Σάββατο 10 Απριλίου 2010

ΕΝΑΣ ΝΕΟΣ ΣΑΝΤΑΜ ΗΡΘΕ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΛΠΗ

ΙΡΑΚ
Ελευθεροτυπία

του Ν.ΖΗΡΓΑΝΟΥ

Την ώρα που η Ουάσιγκτον ετοιμάζεται να αρχίσει την αποχώρηση των μάχιμων αμερικανικών στρατευμάτων που παραμένουν ακόμη στο Ιράκ, η Βαγδάτη δοκιμάζεται από την πολιτική αστάθεια.

Το εκλογικό αποτέλεσμα που έδωσε οριακή νίκη (91 έδρες) στο συνασπισμό του σιίτη κοσμικού Ιγιάντ Αλάουι που στηρίχθηκε κυρίως από σουνίτες αμφισβητείται ως προϊόν νοθείας και δεν αναγνωρίζεται από τον ηττηθέντα σιίτη πρώην πρωθυπουργό Νούρι αλ Μαλίκι, το κόμμα του οποίου έλαβε 89 έδρες.

Σύμφωνα με το σύνταγμα, ο Αλάουι έλαβε διερευνητική εντολή για το σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού, όμως θα είναι δύσκολο να συγκεντρώσει το 50% συν μία ψήφο των 365 εδρών του ιρακινού Κοινοβουλίου για να σχηματίσει κυβέρνηση. Οι σιίτες φιλο-ιρανοί ριζοσπάστες που έλαβαν την τρίτη θέση και 70 έδρες, αλλά και οι Κούρδοι που πήραν 43 έδρες, έχουν κάθε λόγο να καταψηφίσουν τον Αλάουι. Οι μεν Κούρδοι γιατί διεκδικούν την πόλη του Κιρκούκ (αλλά και τις πετρελαιοπηγές του) από τους άραβες εποίκους ψηφοφόρους του Αλάουι, οι δε φιλο-ιρανοί γιατί η Τεχεράνη έχει τον Αλάουι στη μαύρη λίστα.

Ποιος είναι ο Ιγιάντ

Ο 65χρονος πολιτικός, που υπήρξε στέλεχος του κόμματος Μπάαθ του Σαντάμ Χουσέιν και αργότερα συνεργάτης των αμερικανικών και βρετανικών μυστικών υπηρεσιών, ενισχύθηκε απροκάλυπτα στις εκλογές τόσο από τους Αμερικανούς όσο και από τους Σαουδάραβες και συχνά περιγράφεται από τους αντιπάλους του ως «Σαντάμ χωρίς μουστάκι». Ομως, αυτό που βαραίνει ίσως περισσότερο στο καθόλου βαρετό, ωστόσο σκοτεινό, παρελθόν του σιίτη πολιτικού, είναι η πολιτεία του κατά τη χαοτική μετά Σαντάμ εποχή, όταν οι Αμερικανοί τον τοποθέτησαν ως προσωρινό πρωθυπουργό του Ιράκ, την επομένη της κατάρρευσης του μπααθικού καθεστώτος. Ο Αλάουι κυβέρνησε από την 1η Ιουνίου 2004 έως τις 7 Απριλίου 2005, μια περίοδο που χαρακτηρίστηκε από μεγάλη διαφθορά, εθνοτική βία και βασανιστήρια κρατουμένων και έγινε το κόκκινο πανί για τους σιίτες, που αποτελούν άλλωστε και την πληθυσμιακή πλειοψηφία στο Ιράκ.

Το απλό σενάριο

Τώρα, γίνονται ταυτόχρονα δύο κινήσεις από τους διασπασμένους σιίτες προκειμένου να παρακάμψουν τον Αλάουι. Η μία κίνηση αφορά διαδικαστικά ζητήματα, που μπορούν όμως να ανατρέψουν τους εύθραυστους συσχετισμούς, μέσα από ενστάσεις και εκπτώσεις από το αξίωμα επιτυχόντων βουλευτών που ανήκουν στο κόμμα του Αλάουι. Η δεύτερη κίνηση είναι καθαρά πολιτική και αφορά τη σύγκλιση και συνεργασία των δύο μεγάλων σιιτικών κομμάτων με τους κούρδους και ανεξάρτητους βουλευτές, συνασπισμός που, αν σχηματιστεί, θα διαθέτει μεγάλη κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Αυτό το σενάριο προωθεί η Τεχεράνη, όπου την περασμένη εβδομάδα συναντήθηκαν υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι σιιτών και Κούρδων και, σύμφωνα με τους έγκυρους «Asia Times», φαίνεται να υπάρχει καταρχήν σύγκλιση.

Μέσα σε αυτό το ρευστό περιβάλλον, όπου ξένες δυνάμεις αναμιγνύονται ευθέως στα εσωτερικά του Ιράκ, οι πολιτικές συμμαχίες αλλάζουν κάθε μέρα, και η σταθερότητα της χώρας κρέμεται από μια κλωστή, θα είναι πολύ δύσκολο για την Ουάσιγκτον να καταφέρει να αναγορεύσει τον εκλεκτό της, Αλάουι, σε πρωθυπουργό και να υπάρξει χαμηλό επίπεδο βίας που θα επιτρέψει στον Μπάρακ Ομπάμα να τηρήσει το χρονοδιάγραμμα αποχώρησης των στρατευμάτων του από το χάος του Ιράκ.

Οι Αμερικανοί φοβούνται ότι μια ευθεία αντιπαράθεση σιιτικών και σουνιτικών κομμάτων για την εξουσία θα μπορούσε να φέρει και πάλι τη χώρα στα πρόθυρα του εμφυλίου, για να μην αναφερθεί κανείς και στην αντιπαράθεση σουνιτών και Κούρδων για το μέλλον του Κιρκούκ. Σε περίπτωση σύγκρουσης, τα στρατεύματα θα παραμείνουν καθηλωμένα στη Μεσοποταμία, καθώς ο ιρακινός στρατός δεν είναι σε θέση από μόνος του να διατηρήσει την τάξη.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου