ΕΛΕΥΘΕΡΑΣ ΣΤΙΣ ΚΑΜΕΡΕΣ

Τα Νέα

«Ναι» στις κάμερες σε ένα ευρύ πεδίο δραστηριοτήτων, με την εγγύηση της Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα και εφόσον ο επιδιωκόμενος σκοπός- η προστασία της ζωής, της δημόσιας ασφάλειας, της ιδιοκτησίας, του περιβάλλοντος και της εθνικής άμυνας- δεν μπορεί να επιτευχθεί με ηπιότερα μέσα, λέει η Ανεξάρτητη Αρχή.

Με γνωμοδότησή της προς τον υπουργό Δικαιοσύνης, η Αρχή καταργεί τη δικαιοδοσία των εισαγγελικών αρχών επί της λειτουργίας των συστημάτων βιντεοεπιτήρησης και προτείνει την έκδοση προεδρικού διατάγματος, με το οποίο θα ρυθμιστούν οι προϋποθέσεις εγκατάστασής και χρήσης τους, πάντοτε όμως υπό τη δική της εποπτεία. Ετσι, οι διατάξεις του Π.Δ. θα τεθούν υπό την κρίση της Αρχής, καθώς και του Συμβουλίου της Επικρατείας και θα αναφέρονται:

Στις αρμόδιες για την τοποθέτηση καμερών δημόσιες αρχές, στη διαδικασία και τις προϋποθέσεις εγκατάστασης και λειτουργίας συστημάτων επιτήρησης, τις αξιόποινες πράξεις και τα κριτήρια επικινδυνότητας που θα δικαιολογούν τη λειτουργία καμερών, το είδος των προσωπικών δεδομένων που θα τυγχάνουν επεξεργασίας και τέλος, τον χρόνο αποθήκευσης των δεδομένων, τη διαδικασία καταστροφής τους και άλλες τεχνικές λεπτομέρειες.

Επί της ουσίας η Αρχή εναποθέτει στον υπουργό Δικαιοσύνης Χάρη Καστανίδη- σε αίτημα του οποίου απαντά με την πολυσέλιδη γνωμοδότησή της- την ευθύνη ρύθμισης του πλαισίου λειτουργίας του «Μεγάλου Αδελφού», επαναφέροντας ωστόσο σε ισχύ την εποπτεία της ίδιας της Αρχής σε κάθε εφαρμογή των συστημάτων βιντεοεπιτήρησης. Με το νέο καθεστώς δηλαδή οι κάμερες δεν θα λειτουργούν με την εγγύηση της εισαγγελικής αρχής, αλλά της αρμόδιας σε κάθε περίπτωση για την προστασία των προσωπικών δεδομένων Ανεξάρτητης Αρχής.

Σύμφωνα με τα όρια που θέτει η Αρχή, «επιτρέπεται η λειτουργία συστημάτων επιτήρησης με τη λήψη ή καταγραφή ήχου ή εικόνας σε δημόσιους χώρους, μόνο για α) τη διαφύλαξη της εθνικής άμυνας, β) τη διαφύλαξη της κρατικής ασφάλειας, γ) την αποτροπή και την καταστολή σοβαρών αξιόποινων πράξεων κατά προσώπων και περιουσιακών αγαθών, εφόσον με βάση πραγματικά στοιχεία συντρέχουν επαρκείς ενδείξεις τέλεσης αυτών και δ) τη διαχεί ριση της κυκλοφορίας».

Υπογραμμίζει ωστόσο η Αρχή ότι η εγκατάσταση και λειτουργία των συστημάτων αυτών σε δημόσιους χώρους γίνεται μόνο από δημόσιες αρχές, με απόλυτο σεβασμό στην αρχή της αναλογικότητας. Ο ενδεχόμενος κίνδυνος δηλαδή να δικαιολογεί την ενεργοποίηση των καμερών και συνεπώς να αιτιολογεί τον περιορισμό του ατομικού δικαιώματος.

Και στις παραλίες

Ως δημόσιοι χώροι νοούνται οι χώροι που προορίζονται για κοινή χρήση, όπως οι οδοί, οι πλατείες, τα άλση, ο αιγιαλός, η παραλία, τα λιμάνια, καθώς και κάθε άλλος χώρος προσβάσιμος σε απροσδιόριστο αριθμό προσώπων, όπως είναι τα εμπορικά κέντρα, οι χώροι αναψυχής, οι σταθμοί Μετρό, τα αεροδρόμια κ.λπ. Σε χώρους με ελεγχόμενη είσοδο- με την καταβολή εισιτηρίου ή με άλλο τρόπο- υπαίθριους ή κλειστούς, δεν επιτρέπεται η εγκατάσταση καμερών από τις δημόσιες αρχές, αλλά μόνο από τον ιδιοκτήτη ή τον διαχειριστή. Θεμιτή άλλωστε κρίνει η Αρχή και τη λειτουργία καμερών σε χώρους- όπως είναι τα καταστήματα- για την προστασία προσώπων ή πραγμάτων, με ευθύνη των ιδιοκτητών και όχι των δημοσίων αρχών.

Ιδιαίτερη μνεία κάνει η Αρχή στην ανάγκη εξειδίκευσης των τεχνικών μέτρων, ώστε οι βασικές τους λειτουργίες να διαφέρουν σε σχέση με τον επιδιωκόμενο σκοπό. Κι αυτό γιατί η αναγνώριση προσώπων μπορεί να είναι αναγκαία σε περιπτώσεις τέλεσης αξιόποινων πράξεων, αλλά όχι για τη διαχείριση της κυκλοφορίας.

Μια ιστορία που άρχισε από τους Ολυμπιακούς Αγώνες

ΤΑ ΚΛΕΙΣΤΑ συστήματα τηλεόρασης εισέβαλαν στην καθημερινότητά μας με αφορμή τη διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων στην Αθήνα, αλλά διατηρήθηκαν στη συνέχεια με πρόφαση την ασφάλειά μας, παρά το γεγονός ότι η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα ενέκρινε τη λειτουργία τους μόνο για τη διαχείριση της κυκλοφορίας των οχημάτων.

Τα αλλεπάλληλα αιτήματα της ΕΛ.ΑΣ. προς την Αρχή για την επέκταση της λειτουργίας των καμερών και ειδικότερα για την αντιμετώπιση τυχόν τρομοκρατικών ενεργειών απέβαιναν άκαρπα.

Οι αποφάσεις της Αρχής καταργήθηκαν άτυπα με γνωμοδότηση του εισαγγελέα του Αρείου Πάγου κ. Γ. Σανιδά, όταν, στα τέλη Οκτωβρίου 2007 κι ενώ εκκρεμούσε ενώπιον της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας η προσφυγή της ΕΛ.ΑΣ. κατά της απόφασης της Αρχής για την επέκταση της λειτουργίας των καμερών, νομιμοποίησε τις κάμερες κατά τη διάρκεια διαδηλώσεων.

Η γνωμοδότηση του κ. Σανιδά υιοθετήθηκε στη συνέχεια από το υπουργείο Δικαιοσύνης, επί Σ. Χατζηγάκη, με τροπολογία του οποίου απέκτησε νομοθετικό μανδύα η λειτουργία των καμερών κατά τη διάρκεια διαδηλώσεων, υπό δύο προϋποθέσεις: τη συνεχή εποπτεία από εισαγγελείς και τη χρήση των καταγεγραμμένων πλάνων- εφόσον από αυτά προκύπτει η τέλεση αξιοποίνων πράξεωνμόνο για δικαστικό σκοπό.

Παράκαμψη

Η νομοθετική ρύθμιση, που είναι σήμερα σε ισχύ, είχε ως συνέπεια την παράκαμψη της Αρχής, από την οποία αφαιρέθηκε κάθε έλεγχος επί της λειτουργίας των συστημάτων βιντεοεπιτήρησης.

Σημειώνεται ότι η παρέμβαση Σανιδά, καθώς και η στήριξη που του παρέσχε η κυβέρνηση, είχε ως αποτέλεσμα την παραίτηση του προέδρου της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα Δ. Γουργουράκη και ορισμένων μελών της Αρχής, τον Νοέμβριο του 2007.

Σύμφωνα με το ισχύον σήμερα καθεστώς, οι κάμερες λειτουργούν ελεύθερα στους δημόσιους χώρους για λόγους ασφαλείας, καθώς και για την πρόληψη και την αποτροπή αξιοποίνων πράξεων κατά τη διάρκεια διαδηλώσεων, υπό την εποπτεία των εισαγγελικών αρχών.