Στη χώρα μας, το θέμα του δωσιλογισμού υπήρξε ευαίσθητο, αφού πολλοί συνεργάτες του κατακτητή ουδέποτε λογοδότησαν για τις πράξεις τους. Αντίθετα, ενσωματώθηκαν στον «εθνικό κορμό», πολλοί καταλαμβάνοντας μάλιστα ζωτικές θέσεις, αφού ο πολιτικός κόσμος εγκατέλειψε τις όποιες προθέσεις του για παραδειγματική τιμωρία τους. Προϋπόθεση για μια τέτοια εξέλιξη ήταν- με κριτήρια πολιτικής σκοπιμότητας - ο «σωφρονισμός» ή η καθυπόταξη της μνήμης, ενίοτε ακόμη και ή προσπάθεια εξάλειψής της. Τέτοια περίπτωση είναι, δυστυχώς, η Θεσσαλονίκη, μια πόλη με σβησμένα τα «άβολα» μνημονικά ίχνη του παρελθόντος από πάνω της. Για χρόνια βολεύτηκε χωρίς μνημείο για το Ολοκαύτωμα, αλλά με ταφόπλακες από το συλημένο, 450 ετών, εβραϊκό νεκροταφείο στους δρόμους και στα παγκάκια. Μην ξεχάσουμε και το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, στην κυριολεξία χτισμένο πάνω από χιλιάδες βεβηλωμένους τάφους.
Οταν εξοστρακίζεται η μνήμη μιας «ένοχης» περιόδου, έχει προταθεί- π.χ. από τη Ρένα Μόλχο- ο όρος «μνημοκτονία». Στη συγκεκριμένη περίπτωση πρόκειται για την αποσιώπηση της μνήμης της άλλοτε έντονης εβραϊκής παρουσίας. Απωθούνται δηλαδή οι αιώνες της εβραϊκής ακμής, ακόμα περισσότερο απωθείται η μνήμη της μαύρης διετίας 1942-43, της βάναυσης εκτόπισης των Εβραίων προς το εργοστάσιο του θανάτου στο Αουσβιτς. Ο όρος μνημοκτονία περιγράφει επίσης τις μεταπολεμικές σιωπές γύρω από το ζήτημα της συνεργασίας με τον εχθρό. Μνημοκτονία εφαρμόζεται και στους τόπους μνήμης της περιόδου, όπως στο στρατόπεδο Παύλου Μελά. Σήμερα, αυτό το κατοχικό στρατόπεδο συγκεντρώσεως κατάντησε αλάνα, μόνο τα μισογκρεμισμένα κτίρια - κολαστήρια έχουν μείνει για να θυμίζουν την τρομερή εκείνη εποχή.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου