Μποϊκοτάζ, απομόνωση, σαμποτάζ

http://www.tanea.gr
Του Μιχάλη Μητσού

Η επέμβαση της Δύσης στη Λιβύη θεωρείται γενικά επιτυχημένη. Υστερα από μια περιπετειώδη αρχή, η συνεργασία με τους αντάρτες αποκαταστάθηκε, οι απώλειες αμάχων ελαχιστοποιήθηκαν και ο τελικός στόχος επιτεύχθηκε. Αυτό δεν σβήνει βέβαια τις ευθύνες της για όσα έκανε, και πολύ περισσότερο για όσα ΔΕΝ έκανε, τα προηγούμενα χρόνια. Κι αν η επέμβαση αυτή βοηθά την Ευρώπη να ξαναβγεί στο προσκήνιο για πρώτη φορά μετά τον πόλεμο του Σουέζ, δεν μπορεί να αποτελέσει εύκολα πρότυπο για άλλες επεμβάσεις σε άλλες περιοχές του κόσμου. Λεφτά δεν υπάρχουν. Ο Ασαντ δεν χρειάζεται να ανησυχεί ότι θα σκάσει κάποιος ΝΑΤΟϊκός πύραυλος στο προεδρικό του μέγαρο.

Υπάρχουν όμως εναλλακτικοί, λιγότερο ακριβοί και μη βίαιοι τρόποι για την καταπολέμηση των τυράννων. Ο Κερν Ρος, ένας βρετανός διπλωμάτης που παραιτήθηκε αφού αμφισβήτησε ενόρκως τα επιχειρήματα της κυβέρνησής του για την εισβολή στο Ιράκ, πιστεύει σε ένα τρίπτυχο: μποϊκοτάζ, απομόνωση, σαμποτάζ. Στο βιβλίο του «Ακέφαλη επανάσταση» (Leaderless Revolution), που κυκλοφόρησε χθες από τις εκδόσεις Simon & Schuster, δεν αποκλείει τη χρήση βίας. Ο Ρος δεν είναι πασιφιστής. Εκφράζει όμως την πεποίθηση ότι η βία πρέπει να είναι το έσχατο καταφύγιο. Πριν από αυτήν, υπάρχουν πολλά πράγματα που μπορούν να γίνουν από τις κυβερνήσεις, από τις μυστικές υπηρεσίες, αλλά ακόμη κι από τους απλούς πολίτες, για την υπονόμευση ενός απεχθούς δικτάτορα σε μια μακρινή ή όχι και τόσο μακρινή χώρα.

Ενα προφανές παράδειγμα είναι ο κυβερνοπόλεμος. Αν ο ιός Stuxnet προκάλεσε τόσο μεγάλη ζημιά στο πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, θα μπορούσε φυσικά να έχει χρησιμοποιηθεί πριν από χρόνια εναντίον του καθεστώτος της Τρίπολης, όπως μπορεί να χρησιμοποιηθεί σήμερα εναντίον του καθεστώτος της Δαμασκού. Εξίσου προφανής, αν και αμφιλεγόμενη, μέθοδος είναι το μποϊκοτάζ. Δημοσιεύουμε έναν κατάλογο των εταιρειών που έχουν συναλλαγές με την οικογένεια Ασαντ και απέχουμε από κάθε σχέση μαζί τους. Ο Κερν Ρος επισημαίνει και τη δράση υπηρεσιών όπως η «Access Now», που επιτρέπει στους χρήστες του Διαδικτύου σε καταπιεστικά καθεστώτα να έχουν πρόσβαση σε απαγορευμένες σελίδες.

Μερικές φορές οι μέθοδοι αυτές φτάνουν στο άλλο άκρο. Η εκστρατεία εναντίον της ακροδεξιάς κυβέρνησης του Μπενιαμίν Νετανιάχου δεν μπορεί ασφαλώς να περιλαμβάνει το μποϊκοτάρισμα των διαλέξεων που δίνουν ισραηλινοί καθηγητές στο εξωτερικό. Το να υπερασπίζομαι τον αγώνα των Παλαιστινίων δεν σημαίνει ότι αποφεύγω να ψωνίσω από οποιοδήποτε κατάστημα εβραϊκών συμφερόντων. Αυτό που υποστηρίζει ο βρετανός πρώην διπλωμάτης είναι ότι υπάρχουν πιο έξυπνα μέσα από τις βόμβες. Κι ότι δεν υπάρχει τίποτα πιο υποκριτικό - τίποτα πιο εύκολο - από το να λες ότι οι Λίβυοι, οι Σύροι ή οποιοσδήποτε άλλος διωκόμενος λαός «πρέπει να απελευθερωθεί μόνος του».