ΜΙΑ ΑΠΕΡΓΙΑ ΒΕΝΖΙΝΟΚΙΝΗΤΗ

Ελευθεροτυπία

ΚΟΡΙΝΑ ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟΥ

Ενας ίσκιος πλανάται σήμερα πάνω από τις δημοτικές και περιφερειακές εκλογές στη Γαλλία: ο ίσκιος της Total. Η μεγαλύτερη πετρελαϊκή εταιρεία της χώρας έχει γίνει σοβαρή εστία κοινωνικής έντασης τους τελευταίους μήνες.

Αιτία, η απόφασή της να κλείσει το διυλιστήριο στη Δουνκέρκη, γεγονός που έχει οδηγήσει σε μεγάλες εργατικές κινητοποιήσεις και έχει δημιουργήσει φόβους για τον επαρκή ανεφοδιασμό της αγοράς σε καύσιμα.

Η Total, ένας πολυεθνικός κολοσσός που απλώνεται σε περισσότερες από 130 χώρες και απασχολεί γύρω στις 95.000 εργαζόμενους, έχει στην κατοχή της τα έξι από τα 12 διυλιστήρια της Γαλλίας. Τον περασμένο Σεπτέμβριο, όμως, αποφάσισε να αναστείλει επ' αόριστον τις εργασίες στο διυλιστήριο της Δουνκέρκης. Οι εργαζόμενοι, ωστόσο, εξακολουθούσαν να πληρώνονται κανονικά. Η αβεβαιότητα συνεχίστηκε ως τον Ιανουάριο, οπότε η εταιρεία ανακοίνωσε ότι θα κλείσει τη μονάδα.

Αιτία, όπως λέει, η πτώση της ζήτησης στην αγορά, η οποία δεν της επιτρέπει να διατηρήσει το διυλιστήριο. Οι εργάτες τότε ξεκίνησαν απεργία σε όλα τα διυλιστήρια της Total στη χώρα, η οποία παρ' ολίγο να αφήσει την αγορά χωρίς πετρέλαιο και βενζίνη. Η απεργία σταμάτησε μία εβδομάδα αφότου η εταιρεία δέχθηκε να εγγυηθεί για τη βιωσιμότητα των άλλων πέντε μονάδων και να διαπραγματευθεί σχετικά με το μέλλον των απολυμένων.

Ενδέχεται, ωστόσο, να ξαναρχίσει από στιγμή σε στιγμή. Κι αυτό γιατί οι «διαβεβαιώσεις» της εταιρείας δεν πείθουν. Το διυλιστήριο στο λιμάνι της Δουνκέρκης, μόλις 10 χιλιόμετρα από τα βελγικά σύνορα, αποτελεί σημαντικό οικονομικό πνεύμονα για την περιοχή. Απασχολεί 600 εργαζόμενους, 400 μισθωτούς και άλλους 200 που εργάζονται με ανάθεση έργου. Η Total υπόσχεται ότι στη θέση του διυλιστηρίου θα κατασκευάσει μονάδα επεξεργασίας μεθανίου, στην οποία θα επαναπροσλάβει 240 από τους σημερινούς απολυμένους. Οσο για τους υπόλοιπους, τους περισσότερους θα φροντίσει να τους απορροφήσει κάπου στα άλλα διυλιστήριά της ανά τη γαλλική επικράτεια.

Οι εργάτες, που στην πλειοψηφία τους είναι ντόπιοι, δεν συγκινούνται καθόλου με αυτή την ιδέα: «Εδώ είναι τα σπίτια μας, η ζωή μας, οι ρίζες μας. Πώς μας ζητάνε να ξεσπιτωθούμε;» Οσο για τον σοσιαλιστή δήμαρχο της Δουνκέρκης, Μισέλ Ντελμπάρ, ο οποίος επιδιώκει σήμερα την επανεκλογή του, θεωρεί «απάτη» την υπόσχεση της Total ότι θα αντικαταστήσει το διυλιστήριο με μονάδα φυσικού αερίου. «Η εταιρεία και η κυβέρνηση προσπαθούν να παραπλανήσουν την κοινή γνώμη» λέει ο Ντελμπάρ. «Την ιστορία με τη μονάδα του μεθανίου την ακούμε από χρόνια και ξέρουμε. Δεν πρόκειται να λύσει το πρόβλημα, γιατί δεν θα επαναπροσληφθούν πάνω από 50 εργαζόμενοι. Εξάλλου, η κατασκευή της θα πάρει τουλάχιστον τέσσερα χρόνια. Ολοι αυτοί οι άνθρωποι τι θα κάνουν μέχρι τότε;»

Οι εργάτες, με την αβεβαιότητα να πλανάται μόνιμα πάνω τους, δηλώνουν έτοιμοι να ξαναρχίοσυν την απεργία αν η Total δεν αναιρέσει την απόφασή της για κλείσιμο του διυλιστηρίου ή αν δεν παρουσιάσει ένα πραγματικά βιώσιμο εναλλακτικό σχέδιο.

Η Total αποτελεί χαρακτηριστική περίπτωση συμπεριφοράς μιας πολυεθνικής στην εποχή της παγκοσμιοποιημένης οικονομίας. Ενώ προβάλλει τη δικαιολογία της μειωμένης ζήτησης, η εταιρεία είχε περίπου 8 δισ. κέρδος μέσα στο 2009. Την ίδια στιγμή μάλιστα που ετοιμάζεται να κλείσει το διυλιστήριο στη Δουνκέρκη, σκοπεύει να εγκαινιάσει μια κολοσιαία μονάδα στο Ντουμπάι...

Επιπλέον, είναι η δεύτερη φορά μέσα σε έναν χρόνο που η Total γίνεται το επίκεντρο της αρνητικής δημοσιότητας. Πέρυσι, οι βρετανοί εργάτες είχαν εξαπολύσει μαζικές απεργιακές κινητοποιήσεις εξαιτίας της απόφασης της εταιρείας να επανδρώσει το διυλιστήριό της στο Λίνκολνσαϊρ με μισθωμένους εργάτες από την Ιταλία. Οι απεργίες, τις οποίες ορισμένοι είχαν βιαστεί να χαρακτηρίσουν «ρατσιστικές», είχαν συγκλονίσει πέρυσι τη Βρετανία και είχαν προκαλέσει μεγάλο πονοκέφαλο στον πρωθυπουργό, Γκόρντον Μπράουν.

Τον Ιούλιο, αφού είχε κοπάσει κάπως ο θόρυβος, η Total απέλυσε 647 εργάτες από τη μονάδα του Λίκολνσαϊρ. Σύμφωνα μάλιστα με πρόσφατα δημοσιεύματα του βρετανικού τύπου, η εταιρεία σκοπεύει να πουλήσει τη μονάδα. Αν προχωρήσει σε αυτό το σχέδιο, τότε δεν θα μυρίζει πετρέλαιο μόνο το μετεκλογικό σκηνικό στη Γαλλία. Την ίδια μυρωδιά θα έχει και το προεκλογικό στη Βρετανία. Και μάλιστα με γαλλική σφραγίδα.