http://www.imerisia.gr
Πολύ θερμό θα είναι, όπως όλα δείχνουν, το κλίμα που θα επικρατήσει στην περιοχή μας αυτό το Φθινόπωρο. Υπεύθυνη είναι, πρωτίστως, η Άγκυρα, η οποία κλιμακώνει την αντιπαράθεσή της με το Ισραήλ, αμφισβητεί το δικαίωμα της Κύπρου να εκμεταλλευτεί την ΑΟΖ του, «δείχνει τα δόντια» της ακόμη και στους μέχρι πρότινος στενούς συμμάχους της -τη Συρία και το Ιράν- ενώ αγνοεί επιδεικτικά τις παραινέσεις των ΗΠΑ. Είναι αφελής, βεβαίως, όποιος πιστεύει ότι η στάση αυτή οφείλεται στην άρνηση του Τελ Αβίβ να ζητήσει συγγνώμη για την -όντως εγκληματική- εισβολή των κομάντος του στον στολίσκο της ειρήνης που κατευθυνόταν στη Γάζα, το Μάιο του 2010. Η αιτία βρίσκεται αλλού: στην πρόθεση της Τουρκίας και του Ερντογάν να κατοχυρώσει την ηγεμονική της θέση στην επόμενη μέρα, καθώς η Αραβική Άνοιξη σαρώνει καθεστώτα δεκαετιών και ανατρέπει γεωπολιτικές ισορροπίες που αυτά είχαν συγκροτήσει.
Όπως, όμως, σημειώνουν ήδη αρκετοί αναλυτές, ο Ερντογάν και η νέα τουρκική ελίτ την οποία εκφράζει, κινδυνεύει να μετατρέψει την φιλοδοξία του σε αλαζονεία. Κι αυτό, ίσως του κοστίσει μια οδυνηρή ήττα την οποία πολλοί θα πανηγυρίσουν.
Κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι η ανατολική Μεσόγειος υπήρξε ποτέ μια όαση ειρήνης και σταθερότητας στον πλανήτη. Περικλειόμενη από την Τουρκία, την Αίγυπτο, το Ισραήλ, το Λίβανο, τη Συρία και την κατεχόμενη Παλαιστίνη, αλλά και έχοντας την Κύπρο στην καρδιά της, αποτελεί οργανικό κομμάτι της «πυριτιδαποθήκης του πλανήτη» και φροντίζει να το επιβεβαιώνει.
Από την αρχαιότητα, η ευρύτερη Μέση Ανατολή συχνά πυκνά συγκλονιζόταν από άγριες συγκρούσεις οι οποίες, όταν σταματούσε η κλαγγή των όπλων και καταλάγιαζε ο θρήνος, άφηναν πίσω τους μια νέα εύθραυστη ισορροπία, που κρατούσε μέχρι τον επόμενο γύρο. Ένας τέτοιος γύρος φαίνεται ότι έχει ανοίξει και σήμερα με πρωταγωνιστές τις δύο πιο υπολογίσιμες σήμερα δυνάμεις: την Τουρκία και το Ισραήλ, οι σχέσεις των οποίων συμπαρασύρουν όλους όσοι συνορεύουν μαζί τους.
Ανατροπές
Οσο για τον καταλύτη, δεν είναι άλλος από την περίφημη Αραβική Άνοιξη (και φυσικά, τις αιτίες που την προκάλεσαν). Η ανατροπή του ενός μετά το άλλο καθεστώτων που κυριαρχούσαν επί δεκαετίες στη βόρεια Αφρική -Τυνησία, Αίγυπτο, Λιβύη- και ο κλονισμός του Άσαντ στη Συρία, ανατρέπουν εκ βάθρων τα δεδομένα και τις γεωπολιτικές συμμαχίες και αναγκάζουν τους πάντες να σχεδιάσουν εκ νέου τη στρατηγική τους. Κι αυτό ακριβώς κάνουν η Άγκυρα και το Τελ Αβίβ, με την πρώτη, όμως, να αισθάνεται πιο ισχυρή και με περισσότερες εναλλακτικές λύσεις, με αποτέλεσμα να εμφανίζεται πολύ επιθετική.
«Σε αυτό το ευνοϊκό κλίμα, η Τουρκία θα αποτελέσει τον πιο ειλικρινή και σημαντικό υποστηρικτή της Αραβικής Άνοιξης (...) Το Ισραήλ, που προκαλεί, θα όφειλε να αντιμετωπίσει τη νέα Τουρκία με τον τρόπο που της πρέπει. Εάν οι Ισραηλινοί αξιωματούχοι, οι οποίοι έχουν τη μύτη τους πολύ ψηλά, δεν καταφέρουν να κατανοήσουν τη νέα Τουρκία και τις αλλαγές που λαμβάνουν χώρα στην περιοχή, το Ισραήλ θα καταβάλλει ένα ακόμη μεγαλύτερο τίμημα για τις πράξεις του».
Τα όσα έγραψε, την Πέμπτη στη φιλοκυβερνητική εφημερίδα Zaman, ο αρθρογράφος Χουσεΐν Γκιουλερτσέ αποτυπώνουν, έστω και με ακραίο τρόπο, το κλίμα που επικρατεί σε μεγάλο μέρος της τουρκικής ελίτ, της κοινωνίας και, φυσικά, της κυβέρνησης Ερντογάν, η οποία επιδιώκει να εκμεταλλευτεί τρία στοιχεία για να κυριαρχήσει στο νέο σκηνικό.
Πρώτον, την «ισλαμική δημοκρατία της αγοράς» που αντιπροσωπεύει η Τουρκία. «Το μοντέλο της οικονομικής ανάπτυξης και της λαϊκής δημοκρατίας υπό μια ισλαμική κυβέρνηση έχει γοητεύσει τις αραβικές χώρες», σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters. Δεύτερον, το μίσος ή, έστω, την καχυποψία των Αράβων έναντι του Ισραήλ. Και τρίτον, την εικόνα του «ανατρεπτικού» που έχει κατοχυρώσει ο Ερντογάν, συγκρουόμενος με το στρατιωτικό κατεστημένο, στοιχείο που του προσδίδει κύρος στις τάξεις των εξεγερμένων Αράβων.
Πώς αντιμετωπίζει το Ισραήλ αυτή την αλλαγή; Στο παρελθόν, έχει αποδείξει ότι αποτελεί μια πολιτική και στρατιωτική δύναμη με πανίσχυρες πλάτες, την οποία κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει. Αυτή η παράμετρος ισχύει και σήμερα με τη διαφορά ότι το εβραϊκό κράτος κινδυνεύει, για πρώτη φορά μετά από πολλές δεκαετίες, να βρεθεί πλήρως απομονωμένο στον αραβικό κόσμο, σε μια περίοδο, μάλιστα, που αντιμετωπίζει οξυμένα κοινωνικά προβλήματα.
Κραυγές...
«Το τελευταίο πράγμα που χρειαζόμαστε είναι έναν ακόμη εχθρό», προειδοποιούσε με αγωνία ο Άβι Γεσαβίτς, σε σχόλιό του στην εφημερίδα Yedioth Ahronot. «Ανησυχώ πολύ για την καθημερινή επιδείνωση της στρατηγικής ισορροπίας σε βάρος του Ισραήλ», δηλώνει και ο Οντέντ Εράν, πρώην πρέσβης και επικεφαλής του Ινστιτούτου Μελετών για την Εθνική Ασφάλεια.
Κραυγές αγωνίας...
Η Τουρκία και οι γείτονες
Συρία
Μετά από μια περίοδο στενής συνεργασίας, οι διμερείς σχέσεις έχουν επιδεινωθεί ραγδαία. Αν και ο Ερντογάν δεν έχει ζητήσει δημοσίως την παραίτηση Ασαντ, έχει διαμηνύσει πως το καθεστώς του έχει απωλέσει κάθε νομιμοποίηση. Το 1997-'98, οι δύο χώρες είχαν φτάσει στα πρόθυρα πολέμου, επειδή η Δαμασκός παρείχε άσυλο στον ηγέτη του ΡΚΚ, Α. Οτσαλάν
Ιράν
Οι δύο χώρες έχουν κοινό στόχο την αντιμετώπιση της κουρδικής απειλής και συντονίζονται για τις επιθέσεις κατά των ανταρτών. Επίσης, η Αγκυρα έχει ταχθεί κατά της επιβολής κυρώσεων στην Τεχεράνη από τη Δύση. Εσχάτως, όμως, με αφορμή την εγκατάσταση της αντιπυραυλικής ασπίδας των ΗΠΑ σε τουρκικό έδαφος, έχουν εμφανιστεί οι πρώτες τριβές.
Ιράκ
Η Τουρκία δεν επέτρεψε τη διέλευση Αμερικανών και Βρετανών από το έδαφός της, στην εισβολή του 2003, φοβούμενη ότι η ανατροπή του Σαντάμ θα άνοιγε την όρεξη των Κούρδων για αυτονομία. Πάντως, κάνει προσπάθειες ώστε οι επιχειρήσεις της να πάρουν μερίδιο από την ανοικοδόμηση -αν και οι βάσεις του ΡΚΚ στο βόρειο Ιράκ δεν αφήσουν πολλά περιθώρια αισιοδοξίας.
Αίγυπτος
Aρχικά ο Eρντογάν ήταν επιφυλακτικός, όταν όμως βεβαιώθηκε πως ο Mουμπάρακ δεν είχε ελπίδα σωτηρίας, τότε τον «άδειασε» δημοσίως. H Άγκυρα, στο πλαίσιο των σχεδιασμών της, αντιμετωπίζει την Aίγυπτο ως στρατηγικό σύμμαχο και σχεδιάζει τη δημιουργία ενός γεωπολιτικού «άξονα» μαζί της. Kοινός αντίπαλος θα είναι, προφανώς, το Iσραήλ.
Ρωσία
Ρωσία και Τουρκία είναι παραδοσιακοί ανταγωνιστές στην περιοχή -γεωπολιτικά και οικονομικά. Αν και οι σχέσεις τους δεν παρουσιάζουν εμφανή σημεία αντιπαράθεσης το τελευταίο διάστημα, κανείς δεν θα μπορούσε να ισχυριστεί ότι είναι ειδυλλιακές...
Χρονικό
Ταραχώδεις σχέσεις
1948: Η Τουρκία γίνεται η πρώτη μουσουλμανική χώρα που αναγνωρίζει το κράτος του Ισραήλ.
1980: Η Άγκυρα υποβαθμίζει τις διπλωματικές της σχέσεις με το Τελ Αβίβ, μετά την προσάρτηση στο Ισραήλ της ανατολικής Ιερουσαλήμ.
1992: Αποκαθίστανται πλήρως οι διμερείς διπλωματικές σχέσεις και αρχίζει η περίοδος της «στρατηγικής συνεργασίας», πρωτίστως στον στρατιωτικό τομέα.
2006-2008: Η Τουρκία διαμεσολαβεί για την αποκατάσταση των σχέσεων Ισραήλ και Συρίας, με στόχο τις απευθείας διαπραγματεύσεις ανάμεσα στις δύο χώρες.
2008: Ο τότε Ισραηλινός πρωθυπουργός, Εχούντ Όλμερτ, επισκέπτεται τον Ερντογάν, ο οποίος του προτείνει να επιλυθούν οι εναπομείνασες διαφορές με τη Συρία σε επιτόπου τηλεφωνική επικοινωνία με τον Άσαντ. Ο Όλμερτ απορρίπτει ευγενικά την πρόταση και προτείνει συνέχιση της διαμεσολάβησης. Την επόμενη μέρα το Ισραήλ εισβάλλει στη Γάζα, χωρίς ο Ερντογάν να έχει ενημερωθεί - κάτι που τον εξοργίζει.
2009: Ο Ερντογάν αποκαλεί τον πρόεδρο του Ισραήλ, Σιμόν Πέρες, «φονέα παιδιών» και αποχωρεί επιδεικτικά από τη συζήτηση στο πλαίσιο του ετήσιου Φόρουμ στο Νταβός.
Ιανουάριος 2010: Η αντιμετώπιση του πρέσβη της Τουρκίας στο Τελ Αβίβ από τον υπουργό Εξωτερικών, Άβιγκντορ Λίμπερμαν, θεωρείται προσβλητική.
Μάιος 2010: Εννιά Τούρκοι πολίτες σκοτώνονται σε εισβολή Ισραηλινών κομάντος στο πλοίο Μάβι Μάρμαρα, που συμμετέχει στον Στολίσκο της Ειρήνης και επιχειρεί να σπάσει τον αποκλεισμό της Γάζας.
Σεπτέμβριος 2011: Ο Ερντογάν απελαύνει τον Ισραηλινό πρέσβη και υποβαθμίσει εκ νέου τις διπλωματικές σχέσεις των δύο χωρών. Υπόσχεται δε αυξημένη ναυτική παρουσία της Τουρκίας στην ανατολική Μεσόγειο.
Του Γιώργου Παυλόπουλου
Πολύ θερμό θα είναι, όπως όλα δείχνουν, το κλίμα που θα επικρατήσει στην περιοχή μας αυτό το Φθινόπωρο. Υπεύθυνη είναι, πρωτίστως, η Άγκυρα, η οποία κλιμακώνει την αντιπαράθεσή της με το Ισραήλ, αμφισβητεί το δικαίωμα της Κύπρου να εκμεταλλευτεί την ΑΟΖ του, «δείχνει τα δόντια» της ακόμη και στους μέχρι πρότινος στενούς συμμάχους της -τη Συρία και το Ιράν- ενώ αγνοεί επιδεικτικά τις παραινέσεις των ΗΠΑ. Είναι αφελής, βεβαίως, όποιος πιστεύει ότι η στάση αυτή οφείλεται στην άρνηση του Τελ Αβίβ να ζητήσει συγγνώμη για την -όντως εγκληματική- εισβολή των κομάντος του στον στολίσκο της ειρήνης που κατευθυνόταν στη Γάζα, το Μάιο του 2010. Η αιτία βρίσκεται αλλού: στην πρόθεση της Τουρκίας και του Ερντογάν να κατοχυρώσει την ηγεμονική της θέση στην επόμενη μέρα, καθώς η Αραβική Άνοιξη σαρώνει καθεστώτα δεκαετιών και ανατρέπει γεωπολιτικές ισορροπίες που αυτά είχαν συγκροτήσει.
Όπως, όμως, σημειώνουν ήδη αρκετοί αναλυτές, ο Ερντογάν και η νέα τουρκική ελίτ την οποία εκφράζει, κινδυνεύει να μετατρέψει την φιλοδοξία του σε αλαζονεία. Κι αυτό, ίσως του κοστίσει μια οδυνηρή ήττα την οποία πολλοί θα πανηγυρίσουν.
Κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι η ανατολική Μεσόγειος υπήρξε ποτέ μια όαση ειρήνης και σταθερότητας στον πλανήτη. Περικλειόμενη από την Τουρκία, την Αίγυπτο, το Ισραήλ, το Λίβανο, τη Συρία και την κατεχόμενη Παλαιστίνη, αλλά και έχοντας την Κύπρο στην καρδιά της, αποτελεί οργανικό κομμάτι της «πυριτιδαποθήκης του πλανήτη» και φροντίζει να το επιβεβαιώνει.
Από την αρχαιότητα, η ευρύτερη Μέση Ανατολή συχνά πυκνά συγκλονιζόταν από άγριες συγκρούσεις οι οποίες, όταν σταματούσε η κλαγγή των όπλων και καταλάγιαζε ο θρήνος, άφηναν πίσω τους μια νέα εύθραυστη ισορροπία, που κρατούσε μέχρι τον επόμενο γύρο. Ένας τέτοιος γύρος φαίνεται ότι έχει ανοίξει και σήμερα με πρωταγωνιστές τις δύο πιο υπολογίσιμες σήμερα δυνάμεις: την Τουρκία και το Ισραήλ, οι σχέσεις των οποίων συμπαρασύρουν όλους όσοι συνορεύουν μαζί τους.
Ανατροπές
Οσο για τον καταλύτη, δεν είναι άλλος από την περίφημη Αραβική Άνοιξη (και φυσικά, τις αιτίες που την προκάλεσαν). Η ανατροπή του ενός μετά το άλλο καθεστώτων που κυριαρχούσαν επί δεκαετίες στη βόρεια Αφρική -Τυνησία, Αίγυπτο, Λιβύη- και ο κλονισμός του Άσαντ στη Συρία, ανατρέπουν εκ βάθρων τα δεδομένα και τις γεωπολιτικές συμμαχίες και αναγκάζουν τους πάντες να σχεδιάσουν εκ νέου τη στρατηγική τους. Κι αυτό ακριβώς κάνουν η Άγκυρα και το Τελ Αβίβ, με την πρώτη, όμως, να αισθάνεται πιο ισχυρή και με περισσότερες εναλλακτικές λύσεις, με αποτέλεσμα να εμφανίζεται πολύ επιθετική.
«Σε αυτό το ευνοϊκό κλίμα, η Τουρκία θα αποτελέσει τον πιο ειλικρινή και σημαντικό υποστηρικτή της Αραβικής Άνοιξης (...) Το Ισραήλ, που προκαλεί, θα όφειλε να αντιμετωπίσει τη νέα Τουρκία με τον τρόπο που της πρέπει. Εάν οι Ισραηλινοί αξιωματούχοι, οι οποίοι έχουν τη μύτη τους πολύ ψηλά, δεν καταφέρουν να κατανοήσουν τη νέα Τουρκία και τις αλλαγές που λαμβάνουν χώρα στην περιοχή, το Ισραήλ θα καταβάλλει ένα ακόμη μεγαλύτερο τίμημα για τις πράξεις του».
Τα όσα έγραψε, την Πέμπτη στη φιλοκυβερνητική εφημερίδα Zaman, ο αρθρογράφος Χουσεΐν Γκιουλερτσέ αποτυπώνουν, έστω και με ακραίο τρόπο, το κλίμα που επικρατεί σε μεγάλο μέρος της τουρκικής ελίτ, της κοινωνίας και, φυσικά, της κυβέρνησης Ερντογάν, η οποία επιδιώκει να εκμεταλλευτεί τρία στοιχεία για να κυριαρχήσει στο νέο σκηνικό.
Πρώτον, την «ισλαμική δημοκρατία της αγοράς» που αντιπροσωπεύει η Τουρκία. «Το μοντέλο της οικονομικής ανάπτυξης και της λαϊκής δημοκρατίας υπό μια ισλαμική κυβέρνηση έχει γοητεύσει τις αραβικές χώρες», σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters. Δεύτερον, το μίσος ή, έστω, την καχυποψία των Αράβων έναντι του Ισραήλ. Και τρίτον, την εικόνα του «ανατρεπτικού» που έχει κατοχυρώσει ο Ερντογάν, συγκρουόμενος με το στρατιωτικό κατεστημένο, στοιχείο που του προσδίδει κύρος στις τάξεις των εξεγερμένων Αράβων.
Πώς αντιμετωπίζει το Ισραήλ αυτή την αλλαγή; Στο παρελθόν, έχει αποδείξει ότι αποτελεί μια πολιτική και στρατιωτική δύναμη με πανίσχυρες πλάτες, την οποία κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει. Αυτή η παράμετρος ισχύει και σήμερα με τη διαφορά ότι το εβραϊκό κράτος κινδυνεύει, για πρώτη φορά μετά από πολλές δεκαετίες, να βρεθεί πλήρως απομονωμένο στον αραβικό κόσμο, σε μια περίοδο, μάλιστα, που αντιμετωπίζει οξυμένα κοινωνικά προβλήματα.
Κραυγές...
«Το τελευταίο πράγμα που χρειαζόμαστε είναι έναν ακόμη εχθρό», προειδοποιούσε με αγωνία ο Άβι Γεσαβίτς, σε σχόλιό του στην εφημερίδα Yedioth Ahronot. «Ανησυχώ πολύ για την καθημερινή επιδείνωση της στρατηγικής ισορροπίας σε βάρος του Ισραήλ», δηλώνει και ο Οντέντ Εράν, πρώην πρέσβης και επικεφαλής του Ινστιτούτου Μελετών για την Εθνική Ασφάλεια.
Κραυγές αγωνίας...
Η Τουρκία και οι γείτονες
Συρία
Μετά από μια περίοδο στενής συνεργασίας, οι διμερείς σχέσεις έχουν επιδεινωθεί ραγδαία. Αν και ο Ερντογάν δεν έχει ζητήσει δημοσίως την παραίτηση Ασαντ, έχει διαμηνύσει πως το καθεστώς του έχει απωλέσει κάθε νομιμοποίηση. Το 1997-'98, οι δύο χώρες είχαν φτάσει στα πρόθυρα πολέμου, επειδή η Δαμασκός παρείχε άσυλο στον ηγέτη του ΡΚΚ, Α. Οτσαλάν
Ιράν
Οι δύο χώρες έχουν κοινό στόχο την αντιμετώπιση της κουρδικής απειλής και συντονίζονται για τις επιθέσεις κατά των ανταρτών. Επίσης, η Αγκυρα έχει ταχθεί κατά της επιβολής κυρώσεων στην Τεχεράνη από τη Δύση. Εσχάτως, όμως, με αφορμή την εγκατάσταση της αντιπυραυλικής ασπίδας των ΗΠΑ σε τουρκικό έδαφος, έχουν εμφανιστεί οι πρώτες τριβές.
Ιράκ
Η Τουρκία δεν επέτρεψε τη διέλευση Αμερικανών και Βρετανών από το έδαφός της, στην εισβολή του 2003, φοβούμενη ότι η ανατροπή του Σαντάμ θα άνοιγε την όρεξη των Κούρδων για αυτονομία. Πάντως, κάνει προσπάθειες ώστε οι επιχειρήσεις της να πάρουν μερίδιο από την ανοικοδόμηση -αν και οι βάσεις του ΡΚΚ στο βόρειο Ιράκ δεν αφήσουν πολλά περιθώρια αισιοδοξίας.
Αίγυπτος
Aρχικά ο Eρντογάν ήταν επιφυλακτικός, όταν όμως βεβαιώθηκε πως ο Mουμπάρακ δεν είχε ελπίδα σωτηρίας, τότε τον «άδειασε» δημοσίως. H Άγκυρα, στο πλαίσιο των σχεδιασμών της, αντιμετωπίζει την Aίγυπτο ως στρατηγικό σύμμαχο και σχεδιάζει τη δημιουργία ενός γεωπολιτικού «άξονα» μαζί της. Kοινός αντίπαλος θα είναι, προφανώς, το Iσραήλ.
Ρωσία
Ρωσία και Τουρκία είναι παραδοσιακοί ανταγωνιστές στην περιοχή -γεωπολιτικά και οικονομικά. Αν και οι σχέσεις τους δεν παρουσιάζουν εμφανή σημεία αντιπαράθεσης το τελευταίο διάστημα, κανείς δεν θα μπορούσε να ισχυριστεί ότι είναι ειδυλλιακές...
Χρονικό
Ταραχώδεις σχέσεις
1948: Η Τουρκία γίνεται η πρώτη μουσουλμανική χώρα που αναγνωρίζει το κράτος του Ισραήλ.
1980: Η Άγκυρα υποβαθμίζει τις διπλωματικές της σχέσεις με το Τελ Αβίβ, μετά την προσάρτηση στο Ισραήλ της ανατολικής Ιερουσαλήμ.
1992: Αποκαθίστανται πλήρως οι διμερείς διπλωματικές σχέσεις και αρχίζει η περίοδος της «στρατηγικής συνεργασίας», πρωτίστως στον στρατιωτικό τομέα.
2006-2008: Η Τουρκία διαμεσολαβεί για την αποκατάσταση των σχέσεων Ισραήλ και Συρίας, με στόχο τις απευθείας διαπραγματεύσεις ανάμεσα στις δύο χώρες.
2008: Ο τότε Ισραηλινός πρωθυπουργός, Εχούντ Όλμερτ, επισκέπτεται τον Ερντογάν, ο οποίος του προτείνει να επιλυθούν οι εναπομείνασες διαφορές με τη Συρία σε επιτόπου τηλεφωνική επικοινωνία με τον Άσαντ. Ο Όλμερτ απορρίπτει ευγενικά την πρόταση και προτείνει συνέχιση της διαμεσολάβησης. Την επόμενη μέρα το Ισραήλ εισβάλλει στη Γάζα, χωρίς ο Ερντογάν να έχει ενημερωθεί - κάτι που τον εξοργίζει.
2009: Ο Ερντογάν αποκαλεί τον πρόεδρο του Ισραήλ, Σιμόν Πέρες, «φονέα παιδιών» και αποχωρεί επιδεικτικά από τη συζήτηση στο πλαίσιο του ετήσιου Φόρουμ στο Νταβός.
Ιανουάριος 2010: Η αντιμετώπιση του πρέσβη της Τουρκίας στο Τελ Αβίβ από τον υπουργό Εξωτερικών, Άβιγκντορ Λίμπερμαν, θεωρείται προσβλητική.
Μάιος 2010: Εννιά Τούρκοι πολίτες σκοτώνονται σε εισβολή Ισραηλινών κομάντος στο πλοίο Μάβι Μάρμαρα, που συμμετέχει στον Στολίσκο της Ειρήνης και επιχειρεί να σπάσει τον αποκλεισμό της Γάζας.
Σεπτέμβριος 2011: Ο Ερντογάν απελαύνει τον Ισραηλινό πρέσβη και υποβαθμίσει εκ νέου τις διπλωματικές σχέσεις των δύο χωρών. Υπόσχεται δε αυξημένη ναυτική παρουσία της Τουρκίας στην ανατολική Μεσόγειο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου