Καληνύχτα, Αφγανιστάν

http://www.tanea.gr
Επιμέλεια: Κίττυ Ξενάκη

Η στρατηγική εξόδου επισημοποιήθηκε και είναι «μη αναστρέψιμη». Στα μέσα του 2013 - συμφωνήθηκε κατά τη Σύνοδο του ΝΑΤΟ που φιλοξένησε ο Μπαράκ Ομπάμα στο Σικάγο - η ευθύνη για την ασφάλεια του Αφγανιστάν θα μεταβιβαστεί στις αφγανικές δυνάμεις. Και στο τέλος του 2014 ο μάχιμος ρόλος των νατοϊκών δυνάμεων θα λήξει, η αποχώρησή τους θα ολοκληρωθεί (ή περίπου) και, σύμφωνα με τον αμερικανό Πρόεδρο, ο πόλεμος «όπως τον κατανοούμε» θα λήξει. Σχεδόν 11 χρόνια αφότου ξεκίνησε, ο πόλεμος στο Αφγανιστάν έχει κουράσει την κοινή γνώμη τόσο στις ΗΠΑ όσο και στην Ευρώπη• η οικονομική κρίση επιτείνει αυτή την κόπωση και επιβάλλει αποχώρηση. Το πρόβλημα, σύμφωνα με πολλούς αναλυτές, είναι ότι η στρατηγική εξόδου έχει γίνει μόνο έξοδος και καθόλου στρατηγική. Η προειδοποίηση που απηύθυναν βρετανοί αξιωματούχοι μετά το πέρας της συνόδου ηχεί σαν επιβεβαίωση: «Το Αφγανιστάν ενδεχομένως να συνεχίσει να εκπροσωπεί μια απειλή για τη διεθνή ασφάλεια και μετά το 2014. Η Αλ Κάιντα ίσως ανακαταλάβει τον έλεγχο ακυβέρνητων περιοχών της χώρας».

«Το Αφγανιστάν δεν θα αφεθεί στη μοίρα του», έσπευσαν να διακηρύξουν στο τελικό ανακοινωθέν ο Ομπάμα και οι λοιποί ηγέτες του ΝΑΤΟ. «Διαβεβαιώνουμε ότι η στενή συνεργασία μας θα συνεχιστεί και μετά το πέρας της μεταβατικής περιόδου». Ακόμη και μετά την 31η Ιανουαρίου 2014 το ΝΑΤΟ και οι σύμμαχοι θα συνεχίσουν να παρέχουν οικονομική υποστήριξη (περίπου 4,1 δισ. δολάρια ετησίως) στις αφγανικές δυνάμεις ασφαλείας. Επίσης, κάποιοι στρατιώτες θα παραμείνουν για να βοηθήσουν στην εκπαίδευση και στις αντιτρομοκρατικές επιχειρήσεις. Ωστόσο η «συμφιλίωση» με τους Ταλιμπάν, αυτό το βασικό συστατικό της στρατηγικής εξόδου της Δύσης, παραμένει, κατ' ελάχιστον, μια απομακρυσμένη προοπτική. Ο Ομπάμα ήλπιζε να μπορέσει να μιλήσει στο Σικάγο για πρόοδο στις διαπραγματεύσεις, όπως όμως έλεγε μέσα στο Σαββατοκύριακο γαλλική διπλωματική πηγή, «μπορεί οι επαφές να συνεχίζονται, αλλά οι συνομιλίες βρίσκονται σε νεκρό σημείο».

«Οι Ταλιμπάν παραμένουν ένας ισχυρός εχθρός και τα κέρδη είναι εύθραυστα», αναγνώρισε τελικά ο αμερικανός Πρόεδρος. Πρόσφατα δολοφονήθηκε ο επικεφαλής της διαπραγματευτικής ομάδας της αφγανικής κυβέρνησης, αλλά οι Ταλιμπάν αρνήθηκαν κάθε ανάμειξη και η ευθύνη επιρρίφθηκε στην Υπηρεσία Πληροφοριών του Πακιστάν. Ακόμη ένα μεγάλο αγκάθι: οι σχέσεις Ουάσιγκτον - Ισλαμαμπάντ βρίσκονται στο ναδίρ, η πακιστανική κυβέρνηση εξακολουθεί να κρατά κλειστές τις οδούς ανεφοδιασμού (και εξόδου...) των νατοϊκών στρατευμάτων. Οσο για τις αφγανικές δυνάμεις ασφαλείας, που αναλαμβάνουν σταδιακά την ευθύνη της ασφάλειας, όπως επισημαίνει στους «New York Times» αμερικανός αξιωματούχος, ο Στρατός, αν και έχει γίνει σαφώς πιο αποτελεσματικός, «χρειάζεται ακόμη πολλή δουλειά» ενώ η Αστυνομία «παραμένει γεμάτη τοξικομανείς, κλέφτες και εκβιαστές».