http://www.tovima.gr
«Αγκάθι» για τη Λευκωσία τα 10 δισ. ευρώ που πρέπει να επενδύσει για τον τερµατικό σταθµό
Η πλατφόρμα της Noble Energy, η οποία πραγματοποιεί γεωτρήσεις για φυσικό αέριο στο «Οικόπεδο 12» της κυπριακής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης
Μπορεί να γίνει η Κύπρος Νορβηγία µε τις τεράστιες ποσότητες φυσικού αερίου που όλες οι ενδείξεις δείχνουν ότι βρίσκονται στην Αποκλειστική Οικονοµική Ζώνη της (ΑΟΖ); Η απάντηση στο ερώτηµα δεν είναι απλή, µε δεδοµένο ότι η Νορβηγία είναι σήµερα η έκτη µεγαλύτερη χώρα στον κόσµο στην παραγωγή φυσικού αερίου και η όγδοη στην παραγωγή πετρελαίου, µε τα µεγαλύτερα δυνητικά εκµεταλλεύσιµα αποθέµατα άνθρακα στον κόσµο που βρίσκονται κάτω από τη νορβηγική υφαλοκρηπίδα. Και το σηµαντικότερο, είναι ίσως η χώρα που αξιοποιεί µε τον καλύτερο και πιο διαφανή και επενδυτικό τρόπο τα χρήµατα από την εκµετάλλευση υδρογονανθράκων.
Υπάρχουν τόσο πολλά αποθέµατα στην ΑΟΖ Κύπρου και κυρίως στο θαλάσσιο Οικόπεδο 12 ώστε να συγκριθούν µε αυτά της Νορβηγίας; Οι ενδείξεις είναι ευοίωνες και φαίνεται ότι αρχίζει µια νέα φάση για τη δοκιµαζόµενη οικονοµία της Κύπρου, αλλά αρχίζουν παράλληλα και οι προβληµατισµοί για τον κίνδυνο λόγω του αναµενόµενου πλούτου της να υπάρχουν σχέδια για το πώς θα αποτραπεί το λεγόµενο «πετρελαϊκό µικρόβιο», το οποίο, αντί να φέρνει ανάπτυξη, φέρνει πληθωρισµό και ελλείµµατα στον προϋπολογισµό. Πρώτα όµως τα καλά νέα, αφού πριν από λίγες ηµέρες το γεωτρύπανο της πλατφόρµας «Οµηρος» της αµερικανικής εταιρείας Noble Energy χτύπησε αέριο και τα πρώτα δείγµατα έχουν ήδη διασταυρωθεί στην έδρα της Noble στο Τέξας αλλά και στα εργαστήρια στην Κύπρο. Οι ενδείξεις έδειξαν ότι υπάρχει αέριο σε µικρότερο βάθος απ’ ό,τι είχε αρχικά προβλεφθεί και, το σηµαντικότερο, ότι το αέριο αυτό είναι «πέραν πάσης προσδοκίας», όπως ειπώθηκε. Μπορεί, είπαν οι ειδικοί, να είναι ακόµη και κατά 30%-40% µεγαλύτερο από τις πλέον αισιόδοξες προβλέψεις και σίγουρα περισσότερο απ’ ό,τι εντοπίστηκε στο γειτονικό Οικόπεδο στην ισραηλινή ΑΟΖ «Λεβιάθαν». Οι αρχικές προβλέψεις προτού τα δείγµατα φθάσουν την περασµένη Κυριακή ως την πλατφόρµα άντλησης ήταν ότι στο Οικόπεδο 12 βρίσκονταν θαµµένα στον βυθό της θάλασσας περί τα 8 δισ. κυβικά πόδια φυσικού αερίου. Εν συνεχεία έγινε λόγος από τους επιστήµονες του Γαλλικού Ινστιτούτου Πετρελαίου Beicip για 10 δισ. κυβικά πόδια και τώρα γίνεται λόγος για πάνω από 11 δισ. κυβικά πόδια, ίσως και περισσότερα. Ηρθαν τα πάνω κάτω στην Κύπρο. Τα αποθέµατα αυτά πιστεύεται ότι µπορούν σε βάθος πενταετίας να καλύψουν ένα µεγάλο µέρος της ενεργειακής ανάγκης όχι µόνο της Κύπρου και της Ελλάδας αλλά και της Ευρώπης ολόκληρης. Απόδειξη ότι κρύβεται θησαυρός στον βυθό της Κύπρου είναι ότι έδειξαν γι’ αυτόν ενδιαφέρον οι Αµερικανοί, οι Ισραηλινοί, οι Ρώσοι, οι Γάλλοι, οι Βρετανοί, οι Νορβηγοί, οι Τούρκοι (αποστέλλοντας µάλιστα στην περιοχή και φρεγάτες, βατραχανθρώπους και το Πίρι Ρέις), οι Ολλανδοί και βεβαίως η Εκκλησία της Κύπρου. Η Εκκλησία της Κύπρου πάντοτε µετέχει σε σίγουρες επενδύσεις µαζί µε επιχειρηµατικούς κολοσσούς και µε πλούσιες χώρες (όπως, π.χ., το Κατάρ) και για µια τέτοια επένδυση δεν θα έµενε καθόλου αδιάφορη. Αλλωστε καµία πετρελαϊκή εταιρεία στον κόσµο δεν θα έκανε επενδύσεις αξίας αρκετών δισ. δολαρίων για να διεξαγάγει έρευνες, να στήσει πλατφόρµα και να αρχίσει να τρυπά τον βυθό µε γεωτρύπανο αν δεν ήταν βέβαιη για τον πλούτο στον βυθό της θάλασσας.
Οµως µπορεί η σύµβαση για τη γεώτρηση να έχει υπογραφεί αλλά, παρά τον ενθουσιασµό για τις ως τώρα ενδείξεις, δεν έχει υπογραφεί τίποτε για το τι θα γίνει µετά. Προς το παρόν δεν υπάρχει καµία εξέλιξη στις συµφωνίες της Νoble Energy µε την κυπριακή κυβέρνηση. Το πρόβληµα εντοπίζεται στην εξέλιξη της συµφωνίας µε την αµερικανική εταιρεία. Οι Αµερικανοϊσραηλινοί επιδιώκουν να δηµιουργηθεί στην περιοχή του Βασιλικού, κοντά στη Λεµεσό, ένας τερµατικός σταθµός υγροποιηµένου αερίου (LNG) που θα µεταφέρεται από το σηµείο αυτό µε πλοία στην Ευρώπη. Ενας τέτοιος σταθµός θα πρέπει να κατασκευαστεί µε δαπάνες της κυπριακής κυβέρνησης και το κόστος κατασκευής και λειτουργίας του υπολογίζεται περίπου σε 10 δισ. ευρώ. Τόσο πολλά χρήµατα σε µια δοκιµαζόµενη κυπριακή οικονοµία, υπό την εποπτεία των αγορών και µε τις προειδοποιήσεις του ∆ΝΤ λόγω αύξησης του ελλείµµατος, θεωρούνται µεσούσης της οικονοµικής κρίσης υπερβολικά.
Τα κακά νέα είναι ότι το «αέριο πέραν πάσης προσδοκίας» που πιστεύεται ότι υπάρχει στην Κύπρο έβαλε τη Μεγαλόνησο πάλι στο στόχαστρο των µεγάλων και ισχυρών του πλανήτη. Πρώτα απ’ όλα οι Τούρκοι, οι οποίοι έκαναν και κάνουν τα πάντα για να σταµατήσουν τις έρευνες. Ακόµη και σε συµφωνία για τον καθορισµό της ΑΟΖ µε ανύπαρκτο κράτος (το ψευδοκράτος που κανείς δεν αναγνωρίζει) προχώρησαν και επιµένουν να βρίσκονται στην περιοχή µε ένα πεπαλαιωµένο σεισµογραφικό σκάφος, ηλικίας 40 ετών, που κάνει νυχθηµερόν έρευνες και µάλιστα µέσα στα κυπριακά οικόπεδα, πλέοντας συνεχώς στην περιοχή, ώσπου έµεινε από... µηχανική βλάβη και από γεννήτρια. ∆εν είναι άλλωστε τυχαίο ότι την προστασία των εργασιών γεώτρησης φυσικού αερίου ανέλαβαν σχεδόν εξ ολοκλήρου η ισραηλινή Πολεµική Αεροπορία και το ισραηλινό Ναυτικό. Οχι βεβαίως για να διαφυλάξουν την ακεραιότητα της ήδη διχοτοµηµένης Κύπρου αλλά για να προασπίσουν τα οικονοµικά συµφέροντα του Ισραήλ στην περιοχή, αφού και η εταιρεία Noble είναι αµερικανοεβραϊκών συµφερόντων και ενεργειακά η Λευκωσία συνεργάζεται απόλυτα µε το Τελ Αβίβ. Κάθε ζηµιά στα θαλάσσια οικόπεδα της Κύπρου µπορεί εύκολα να επεκταθεί και στα ισραηλινά οικόπεδα, κάτι που η ισραηλινή Αεροπορία δεν πρόκειται να επιτρέψει. Ούτε βεβαίως και οι Αµερικανοί µε τον πετρελαϊκό κολοσσό που απέστειλαν και που σπεύδουν µε κάθε τρόπο να δηλώνουν ότι η Κύπρος έχει αναφαίρετο δικαίωµα να εκµεταλλεύεται τον ορυκτό πλούτο της.
Προτού ακόµη ανάψει η δάδα στην πλατφόρµα, στην Κύπρο άρχισαν από τώρα να κάνουν λόγο για το «ένστικτο του πετρελαϊκού µικροβίου» το οποίο είναι γνωστό στους οικονοµολόγους.
Χαρακτηριστικότερο παράδειγµα το Αζερµπαϊτζάν που, όταν εισήλθαν στη χώρα οι ξένες εταιρείες για τις γεωτρήσεις πετρελαίου, συνέβη το εξής παράδοξο: η στροφή προς το πετρέλαιο τράβηξε τεράστιους πόρους και επενδύσεις (ακόµη και εργαζοµένους) από τους άλλους τοµείς της οικονοµίας. Το 2006 ο κρατικός προϋπολογισµός, κατευθυνόµενος από τα έσοδα των υδρογονανθράκων, αυξήθηκε κατά... 80%, µε αποτέλεσµα να εκτοξεύσει τον πληθωρισµό.
Ο πληθωρισµός στα µη εµπορεύσιµα αγαθά και στις υπηρεσίες άρχισε σιγά - σιγά να επηρεάζει αρνητικά την οικονοµία, την κοινωνία και βεβαίως τις καταθέσεις των νοικοκυριών. Το εµπορικό ισοζύγιο, αντί να µειώνεται µε τις εξαγωγές πετρελαίου, αυξήθηκε, αφού ο πληθωρισµός στους µισθούς οδήγησε σε ραγδαία αύξηση των εισαγωγών.
Υπάρχουν όµως και άλλα παραδείγµατα πετρελαιοπαραγωγών χωρών: στο Ιράν το 1973 οι κρατικές δαπάνες αυξήθηκαν κατά 58,3%, στη Βενεζουέλα κατά 74,5% και στη Νιγηρία κατά 32,2%. Κοινά χαρακτηριστικά των παραλλαγών του «πετρελαϊκού µικροβίου» είναι οι αυξηµένοι κρατικοί προϋπολογισµοί, τα διπλά ελλείµµατα και η µαζική υποχώρηση της ανταγωνιστικότητας. Αυτός είναι ο λόγος που στην Κύπρο αυτή την περίοδο άρχισαν να µελετώνται σχέδια, σύµφωνα µε τα κυπριακά ΜΜΕ, ώστε το «πέραν πάσης προσδοκίας αέριο» που πιστεύεται ότι υπάρχει να µη φέρει και άλλα προβλήµατα.
Και το σηµαντικότερο σχέδιο που φαίνεται να εξετάζουν είναι αυτό της Νορβηγίας. Η εκµετάλλευση των υδρογονανθράκων µένει εκτός προϋπολογισµού και µε απόλυτη διαφάνεια, τα χρήµατα που θα έρθουν στο νησί να κατευθύνονται σε δύο στόχους, όπως ακριβώς συµβαίνει και στη Νορβηγία: πρώτον, στην ενίσχυση των παραγωγικών επενδύσεων εντός της Κύπρου (σε τοµείς όπως η εκπαίδευση και η τεχνολογία) και, δεύτερον, στην αναζήτηση επενδύσεων στο εξωτερικό, σε σταθερές αξίες και σε µεγάλα νηφάλια πρότζεκτ. Με την προϋπόθεση όµως ότι τα χρήµατα θα µένουν εκτός προϋπολογισµού και κυρίως µακριά από τα χέρια των... πολιτικών.
Υπάρχουν τόσο πολλά αποθέµατα στην ΑΟΖ Κύπρου και κυρίως στο θαλάσσιο Οικόπεδο 12 ώστε να συγκριθούν µε αυτά της Νορβηγίας; Οι ενδείξεις είναι ευοίωνες και φαίνεται ότι αρχίζει µια νέα φάση για τη δοκιµαζόµενη οικονοµία της Κύπρου, αλλά αρχίζουν παράλληλα και οι προβληµατισµοί για τον κίνδυνο λόγω του αναµενόµενου πλούτου της να υπάρχουν σχέδια για το πώς θα αποτραπεί το λεγόµενο «πετρελαϊκό µικρόβιο», το οποίο, αντί να φέρνει ανάπτυξη, φέρνει πληθωρισµό και ελλείµµατα στον προϋπολογισµό. Πρώτα όµως τα καλά νέα, αφού πριν από λίγες ηµέρες το γεωτρύπανο της πλατφόρµας «Οµηρος» της αµερικανικής εταιρείας Noble Energy χτύπησε αέριο και τα πρώτα δείγµατα έχουν ήδη διασταυρωθεί στην έδρα της Noble στο Τέξας αλλά και στα εργαστήρια στην Κύπρο. Οι ενδείξεις έδειξαν ότι υπάρχει αέριο σε µικρότερο βάθος απ’ ό,τι είχε αρχικά προβλεφθεί και, το σηµαντικότερο, ότι το αέριο αυτό είναι «πέραν πάσης προσδοκίας», όπως ειπώθηκε. Μπορεί, είπαν οι ειδικοί, να είναι ακόµη και κατά 30%-40% µεγαλύτερο από τις πλέον αισιόδοξες προβλέψεις και σίγουρα περισσότερο απ’ ό,τι εντοπίστηκε στο γειτονικό Οικόπεδο στην ισραηλινή ΑΟΖ «Λεβιάθαν». Οι αρχικές προβλέψεις προτού τα δείγµατα φθάσουν την περασµένη Κυριακή ως την πλατφόρµα άντλησης ήταν ότι στο Οικόπεδο 12 βρίσκονταν θαµµένα στον βυθό της θάλασσας περί τα 8 δισ. κυβικά πόδια φυσικού αερίου. Εν συνεχεία έγινε λόγος από τους επιστήµονες του Γαλλικού Ινστιτούτου Πετρελαίου Beicip για 10 δισ. κυβικά πόδια και τώρα γίνεται λόγος για πάνω από 11 δισ. κυβικά πόδια, ίσως και περισσότερα. Ηρθαν τα πάνω κάτω στην Κύπρο. Τα αποθέµατα αυτά πιστεύεται ότι µπορούν σε βάθος πενταετίας να καλύψουν ένα µεγάλο µέρος της ενεργειακής ανάγκης όχι µόνο της Κύπρου και της Ελλάδας αλλά και της Ευρώπης ολόκληρης. Απόδειξη ότι κρύβεται θησαυρός στον βυθό της Κύπρου είναι ότι έδειξαν γι’ αυτόν ενδιαφέρον οι Αµερικανοί, οι Ισραηλινοί, οι Ρώσοι, οι Γάλλοι, οι Βρετανοί, οι Νορβηγοί, οι Τούρκοι (αποστέλλοντας µάλιστα στην περιοχή και φρεγάτες, βατραχανθρώπους και το Πίρι Ρέις), οι Ολλανδοί και βεβαίως η Εκκλησία της Κύπρου. Η Εκκλησία της Κύπρου πάντοτε µετέχει σε σίγουρες επενδύσεις µαζί µε επιχειρηµατικούς κολοσσούς και µε πλούσιες χώρες (όπως, π.χ., το Κατάρ) και για µια τέτοια επένδυση δεν θα έµενε καθόλου αδιάφορη. Αλλωστε καµία πετρελαϊκή εταιρεία στον κόσµο δεν θα έκανε επενδύσεις αξίας αρκετών δισ. δολαρίων για να διεξαγάγει έρευνες, να στήσει πλατφόρµα και να αρχίσει να τρυπά τον βυθό µε γεωτρύπανο αν δεν ήταν βέβαιη για τον πλούτο στον βυθό της θάλασσας.
Οµως µπορεί η σύµβαση για τη γεώτρηση να έχει υπογραφεί αλλά, παρά τον ενθουσιασµό για τις ως τώρα ενδείξεις, δεν έχει υπογραφεί τίποτε για το τι θα γίνει µετά. Προς το παρόν δεν υπάρχει καµία εξέλιξη στις συµφωνίες της Νoble Energy µε την κυπριακή κυβέρνηση. Το πρόβληµα εντοπίζεται στην εξέλιξη της συµφωνίας µε την αµερικανική εταιρεία. Οι Αµερικανοϊσραηλινοί επιδιώκουν να δηµιουργηθεί στην περιοχή του Βασιλικού, κοντά στη Λεµεσό, ένας τερµατικός σταθµός υγροποιηµένου αερίου (LNG) που θα µεταφέρεται από το σηµείο αυτό µε πλοία στην Ευρώπη. Ενας τέτοιος σταθµός θα πρέπει να κατασκευαστεί µε δαπάνες της κυπριακής κυβέρνησης και το κόστος κατασκευής και λειτουργίας του υπολογίζεται περίπου σε 10 δισ. ευρώ. Τόσο πολλά χρήµατα σε µια δοκιµαζόµενη κυπριακή οικονοµία, υπό την εποπτεία των αγορών και µε τις προειδοποιήσεις του ∆ΝΤ λόγω αύξησης του ελλείµµατος, θεωρούνται µεσούσης της οικονοµικής κρίσης υπερβολικά.
ΤΑ ΚΑΚΑ ΝΕΑ
Η Μεγαλόνησος στο µάτι των ισχυρών
Τα κακά νέα είναι ότι το «αέριο πέραν πάσης προσδοκίας» που πιστεύεται ότι υπάρχει στην Κύπρο έβαλε τη Μεγαλόνησο πάλι στο στόχαστρο των µεγάλων και ισχυρών του πλανήτη. Πρώτα απ’ όλα οι Τούρκοι, οι οποίοι έκαναν και κάνουν τα πάντα για να σταµατήσουν τις έρευνες. Ακόµη και σε συµφωνία για τον καθορισµό της ΑΟΖ µε ανύπαρκτο κράτος (το ψευδοκράτος που κανείς δεν αναγνωρίζει) προχώρησαν και επιµένουν να βρίσκονται στην περιοχή µε ένα πεπαλαιωµένο σεισµογραφικό σκάφος, ηλικίας 40 ετών, που κάνει νυχθηµερόν έρευνες και µάλιστα µέσα στα κυπριακά οικόπεδα, πλέοντας συνεχώς στην περιοχή, ώσπου έµεινε από... µηχανική βλάβη και από γεννήτρια. ∆εν είναι άλλωστε τυχαίο ότι την προστασία των εργασιών γεώτρησης φυσικού αερίου ανέλαβαν σχεδόν εξ ολοκλήρου η ισραηλινή Πολεµική Αεροπορία και το ισραηλινό Ναυτικό. Οχι βεβαίως για να διαφυλάξουν την ακεραιότητα της ήδη διχοτοµηµένης Κύπρου αλλά για να προασπίσουν τα οικονοµικά συµφέροντα του Ισραήλ στην περιοχή, αφού και η εταιρεία Noble είναι αµερικανοεβραϊκών συµφερόντων και ενεργειακά η Λευκωσία συνεργάζεται απόλυτα µε το Τελ Αβίβ. Κάθε ζηµιά στα θαλάσσια οικόπεδα της Κύπρου µπορεί εύκολα να επεκταθεί και στα ισραηλινά οικόπεδα, κάτι που η ισραηλινή Αεροπορία δεν πρόκειται να επιτρέψει. Ούτε βεβαίως και οι Αµερικανοί µε τον πετρελαϊκό κολοσσό που απέστειλαν και που σπεύδουν µε κάθε τρόπο να δηλώνουν ότι η Κύπρος έχει αναφαίρετο δικαίωµα να εκµεταλλεύεται τον ορυκτό πλούτο της.
ΠΑΡΕΝΕΡΓΕΙΕΣ
«Ενστικτο του πετρελαϊκού µικροβίου»
Προτού ακόµη ανάψει η δάδα στην πλατφόρµα, στην Κύπρο άρχισαν από τώρα να κάνουν λόγο για το «ένστικτο του πετρελαϊκού µικροβίου» το οποίο είναι γνωστό στους οικονοµολόγους.
Χαρακτηριστικότερο παράδειγµα το Αζερµπαϊτζάν που, όταν εισήλθαν στη χώρα οι ξένες εταιρείες για τις γεωτρήσεις πετρελαίου, συνέβη το εξής παράδοξο: η στροφή προς το πετρέλαιο τράβηξε τεράστιους πόρους και επενδύσεις (ακόµη και εργαζοµένους) από τους άλλους τοµείς της οικονοµίας. Το 2006 ο κρατικός προϋπολογισµός, κατευθυνόµενος από τα έσοδα των υδρογονανθράκων, αυξήθηκε κατά... 80%, µε αποτέλεσµα να εκτοξεύσει τον πληθωρισµό.
Ο πληθωρισµός στα µη εµπορεύσιµα αγαθά και στις υπηρεσίες άρχισε σιγά - σιγά να επηρεάζει αρνητικά την οικονοµία, την κοινωνία και βεβαίως τις καταθέσεις των νοικοκυριών. Το εµπορικό ισοζύγιο, αντί να µειώνεται µε τις εξαγωγές πετρελαίου, αυξήθηκε, αφού ο πληθωρισµός στους µισθούς οδήγησε σε ραγδαία αύξηση των εισαγωγών.
Υπάρχουν όµως και άλλα παραδείγµατα πετρελαιοπαραγωγών χωρών: στο Ιράν το 1973 οι κρατικές δαπάνες αυξήθηκαν κατά 58,3%, στη Βενεζουέλα κατά 74,5% και στη Νιγηρία κατά 32,2%. Κοινά χαρακτηριστικά των παραλλαγών του «πετρελαϊκού µικροβίου» είναι οι αυξηµένοι κρατικοί προϋπολογισµοί, τα διπλά ελλείµµατα και η µαζική υποχώρηση της ανταγωνιστικότητας. Αυτός είναι ο λόγος που στην Κύπρο αυτή την περίοδο άρχισαν να µελετώνται σχέδια, σύµφωνα µε τα κυπριακά ΜΜΕ, ώστε το «πέραν πάσης προσδοκίας αέριο» που πιστεύεται ότι υπάρχει να µη φέρει και άλλα προβλήµατα.
Και το σηµαντικότερο σχέδιο που φαίνεται να εξετάζουν είναι αυτό της Νορβηγίας. Η εκµετάλλευση των υδρογονανθράκων µένει εκτός προϋπολογισµού και µε απόλυτη διαφάνεια, τα χρήµατα που θα έρθουν στο νησί να κατευθύνονται σε δύο στόχους, όπως ακριβώς συµβαίνει και στη Νορβηγία: πρώτον, στην ενίσχυση των παραγωγικών επενδύσεων εντός της Κύπρου (σε τοµείς όπως η εκπαίδευση και η τεχνολογία) και, δεύτερον, στην αναζήτηση επενδύσεων στο εξωτερικό, σε σταθερές αξίες και σε µεγάλα νηφάλια πρότζεκτ. Με την προϋπόθεση όµως ότι τα χρήµατα θα µένουν εκτός προϋπολογισµού και κυρίως µακριά από τα χέρια των... πολιτικών.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου