http://www2.rizospastis.gr
Η αναζήτηση των πραγματικών αιτιών που το γεννούν και των παραγόντων που το τροφοδοτούν και το αναπαράγουν σε ισχυρότερη βάση, δείχνει ότι το πρόβλημα είναι σύνθετο και δεν περιορίζεται στους «φτωχοδιάβολους» που κάνουν ρεσάλτο στα πλοία για να αποσπάσουν τα μέσα για την επιβίωση.
Τα πράγματα έχουν αλλάξει από τότε που, για παράδειγμα, στον Κόλπο της Βεγγάλης ή σε άλλες περιοχές, τα καράβια είχαν συχνά «ραντεβού» με τους ένοπλους ληστές, με τις πιρόγες.
Σήμερα, η απόλυτη φτώχεια εκατοντάδων εκατομμυρίων ανθρώπων, που προκαλεί ο καπιταλισμός στην Αφρική, στην Ασία και τη Λατινική Αμερική, έχει γίνει αντικείμενο εκμετάλλευσης από ισχυρά, διεθνή κυκλώματα που αναπτύσσουν την πειρατεία ως μια πολύ κερδοφόρα επιχειρηματική δραστηριότητα, η οποία εξαπλώνεται σε αρκετές γεωγραφικές περιοχές, αλλάζει κατά καιρούς κέντρο, αξιοποιεί πολυσύχναστους εμπορικούς δρόμους, συνδέεται με το εμπόριο όπλων, ναρκωτικών, τα κυκλώματα της πορνείας.
Η πειρατεία στη θάλασσα αναπτύσσεται πάνω στην κοινωνικοοικονομική καπιταλιστική βάση που γεννάει την εγκληματικότητα κάθε μορφής και το φαινόμενο ανθεί σε συγκεκριμένες συνθήκες, με την ενεργοποίηση ορισμένων παραγόντων.
Για παράδειγμα, η ενίσχυση της πειρατείας στο Κέρας της Αφρικής έχει τη δική της διαδρομή. Συνδέεται με τον εμφύλιο πόλεμο στη Σομαλία που δυνάμωσε μετά την αμερικανο-αιθιοπική επέμβαση το 2006 και διατηρείται μέχρι σήμερα στο όνομα της αντιμετώπισης της τρομοκρατίας.
Το φαινόμενο άνθισε σε συνθήκες καταστροφής χιλιάδων ψαράδων, θυμάτων της εκμετάλλευσης του θαλάσσιου πλούτου από μεγάλα συμφέροντα αλλά και της καταστροφής του θαλάσσιου περιβάλλοντος από τη ρίψη χημικών και άλλων επικίνδυνων αποβλήτων, οδηγώντας, μαζί με την ξηρασία, εκατοντάδες ανθρώπους και, πολύ περισσότερο παιδιά, στο θάνατο από την πείνα και τις αρρώστιες.
Σ' αυτές τις συνθήκες και με οδυνηρή την έλλειψη επαναστατικού κινήματος, διαμορφώθηκε το έδαφος για τη στρατολόγηση ντόπιου φτωχού πληθυσμού.
Ποιοτικό στοιχείο είναι ο εμπλουτισμός της δράσης του πειρατικού κυκλώματος, αφού κατά κανόνα ο στόχος σήμερα δεν περιορίζεται στη ληστεία των ναυτεργατών, στην απόσπαση τροφίμων ή διαφόρων άλλων ειδών του πλοίου, αλλά στην αιχμαλωσία πλοίων και πληρωμάτων, στην πώληση του φορτίου, στην απόσπαση λύτρων αξίας πολλών εκατομμυρίων δολαρίων.
Σύμφωνα με στοιχεία διεθνών οργανισμών, τα χρήματα που συγκεντρώνονται διασκορπίζονται σε διάφορες πλευρές. Το 50% λαμβάνουν οι «επενδυτές», το 30% οι πειρατές, το 10% όσοι εγγυήθηκαν για τη μεταφορά των πειρατών έως τους στόχους, αλλά και για τη φύλαξη των ομήρων, ενώ, τέλος, το 10% προορίζεται για τα μέλη της φυλής («Ελευθεροτυπία», 16.7.2011). Το σύνολο των λύτρων που έχουν καταβληθεί στους πειρατές της Σομαλίας κατά τη διάρκεια των τριών τελευταίων ετών υπολογίζεται στα 280 - 300 εκατομμύρια δολάρια, με συμμετοχή των Ελλήνων εφοπλιστών στο 10 - 13% (www.Dealnews.gr, 10.5.2011).
Οι αλλαγές αυτές συνδέονται με σημαντικό εκσυγχρονισμό της υποδομής και του εξοπλισμού που χρησιμοποιούν αυτά τα κυκλώματα.
Εγκαταστάσεις ραντάρ, δορυφορικά συστήματα εντοπισμού της γεωγραφικής θέσης των πλοίων και δορυφορικά τηλέφωνα, πλοία βάσεις - μάνες και ταχύτατα πλοιάρια για το διασκορπισμό των ενόπλων, σύγχρονος στρατιωτικός εξοπλισμός.
Βεβαίως, ακόμα ένας σημαντικός αριθμός επιθέσεων μέσα στο 2010, με τάση μείωσης, έγινε με μικρά σκάφη και με μαχαίρια. Πράγμα που δείχνει πως παραμένει ένα μικρό τμήμα που δεν έχει ενταχθεί ακόμα στα οργανωμένα κυκλώματα.
Σύμφωνα με στοιχεία του Διεθνούς Διακυβερνητικού Οργανισμού του ΟΗΕ, του ΙΜΟ για το 2010, φαίνεται ότι η πλειοψηφία των περιστατικών έλαβε χώρα στην Ανατολική Αφρική (Σομαλία, Κένυα, Τανζανία, Μοζαμβίκη), με τάση μεγάλης συγκέντρωσης στη Σομαλία και στον Κόλπο του Αντεν, τάση που αυξήθηκε μέσα στο 2011.
Τα περιστατικά αυξήθηκαν γενικότερα στον Ινδικό Ωκεανό (όπου έγιναν 77 επιθέσεις το 2010, από 27 το 2009) και στην Αραβική Θάλασσα, ανάμεσα στην Ινδία και Ομάν - Νότια Υεμένη, στο έμπα του Περσικού Κόλπου, όπου συνολικά καταγράφηκαν 16 περιστατικά το 2010 από 2 το 2009.
Σημαντική αύξηση επίσης των περιστατικών σημειώθηκε στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας, στην οποία αναφέρθηκαν 134 επιθέσεις το 2010 από 77 το 2009. Μείωση σημειώθηκε στο Mallacca Strait, ανάμεσα στη Μαλαισία και την Ινδονησία, όπου εκτός της αλλαγής των πειρατικών στοχεύσεων, επέδρασε, στον έναν ή στον άλλο βαθμό, η συντονισμένη φύλαξη από πολεμικά σκάφη των Μαλαισίας, Ινδονησίας, Σιγκαπούρης και Ταϊλάνδης.
Στη Νότια Αμερική και Καραϊβική τα περιστατικά αυξήθηκαν σε 40 το 2010 από 36 το 2009 και στη Δυτική Αφρική παρέμειναν στα 46 - 47.
Κατά τη διάρκεια της περιόδου 2008 μέχρι και 2010 έγιναν περίπου 15 επιθέσεις σε πλοία υπό ελληνική σημαία και τα δύο καταλήφθηκαν από πειρατές χωρίς απώλεια ανθρώπινης ζωής.
Από στατιστικά στοιχεία φαίνεται ότι η πλειοψηφία των επιθέσεων έγινε σε διεθνή ύδατα με τα πλοία σε κίνηση, ενώ σημαντικός επίσης είναι και ο αριθμός των επιθέσεων σε αγκυροβόλια, μέσα σε εθνικά χωρικά ύδατα, αλλά και σε περιοχή λιμανιών, επιβεβαιώνοντας καταγγελίες για την εμπλοκή κρατικών αρχών, δείχνοντας όμως από την άλλη πλευρά και τη δυνατότητα μετριασμού του φαινομένου στις περιπτώσεις αυτές, αν υπήρχε σχετική φύλαξη και ενεργοποίηση των εθνικών μέσων.
Τα τελευταία χρόνια σημειώνεται στο Κέρας της Αφρικής, και στη γενικότερη περιοχή, συνωστισμός ναυτικών δυνάμεων ισχυρών ιμπεριαλιστικών κρατών αλλά και κρατών με υποδεέστερη θέση στην ιμπεριαλιστική πυραμίδα, στα πλαίσια γενικότερων γεωστρατηγικών στοχεύσεων, χρησιμοποιώντας την πειρατεία για την εδραίωση θέσεων στην περιοχή και την προώθηση σχεδιασμών για τον έλεγχο ιδιαίτερης στρατηγικής σημασίας σημείων, όπως ο Κόλπος του Αντεν, η Αραβική Θάλασσα και ο Περσικός Κόλπος.
Οι πρόσφατες εξελίξεις στον Περσικό Κόλπο, η επιθετικότητα των Ηνωμένων Πολιτειών, του ΝΑΤΟ και της ΕΕ κατά του Ιράν και η προετοιμασία ενός νέου ιμπεριαλιστικού πολέμου βρίσκουν μια ετοιμοπόλεμη ναυτική μηχανή στην περιοχή, που ενισχύεται και με το πρόσχημα της πειρατείας.
Στις ναυτικές δυνάμεις που κινούνται στην περιοχή περιλαμβάνονται:
Οι COMBINED MARITIME FORCES (CMF), συνδυασμένες ναυτικές δυνάμεις στα πλαίσια των οποίων κινητοποιούνται περίπου 36 πολεμικά πλοία από 24 χώρες, με ειδική τακτική δύναμη στην περιοχή του Κόλπου του Αντεν.
Η EUNAVFOR SOMALIA, ναυτική δύναμη που έχει συγκροτηθεί από την Ευρωπαϊκή Ενωση, στην οποία συμμετέχει και η Ελλάδα με ένα ή δύο πολεμικά πλοία. Η δύναμη αυτή οργανώνει επιχειρήσεις με το κωδικό όνομα «ATALANTA» σύμφωνα με σχετική απόφαση του ΟΗΕ στο όνομα της προστασίας των πλοίων που μεταφέρουν ανθρωπιστική βοήθεια στη Σομαλία, για την παρεμπόδιση της πειρατείας στον Κόλπο του Αντεν.
Η EUNAVFOR έχει διευρυμένες αρμοδιότητες και εκπληρώνει το ρόλο του συντονιστή στα πλαίσια του Maritime Security Centre (Horn of Africa) - MSCHOA.
Η παρέμβαση της ΕΕ δεν περιορίζεται στη ναυτική δύναμη αλλά επεκτείνεται σε γενικότερες πολιτικοοικονομικές κινήσεις, στα πλαίσια της πολιτικής προώθησης των ιμπεριαλιστικών επιδιώξεων στο Κέρας της Αφρικής και γενικότερα στην αφρικανική ήπειρο, όπου παρατηρείται ιδιαίτερη κινητικότητα των ισχυρών ιμπεριαλιστικών κρατών. Χαρακτηριστικό στοιχείο είναι η απόφαση του Συμβουλίου Υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ, το Δεκέμβρη του 2011, για την τοποθέτηση του γνωστού Αλεξ Ρόντος, συμβούλου του Γ. Παπανδρέου τη δεκαετία του '90, ως εκπροσώπου της ΕΕ στην περιοχή.
Η τοποθέτηση Ρόντος συνδέεται με τη συγκρότηση μηχανισμού και την προώθηση σχεδίου που αφορά, π.χ., δραστηριότητες για οικοδόμηση πολιτικών δομών, αναβάθμιση της οικονομικής ανάπτυξης και της οικονομικής συνεργασίας στην περιοχή, με προτεραιότητες την εκμετάλλευση τεράστιων καλλιεργήσιμων εκτάσεων, φυσικών πόρων για λογαριασμό των ευρωπαϊκών μονοπωλίων.
Το STANDING NATO MARITIME GROUP, δύναμη που αποτελείται από πλοία των ΗΠΑ και άλλων κρατών - μελών του ΝΑΤΟ.
ΠΟΛΕΜΙΚΑ ΠΛΟΙΑ της Κίνας, της Ινδίας, της Ιαπωνίας και της Ρωσίας, που κινούνται κυρίως σε περιοχές που περικλείουν τον Διεθνή Δίαυλο διέλευσης των πλοίων με ανατολική ή δυτική πορεία, στον Κόλπο του Αντεν.
Εδώ πρέπει να σημειώσουμε πως έχει ιδιαίτερη αξία το πρόσφατο δημοσίευμα του «Ριζοσπάστη», που τονίζει όχι μόνο ότι η ελληνική ναυτιλία είναι ενταγμένη στα σχέδια του ΝΑΤΟ, γενικότερα στα ιμπεριαλιστικά σχέδια, αλλά ότι με συνεννόηση των εφοπλιστών και του υπουργείου Εθνικής Αμυνας αναζητούνται πλοία και πληρώματα που θα μεταφέρουν στρατιωτικό εξοπλισμό για μεγάλες στρατιωτικές επιχειρήσεις του ΝΑΤΟ στην περιοχή του Περσικού Κόλπου.
Το θέμα περιπλέκεται πάρα πέρα αν σκεφτούμε πως οι εξελίξεις αυτές σχετίζονται και με την κυβερνητική απόφαση περί ένοπλων φρουρών επί ελληνικών πλοίων.
Σήμερα εμφανίζεται μια νέα επιχειρηματική δραστηριότητα που τροφοδοτεί με ένοπλους και άοπλους φρουρούς τα πλοία.
Από στοιχεία εταιρειών που παρέχουν τέτοιου είδους υπηρεσίες, φαίνεται πως σε παγκόσμια κλίμακα κινούνται το τελευταίο διάστημα περίπου 125 εταιρείες, που τις αποκαλούν εταιρείες «ναυτιλιακής ασφάλειας».
Στην Ελλάδα δραστηριοποιούνται σ' αυτό τον τομέα τουλάχιστον 5 εταιρείες, που διαθέτουν σημαντικό αριθμό εφέδρων ή εν αποστρατεία άνδρες των Ομάδων Υποβρυχίων Καταστροφών (ΟΥΚ), καταδρομείς, γενικότερα άνδρες των ειδικών δυνάμεων του στρατού.
Οι εταιρείες αυτές, εκτός από τη μίσθωση ενόπλων, αναλαμβάνουν την προμήθεια εξοπλισμού, την τοποθέτηση συρματοπλέγματος και ηλεκτροφόρων καλωδίων, την εκπαίδευση πληρωμάτων, με συνολικό αντίτιμο από 30.000 έως και 80.000 δολάρια.
Οι εταιρείες αυτές έχουν ήδη διαμορφώσει βάσεις στη Μομπάσα (Κένυα), στο Νταρ ελ Σαλάμ (Τανζανία) και άλλα αφρικανικά λιμάνια.
Παρά τη σκόπιμη προβολή της λύσης των ένοπλων η άοπλων φρουρών, ακόμα μόνο ένα 10% του παγκόσμιου στόλου έχει επιλέξει τη λύση αυτή και το στοιχείο αυτό μαρτυρά ταλαντεύσεις που εκδηλώνονται και σε τμήμα του εφοπλιστικού κεφαλαίου λόγω των μεγάλων κινδύνων για τα ίδια τα πλοία.
Παράλληλα, παρά τις υπερβολές που ακούγονται για τον αριθμό των κρατών που έχουν επιλέξει τη λύση των ενόπλων, στοιχεία διαφόρων πηγών αναφέρουν πως η λύση αυτή έχει επιλεγεί από τις κυβερνήσεις της Ινδίας και της Λιβερίας.
Υπολογίζοντας πολύπλευρα τις συνέπειες που θα επιφέρει η εφαρμογή του νομοσχεδίου που ετοιμάζεται να φέρει η κυβέρνηση στη Βουλή για την παρουσία ένοπλων φρουρών στα πλοία, υποστηρίζουμε αποφασιστικά τη θέση της άμεσης απόσυρσης και της ακύρωσης κάθε τέτοιου σχεδιασμού για τους εξής λόγους:
Αφού, όπως είναι γνωστό, το κύκλωμα αυτό διαθέτει τα οικονομικά μέσα και προσαρμόζει τη δράση του, διαθέτοντας σύγχρονο τεχνικό εξοπλισμό, ικανό να ξεπερνάει την αντίσταση που προβάλλεται από το πλοίο, εμπλέκοντας το πλήρωμα σε πολύ μεγάλους, μεγαλύτερους από σήμερα, κινδύνους.
Επί της ουσίας η ύπαρξη ένοπλων φρουρών διαμορφώνει πραγματικά συνθήκες πολέμου, που μπορεί να οδηγήσουν σε μεγάλες ζημιές, ακόμα και σε καταστροφές πλοίων, σε νεκρούς και βαριά τραυματίες, σε μεγέθη που δε θα συγκρίνονται με τις σημερινές συνέπειες και απώλειες σε ανθρώπινες ζωές.
Είναι αναμφισβήτητο πως η ανταλλαγή πυρών σε πλοίο που μεταφέρει πετρέλαιο, κάθε λογής παράγωγα, αέριο και χημικές ουσίες, μπορεί να οδηγήσει σε πυρκαγιά, έκρηξη ή ακόμα και ανατίναξη του πλοίου με εκατόμβη νεκρών και τραυματισμένων.
Παρά τις διαφορές, το ίδιο, στον έναν ή στον άλλο βαθμό, ισχύει και για τις άλλες κατηγορίες των πλοίων υπολογίζοντας ότι οι πειρατές διαθέτουν ή μπορούν να εξασφαλίσουν σύγχρονα όπλα, μεταξύ των οποίων συμπεριλαμβάνονται αυτόματα ή ημιαυτόματα ΑΚ-47 (Καλάσνικοφ) , RPG-7 εκτοξευτές χειροβομβίδων, εκτοξευτές ρουκετών SPG-9 και μεγάλου διαμετρήματος πολυβόλων, με δυνατότητες διάτρησης της λαμαρίνας του πλοίου και πρόκλησης μεγάλων καταστροφών.
Η εκδοχή αυτή που αφορά την περίπτωση ανταλλαγής πυρών χωρίς την άνοδο των πειρατών στο πλοίο, γίνεται ακόμα πιο επικίνδυνη στην περίπτωση αναμέτρησης πάνω στο πλοίο, παίρνοντας υπόψη τη σκληρότητα που θα έχει μια μάχη, την επιθετικότητα των πειρατών και την εξέλιξη που θα έχει με την εμπλοκή των ναυτεργατών.
Μπορούμε, επίσης, βάσιμα να υποστηρίξουμε ότι τα πλοία που θα φέρουν ένοπλους φρουρούς θα αποτελέσουν ειδικό στόχο των πειρατικών κυκλωμάτων με ανάλογη προετοιμασία.
Το γεγονός αυτό γίνεται φανερό από άρθρο του νομοσχεδίου, το οποίο προβλέπει τη δυνατότητα παλιννόστησης σε μέλος του πληρώματος που δεν επιθυμεί να παρέχει εργασία σε αυτές τις συνθήκες. Αλλά, βεβαίως, η πρόβλεψη αυτή δε λύνει το πρόβλημα γιατί ανεξάρτητα από τη θέλησή τους, οι ναυτεργάτες θα έχουν να επιλέξουν ανάμεσα στους κινδύνους και στην ανεργία.
Γενικότερα, η κατάσταση αυτή παρεμβαίνει αρνητικά στα εργασιακά δικαιώματα των ναυτεργατών, εγκυμονεί κινδύνους αυθαιρεσιών, προβοκάτσιας, χρησιμοποίησης του μηχανισμού αυτού για αντεργατικές πιέσεις.
Παράλληλα, αλλάζει ο χαρακτήρας της εργασίας του πλοιάρχου, ο οποίος, σύμφωνα με άλλο άρθρο του νομοσχεδίου, αναγκάζεται να εκπληρώσει στρατιωτικό ρόλο, γιατί, όπως προβλέπει το νομοσχέδιο, οι ένοπλοι φρουροί «τελούν υπό την εξουσία του». Ο πλοίαρχος θα είναι υποχρεωμένος να φροντίζει για την εξοικείωση των φρουρών, να καταγράφει τις δραστηριότητές τους και να υφίσταται κυρώσεις για τυχόν παραλείψεις.
Τις παραπάνω θέσεις δεν μπορεί κανείς λογικά να τις αμφισβητήσει και να τις απορρίψει στο όνομα των κινδύνων της πειρατείας.
Η τελευταία, 89η Σύνοδος της Επιτροπής Ναυτικής Ασφάλειας του ΙΜΟ (11 - 20 Μάη 2011) παρέμεινε (μέχρι τώρα) στις παλιότερες συστάσεις για την αντιμετώπιση των πειρατικών επιθέσεων και των ένοπλων ληστειών και δεν ενέκρινε προτάσεις για έκδοση συστάσεων περί ύπαρξης ένοπλων φρουρών στα πλοία, αφού υπάρχει μεγάλος προβληματισμός για τις αρνητικές συνέπειες σε βάρος της ανθρώπινης ζωής στη θάλασσα.
Σε σχετική συμβιβαστική εγκύκλιο αναφέρεται πως το θέμα των ένοπλων φρουρών εναπόκειται στην ευθύνη του κράτους της σημαίας του πλοίου.
Ενδιαφέρον, όμως, έχουν οι οδηγίες που έδωσε το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη προς την ελληνική αντιπροσωπεία που πήρε μέρος στην παραπάνω σύνοδο του ΙΜΟ, γιατί αποκαλύπτουν ότι στο νομοσχέδιο που έφερε η κυβέρνηση για διαβούλευση προκρίνονται θέσεις που πριν λίγους μήνες είχαν απορριφθεί από το εν λόγω υπουργείο.
Μεταξύ των άλλων στις οδηγίες αναφέρεται: «Πάγια θέση της χώρας μας μέχρι σήμερα αποτελεί η μη επιβίβαση τόσο ένοπλων, όσο και άοπλων ομάδων Φρούρησης επί του πλοίου με σκοπό την προστασία αυτού από πράξεις πειρατείας ή ένοπλης ληστείας, όπως άλλωστε συνιστάται και από το Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό (ΙΜΟ)».
Σημειώνουμε πως οι αποκαλούμενες «καλύτερες πρακτικές διαχείρισης» του ΙΜΟ για το φαινόμενο της πειρατείας προβλέπουν σειρά μέτρων που σχετίζονται με την ετοιμότητα του πληρώματος και τη χρήση διαφόρων αποτρεπτικών μέσων, μεταξύ των οποίων η ταχύτητα του πλοίου, η χρησιμοποίηση πυροσβεστικών μέσων, ειδικό συρματόπλεγμα, άμεση επικοινωνία με τη στεριά, χρησιμοποίηση ειδικών φρουρούμενων διαύλων στη θάλασσα κ.ά.
Τα μέτρα αυτά έχουν τη σημασία τους, μπορούν στον έναν ή στον άλλο βαθμό να αναχαιτίσουν μια επίθεση σε συνδυασμό με τη φύλαξη των χωρικών υδάτων, αγκυροβολίων, λιμανιών αλλά και της γύρω περιοχής, από ναυτικές και εναέριες δυνάμεις των κρατών της περιοχής.
Σε κάθε περίπτωση το φαινόμενο της σύγχρονης πειρατείας, όπως και τα άλλα καπιταλιστικά καρκινώματα, αποδεικνύει ότι το εκμεταλλευτικό σύστημα, που διανύει το τελευταίο ιμπεριαλιστικό στάδιο, έχει σαπίσει και αποπνέει δυσωδία, βάζοντας μπροστά στους λαούς το καθήκον της ανατροπής του.
Το φαινόμενο της πειρατείας και της ένοπλης ληστείας στη θάλασσα, που στις μέρες μας έχει πάρει μεγάλες διαστάσεις με θύματα χιλιάδες ναυτεργάτες, είναι διαχρονικό, αλλά σε κάθε ιστορική περίοδο αποκτά τα δικά του ποιοτικά στοιχεία.
Η αναζήτηση των πραγματικών αιτιών που το γεννούν και των παραγόντων που το τροφοδοτούν και το αναπαράγουν σε ισχυρότερη βάση, δείχνει ότι το πρόβλημα είναι σύνθετο και δεν περιορίζεται στους «φτωχοδιάβολους» που κάνουν ρεσάλτο στα πλοία για να αποσπάσουν τα μέσα για την επιβίωση.
Τα πράγματα έχουν αλλάξει από τότε που, για παράδειγμα, στον Κόλπο της Βεγγάλης ή σε άλλες περιοχές, τα καράβια είχαν συχνά «ραντεβού» με τους ένοπλους ληστές, με τις πιρόγες.
Σήμερα, η απόλυτη φτώχεια εκατοντάδων εκατομμυρίων ανθρώπων, που προκαλεί ο καπιταλισμός στην Αφρική, στην Ασία και τη Λατινική Αμερική, έχει γίνει αντικείμενο εκμετάλλευσης από ισχυρά, διεθνή κυκλώματα που αναπτύσσουν την πειρατεία ως μια πολύ κερδοφόρα επιχειρηματική δραστηριότητα, η οποία εξαπλώνεται σε αρκετές γεωγραφικές περιοχές, αλλάζει κατά καιρούς κέντρο, αξιοποιεί πολυσύχναστους εμπορικούς δρόμους, συνδέεται με το εμπόριο όπλων, ναρκωτικών, τα κυκλώματα της πορνείας.
Η πειρατεία στη θάλασσα αναπτύσσεται πάνω στην κοινωνικοοικονομική καπιταλιστική βάση που γεννάει την εγκληματικότητα κάθε μορφής και το φαινόμενο ανθεί σε συγκεκριμένες συνθήκες, με την ενεργοποίηση ορισμένων παραγόντων.
Το φαινόμενο άνθισε σε συνθήκες καταστροφής χιλιάδων ψαράδων, θυμάτων της εκμετάλλευσης του θαλάσσιου πλούτου από μεγάλα συμφέροντα αλλά και της καταστροφής του θαλάσσιου περιβάλλοντος από τη ρίψη χημικών και άλλων επικίνδυνων αποβλήτων, οδηγώντας, μαζί με την ξηρασία, εκατοντάδες ανθρώπους και, πολύ περισσότερο παιδιά, στο θάνατο από την πείνα και τις αρρώστιες.
Σ' αυτές τις συνθήκες και με οδυνηρή την έλλειψη επαναστατικού κινήματος, διαμορφώθηκε το έδαφος για τη στρατολόγηση ντόπιου φτωχού πληθυσμού.
Η δράση του πειρατικού κυκλώματος
Ποιοτικό στοιχείο είναι ο εμπλουτισμός της δράσης του πειρατικού κυκλώματος, αφού κατά κανόνα ο στόχος σήμερα δεν περιορίζεται στη ληστεία των ναυτεργατών, στην απόσπαση τροφίμων ή διαφόρων άλλων ειδών του πλοίου, αλλά στην αιχμαλωσία πλοίων και πληρωμάτων, στην πώληση του φορτίου, στην απόσπαση λύτρων αξίας πολλών εκατομμυρίων δολαρίων.
Σύμφωνα με στοιχεία διεθνών οργανισμών, τα χρήματα που συγκεντρώνονται διασκορπίζονται σε διάφορες πλευρές. Το 50% λαμβάνουν οι «επενδυτές», το 30% οι πειρατές, το 10% όσοι εγγυήθηκαν για τη μεταφορά των πειρατών έως τους στόχους, αλλά και για τη φύλαξη των ομήρων, ενώ, τέλος, το 10% προορίζεται για τα μέλη της φυλής («Ελευθεροτυπία», 16.7.2011). Το σύνολο των λύτρων που έχουν καταβληθεί στους πειρατές της Σομαλίας κατά τη διάρκεια των τριών τελευταίων ετών υπολογίζεται στα 280 - 300 εκατομμύρια δολάρια, με συμμετοχή των Ελλήνων εφοπλιστών στο 10 - 13% (www.Dealnews.gr, 10.5.2011).
Οι αλλαγές αυτές συνδέονται με σημαντικό εκσυγχρονισμό της υποδομής και του εξοπλισμού που χρησιμοποιούν αυτά τα κυκλώματα.
Εγκαταστάσεις ραντάρ, δορυφορικά συστήματα εντοπισμού της γεωγραφικής θέσης των πλοίων και δορυφορικά τηλέφωνα, πλοία βάσεις - μάνες και ταχύτατα πλοιάρια για το διασκορπισμό των ενόπλων, σύγχρονος στρατιωτικός εξοπλισμός.
Βεβαίως, ακόμα ένας σημαντικός αριθμός επιθέσεων μέσα στο 2010, με τάση μείωσης, έγινε με μικρά σκάφη και με μαχαίρια. Πράγμα που δείχνει πως παραμένει ένα μικρό τμήμα που δεν έχει ενταχθεί ακόμα στα οργανωμένα κυκλώματα.
Σύμφωνα με στοιχεία του Διεθνούς Διακυβερνητικού Οργανισμού του ΟΗΕ, του ΙΜΟ για το 2010, φαίνεται ότι η πλειοψηφία των περιστατικών έλαβε χώρα στην Ανατολική Αφρική (Σομαλία, Κένυα, Τανζανία, Μοζαμβίκη), με τάση μεγάλης συγκέντρωσης στη Σομαλία και στον Κόλπο του Αντεν, τάση που αυξήθηκε μέσα στο 2011.
Τα περιστατικά αυξήθηκαν γενικότερα στον Ινδικό Ωκεανό (όπου έγιναν 77 επιθέσεις το 2010, από 27 το 2009) και στην Αραβική Θάλασσα, ανάμεσα στην Ινδία και Ομάν - Νότια Υεμένη, στο έμπα του Περσικού Κόλπου, όπου συνολικά καταγράφηκαν 16 περιστατικά το 2010 από 2 το 2009.
Σημαντική αύξηση επίσης των περιστατικών σημειώθηκε στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας, στην οποία αναφέρθηκαν 134 επιθέσεις το 2010 από 77 το 2009. Μείωση σημειώθηκε στο Mallacca Strait, ανάμεσα στη Μαλαισία και την Ινδονησία, όπου εκτός της αλλαγής των πειρατικών στοχεύσεων, επέδρασε, στον έναν ή στον άλλο βαθμό, η συντονισμένη φύλαξη από πολεμικά σκάφη των Μαλαισίας, Ινδονησίας, Σιγκαπούρης και Ταϊλάνδης.
Στη Νότια Αμερική και Καραϊβική τα περιστατικά αυξήθηκαν σε 40 το 2010 από 36 το 2009 και στη Δυτική Αφρική παρέμειναν στα 46 - 47.
Κατά τη διάρκεια της περιόδου 2008 μέχρι και 2010 έγιναν περίπου 15 επιθέσεις σε πλοία υπό ελληνική σημαία και τα δύο καταλήφθηκαν από πειρατές χωρίς απώλεια ανθρώπινης ζωής.
Από στατιστικά στοιχεία φαίνεται ότι η πλειοψηφία των επιθέσεων έγινε σε διεθνή ύδατα με τα πλοία σε κίνηση, ενώ σημαντικός επίσης είναι και ο αριθμός των επιθέσεων σε αγκυροβόλια, μέσα σε εθνικά χωρικά ύδατα, αλλά και σε περιοχή λιμανιών, επιβεβαιώνοντας καταγγελίες για την εμπλοκή κρατικών αρχών, δείχνοντας όμως από την άλλη πλευρά και τη δυνατότητα μετριασμού του φαινομένου στις περιπτώσεις αυτές, αν υπήρχε σχετική φύλαξη και ενεργοποίηση των εθνικών μέσων.
Συνωστισμός ιμπεριαλιστικών δυνάμεων
Τα τελευταία χρόνια σημειώνεται στο Κέρας της Αφρικής, και στη γενικότερη περιοχή, συνωστισμός ναυτικών δυνάμεων ισχυρών ιμπεριαλιστικών κρατών αλλά και κρατών με υποδεέστερη θέση στην ιμπεριαλιστική πυραμίδα, στα πλαίσια γενικότερων γεωστρατηγικών στοχεύσεων, χρησιμοποιώντας την πειρατεία για την εδραίωση θέσεων στην περιοχή και την προώθηση σχεδιασμών για τον έλεγχο ιδιαίτερης στρατηγικής σημασίας σημείων, όπως ο Κόλπος του Αντεν, η Αραβική Θάλασσα και ο Περσικός Κόλπος.
Οι πρόσφατες εξελίξεις στον Περσικό Κόλπο, η επιθετικότητα των Ηνωμένων Πολιτειών, του ΝΑΤΟ και της ΕΕ κατά του Ιράν και η προετοιμασία ενός νέου ιμπεριαλιστικού πολέμου βρίσκουν μια ετοιμοπόλεμη ναυτική μηχανή στην περιοχή, που ενισχύεται και με το πρόσχημα της πειρατείας.
Στις ναυτικές δυνάμεις που κινούνται στην περιοχή περιλαμβάνονται:
Οι COMBINED MARITIME FORCES (CMF), συνδυασμένες ναυτικές δυνάμεις στα πλαίσια των οποίων κινητοποιούνται περίπου 36 πολεμικά πλοία από 24 χώρες, με ειδική τακτική δύναμη στην περιοχή του Κόλπου του Αντεν.
Η EUNAVFOR SOMALIA, ναυτική δύναμη που έχει συγκροτηθεί από την Ευρωπαϊκή Ενωση, στην οποία συμμετέχει και η Ελλάδα με ένα ή δύο πολεμικά πλοία. Η δύναμη αυτή οργανώνει επιχειρήσεις με το κωδικό όνομα «ATALANTA» σύμφωνα με σχετική απόφαση του ΟΗΕ στο όνομα της προστασίας των πλοίων που μεταφέρουν ανθρωπιστική βοήθεια στη Σομαλία, για την παρεμπόδιση της πειρατείας στον Κόλπο του Αντεν.
Η EUNAVFOR έχει διευρυμένες αρμοδιότητες και εκπληρώνει το ρόλο του συντονιστή στα πλαίσια του Maritime Security Centre (Horn of Africa) - MSCHOA.
Η παρέμβαση της ΕΕ δεν περιορίζεται στη ναυτική δύναμη αλλά επεκτείνεται σε γενικότερες πολιτικοοικονομικές κινήσεις, στα πλαίσια της πολιτικής προώθησης των ιμπεριαλιστικών επιδιώξεων στο Κέρας της Αφρικής και γενικότερα στην αφρικανική ήπειρο, όπου παρατηρείται ιδιαίτερη κινητικότητα των ισχυρών ιμπεριαλιστικών κρατών. Χαρακτηριστικό στοιχείο είναι η απόφαση του Συμβουλίου Υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ, το Δεκέμβρη του 2011, για την τοποθέτηση του γνωστού Αλεξ Ρόντος, συμβούλου του Γ. Παπανδρέου τη δεκαετία του '90, ως εκπροσώπου της ΕΕ στην περιοχή.
Η τοποθέτηση Ρόντος συνδέεται με τη συγκρότηση μηχανισμού και την προώθηση σχεδίου που αφορά, π.χ., δραστηριότητες για οικοδόμηση πολιτικών δομών, αναβάθμιση της οικονομικής ανάπτυξης και της οικονομικής συνεργασίας στην περιοχή, με προτεραιότητες την εκμετάλλευση τεράστιων καλλιεργήσιμων εκτάσεων, φυσικών πόρων για λογαριασμό των ευρωπαϊκών μονοπωλίων.
Το STANDING NATO MARITIME GROUP, δύναμη που αποτελείται από πλοία των ΗΠΑ και άλλων κρατών - μελών του ΝΑΤΟ.
ΠΟΛΕΜΙΚΑ ΠΛΟΙΑ της Κίνας, της Ινδίας, της Ιαπωνίας και της Ρωσίας, που κινούνται κυρίως σε περιοχές που περικλείουν τον Διεθνή Δίαυλο διέλευσης των πλοίων με ανατολική ή δυτική πορεία, στον Κόλπο του Αντεν.
Εδώ πρέπει να σημειώσουμε πως έχει ιδιαίτερη αξία το πρόσφατο δημοσίευμα του «Ριζοσπάστη», που τονίζει όχι μόνο ότι η ελληνική ναυτιλία είναι ενταγμένη στα σχέδια του ΝΑΤΟ, γενικότερα στα ιμπεριαλιστικά σχέδια, αλλά ότι με συνεννόηση των εφοπλιστών και του υπουργείου Εθνικής Αμυνας αναζητούνται πλοία και πληρώματα που θα μεταφέρουν στρατιωτικό εξοπλισμό για μεγάλες στρατιωτικές επιχειρήσεις του ΝΑΤΟ στην περιοχή του Περσικού Κόλπου.
Ενοπλοι στα πλοία
Το θέμα περιπλέκεται πάρα πέρα αν σκεφτούμε πως οι εξελίξεις αυτές σχετίζονται και με την κυβερνητική απόφαση περί ένοπλων φρουρών επί ελληνικών πλοίων.
Σήμερα εμφανίζεται μια νέα επιχειρηματική δραστηριότητα που τροφοδοτεί με ένοπλους και άοπλους φρουρούς τα πλοία.
Από στοιχεία εταιρειών που παρέχουν τέτοιου είδους υπηρεσίες, φαίνεται πως σε παγκόσμια κλίμακα κινούνται το τελευταίο διάστημα περίπου 125 εταιρείες, που τις αποκαλούν εταιρείες «ναυτιλιακής ασφάλειας».
Στην Ελλάδα δραστηριοποιούνται σ' αυτό τον τομέα τουλάχιστον 5 εταιρείες, που διαθέτουν σημαντικό αριθμό εφέδρων ή εν αποστρατεία άνδρες των Ομάδων Υποβρυχίων Καταστροφών (ΟΥΚ), καταδρομείς, γενικότερα άνδρες των ειδικών δυνάμεων του στρατού.
Οι εταιρείες αυτές, εκτός από τη μίσθωση ενόπλων, αναλαμβάνουν την προμήθεια εξοπλισμού, την τοποθέτηση συρματοπλέγματος και ηλεκτροφόρων καλωδίων, την εκπαίδευση πληρωμάτων, με συνολικό αντίτιμο από 30.000 έως και 80.000 δολάρια.
Οι εταιρείες αυτές έχουν ήδη διαμορφώσει βάσεις στη Μομπάσα (Κένυα), στο Νταρ ελ Σαλάμ (Τανζανία) και άλλα αφρικανικά λιμάνια.
Παρά τη σκόπιμη προβολή της λύσης των ένοπλων η άοπλων φρουρών, ακόμα μόνο ένα 10% του παγκόσμιου στόλου έχει επιλέξει τη λύση αυτή και το στοιχείο αυτό μαρτυρά ταλαντεύσεις που εκδηλώνονται και σε τμήμα του εφοπλιστικού κεφαλαίου λόγω των μεγάλων κινδύνων για τα ίδια τα πλοία.
Παράλληλα, παρά τις υπερβολές που ακούγονται για τον αριθμό των κρατών που έχουν επιλέξει τη λύση των ενόπλων, στοιχεία διαφόρων πηγών αναφέρουν πως η λύση αυτή έχει επιλεγεί από τις κυβερνήσεις της Ινδίας και της Λιβερίας.
Να αποσυρθεί το επικίνδυνο νομοσχέδιο
Υπολογίζοντας πολύπλευρα τις συνέπειες που θα επιφέρει η εφαρμογή του νομοσχεδίου που ετοιμάζεται να φέρει η κυβέρνηση στη Βουλή για την παρουσία ένοπλων φρουρών στα πλοία, υποστηρίζουμε αποφασιστικά τη θέση της άμεσης απόσυρσης και της ακύρωσης κάθε τέτοιου σχεδιασμού για τους εξής λόγους:
1. Η ύπαρξη ένοπλων φρουρών και ο στρατιωτικός εξοπλισμός επί του πλοίου διαμορφώνουν μια πολύ επικίνδυνη κατάσταση που θα έχει τραγικές συνέπειες σε βάρος της ανθρώπινης ζωής στη θάλασσα, θα ενισχύσει την επιθετικότητα του πειρατικού κυκλώματος και συνεπώς τους κινδύνους σε βάρος του πλοίου και του πληρώματος.
Αφού, όπως είναι γνωστό, το κύκλωμα αυτό διαθέτει τα οικονομικά μέσα και προσαρμόζει τη δράση του, διαθέτοντας σύγχρονο τεχνικό εξοπλισμό, ικανό να ξεπερνάει την αντίσταση που προβάλλεται από το πλοίο, εμπλέκοντας το πλήρωμα σε πολύ μεγάλους, μεγαλύτερους από σήμερα, κινδύνους.
Επί της ουσίας η ύπαρξη ένοπλων φρουρών διαμορφώνει πραγματικά συνθήκες πολέμου, που μπορεί να οδηγήσουν σε μεγάλες ζημιές, ακόμα και σε καταστροφές πλοίων, σε νεκρούς και βαριά τραυματίες, σε μεγέθη που δε θα συγκρίνονται με τις σημερινές συνέπειες και απώλειες σε ανθρώπινες ζωές.
Είναι αναμφισβήτητο πως η ανταλλαγή πυρών σε πλοίο που μεταφέρει πετρέλαιο, κάθε λογής παράγωγα, αέριο και χημικές ουσίες, μπορεί να οδηγήσει σε πυρκαγιά, έκρηξη ή ακόμα και ανατίναξη του πλοίου με εκατόμβη νεκρών και τραυματισμένων.
Παρά τις διαφορές, το ίδιο, στον έναν ή στον άλλο βαθμό, ισχύει και για τις άλλες κατηγορίες των πλοίων υπολογίζοντας ότι οι πειρατές διαθέτουν ή μπορούν να εξασφαλίσουν σύγχρονα όπλα, μεταξύ των οποίων συμπεριλαμβάνονται αυτόματα ή ημιαυτόματα ΑΚ-47 (Καλάσνικοφ) , RPG-7 εκτοξευτές χειροβομβίδων, εκτοξευτές ρουκετών SPG-9 και μεγάλου διαμετρήματος πολυβόλων, με δυνατότητες διάτρησης της λαμαρίνας του πλοίου και πρόκλησης μεγάλων καταστροφών.
Η εκδοχή αυτή που αφορά την περίπτωση ανταλλαγής πυρών χωρίς την άνοδο των πειρατών στο πλοίο, γίνεται ακόμα πιο επικίνδυνη στην περίπτωση αναμέτρησης πάνω στο πλοίο, παίρνοντας υπόψη τη σκληρότητα που θα έχει μια μάχη, την επιθετικότητα των πειρατών και την εξέλιξη που θα έχει με την εμπλοκή των ναυτεργατών.
Μπορούμε, επίσης, βάσιμα να υποστηρίξουμε ότι τα πλοία που θα φέρουν ένοπλους φρουρούς θα αποτελέσουν ειδικό στόχο των πειρατικών κυκλωμάτων με ανάλογη προετοιμασία.
2. Η ύπαρξη ένοπλων φρουρών διαμορφώνει συνθήκες που αλλάζουν το χαρακτήρα του ναυτικού επαγγέλματος αφού η ναυτολόγηση σε ένα τέτοιο πλοίο συνιστά ναυτολόγηση σε «εμπόλεμη ζώνη» με μεγάλους κινδύνους για τη σωματική ακεραιότητα και τη ζωή των ναυτεργατών.
Το γεγονός αυτό γίνεται φανερό από άρθρο του νομοσχεδίου, το οποίο προβλέπει τη δυνατότητα παλιννόστησης σε μέλος του πληρώματος που δεν επιθυμεί να παρέχει εργασία σε αυτές τις συνθήκες. Αλλά, βεβαίως, η πρόβλεψη αυτή δε λύνει το πρόβλημα γιατί ανεξάρτητα από τη θέλησή τους, οι ναυτεργάτες θα έχουν να επιλέξουν ανάμεσα στους κινδύνους και στην ανεργία.
Γενικότερα, η κατάσταση αυτή παρεμβαίνει αρνητικά στα εργασιακά δικαιώματα των ναυτεργατών, εγκυμονεί κινδύνους αυθαιρεσιών, προβοκάτσιας, χρησιμοποίησης του μηχανισμού αυτού για αντεργατικές πιέσεις.
Παράλληλα, αλλάζει ο χαρακτήρας της εργασίας του πλοιάρχου, ο οποίος, σύμφωνα με άλλο άρθρο του νομοσχεδίου, αναγκάζεται να εκπληρώσει στρατιωτικό ρόλο, γιατί, όπως προβλέπει το νομοσχέδιο, οι ένοπλοι φρουροί «τελούν υπό την εξουσία του». Ο πλοίαρχος θα είναι υποχρεωμένος να φροντίζει για την εξοικείωση των φρουρών, να καταγράφει τις δραστηριότητές τους και να υφίσταται κυρώσεις για τυχόν παραλείψεις.
3. Είναι, επίσης, ιδιαίτερα ανησυχητικές οι διατάξεις που παραπέμπουν στην έκδοση κοινών υπουργικών αποφάσεων για ζητήματα τύπου, ποσότητας εξοπλισμού, χρήσης όπλων κ.λπ., που καθιστούν την υπόθεση των ένοπλων φρουρών στα πλοία ακόμα πιο επικίνδυνη στην εξέλιξή της. Υπολογίζοντας πως στην υπόθεση αυτή είναι δυνατόν να εμπλέκεται «κάθε καρυδιάς καρύδι», συμπεριλαμβανομένων τμημάτων μισθοφορικών στρατών, αφού θα αποτελούν προσωπικό εταιρειών που διαθέτουν τα νόμιμα, τυπικά προσόντα και αναγνωρισμένη πιστοποίηση ποιότητας (!) όπως αναφέρει προκλητικά το νομοσχέδιο.
Σύμπτωμα του καπιταλισμού που σάπισε
Τις παραπάνω θέσεις δεν μπορεί κανείς λογικά να τις αμφισβητήσει και να τις απορρίψει στο όνομα των κινδύνων της πειρατείας.
Η τελευταία, 89η Σύνοδος της Επιτροπής Ναυτικής Ασφάλειας του ΙΜΟ (11 - 20 Μάη 2011) παρέμεινε (μέχρι τώρα) στις παλιότερες συστάσεις για την αντιμετώπιση των πειρατικών επιθέσεων και των ένοπλων ληστειών και δεν ενέκρινε προτάσεις για έκδοση συστάσεων περί ύπαρξης ένοπλων φρουρών στα πλοία, αφού υπάρχει μεγάλος προβληματισμός για τις αρνητικές συνέπειες σε βάρος της ανθρώπινης ζωής στη θάλασσα.
Σε σχετική συμβιβαστική εγκύκλιο αναφέρεται πως το θέμα των ένοπλων φρουρών εναπόκειται στην ευθύνη του κράτους της σημαίας του πλοίου.
Ενδιαφέρον, όμως, έχουν οι οδηγίες που έδωσε το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη προς την ελληνική αντιπροσωπεία που πήρε μέρος στην παραπάνω σύνοδο του ΙΜΟ, γιατί αποκαλύπτουν ότι στο νομοσχέδιο που έφερε η κυβέρνηση για διαβούλευση προκρίνονται θέσεις που πριν λίγους μήνες είχαν απορριφθεί από το εν λόγω υπουργείο.
Μεταξύ των άλλων στις οδηγίες αναφέρεται: «Πάγια θέση της χώρας μας μέχρι σήμερα αποτελεί η μη επιβίβαση τόσο ένοπλων, όσο και άοπλων ομάδων Φρούρησης επί του πλοίου με σκοπό την προστασία αυτού από πράξεις πειρατείας ή ένοπλης ληστείας, όπως άλλωστε συνιστάται και από το Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό (ΙΜΟ)».
Σημειώνουμε πως οι αποκαλούμενες «καλύτερες πρακτικές διαχείρισης» του ΙΜΟ για το φαινόμενο της πειρατείας προβλέπουν σειρά μέτρων που σχετίζονται με την ετοιμότητα του πληρώματος και τη χρήση διαφόρων αποτρεπτικών μέσων, μεταξύ των οποίων η ταχύτητα του πλοίου, η χρησιμοποίηση πυροσβεστικών μέσων, ειδικό συρματόπλεγμα, άμεση επικοινωνία με τη στεριά, χρησιμοποίηση ειδικών φρουρούμενων διαύλων στη θάλασσα κ.ά.
Τα μέτρα αυτά έχουν τη σημασία τους, μπορούν στον έναν ή στον άλλο βαθμό να αναχαιτίσουν μια επίθεση σε συνδυασμό με τη φύλαξη των χωρικών υδάτων, αγκυροβολίων, λιμανιών αλλά και της γύρω περιοχής, από ναυτικές και εναέριες δυνάμεις των κρατών της περιοχής.
Σε κάθε περίπτωση το φαινόμενο της σύγχρονης πειρατείας, όπως και τα άλλα καπιταλιστικά καρκινώματα, αποδεικνύει ότι το εκμεταλλευτικό σύστημα, που διανύει το τελευταίο ιμπεριαλιστικό στάδιο, έχει σαπίσει και αποπνέει δυσωδία, βάζοντας μπροστά στους λαούς το καθήκον της ανατροπής του.
Του
Γιώργου ΜΑΡΙΝΟΥ
Μέλους του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ
Γιώργου ΜΑΡΙΝΟΥ
Μέλους του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου