Δευτέρα 5 Δεκεμβρίου 2011

Το πλαίσιο της απόφασης της Χάγης για τα Σκόπια

http://news.kathimerini.gr

Κρίνεται αύριο η προσφυγή κατά της Ελλάδας για παραβίαση της Ενδιάμεσης Συμφωνίας
Της Δωρας Αντωνιου

Επειτα από μακρά περίοδο ύφεσης, λόγω απουσίας σημαντικών εξελίξεων, οι σχέσεις Ελλάδας – ΠΓΔΜ επανέρχονται δυναμικά στο προσκήνιο την εβδομάδα που αρχίζει αύριο. Η ανακοίνωση της απόφασης του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης επί της προσφυγής της ΠΓΔΜ κατά της Ελλάδας για παραβίαση της Ενδιάμεσης Συμφωνίας στη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βουκουρέστι, αύριο, αποτελεί σημείο καμπής. Η απόφαση του Δικαστηρίου αναμένεται ότι θα συνεχίσει την παράδοση που ακολουθεί τη Χάγη: οι αποφάσεις να μην ικανοποιούν απόλυτα κανένα από τα διάδικα μέρη. Ετσι, εκτιμάται ότι το Δικαστήριο θα διαπιστώνει ότι στο Βουκουρέστι η Ελλάδα παραβίασε την Ενδιάμεση Συμφωνία. Ωστόσο, το δεύτερο αίτημα των Σκοπίων, που ζητούσαν να επιβληθεί απόφαση ότι μελλοντικά η χώρα μας δεν θα φέρει αντιρρήσεις στην ένταξη της ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ ή σε άλλους διεθνείς οργανισμούς, εκτιμάται ότι θα απορριφθεί.


Η ακριβής διατύπωση της απόφασης αναμένεται με ενδιαφέρον, καθώς κάθε λέξη θα έχει τη σημασία της. Εφόσον η απόφαση κινηθεί σε αυτό το πλαίσιο, έμπειροι αναλυτές εκτιμούν πως θα έχει συγκεκριμένη χρονική αναφορά, θα είναι, δηλαδή, διαπιστωτική μόνο για το Βουκουρέστι και θα βασίζεται, κυρίως, σε δημόσιες εκφράσεις εκείνης της περιόδου, χωρίς να επεκτείνεται σε αξιολόγηση της ευρύτερης στάσης της χώρας μας.

Κατά τη διάρκεια της εκδίκασης της προσφυγής, συζητήθηκε εκτενώς από την ελληνική πλευρά η προοπτική ανταγωγής. Να προσφύγει, δηλαδή, η Ελλάδα, ζητώντας την καταδίκη της ΠΓΔΜ για παραβίαση της Ενδιάμεσης Συμφωνίας. Οι σκέψεις αυτές, τελικά, απορρίφθηκαν. Σύμφωνα με αξιόπιστες πηγές, ανταγωγή θα μπορούσε να γίνει για τρία ζητήματα: την απουσία καλής πίστης στις διαπραγματεύσεις για το όνομα, την παραβίαση της πρόβλεψης για αποχή από κινήσεις που προάγουν αλυτρωτισμό, ουσιαστικά, δηλαδή, την έγερση μειονοτικών ζητημάτων, και, τέλος, τη χρήση συμβόλων, όπως το αστέρι της Βεργίνας. Η ανταγωγή θα πρέπει να έχει συνάφεια με το κύριο αίτημα που εξετάζει το Δικαστήριο. Στη βάση αυτή, αξιολογήθηκε ότι το πρώτο ζήτημα θα απορριπτόταν από το Δικαστήριο, καθώς αφορά τη διαπραγμάτευση για το όνομα αποκλειστικά. Για το δεύτερο και το τρίτο ζήτημα, εκτιμήθηκε ότι το ρίσκο της ανταγωγής ήταν πολύ υψηλό, καθώς πιθανή απόρριψη θα δημιουργούσε δεδικασμένο και θα έδενε τα χέρια μιας μελλοντικής απόφασης για προσφυγή. Αυτό που βάρυνε ιδιαίτερα, πάντως, ήταν το σκεπτικό ότι, στο πλαίσιο της ισορροπημένης απόφασης, το Δικαστήριο θα μπορούσε να δικαιώσει την Ελλάδα στην ανταγωγή της και, ταυτόχρονα, να δικαιώσει πλήρως τα Σκόπια στη δική τους προσφυγή. Ενώ, όμως, τα ζητήματα που θα έθετε η Ελλάδα ως ανταγωγή αφορούν ως επί το πλείστον το διμερές πεδίο, η προσφυγή των Σκοπίων, εφόσον γινόταν αποδεκτή ως προς το δεύτερο σκέλος της, θα μεταφερόταν στους διεθνείς οργανισμούς.

Οσον αφορά το ενδεχόμενο καταγγελίας της Ενδιάμεσης Συμφωνίας. αξιολογήθηκε ότι κάτι τέτοιο πιθανόν θα το εκλάμβανε το Διεθνές Δικαστήριο ως έμμεση παραδοχή ενοχής και θα υιοθετούσε ανάλογη στάση, ενώ συνυπολογίστηκε και το γεγονός ότι η Ενδιάμεση Συμφωνία παραμένει εν ισχύι για 12 μήνες μετά την καταγγελία, με ό,τι αυτό μπορεί να συνεπάγεται για τις εξελίξεις σε επίπεδο διεθνών οργανισμών την περίοδο αυτή.

Εφόσον οι εκτιμήσεις για την απόφαση επιβεβαιωθούν, αναμένεται ότι τα Σκόπια θα επιχειρήσουν, κατ’ αρχάς επικοινωνιακά, να το εκμεταλλευθούν, προβάλλοντας ως νίκη την ετυμηγορία. Η Αθήνα αναμένεται να επιμείνει στη θέση ότι η απόφαση δεν θίγει την ακεραιότητα της διαπραγματευτικής διαδικασίας, καθώς δεν εισέρχεται σε αυτή, ενώ, παράλληλα, δεν παρεμβαίνει στη διαδικασία διεύρυνσης και τρόπου λήψης αποφάσεων στους διεθνείς οργανισμούς, στους οποίους μετέχει η χώρα μας, ούτε υποδεικνύει τη στάση της εκεί.

Αρχίζει πόλεμος επικοινωνιακός

Η δημοσιοποίηση της απόφασης της Χάγης συμπίπτει με το Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων της Ε.Ε. στις Βρυξέλλες, ενώ δύο ημέρες αργότερα θα συνέλθει η υπουργική σύνοδος ΥΠ.ΕΞ. του ΝΑΤΟ. Θεωρείται βέβαιο ότι τα Σκόπια θα επιχειρήσουν να αξιοποιήσουν την απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου, παρουσιάζοντάς την ως απόλυτη δικαίωση των θέσεών τους, ενώ ανάλογη στάση ενδέχεται να κρατήσουν και φίλιες προς την ΠΓΔΜ χώρες. Διπλωματικές πηγές αναφέρουν ότι η Αθήνα έχει κάνει προεργασία για κάθε ενδεχόμενο και ότι ο χρόνος είναι πολύ σύντομος για να ανατραπούν την τελευταία στιγμή τα κείμενα συμπερασμάτων, ειδικά της συνόδου του ΝΑΤΟ, που βρίσκονται εδώ και καιρό υπό προεργασία. Το θέμα της ΠΓΔΜ μπαίνει δυναμικά στην ατζέντα της επίσκεψης, αύριο, του Αμερικανού αντιπροέδρου Τζο Μπάιντεν στην Ελλάδα. Διπλωματικές πηγές εκτιμούν πως η επίσκεψη αυτήν τη στιγμή δίνει την ευκαιρία στην Αθήνα πρώτη να συνομιλήσει με την αμερικανική ηγεσία, να εξηγήσει τις θέσεις της και να επιδιώξει την υποστήριξη των ΗΠΑ σε αυτές.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου