Η Ισπανία κρέµεται από µια κλωστή...

ΤΑ ΝΕΑ

Με έλλειµµα που αυξάνεται και ανεργία που φτάνει σχεδόν στο 20%, η Ισπανία έχει βρεθεί στην πρώτη γραµµή της οικονοµικής κρίσης της Ευρώπης. Αξιωµατούχοι της Ευρωπαϊκής Ενωσης ξέρουν πως µια κατάρρευση της ισπανικής οικονοµίας θα υπονόµευε σοβαρά το ευρώ. Οµως δεν είναι οι µόνοι που λένε ότι η Ισπανία αντιµετωπίζει µία από τις κρισιµότερες στιγµές στην πρόσφατη ιστορία της.

ΟΜανουέλ Φράγα Ιριµπάρνε και ο Σαντιάγο Καρίγιο, δύο βετεράνοι πολιτικοί που ουδέποτε συµφώνησαν στο παρελθόν, συµπίπτουν τώρα στην προειδοποίηση ότι η τύχη της Ισπανίας κρέµεται από µια κλωστή, έστω κι αν εξακολουθούν να έχουν διαφορετικές απόψεις για τον δρόµο που πρέπει να ακολουθηθεί.Αµφότεροι ξέρουν από κρίσεις. Ο 87χρονος Φράγα ήταν υπουργός στο φασιστικό καθεστώς του Φρανσίσκο Φράνκο και µετά τον θάνατο του δικτάτορα, το 1975, διαδραµάτισε κορυφαίο ρόλο στη µετάβαση της Ισπανίας στη δηµοκρατία ως υπουργός Εσωτερικών. Ηταν επίσης ιδρυτής του κύριου κεντροδεξιού κόµµατος της χώρας και από τους συντάκτες του νέου δηµοκρατικού συντάγµατός της.

Ο 95χρονος Καρίγιο συνέβαλε επίσης σηµαντικά στη µεταµόρφωση της Ισπανίας ως γενικός γραµµατέας του Κοµµουνιστικού Κόµµατος Ισπανίας που ηγήθηκε της αντίστασης κατά του Φράνκο. Εντάχθηκε στο κόµµα το 1936, στην αρχή του εµφυλίου πολέµου, και έχασε την ηγεσία του το 1982, αφού προηγουµένως έφερε τον κοµµουνισµό στην κεντρική πολιτική σκηνή της Ισπανίας. Σε διαφορετικές συνεντεύξεις τους, αµφότεροι επέκριναν τις προσπάθειες του πρωθυπουργού Χοσέ Λουίς Ροντρίγκεθ Θαπατέρο να αντιµετωπίσει την κρίση και απέρριψαν τον ισχυρισµό της κυβέρνησης ότι έχουν γίνει αρκετά για να εξασφαλιστεί η οικονοµική ανάκαµψη. «Προφανώς η κατάσταση της οικονοµίας έχει επιδεινωθεί περισσότερο απ

όσο µπορούσε κάποιος να περιµένει, όµως αυτό δεν είναι δικαιολογία για την κυβέρνηση, η οποία θα έπρεπε να είχε αναλάβει δράση νωρίτερα και τώρα πρέπει να κάνει περισσότερα

και αµέσως», δήλωσε ο Φράγα στο γραφείο του στη Γερουσία. «Η κατάσταση είναι πολύ κρίσιµη».

Στη δική του συνέντευξη, την οποία έδωσε στο σπίτι του στη Μαδρίτη, ο Καρίγιο προειδοποίησε κι αυτός πως «η κατάσταση στην Ισπανία είναι πραγµατικά κρίσιµη». «Μπορούµε ακόµη να αποφύγουµε µια µείζονα κοινωνική ρήξη», πρόσθεσε, «όχι όµως αν αφήσουµε αυτή την κρίση να βαθαίνει και να σέρνεται, επειδή τότε τα πράγµατα µπορεί να γίνουν πολύ άσχηµα». «Οι περισσότεροι άνθρωποι είναι δύσκολο να δεχθούν ότι η κυβέρνηση απειλεί τώρα να διαλύσει το κράτος πρόνοιας», λέει ο Καρίγιο, ο οποίος έχει αποσυρθεί από την πολιτική, ενώ ο Φράγα, έπειτα από 15 χρόνια στο τιµόνι της περιφερειακής κυβέρνησης της Γαλικίας, παραµένει γερουσιαστής. Δεδοµένων ωστόσο των ιδεολογικών διαφορών τους, διαφωνούν για το πόσο η Ισπανία έχει αλλάξει από τον καιρό της δικτατορίας.

«Ο Φράνκο πέθανε...»

Για τον Φράγα, «ο Φράνκο πέθανε χωρίς να αφήσει πίσω του ίχνη». Λέει πως δεν υπάρχει ανάγκη για περαιτέρω θεσµικές µεταρρυθµίσεις και ζητεί να µην επιτραπεί σε πολιτικούς των περιφερειών να χρησιµοποιήσουν την κρίση για να ενισχύσουν τις εξουσίες τους και να διαλύσουν τη χώρα. Την περασµένη εβδοµάδα, το Συνταγµατικό Δικαστήριο της Ισπανίας έβαλε τέλος σε τέσσερα χρόνια νοµικής αβεβαιότητας εγκρίνοντας το καθεστώς αυτοδιοίκησης της Καταλωνίας

εκτός από το προοίµιό του, που κάνει λόγο για καταλανικό «έθνος». «Η Καταλωνία ήταν ανέκαθεν µέρος της Ισπανίας και ένα τεράστιο ποσοστό του πληθυσµού της θέλει να παραµείνει στην Ισπανία», λέει ο Φράγα.

Για τον Καρίγιο, από την άλλη, στην Ισπανία εξακολουθούν να κυριαρχούν οι κληρονόµοι του Φράνκο και η Καθολική Εκκλησία, γι

αυτό η κρίση αυτή θα πρέπει να χρησιµεύσει για να πραγµατοποιηθεί µια µείζων δοµική µεταρρύθµιση, όχι µόνο των κανόνων στην αγορά εργασίας, αλλά και θεσµών όπως η Δικαιοσύνη.