Τα Νέα
Ενα ιστορικό ταμπού σπάει στην ευρωπαϊκή επικράτεια το τελευταίο διάστημα: η μία μετά την άλλη οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις προκαλούν φορολογικές καταιγίδες για να αναζωογονήσουν τις οικονομίες των χωρών τους. Οπως φαίνεται, η τελευταία ταφόπλακα στον θατσερισμό μπαίνει από τη «Δεξιά των φόρων».
O «αναπόφευκτος προϋπολογισμός» που παρουσίασε την περασμένη Τρίτη η κεντροδεξιά κυβέρνηση της Βρετανίας θα μπορούσε να θεωρηθεί προδοσία από τους παλιούς Τόρις του Συντηρητικού Κόμματος. Την ημέρα εκείνη, ο υπουργός Οικονομικών Τζορτζ Οζμπορν πήρε το φθαρμένο κόκκινο βαλιτσάκι με τους λογαριασμούς του κράτους, που παραδοσιακά στη Βρετανία παραδίδεται από υπουργό σε υπουργό, κι εμφανίστηκε στη Βουλή των Κοινοτήτων. Εκεί, ανακοίνωσε το σχέδιο μείωσης του ελλείμματος, το οποίο πλέον ξεπερνάει το 10%. Το σχέδιο που παρουσίασε δεν είχε κάποια ιδιαίτερη πρωτοτυπία, αλλά θα μπορούσε να σοκάρει τη βαρόνη Μάργκαρετ Θάτσερ: εκτός από περικοπές στις κρατικές δαπάνες, προέβλεπε και αυξήσεις στη φορολογία. Η ανατροπή έχει τη σημασία της.
Για τους κληρονόμους της βαρόνης, το κλειδί που ανοίγει την οικονομία δεν είναι η απαλλαγή από τον βραχνά των φόρων για τα φυσικά πρόσωπα και τις επιχειρήσεις, αλλά ακριβώς το αντίθετο.
Οι Βρετανοί δεν είναι οι μόνοι που εγκαταλείπουν μια πολιτική που εμπνεύστηκε η Μάργκαρετ Θάτσερ με τον αμερικανό πρόεδρο Ρόναλντ Ρίγκαν και που επί μια τριακονταετία βασίλεψε απερίσπαστη στις δυτικές οικονομίες. 20% ΦΠΑ. Στο Λονδίνο, η κυβέρνηση Κάμερον αποφάσισε να αυξήσει τον ΦΠΑ από 17,5% σε 20%, να επιβάλει επιπλέον φόρους στη δεύτερη κατοικία και να φορολογήσει για πρώτη φορά τις επενδύσεις σε τραπεζικά προϊόντα, αλλά και την περιουσία των τραπεζών της πιο ισχυρής βιομηχανίας της χώρας. Το ίδιο, ενδεχομένως με μικρότερο ζήλο, συμβαίνει και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Κεντροδεξιά κόμματα που βρί σκονται στην εξουσία βάζουν το χέρι στην τσέπη των φορολογουμένων, ξεχνώντας τις κατηγορίες που εκτόξευαν κατά των Σοσιαλιστών και των Σοσιαλδημοκρατών ότι με την αύξηση των φόρων στραγγαλίζουν την αγορά.
Η γέννηση της «Δεξιάς των φόρων», πάντως, δεν οφείλεται τόσο σε ιδεολογική επανάσταση όσο στην ανάγκη προσαρμογής σε μια δύσκολη πραγματικότητα. Οπως επισημαίνει η «Corriere della Sera», τα συντηρητικά κόμματα ακολουθούν το σοσιαλδημοκρατικό μοντέλο στον δρόμο της φορολογίας αλλά όχι και στον δρόμο των δαπανών. Οι δαπάνες κόβονται και το κράτος μικραίνει. Το στοίχημα που προσπαθούν να κερδίσουν κεντροδεξιές και κεντροαριστερές κυβερνήσεις είναι ο δημοσιονομικός έλεγχος- τις περισσότερες φορές σε βάρος του κράτους πρόνοιας και κοινωνικών κατακτήσεων, όπως αποδεικνύει η πρόσφατη επιδρομή στα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης. Οι Βρετανοί θα βγαίνουν στη σύνταξη στα 66 τους χρόνια από το 2016, σύμφωνα με πληροφορίες του ΒΒC. Ο σοσιαλιστής Θαπατέρο θα κληθεί να αντιμετωπίσει την ισπανική Βουλή το φθινόπωρο για την απόφαση που έλαβε τον περασμένο Φεβρουάριο να αυξήσει το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης από τα 65 στα 67 έτη, στην Ολλανδία κεντροδεξιά και κεντροαριστερά κόμματα συμφωνούν ότι οι Ολλανδοί πρέπει να δουλέψουν δύο χρόνια παραπάνω και να συνταξιοδοτούνται στα 67 τους έτη αντί για τα 65. Αυξήσεις στα όρια ηλικίας προωθούνται στη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ιρλανδία και την Ιταλία.
Φοροκαταιγίδα σε όλη την Ευρώπη
Στη Γερμανία, Χριστιανοδημοκράτες και Φιλελεύθεροι κέρδισαν τις εκλογές τον Σεπτέμβριο του 2009 υποσχόμενοι λιγότερους φόρους. Η υπόσχεση αποδείχθηκε προεκλογικό πυροτέχνημα. Στο πακέτο εξοικονόμησης 80 εκατομμυρίων ευρώ που ανακοίνωσαν πριν από δύο βδομάδες η καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ και ο υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε προβλέπονται φόροι στις τράπεζες, στην παραγωγή πυρηνικής ενέργειας, στα αεροπορικά εισιτήρια. Ο Νικολά Σαρκοζί, στη Γαλλία, προσπαθεί να κλείσει μερικά παραθυράκια φοροαπαλλαγών για να γεμίσει τα κρατικά ταμεία με 5 δισεκατομμύρια ευρώ. Στην Ουγγαρία, η συντηρητική κυβέρνηση του Βίκτορ Ορμπάν προσπαθεί να αποφύγει την οικονομική κατάρρευση με έναν ειδικό φόρο στις τράπεζες και την επιβολή ενός φόρου με κοινό συντελεστή σε όλα τα εισοδήματα.
Στη Σουηδία, τέλος, ο συντηρητικός πρωθυπουργός Φρέντρικ Ρέινφελντ θα πάει πιθανότατα στις εκλογές του προσεχούς φθινοπώρου με λιγότερες υποσχέσεις για μείωση της φορολογίας.
Στον Καναδά. Για άλλη μια φορά, πάντως, το ευρωπαϊκό πνεύμα δεν βρίσκει πρόσφορο έδαφος στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Η συντηρητική κυβέρνηση του Στίβεν Χάρπερ στον Καναδά μείωσε τον ΦΠΑ και τη φορολογία των επιχειρήσεων με τον πρωθυπουργό να υποστηρίζει την πολιτική του με μια τόσο επιθετική ρητορική ώστε οι αντίπαλοί του να τον κατηγορούν ότι κάνει να ακούγεται σαν βρισιά η λέξη «φόρος».
Στις γειτονικές Ηνωμένες Πολιτείες δεν σκοπεύουν όλοι οι Συντηρητικοί να εγκαταλείψουν τον «ριγκανισμό». Ο Αρθουρ Λέιφερ, ο αμερικανός οικονομολόγος που έδειξε με μια μαθηματική καμπύλη ότι από ένα σημείο και μετά όσο ανεβαίνουν οι φόροι τόσο μειώνονται τα έσοδα του κράτους αφού η οικονομία σταματά να αναπτύσσεται, υποστηρίζει ότι οι ΗΠΑ θα μπουν σε ύφεση το 2011. Ακριβώς τότε που εκπνέει το πακέτο φορολογικών ελαφρύνσεων του Τζορτζ Μπους.
Για τους κληρονόμους της βαρόνης, το κλειδί που ανοίγει την οικονομία δεν είναι η απαλλαγή από τον βραχνά των φόρων για τα φυσικά πρόσωπα και τις επιχειρήσεις, αλλά ακριβώς το αντίθετο.
Οι Βρετανοί δεν είναι οι μόνοι που εγκαταλείπουν μια πολιτική που εμπνεύστηκε η Μάργκαρετ Θάτσερ με τον αμερικανό πρόεδρο Ρόναλντ Ρίγκαν και που επί μια τριακονταετία βασίλεψε απερίσπαστη στις δυτικές οικονομίες. 20% ΦΠΑ. Στο Λονδίνο, η κυβέρνηση Κάμερον αποφάσισε να αυξήσει τον ΦΠΑ από 17,5% σε 20%, να επιβάλει επιπλέον φόρους στη δεύτερη κατοικία και να φορολογήσει για πρώτη φορά τις επενδύσεις σε τραπεζικά προϊόντα, αλλά και την περιουσία των τραπεζών της πιο ισχυρής βιομηχανίας της χώρας. Το ίδιο, ενδεχομένως με μικρότερο ζήλο, συμβαίνει και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Κεντροδεξιά κόμματα που βρί σκονται στην εξουσία βάζουν το χέρι στην τσέπη των φορολογουμένων, ξεχνώντας τις κατηγορίες που εκτόξευαν κατά των Σοσιαλιστών και των Σοσιαλδημοκρατών ότι με την αύξηση των φόρων στραγγαλίζουν την αγορά.
Η γέννηση της «Δεξιάς των φόρων», πάντως, δεν οφείλεται τόσο σε ιδεολογική επανάσταση όσο στην ανάγκη προσαρμογής σε μια δύσκολη πραγματικότητα. Οπως επισημαίνει η «Corriere della Sera», τα συντηρητικά κόμματα ακολουθούν το σοσιαλδημοκρατικό μοντέλο στον δρόμο της φορολογίας αλλά όχι και στον δρόμο των δαπανών. Οι δαπάνες κόβονται και το κράτος μικραίνει. Το στοίχημα που προσπαθούν να κερδίσουν κεντροδεξιές και κεντροαριστερές κυβερνήσεις είναι ο δημοσιονομικός έλεγχος- τις περισσότερες φορές σε βάρος του κράτους πρόνοιας και κοινωνικών κατακτήσεων, όπως αποδεικνύει η πρόσφατη επιδρομή στα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης. Οι Βρετανοί θα βγαίνουν στη σύνταξη στα 66 τους χρόνια από το 2016, σύμφωνα με πληροφορίες του ΒΒC. Ο σοσιαλιστής Θαπατέρο θα κληθεί να αντιμετωπίσει την ισπανική Βουλή το φθινόπωρο για την απόφαση που έλαβε τον περασμένο Φεβρουάριο να αυξήσει το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης από τα 65 στα 67 έτη, στην Ολλανδία κεντροδεξιά και κεντροαριστερά κόμματα συμφωνούν ότι οι Ολλανδοί πρέπει να δουλέψουν δύο χρόνια παραπάνω και να συνταξιοδοτούνται στα 67 τους έτη αντί για τα 65. Αυξήσεις στα όρια ηλικίας προωθούνται στη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ιρλανδία και την Ιταλία.
Φοροκαταιγίδα σε όλη την Ευρώπη
Στη Γερμανία, Χριστιανοδημοκράτες και Φιλελεύθεροι κέρδισαν τις εκλογές τον Σεπτέμβριο του 2009 υποσχόμενοι λιγότερους φόρους. Η υπόσχεση αποδείχθηκε προεκλογικό πυροτέχνημα. Στο πακέτο εξοικονόμησης 80 εκατομμυρίων ευρώ που ανακοίνωσαν πριν από δύο βδομάδες η καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ και ο υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε προβλέπονται φόροι στις τράπεζες, στην παραγωγή πυρηνικής ενέργειας, στα αεροπορικά εισιτήρια. Ο Νικολά Σαρκοζί, στη Γαλλία, προσπαθεί να κλείσει μερικά παραθυράκια φοροαπαλλαγών για να γεμίσει τα κρατικά ταμεία με 5 δισεκατομμύρια ευρώ. Στην Ουγγαρία, η συντηρητική κυβέρνηση του Βίκτορ Ορμπάν προσπαθεί να αποφύγει την οικονομική κατάρρευση με έναν ειδικό φόρο στις τράπεζες και την επιβολή ενός φόρου με κοινό συντελεστή σε όλα τα εισοδήματα.
Στη Σουηδία, τέλος, ο συντηρητικός πρωθυπουργός Φρέντρικ Ρέινφελντ θα πάει πιθανότατα στις εκλογές του προσεχούς φθινοπώρου με λιγότερες υποσχέσεις για μείωση της φορολογίας.
Στον Καναδά. Για άλλη μια φορά, πάντως, το ευρωπαϊκό πνεύμα δεν βρίσκει πρόσφορο έδαφος στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Η συντηρητική κυβέρνηση του Στίβεν Χάρπερ στον Καναδά μείωσε τον ΦΠΑ και τη φορολογία των επιχειρήσεων με τον πρωθυπουργό να υποστηρίζει την πολιτική του με μια τόσο επιθετική ρητορική ώστε οι αντίπαλοί του να τον κατηγορούν ότι κάνει να ακούγεται σαν βρισιά η λέξη «φόρος».
Στις γειτονικές Ηνωμένες Πολιτείες δεν σκοπεύουν όλοι οι Συντηρητικοί να εγκαταλείψουν τον «ριγκανισμό». Ο Αρθουρ Λέιφερ, ο αμερικανός οικονομολόγος που έδειξε με μια μαθηματική καμπύλη ότι από ένα σημείο και μετά όσο ανεβαίνουν οι φόροι τόσο μειώνονται τα έσοδα του κράτους αφού η οικονομία σταματά να αναπτύσσεται, υποστηρίζει ότι οι ΗΠΑ θα μπουν σε ύφεση το 2011. Ακριβώς τότε που εκπνέει το πακέτο φορολογικών ελαφρύνσεων του Τζορτζ Μπους.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου