτήματα. Οταν ο νιγηριανός τρομοκράτης δηλώνει μετά την αποτυχημένη απόπειρα «υπάρχουν πολλοί άλλοι σαν εμένα», μάλλον δεν λέει λόγια του αέρα.
ΚΟΡΙΝΑ ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟΥ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου