ΦΟΒΟΣ ΚΑΙ ΦΡΑΧΤΕΣ: ΠΩΣ Η ΕΥΡΩΠΗ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙ ΝΑ ΚΡΑΤΗΣΕΙ ΤΟΥΣ ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ ΜΑΚΡΙΑ

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΑΙ ΔΕΔΟΜΕΝΑ (Νοέμβριος 2015)

Παγκόσμια προσφυγική κρίση

Σχεδόν 60 εκατομμύρια: ο αριθμός των ανθρώπων που έχουν βίαια μετακινηθεί ανά τον κόσμο εξαιτίας συγκρούσεων, βίας και διώξεων.

Περισσότεροι από 19 εκατομμύρια: ο αριθμός των προσφύγων που ζουν μακριά από τις πατρίδες τους· 86% φιλοξενούνται σε αναπτυσσόμενες χώρες, και 25% βρίσκονται στις λιγότερο αναπτυγμένες.

95%: το ποσοστό των Σύριων προσφύγων που ζουν σε γειτονικές χώρες της Συρίας

95%: ποσοστό που αντιστοιχεί σε περίπου 2,6 εκατομμύρια Αφγανούς πρόσφυγες που ζουν μόνο σε δύο χώρες, το Πακιστάν και το Ιράν.

1,45 εκατομμύρια: ο εκτιμώμενος συνολικός αριθμός που θα χρειάζεται επανεγκατάσταση το 2016, σύμφωνα με την UNHCR.[1]

1.45 εκατομμύρια: ο αριθμός των προσφύγων για τους οποίους πιστεύει η Διεθνής Αμνηστία ότι πρέπει να επανεγκατασταθεί παγκοσμίως τα επόμενα δυο χρόνια. Ο αριθμός αυτός προκύπτει από την εκτίμηση πως θα αυξηθεί κατά 26,5% ο αριθμός των προσφύγων που χρειάζονται επανεγκατάσταση για εκείνο το διάστημα.[2]

Τουλάχιστον 300.000: ο αριθμός επανεγκατάστασης και ανθρωπιστικών θέσεων υποδοχής που τα μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) θα πρέπει να προσφέρουν μέσα στα επόμενα δύο χρόνια για τους πιο ευάλωτους πρόσφυγες εκτός ΕΕ.

Φρούριο Ευρώπη

235 χλμ.: το μήκος των φραχτών κατά προσέγγιση που περικυκλώνουν το Φρούριο Ευρώπη (στα σύνορα Μαρόκου-Ισπανίας, Τουρκίας-Ελλάδας, Τουρκίας-Βουλγαρίας, Σερβίας-Ουγγαρίας).

2.2 εκατομμύρια[3]: ο αριθμός των Σύρων προσφύγων που ζουν στην Τουρκία έως τις 3 Νοεμβρίου 2015, με εκτιμώμενο συνολικό πληθυσμό 76 εκατομμύρια[4].

1.1 εκατομμύρια[5]: ο αριθμός των προσφύγων στα 28 μέλη-κράτη της ΕΕ το 2014, με συνολικό πληθυσμό 508 εκατομμύρια[6].

Περίπου 800.000: ο συνολικός αριθμός των ανθρώπων που κατάφεραν να φτάσουν στην Ευρώπη μέχρι στιγμής,για φέτος. Συγκριτικά, 280.000 άνθρωποι έφτασαν ολόκληρη τη χρονιά του 2014.

Πάνω από 90%: το ποσοστό των ανθρώπων που φθάνουν παράτυπα στην ΕΕ μέσω θαλάσσης τους πρώτους οκτώ μήνες του 2015.

3.440: ο καταγεγραμμένος αριθμός των ανθρώπων που έχουν πεθάνει ή χαθεί στη θάλασσα μέσα στους πρώτους δέκα μήνες του 2015. Συγκριτικά, ο συνολικός αριθμός για όλο το 2014, ήταν 3.500.

0: ο αριθμός των διαδικασιών παράβασης που έχουν ξεκινήσει από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή εναντίον κρατών-μελών της ΕΕ για απωθήσεις, οι οποίες παραβιάζουν την απαγόρευση μαζικών απελάσεων με βάση τη νομοθεσία της ΕΕ

Φράχτης Ελλάδας- Τουρκίας

Τοποθεσία: το βορειότερο κομμάτι των χερσαίων συνόρων Ελλάδας-Τουρκίας είναι περιφραγμένο από την μεριά της Ελλάδας· τα υπόλοιπα σύνορα καταλαμβάνονται σχεδόν ολοκληρωτικά από το ποταμό Έβρο, όπου στη μέση του ποταμού είναι τα σύνορα.

Έτος: η ανέγερση ξεκίνησε στα μέσα Αυγούστου 2012 και έχει ολοκληρωθεί

203 χλμ: το μήκος των χερσαίων συνόρων μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. Εκτός από τα 12χλμ στο Βορρά, τα περισσότερα από τα οποία είναι περιφραγμένα στην Ελλάδα, τα σύνορα είναι οριοθετημένα από τον ποταμό Έβρο, στη μέση του ποταμού.

10.5 χλμ: το μήκος του φράχτη που ανεγέρθηκε το 2012 κατά μήκος του βόρειου τμήματος των χερσαίων Ελληνοτουρκικών συνόρων.

5 εκατομμύρια ευρώ: το υπολογιζόμενο κόστος του ελληνοτουρκικού φράχτη.[7]

207 εκατομμύρια ευρώ: το ποσό που έλαβε η Ελλάδα από το 2007 από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Εξωτερικών Συνόρων. Σε αυτό το ποσό δεν συμπεριλαμβάνεται επιπρόσθετη, έκτακτη χρηματοδότηση ή η εθνική δαπάνη για τον έλεγχο των συνόρων.

647.581: ο αριθμός των ανθρώπων που έφτασαν στα ελληνικά νησιά το 2015 μέχρι τις 8 Νοεμβρίου 2015 (σύμφωνα με την UNHCR).

93%: το ποσοστό των ανθρώπων που έφτασαν στα ελληνικά νησιά το 2015 μέχρις τις 8 Νοεμβρίου 2015, που προέρχονται από τις δέκα πρώτες χώρες προέλευσης προσφύγων[8]. Το 62% έχει διαφύγει από τη Συρία.

210.824: ο αριθμός των αφίξεων στα Ελληνικά νησιά από το Αιγαίο μόνο για τον Οκτώβριο του 2015.

Φράχτης Τουρκίας – Βουλγαρίας

Τοποθεσία: Μέρη των χερσαίων συνόρων

Έτος: Έναρξη ανέγερσης τον Ιανουάριο του 2014 και συνεχίζεται έως σήμερα.

30 χλμ: το υπολογιζόμενο μήκος του φράχτη που ξεκίνησε να χτίζει η Βουλγαρία το 2014, σύμφωνα με τα νέα μέτρα ενίσχυσης της αστυνόμευσης των συνόρων, όπως για παράδειγμα την πρόσληψη 1.572 επιπρόσθετων αστυνομικών και 141 off-road οχημάτων περιπολίας.

130 χλμ: το υπολογιζόμενο μήκος της επέκτασης του φράχτη που πρόκειται να οριστικοποιήσει η Βουλγαρία μέχρι το τέλος του 2015 με την Τουρκία.

38 εκατομμύρια ευρώ: το ποσό που έλαβε η Βουλγαρία μεταξύ 2010 και 2014 μέσα από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Εξωτερικών Συνόρων. Σε αυτό το ποσό δεν συμπεριλαμβάνεται επιπρόσθετη, έκτακτη χρηματοδότηση ή η εθνική δαπάνη για τον έλεγχο των συνόρων.

60%: το ποσοστό των Σύρων που διέφυγαν λόγω πολέμου και εκτεταμένων παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ανάμεσα σε όλους όσους εισήλθαν παράτυπα στη Βουλγαρία το 2013.

302: ο αριθμός των ανθρώπων που εισήλθαν στη Βουλγαρία παράτυπα από τα τουρκικά σύνορα από την 1 Ιανουαρίου ως τις 26 Μαρτίου 2014 μετά την έναρξη ανοικοδόμησης του φράχτη. Σχεδόν 8.000 άνθρωποι είχαν περάσει μεταξύ του Σεπτεμβρίου και του Νοεμβρίου 2013, πριν η Βουλγαρία αυξήσει την ασφάλεια των συνόρων της.

Φράχτης Σερβίας – Ουγγαρίας

Τοποθεσία: Ολόκληρα τα σύνορα

Έτος: η ανέγερση ξεκίνησε τον Ιούλιο του 2015 και ολοκληρώθηκε τον Σεπτέμβριο του 2015

175 χλμ: το μήκος του φράχτη, ύψους τεσσάρων μέτρων, μεταξύ των συνόρων Σερβίας-Ουγγαρίας, ο οποίος ολοκληρώθηκε το Σεπτέμβριο του 2015.

20 εκατομμύρια ευρώ: προ-ενταξιακή χρηματοδότηση που έλαβε η Σερβία από την ΕΕ για τη «βελτίωση διαχείρισης των συνόρων». Από το 2001, η Σερβία έλαβε 45 εκατομμύρια ευρώ από την ΕΕ για υποστήριξη που αφορά το μεταναστευτικό.

98 εκατομμύρια ευρώ: το υπολογιζόμενο κόστος του συνοριακού φράχτη Σερβίας-Ουγγαρίας.

67.955: ο αριθμός των ανθρώπων που εισήλθαν παράτυπα στην Ουγγαρία από τη Σερβία το πρώτο εξάμηνο του 2015, συγκριτικά με 6.049 το 2014 για την ίδια περίοδο.

155.480: ο αριθμός των ανθρώπων που έφτασαν στην Ουγγαρία παράτυπα το 2015 μέχρι τις 3 Σεπτεμβρίου 2015.

11 vs 5.932: οι πρώτοι αριθμοί που αντιπροσωπεύουν το πλήθος που παράτυπα εισήλθε στην Ουγγαρία από από τη Σερβία στις 6 Οκτωβρίου 2015 μετά από μια σειρά μέτρων ασφαλείας, συμπεριλαμβανομένου και της ανεγερσης  του φράχτη, που έλαβε η Ουγγαρία. Το δεύτερο νούμερο δείχνει πόσοι άνθρωποι εισήλθαν στην Ουγγαρία από την Κροατία παράτυπα την ίδια μέρα. Αντί να σταματήσουν τις αφίξεις προσφύγων και μεταναστών, το «αποτελεσματικό κλείσιμο» των συνόρων με τη Σερβία στα μέσα Σεπτεμβρίου του 2015 απλά άλλαξε τη διαδρομή.

6.353 vs 870: ο πρώτος αριθμός δείχνει τις αφίξεις στην Ουγγαρία στις 16 Οκτώβρη. Το δεύτερο νούμερο είναι οι αφίξεις στις 17 Οκτώβρη, τη μέρα που η Ουγγαρία έκλεισε τα σύνορα της με την Κροατία.[9]

Ισπανία

120 εκατομμύρια ευρώ: η δαπάνη του Ταμείου Εξωτερικών Συνόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης που έγινε από την Ισπανία στο διάστημα 2007 και 2010. Από το ποσό αυτό, πάνω από 44 εκατομμύρια ευρώ ξοδεύτηκαν στο SIVE (το Ολοκληρωμένο Σύστημα Παρακολούθησης για τα Στενά και τη Θάλασσα, το υψηλής τεχνολογίας σύστημα παρακολούθησης).

Σχεδόν 40 εκατομμύρια ευρώ: χρήματα που ξοδεύτηκαν στην επισκευή και ενίσχυση των Ισπανικών φραχτών, μόνο για το 2015[10].

296:ο αριθμός των αφίξεων που έφτασαν στα Κανάρια Νησιά το 2014, συγκριτικά με τις 12.478 αφίξεις του 2007. Σε αυτή τη ραγδαία μείωση, συνέβαλαν διμερείς συμφωνίες συνεργασίας μεταξύ της Ισπανίας, της Μαυριτανίας και Σενεγάλης, καθώς και συμφωνίες υπογεγραμμένες από τις χώρες προέλευσης για την διευκόλυνση του επαναπατρισμού των μεταναστών/ριων.

Φράχτες Μαρόκου-Ισπανίας

Τοποθεσία: δύο φράχτες περικυκλώνουν τα μοναδικά Ευρωπαϊκά εδάφη στην ηπειρωτική χώρα της Αφρικής. Αυτά είναι τα σύνορα μεταξύ των ισπανικών θυλάκων (Θέουτα και Μελίγια) και του Μαρόκο.

Έτος: Η κατασκευή ξεκίνησε τη δεκαετία του 1990.

10,5 χλμ.: το μήκος των τριών στρωμάτων του περιφρακτικού συστήματος που χωρίζει τη Μελίγια από την γειτονική Μαροκινή πόλη του Nador.

8.2  χλμ: το μήκος του δύο στρωμάτων περιφρακτικού συστήματος της Θέουτα.

6 μέτρα: ο υψηλότερος από τους δύο φράχτες στην Θέουτα. Ο φράχτης είναι εξοπλισμένος με φώτα, αισθητήρες κίνησης, θερμικές κάμερες, φορητές κάμερες και σταθερές κάμερες.

270: ο αριθμός των πολιτοφυλακών (Guardia Civil) που αναφέρθηκε να περιπολεί στον φράχτη στη Μελίγια το 2015. Υποστηρίζονται από άλλους 200 πολιτοφύλακες από τη Μονάδα Αποθεματικού και Ασφαλείας(la Agrupación de Reserva y Seguridad (ARS)) που μεταφέρθηκε στη Μελίγια από την Ισπανία.

31 εκατομμύρια ευρώ: χρήματα που ξοδεύτηκαν το 2005 για την ανύψωση υψηλότερων φραχτών που περικυκλώνουν την Μελίγια, και για την εγκατάσταση συστημάτων παρακολούθησης.

22.086,34 ευρώ: ποσό που ξοδευόταν καθημερινώς από το 2005 μέχρι το 2013  για την εγκατάσταση και τη διατήρηση των φραχτών των ισπανικών θυλάκων (μη συμπεριλαμβανομένων των δαπανών για την Πολιτοφυλακή, ή τις υπεύθυνες ισπανικές δυνάμεις ασφαλείας για την προφύλαξη των ισπανικών συνόρων εκτός των επίσημων σημείων διέλευσης των συνόρων).

67.6 εκατομμύρια ευρώ: η χρηματοδότηση της ΕΕ που έλαβε το Μαρόκο για τη διαχείριση της μετανάστευσης και την καταπολέμηση της «παράνομης» μετανάστευσης, μέσα από το πρόγραμμα MEDA[11], για το έργο «διαχείριση των συνόρων» την περίοδο 2003 μέχρι 2010.

1992: η ημερομηνία υπογραφής της συμφωνίας για επανεισδοχή μεταξύ Ισπανίας-Μαρόκου, η οποία επιτρέπει την επιστροφή από την Ισπανία στο Μαρόκο, όχι μόνο Μαροκινών, αλλά και πολιτών τρίτων χωρών που έχουν ταξιδέψει μέσα από το Μαρόκο.

500 με 2.000 ευρώ: η μέση τιμή που πρέπει να πληρώσουν οι Σύριοι για να «νοικιάσουν» ταυτότητες από Μαροκινούς κάτοικους του Nador ή του Tetuan για να εισέλθουν στη Μελίγια και στην Θέουτα αντίστοιχα, όπως έχει αναφερθεί στη Διεθνή Αμνηστία. Αυτή η επιλογή δεν είναι προσιτή σε υπο-Σαχάριους Αφρικανούς, των οποίων το φυσικό παρουσιαστικό διαφέρει από τους περισσότερους Μαροκινούς.

60: ο κατά προσέγγιση αριθμός των προσπαθειών να εισέλθουν παράνομα στην Μελίγια, συμπεριλαμβανομένων και 17.000 υποσαχάριων Αφρικανών το 2014. Μόνο γύρω στους 2.000 ολοκλήρωσαν την προσπάθεια.

Τουλάχιστον 14: ο αριθμός των ανθρώπων που πέθαναν καθώς κολυμπούσαν από την Μαροκινή ακτή του Tarajal προς την ισπανική ακτή της Θέουτα στις 6 Φεβρουαρίου 2014. Η πολιτοφυλακή χρησιμοποίησε εξοπλισμό ήπιας καταστολής όπως σφαίρες από λάστιχο, άσφαιρες βολές και καπνογόνα για να σταματήσουν τους άοπλους μετανάστες, πρόσφυγες και αιτούντες άσυλο. Μια δικαστική έρευνα σχετικά με τους θανάτους έκλεισε τον Οκτώβριο χωρίς διώξεις.

0: ο αριθμός των αμερόληπτων, λεπτομερών και αξιόπιστων ερευνών, που εκτελέστηκαν από τις ισπανικές αρχές για τις κατηγορίες των συνοπτικών απελάσεων και υπερβολικής χρήσης βίας κατά τη διάρκεια των επιχειρήσεων για τον έλεγχο των συνόρων στους ισπανικούς θύλακες, μέχρι σήμερα.

Σχετικά Δελτία Τύπου της Διεθνούς Αμνηστίας μπορείτε να βρείτε εδώ

Διεθνής Αμνηστία – Ελληνικό Τμήμα

Τηλ. (210) 3600628

Email: athens@amnesty.org.gr

Ακολουθήστε μας στο Twitter: AmnestyGreece

Ακολουθήστε μας στο Facebook: Διεθνής Αμνηστία – Ελληνικό Τμήμα

www.amnesty.org.gr

[1] UNHCR, Refugee Resettlement Trends 2015, Ιούνιος 2015, p.7, online at: www.unhcr.org/559e43ac9.html.

[2] Το 26.5% είναι βασισμένο στην κατά μέσο όρο αύξηση των αναγκών υποδοχής σε 12.5% κάθε χρόνο από το 2009, όταν η UNHCR ξεκίνησε να δημοσιεύσει τους αριθμούς για πλήρη ανάγκη θέσεων υποδοχής.

[3] UNHCR, ιστοσελίδα: Syria Regional Refugee Response, διαθέσιμη στο: http://data.unhcr.org/syrianrefugees/country.php?id=224

[4]Δεδομένα Παγκόσμιας Τράπεζας διαθέσιμα στο: http://data.worldbank.org/country/turkey

[5]Το ακριβές ποσό είναι 1,089,1514. UNHCR, Global Trends 2014, 18 Ιουνίου 2015, διαθέσιμο στο: unhcr.org/556725e69.html

[6] Εκτιμήσεις της Eurostat στις 1 Ιανουαρίου 2015, διαθέσιμο στην: http://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php/Population_and_population_change_statistics#Main_statistical_findings.

[7] Για το κόστος και την άποψη της Ευρωπαικής Επιτροπής σχετικά δείτε http://www.europarl.europa.eu/sides/getAllAnswers.do?reference=E-2011-009183&language=EN επίσης http://www.ekathimerini.com/138370/article/ekathimerini/news/fence-on-greek-turkish-border-to-be-ready-in-five-months

[8] Στο τέλος του 2014, σύμφωνα με τη UNHCR, οι πρώτες δέκα χώρες από τις οποίες προέρχονται οι πρόσφυγες είναι: η Αραβική Δημοκρατία της Συρίας, το Αφγανιστάν, η Σομαλία, το Σουδάν, το νότιο Σουδάν, η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, η Μιανμάρ, η κεντρική Αφρικανική Δημοκρατία, το Ιράκ και η Εριθρέα. http://www.unhcr.org/556725e69.html#_ga=1.48936869.2053505167.1444298550 (σελ. 14)

[9] Καθημερινές στατιστικές της Ουγγρικής Αστυνομίας: http://police.hu/hirek-es-informaciok/hatarinfo/elfogott-migransok-szama

[10] Το πρώτο εξάμηνο του 2015, υπήρχαν περίπου 12.192 παράτυπες αφίξεις σε Βουλγαρία, Ελλάδα και Ισπανία μέσω χερσαίων συνόρων. Υπήρχαν 155.480 παράτυπες αφίξεις στην Ουγγαρία από τα σύνορα της χώρας με τη Σερβία. Ωστόσο, η συντριπτική πλειοψηφία  των ατόμων είχαν ήδη εισέλθει στην ΕΕ από τη Βουλγαρία και την Ελλάδα. Από αυτούς, μόνο 41.925 είχαν προστεθεί στις χερσαίες αφίξεις δεδομένου ότι 23.388 πολίτες του Κοσόβου και 23.196 από άλλες εθνικότητες είχαν καταγραφεί πως εισήλθαν στην Ουγγαρία τους πρώτους 8 μήνες του 2015, 90% των οποίων εκτιμάται ότι εισήλθαν από τη Σερβία (23.388+23.196=46.584· 90% το οποίο είναι 41.925). Οι συνολικές χερσαίες αφίξεις εκτιμώνται στις 54.117 (12.192+41.925), δηλαδή το 12,9% των συνολικών αφίξεων εκτιμάται ότι είναι 416.412.

[11] Ένα πρόγραμμα επιδότησης από την ΕΕ για τις νότιες Μεσογειακές γειτονικές χώρες.

http://www.amnesty.org.gr/