Ασκώντας για περίπου δώδεκα χρόνια την εξουσία στη Ρωσία, ο Βλαντιμίρ Πούτιν έχει φέρει τον ίδιο αδίστακτο πραγματισμό σε ευρύ φάσμα ζητημάτων - στους αποσχιστικούς πολέμους, στους πολέμους για το φυσικό αέριο, στις μάχες κατά της ανυπότακτης ολιγαρχίας και στα προβλήματα του ρουβλιού.
Τώρα, αντιμετωπίζει ένα πρόβλημα που δεν τον είχε απασχολήσει έως σήμερα, ένα πρόβλημα τέτοιο που φαίνεται να ταιριάζει παράξενα με τον σκεπτικισμό του, ως απόρροια ενός πνεύματος εκπαιδευμένου στην KGB.
Εξι μήνες μετά την έναρξη της τρίτης του θητείας κι έπειτα από ένα κύμα δυσάρεστων αντικυβερνητικών διαδηλώσεων, ο κ. Πούτιν χρειάζεται μια ιδεολογία, κάποια ιδέα αρκετά ισχυρή για να εδραιώσει στη χώρα το είδος της διακυβέρνησής του.
Μια από τις λίγες ξεκάθαρες στρατηγικές που προέκυψαν τους τελευταίους μήνες ήταν η προσπάθεια κινητοποίησης συντηρητικών στοιχείων στην κοινωνία. Οι Κοζάκοι μαχητές αναβιώνουν, οι αξιωματούχοι της περιφέρειας πασχίζουν να παρουσιάσουν προγράμματα «πατριωτικής εκπαίδευσης» και διάφορα κλαμπ σλαβόφιλων λειτουργούν στις μεγάλες πόλεις υπό το σλόγκαν: «Δώστε μας μια εθνική ιδέα!».
«Η ιδεολογία είναι πολύ σημαντική. Ο πατριωτισμός είναι πολύ σημαντικός», δήλωσε ο στενός σύμβουλος του προέδρου Πούτιν, Ντμίτρι Πέσκοφ. «Χωρίς την αφοσίωση του λαού, χωρίς την εμπιστοσύνη του λαού, δεν μπορείτε να περιμένετε ένα θετικό αποτέλεσμα σε όσα κάνετε, στην εργασία σας».
Στους κόλπους της κυβέρνησης, η αλλαγή είναι προφανής. Το φιλοδυτικό δόγμα εκσυγχρονισμού του πρώην προέδρου Ντμίτρι Μεντβέντεφ αντικαταστάθηκε με επιχειρήματα για τη «μετά τη Δημοκρατία» εποχή και τη νοσταλγία του ιμπεριαλισμού. Κορυφαίοι διανοούμενοι αμφισβητούν την ιδέα, η οποία αναδείχθηκε στη χώρα προ εικοσαετίας, ότι η Ρωσία πρέπει να μιμηθεί τους φιλελεύθερους δυτικούς θεσμούς.
«Οι δυτικές αξίες» περιγράφονται με περιφρόνηση. Κάθε χρόνο, διανοούμενοι από όλον τον κόσμο συγκεντρώνονται για τη συνάντηση στη Λέσχη Βαλντάι, όπου βομβαρδίζουν τον κ. Πούτιν με ερωτήσεις. Ο κ. Πέσκοφ είπε ότι φέτος διατυπώθηκαν λίγες ερωτήσεις για τη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα - επειδή αυτές οι ερωτήσεις δεν έχουν πια ενδιαφέρον. «Οι πάντες βαρέθηκαν αυτό το θέμα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Είναι παραδοσιακά πληκτικό και δεν περιλαμβάνεται στην ατζέντα». Τα γεγονότα του περασμένου έτους ενίσχυσαν αυτό το αντιδυτικό αίσθημα. Η κρίση χρέους στέρησε από την Ευρωζώνη την ελκυστικότητά της ως οικονομικού μοντέλου και έπειτα ως πολιτικού προτύπου. Οι εξεγέρσεις της Αραβικής Ανοιξης δίχασαν τη Ρωσία και τις ΗΠΑ, δημιουργώντας ανάμεσά τους ιδεολογικό χάσμα. Η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία θεωρεί ότι η Δύση ευθύνεται για επικίνδυνες ταραχές στον κόσμο. Ο κ. Πέσκοφ δήλωσε ότι ο κ. Πούτιν «κατανοεί σε βάθος ότι δεν υφίστανται γενικές δυτικές αξίες», αλλά θεωρεί ότι η παρούσα περίοδος είναι μια περίοδος σοβαρής ιστορικής κρίσης.
«Εχουμε μια τρομακτική κατάρρευση των πολιτισμών στην Ευρώπη, χειρότερη από τις ΗΠΑ, χειρότερη από τη νότια Αμερική», δήλωσε ο κ. Πέσκοφ. «Αλλά τη βιώνει η Αφρική, τη βιώνει και η Ευρώπη, και θα γκρεμιστούν από αυτές τις αντιφάσεις. Επειδή δεν υπάρχει αρμονία στη συνύπαρξη διαφορετικών πολιτισμών και δεν μπορούν να διασφαλίσουν αυτή την αρμονία»... «Το κύμα των επαναστάσεων στο Μαγκρέμπ, τη Μέση Ανατολή, τον Περσικό, την Υεμένη έφερε την καταστροφή», τόνισε.
Παρότι η Ρωσία δεν έχει καμία πρόθεση να απομακρυνθεί από τη Δύση στην εξωτερική πολιτική, δεν πρόκειται, σύμφωνα με τον κ. Πέσκοφ, να συνεχίσει να ανέχεται την ανάμειξη εξωτερικών παραγόντων στις εσωτερικές της υποθέσεις.
Ο κ. Πούτιν «ετοιμάζει τους Ρώσους ολοένα και περισσότερο για την κατανόηση της ιδέας ότι η Ρωσία δεν ανήκει στη Δύση, ούτε ανήκει πια στη δυτική κουλτούρα ούτε στην Ευρώπη με τον τρόπο που συζητήθηκε η συμμετοχή της τη δεκαετία του '90», δήλωσε στη Λέσχη Βαλντάι ο συγγραφέας Αλεξάντρ Ραρ. «Ετοιμάζει τη Ρωσία για κάτι άλλο. Το τι σημαίνει αυτό είναι πολύ δύσκολο να πούμε».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου