http://www.imerisia.gr
Της Ελενας Μπέλλη
Εκλογές - σύμβολο, εκλογές - βαρόμετρο: Η αναμέτρηση την Κυριακή στην Τυνησία για την ανάδειξη συντακτικής εθνοσυνέλευσης έχει ιδιαίτερη βαρύτητα και παρακολουθείται στενά από τη Δύση ως εξαιρετικά κρίσιμη. Πρώτον, διότι η Τυνησία, από όπου ξεκίνησε η Αραβική Ανοιξη, έχει την ευκαιρία, για πρώτη φορά στην ιστορία της, να αναδείξει ελεύθερα τους εκπροσώπους της, στο πρώτο σημαντικό βήμα προς τη δημιουργία δημοκρατικών θεσμών, πριν από τη διεξαγωγή βουλευτικών και προεδρικών εκλογών. Και δεύτερον, διότι η αυριανή αναμέτρηση θα δώσει «το στίγμα κατεύθυνσης» των μουσουλμανικών χωρών που «απελευθερώθηκαν» από το ζυγό των πολυετών καθεστώτων τους.
Παραμονές των εκλογών στην Τυνησία, ένα είναι βέβαιο: Το φιλο-ισλαμικό κίνημα Al-Nahda (Αναγέννηση), σχεδόν ανάλογο της Μουσουλμανικής Αδελφότητας στην Αίγυπτο, αναμένεται να αποκομίσει τα μεγαλύτερα εκλογικά οφέλη. Και μόνον η προοπτική ότι οι φιλο-ισλαμιστές θα έχουν τον πρώτο λόγο στο σύνταγμα που θα επικυρώσει την επανάσταση και θα «γράψει» το δημοκρατικό μέλλον της χώρας προκαλεί ανατριχίλα σε ορισμένους κύκλους εντός αλλά κυρίως εκτός Τυνησίας. Ο ηγέτης του Al-Nahda, Ρασέντ Γκανουτσί, που επέστρεψε τον Ιανουάριο ύστερα από 21 χρόνια εξορίας στη Βρετανία, προειδοποίησε ότι «υπάρχει ο κίνδυνος το εκλογικό αποτέλεσμα να παραβιαστεί» και ότι αν συμβεί κάτι τέτοιο, θα υπάρξει και νέα επανάσταση. Οι καταγγελίες δεν είναι παντελώς ανυπόστατες, αφού σύμφωνα με ορισμένες γαλλικές εφημερίδες, τα «πλούσια κόμματα» έχουν προωθήσει «κοινωνικά προγράμματα» μοιράζοντας στους πολίτες δωρεάν γεύματα ακόμη και κάρτες χρόνου ομιλίας για κινητά τηλέφωνα. Αλλά οι προβλέψεις δεν αλλάζουν: Οι φιλο-ισλαμιστές του Γκανουτσί έχουν προβάδισμα και ο Γκανουτσί απειλεί με «πόλεμο», αν οι προβλέψεις δεν επικυρωθούν επισήμως. Ετσι, η Ουάσιγκτον είναι εξαιρετικά ανήσυχη: Διαμήνυσε ότι επιθυμία της είναι η νέα κυβέρνηση να περιλαμβάνει το ευρύτερο δυνατό φάσμα της κοινωνίας -συμπεριλαμβανομένων και θρησκευτικών κομμάτων, τόνισε ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών, Μαρκ Τόνερ- προειδοποίησε όμως ότι όποιο κόμμα προσφύγει στη βία δεν θα είναι αξιόλογος εταίρος στη μετάβαση προς τη δημοκρατία.
Νέα εποχή στη Βόρεια Αφρική
Σε κάθε περίπτωση, η Δύση πρέπει να ετοιμάζεται να υποδεχθεί τη νέα εποχή στη Βόρεια Αφρική, την εποχή των ισλαμικών κινημάτων που στην καλύτερη περίπτωση θα μοιάζουν περισσότερο με το τουρκικό Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης, του Ρετζέπ Ερντογάν και λιγότερο με το κίνημα των Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν. Για την Τυνησία, ίσως αυτό δεν είναι δύσκολο: Οι κάτοικοι είναι στην πλειονότητά τους μορφωμένοι και οι επιρροές της Δύσης είναι προφανείς στην καθημερινή ζωή. Ως φαίνεται, οι Τυνήσιοι, ακόμη και ο Ρασέντ Γκανουτσί, προτιμούν αυτό που οι ίδιοι ονομάζουν «ισλάμ - λάιτ», μία εκδοχή της θρησκείας που εκσυγχρονίζεται και απαλλάσσεται από τα βάρη του ισλαμικού νόμου σαρία.
Αλλά δεν είναι μόνον η μετριοπάθεια του Γκανουτσί και το «ισλάμ - λάιτ» που επιτρέπουν στην Τυνησία την ελεύθερη έκφραση στις αυριανές εκλογές. Είναι και το γεγονός ότι από τις χώρες όπου τελεσφόρησαν οι επαναστάσεις, η Τυνησία είναι η μόνη χωρίς στρατηγικό ενδιαφέρον για τη Δύση. Σε αντίθεση, βέβαια, με την Αίγυπτο, σημαντικό εταίρο κυρίως λόγω της πολιτικής βαρύτητας στον αραβικό κόσμο και της συμφωνίας ειρήνης με το Ισραήλ. Και, φυσικά σε πλήρη αντιδιαστολή με τη Λιβύη, με τον πολύτιμο ορυκτό πλούτο της και την καύσιμη ύλη που ίσως και να τροφοδότησε τα αεροσκάφη που σκότωσαν τον Μουαμάρ Καντάφι.
Της Ελενας Μπέλλη
Εκλογές - σύμβολο, εκλογές - βαρόμετρο: Η αναμέτρηση την Κυριακή στην Τυνησία για την ανάδειξη συντακτικής εθνοσυνέλευσης έχει ιδιαίτερη βαρύτητα και παρακολουθείται στενά από τη Δύση ως εξαιρετικά κρίσιμη. Πρώτον, διότι η Τυνησία, από όπου ξεκίνησε η Αραβική Ανοιξη, έχει την ευκαιρία, για πρώτη φορά στην ιστορία της, να αναδείξει ελεύθερα τους εκπροσώπους της, στο πρώτο σημαντικό βήμα προς τη δημιουργία δημοκρατικών θεσμών, πριν από τη διεξαγωγή βουλευτικών και προεδρικών εκλογών. Και δεύτερον, διότι η αυριανή αναμέτρηση θα δώσει «το στίγμα κατεύθυνσης» των μουσουλμανικών χωρών που «απελευθερώθηκαν» από το ζυγό των πολυετών καθεστώτων τους.
Παραμονές των εκλογών στην Τυνησία, ένα είναι βέβαιο: Το φιλο-ισλαμικό κίνημα Al-Nahda (Αναγέννηση), σχεδόν ανάλογο της Μουσουλμανικής Αδελφότητας στην Αίγυπτο, αναμένεται να αποκομίσει τα μεγαλύτερα εκλογικά οφέλη. Και μόνον η προοπτική ότι οι φιλο-ισλαμιστές θα έχουν τον πρώτο λόγο στο σύνταγμα που θα επικυρώσει την επανάσταση και θα «γράψει» το δημοκρατικό μέλλον της χώρας προκαλεί ανατριχίλα σε ορισμένους κύκλους εντός αλλά κυρίως εκτός Τυνησίας. Ο ηγέτης του Al-Nahda, Ρασέντ Γκανουτσί, που επέστρεψε τον Ιανουάριο ύστερα από 21 χρόνια εξορίας στη Βρετανία, προειδοποίησε ότι «υπάρχει ο κίνδυνος το εκλογικό αποτέλεσμα να παραβιαστεί» και ότι αν συμβεί κάτι τέτοιο, θα υπάρξει και νέα επανάσταση. Οι καταγγελίες δεν είναι παντελώς ανυπόστατες, αφού σύμφωνα με ορισμένες γαλλικές εφημερίδες, τα «πλούσια κόμματα» έχουν προωθήσει «κοινωνικά προγράμματα» μοιράζοντας στους πολίτες δωρεάν γεύματα ακόμη και κάρτες χρόνου ομιλίας για κινητά τηλέφωνα. Αλλά οι προβλέψεις δεν αλλάζουν: Οι φιλο-ισλαμιστές του Γκανουτσί έχουν προβάδισμα και ο Γκανουτσί απειλεί με «πόλεμο», αν οι προβλέψεις δεν επικυρωθούν επισήμως. Ετσι, η Ουάσιγκτον είναι εξαιρετικά ανήσυχη: Διαμήνυσε ότι επιθυμία της είναι η νέα κυβέρνηση να περιλαμβάνει το ευρύτερο δυνατό φάσμα της κοινωνίας -συμπεριλαμβανομένων και θρησκευτικών κομμάτων, τόνισε ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών, Μαρκ Τόνερ- προειδοποίησε όμως ότι όποιο κόμμα προσφύγει στη βία δεν θα είναι αξιόλογος εταίρος στη μετάβαση προς τη δημοκρατία.
Νέα εποχή στη Βόρεια Αφρική
Σε κάθε περίπτωση, η Δύση πρέπει να ετοιμάζεται να υποδεχθεί τη νέα εποχή στη Βόρεια Αφρική, την εποχή των ισλαμικών κινημάτων που στην καλύτερη περίπτωση θα μοιάζουν περισσότερο με το τουρκικό Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης, του Ρετζέπ Ερντογάν και λιγότερο με το κίνημα των Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν. Για την Τυνησία, ίσως αυτό δεν είναι δύσκολο: Οι κάτοικοι είναι στην πλειονότητά τους μορφωμένοι και οι επιρροές της Δύσης είναι προφανείς στην καθημερινή ζωή. Ως φαίνεται, οι Τυνήσιοι, ακόμη και ο Ρασέντ Γκανουτσί, προτιμούν αυτό που οι ίδιοι ονομάζουν «ισλάμ - λάιτ», μία εκδοχή της θρησκείας που εκσυγχρονίζεται και απαλλάσσεται από τα βάρη του ισλαμικού νόμου σαρία.
Αλλά δεν είναι μόνον η μετριοπάθεια του Γκανουτσί και το «ισλάμ - λάιτ» που επιτρέπουν στην Τυνησία την ελεύθερη έκφραση στις αυριανές εκλογές. Είναι και το γεγονός ότι από τις χώρες όπου τελεσφόρησαν οι επαναστάσεις, η Τυνησία είναι η μόνη χωρίς στρατηγικό ενδιαφέρον για τη Δύση. Σε αντίθεση, βέβαια, με την Αίγυπτο, σημαντικό εταίρο κυρίως λόγω της πολιτικής βαρύτητας στον αραβικό κόσμο και της συμφωνίας ειρήνης με το Ισραήλ. Και, φυσικά σε πλήρη αντιδιαστολή με τη Λιβύη, με τον πολύτιμο ορυκτό πλούτο της και την καύσιμη ύλη που ίσως και να τροφοδότησε τα αεροσκάφη που σκότωσαν τον Μουαμάρ Καντάφι.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου