Ο Antony Loewenstein είναι ανεξάρτητος δημοσιογράφος, αρθρογράφος στον Guardian και συγγραφέας. Πρόσφατα έδωσε μια ομιλία στο WZBσχετικά με την ιδιωτικοποίηση της προσφυγικής κρίσης από τις κυβερνήσεις. Συζήτησε το θέμα με τον Paul Stoop, επικεφαλής του τμήματος επικοινωνίας, παρουσιάζοντας πώς η κερδοφορία από την εκμετάλλευση της δυστυχίας και η ανάθεση ευθύνης είναι επικύνδυνες για τη δημοκρατία.
Ευρώπη και Γερμανία δυσκολεύονται να αντιμετωπίσουν τη μαζική εισροή προσφύγων από την Ανατολή και την Αφρική. Φράχτες και τείχη υψώνονται, προκειμένου να κρατηθούν έξω οι αιτούντες άσυλο, αντί να προτείνονται βιώσιμες λύσεις. Η ΕΕ ούτε θέλει ούτε μπορεί να δώσει λογικές απαντήσεις στην κρίση. Ο Antonny Loewenstein διερεύνησε το πώς οι κυβερνήσεις ανά τον κόσμο όλο και πιο πολύ ιδιωτικοποιούν το προσφυγικό, αναθέτοντας την λειτουργία κέντρων κράτησης, την ιατρική φροντίδα και τα drones επιτήρησης σε κερδοσκοπικές εταιρείες.
Αυστραλία, Αμερική και Μεγάλη Βρετανία είναι πρωτοπόροι σε αυτόν τον τομέα και η Ευρώπη τυφλά ακολουθεί.
Η προσφυγική κρίση στην Ευρώπη είναι σχεδόν αποκλειστικά αυτοπροκαλούμενη. Απροετοίμαστοι για την εισροή προσφύγων κυρίως από τη Μέση Ανατολή και την Αφρική, τους τελευταίους 12 μήνες, οι Ευρωπαίοι ηγέτες παραμένουν απρόθυμοι και ανήμποροι να αναπτύξουν ένα ανθρωπιστικό σχέδιο για τη διαχείριση των αιτούντων άσυλο. Αντ’ αυτού φράχτες και τείχη χτίζονται παντού σ’ όλη την ήπειρο. Drones επιτήρησης σηκώνονται στον αέρα. Η επικρατούσα πολιτική ρητορική δαιμονοποιεί του μουσουλμάνους και τις ευάλωτες ομάδες που προσπαθούν να διαφύγουν από τη Συρία, το Αφγανιστάν, τη Λιβύη, το Ιράκ και την Ερυθραία. Το μέλλον μιας ενωμένης Ευρώπης βρίσκεται σε κίνδυνο και ομάδες και από την αριστερά και τη δεξιά φαντάζονται ένα μέλλον εθνικής κυριαρχίας αντί συλλογικής αδράνειας [σημ. collective inertia είναι ο όρος στο αγγλικό κείμενο]. Ίσως αυτό θα ‘πρεπε να επικροτηθεί.
Οι ιδιωτικές εταιρείες τρίβουν τα χέρια τους βλέποντας το χάος. Στοχεύοντας στο να κερδοφορήσουν από τις πολλαπλές προκλήσεις στην Ευρώπη, οι φορείς κράτησης μεταναστών έχουν την τέλεια ευκαιρία να εκμεταλλευτούν την κρίση. Η Αυστραλία, οι ΗΠΑ και η Βρετανία έχουν επενδύσει χρόνια αναθέτοντας τις πολιτικές ασύλου τους σε ιδιωτικά συμφέροντα. Σε αυτές τις εγκαταστάσεις, η καταπάτηση ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι ανεξέλεγκτη, συμπεριλαμβάνοντας σεξουαλική κακοποίηση, μηδαμινή ιατρική περίθαλψη και βρώμικο φαγητό σε ένα σύστημα το οποίο επιβραβεύει την λιτότητα. Εξάλλου γιατί μία εταιρεία να ξοδέψει χρήματα για σωστή εκπαίδευση των φυλάκων, μειώνοντας τα ετήσια κέρδη της;
«Φόνοι, βιασμοί και σεξουαλικές επιθέσεις είναι συνηθισμένα φαινόμενα και παρόλα αυτά τα κέρδη συνεχίζουν να ρέουν»
Η Αυστραλία είναι το μόνο κράτος στον κόσμο που έχει ιδιωτικοποιήσει όλα τα κέντρα κράτησης μεταναστών. Η Βρετανική πολυεθνική Serco, λειτουργεί τα κέντρα στην ηπειρωτική χώρα και η Αυστραλιανή Broadspectrum διαχειρίζεται τις εγκαταστάσεις στα νησιά του Ειρηνικού Nauru και την Παπούα Νέα Γουινέα. Η είσοδος σε δημοσιογράφους απαγορεύεται, και οι κυβερνητικοί υπάλληλοι που θα δημοσιοποιήσουν προβλήματα ή περιστατικά κακοποίησης στα οποία είναι μάρτυρες, κινδυνεύουν με δικαστική δίωξη. Φόνοι, βιασμοί και σεξουαλικές επιθέσεις είναι συνηθισμένα φαινόμενα και παρόλα αυτά τα κέρδη συνεχίζουν να ρέουν. Και οι δύο εταιρείες,Serco και Broadspectrum, παρά την πληθώρα αποδεικτικών στοιχείων που καταδεικνύουν την ηθελημένη αποτυχία τους να αντιμετωπίσουν με συμπόνοια τους αιτούντες άσυλο, έχουν εισπράξει συμβόλαια δισεκατομμυρίων από την Αυστραλιανή κυβέρνηση.
Πολλοί Αυστραλοί υποστηρίζουν αυτό το σύστημα διότι βρίσκεται μακριά από αυτούς, κατευθύνοντας τους φόβους και το μίσος τους σε ανθρώπους σε βάρκες κάπου μακριά. Οι πρόσφυγες έχουν τόσο επιτυχημένα δαιμονοποιηθεί ως πιθανοί τρομοκράτες στα ΜΜΕ, που η συμπάθεια για τους αιτούντες άσυλο στην Αυστραλία αλλά και αλλού είναι ελάχιστη εξαιρουμένης μιας μαχητικής μειοψηφίας.
Στο βιβλίο μου το 2015, «ο Καπιταλισμός της Καταστροφής», εξηγώ το σημερινό πολιτικό και οικονομικό φαινόμενο:
Ο επιθετικός καπιταλισμός απλώνεται πέρα από την εκμετάλλευση της καταστροφής. Πολλές κρίσεις σε εξέλιξη φαίνεται να συντηρούνται από επιχειρήσεις για να τροφοδοτήσουν βιομηχανίες από τις οποίες έχουν οικονομικό συμφέρον. Αυτές οι εταιρείες είναι σαν αρπακτικά που τρέφονται από το κουφάρι μιας αποδυναμωμένης κυβέρνησης που όλο και πιο συχνά αναγκάζεται να στηριχτεί στον ιδιωτικό τομέα προκειμένου να προσφέρει δημόσιες υπηρεσίες. Είναι σίγουρα βάσιμο το επιχείρημα ότι ο ιδιωτικός τομέας έχει τώρα πιο πολλή δύναμη από το έθνος-κράτος και είναι πια ο πρώτος που θέτει όρους στο δεύτερο. Αυτό αντιπροσωπεύει μια βαθιά μετατόπιση της εξουσίας η οποία έχει συμβεί κατά τη διάρκεια των τελευταίων πενήντα χρόνων. Ο αντίλογος λέει ότι κράτος και πολυεθνικές βασίζονται εξίσου το ένα στο άλλο και ότι οι εταιρείες μπορούν να μεγαλώσουν τόσο όσο η γενναιοδωρία των πολιτικών επιτρέπει. Η κρατική επίβλεψη όμως είναι πια τόσο αδύναμη – συχνά δε ανύπαρκτη – τόσο στον δυτικό κόσμο όσο και τις αναπτυσσόμενες χώρες ώστε να μπορούμε να ισχυριστούμε ότι η ηγεμονία των εταιριών έχει βγει νικήτρια.
Ένα επταετές συμβόλαιο το 2014 ήταν η επιβράβευση για την αποτυχία.
Στη Βρετανία, διαδοχικές κυβερνήσεις ανέθεσαν φυλακές και κέντρα κράτησης μεταναστών στον ιδιωτικό τομέα. Το Yarl’s Wood, μια εγκατάσταση ασύλου που διαχειρίζεται η Serco έχει αναμιχθεί σε πολυάριθμα σκάνδαλα συμπεριλαμβάνοντας προβλήματα ψυχικής υγείας, εγκύους που κρατούνται με ανεπαρκή ιατρική παρακολούθηση και σεξουαλικές επιθέσεις φυλάκων έναντι κρατουμένων. Αυτά τα γεγονότα δεν είχαν κανέναν αντίκτυπο στην απόφαση της κυβέρνησης του David Cameron να παραχωρήσει επταετές συμβόλαιο στη Serco το 2014 για να διοικήσει το κέντρο επιβραβεύοντας έτσι την αποτυχία της.
Στην Αμερική, οι Δημοκρατικοί και οι Ρεπουμπλικάνοι ξόδεψαν χρόνια ιδιωτικοποιώντας τις εγκαταστάσεις φυλακών και κράτησης μεταναστών όλης της χώρας. Η Geo Group και η CCA είναι οι δύο μεγαλύτεροι πάροχοι και πολλά από τα κέντρα τους βρίθουν από προβλήματα. Μία κουλτούρα μαζικού εγκλεισμού, εγγενής της αμερικανικής πολιτικής κουλτούρας, ταιριάζει τέλεια σε εταιρείες οι οποίες σπανίως καλούνται να λογοδοτήσουν μπροστά στο Κογκρέσο. Ο πρόεδρος Barack Obama επιτάχυνε το χτίσιμο αυτών των κέντρων συμπεριλαμβάνοντας το μεγαλύτερο της χώρας στο Dilley, στο Τέξας. Λειτουργεί υπό την CCA, στεγάζοντας γυναίκες και παιδιά, και οι μετανάστες καταγγέλουν έλλειψη πρόσβασης σε δικηγόρους, ανεπαρκές φαγητό και απομάκρυνση από τις οικογένειες τους.
Οι ευρωπαϊκές εταιρείες κοιτούν με ζήλεια τα υπόλοιπα δυτικά κράτη. Ενώ οι πόλεμοι σε Λιβύη, Συρία, Αφγανιστάν και Ιράκ επιδεινώνονται μέρα με τη μέρα, τροφοδοτούμενοι με όπλα που πουλιούνται από την Ουάσιγκτον και τους συμμάχους της, σε στρατιωτικές ομάδες και αυταρχικά καθεστώτα, οι πρόσφυγες συνεχίζουν να έρχονται στη Ευρώπη. Οι λόγοι του ταξιδιού τους είναι πάντα οι ίδιοι, διαφυγή από διώξεις και συρράξεις, γενοκτονίες και διακρίσεις, έμφυλη ανισότητα, καταπάτηση της ελευθερίας λόγου και του δικαιώματος δημιουργίας συλλόγων/σωματείων, σεξουαλική δουλεία από τον ISIS και αδιάκριτη ρίψη βομβών σε αστικές περιοχές από το συριακό καθεστώς του Ασάντ.
Στη Νορβηγία και τη Σουηδία, η εταιρεία Hero Norway στεγάζει και παρέχει τροφή σε πρόσφυγες έναντι πληρωμής. Το Bloomberg Business week πρόσφατα αναφέρει:
Κερδοσκοπικές επιχειρήσεις τώρα φροντίζουν για το περίπου 90% των προσφύγων της Νορβηγίας . Ένα κυνήγι χρυσού έχει ξεκινήσει που μοιάζει με τσίρκο. Ακριβώς έξω από το Όσλο, ένας έξυπνος επιχειρηματίας ονόματι Ola Moe μίσθωσε πρόσφατα ένα κενό νοσοκομείο για $ 10.000 το μήνα, έκανε ελάχιστες αναβαθμίσεις, και άρχισε να χρεώνει την κυβέρνηση $ 460.000 το μήνα για να στεγάσει και να θρέψει 200 πρόσφυγες. Σε ένα κέντρο προσφύγων στη νότια Νορβηγία, 50 διαμένοντες αιτούντες άσυλο συμμετείχαν σε μια δίωρη πορεία το Νοέμβριο για να διαμαρτυρηθούν για το κακό φαγητό, με αποτέλεσμα μία Ιρανή-Νορβηγή πολιτικός, ονόματι Mazyar Keshvari, να δηλώσει, «Αυτοί οι αχάριστοι άνθρωποι πρέπει να εγκαταλείψουν αμέσως τη χώρα».
Μια ελβετική εταιρεία, η ORS, διοικεί προσφυγικά κέντρα στην Αυστρία, τη Γερμανία και την Ελβετία. Ο ΟΗΕ έχει καταγγείλει απαράδεκτες συνθήκες, αλλά οι κυβερνήσεις είναι τόσο απελπισμένες να αναθέσουν την μεταναστευτική κρίση, μεταθέτωντας έτσι την ευθύνη σε επιχειρηματικούς παίκτες που δεν απαντούν ούτε σε ερωτήσεις που αφορούν την ελευθερία του τύπου αλλά ούτε και στα κοινοβούλια.
Πρόκειται για ένα δημοκρατικό έλλειμμα στην καρδιά της κρίσης ασύλου, αλλά αυτό ακριβώς είναι που θέλουν οι εταιρείες και οι κυβερνήσεις. Έχω αναφερθεί στο θέμα της μετανάστευσης για πάνω από μια δεκαετία, στην Αυστραλία, τη Βρετανία, την Αμερική, την Ελλάδα και αλλού, και ένα επαναλαμβανόμενο θέμα που έχει προκύψει είναι ότι οι ιδιωτικές μεταναστευτικές πολιτικές καθίστανται πολύ λιγότερο υπόλογες από τις δημοσίως διοικούμενες εγκαταστάσεις. Τα κέντρα υπό κυβερνητική διαχείριση δεν είναι ουτοπικά, οι καταχρήσεις μπορεί να είναι ανεξέλεγκτες και εκεί, αλλά η προσθήκη του παράγοντα κέρδους στην εξίσωση αποτελεί εγγύηση αδιαφάνειας και κακοδιαχείρισης.
«Μια βασική αποτυχία της Καγκελάριου Άνγκελα Μέρκελ είναι ότι δεν παρείχε αρκετούς κρατικούς πόρους για αυτόν τον σκοπό «
Η προσφυγική κρίση στην Ευρώπη είναι η σαφέστερη ένδειξη ακόμα ότι τα διάφορα έθνη-κράτη της είναι δεμένα μεταξύ τους περισσότερο λόγω γεωγραφίας παρά λόγω πίστης, λογικής ή ιδεολογίας. Όταν ένα σημαντικό πρόβλημα προκύπτει, όπως ο μεγάλος αριθμός των αιτούντων άσυλο που διασχίζουν τα ευρωπαϊκά σύνορα, η πρώτη αντίδραση είναι να βρουν τρόπους να τους απωθήσουν. Παρά το γεγονός ότι η Γερμανία έχει δεχτεί πάνω από ένα εκατομμύριο μετανάστες κατά το τελευταίο έτος, αναμένοντας πολλούς περισσότερους το 2016, δεν υπάρχει κανένα συνεκτικό σχέδιο για τη διαχείρισή τους. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα είναι την άνοδο της ακροδεξιάς, τη δημόσια οργή και τη φθίνουσα υποστήριξη προς μια πιο ανθρωπιστική προσέγγιση. Οι επιχειρήσεις καλούνται να σώσουν το πρόγραμμα της κυβέρνησης.
Μια βασική αποτυχία της Καγκελάριου Άνγκελα Μέρκελ είναι ότι δεν παρείχε αρκετούς κρατικούς πόρους για αυτόν τον σκοπό. Ένας δημοσιογράφος με έδρα το Βερολίνο μου είπε ότι οι εθελοντές βρίσκονται στην πρώτη γραμμή των κέντρων κράτησης προσφύγων, κάνοντας τη δουλειά που οι υπάλληλοι του κράτους δεν κάνουν. Όταν οι εθελοντές κουράζονται και επιστρέφουν σπίτι κανείς δεν αναλαμβάνει να συνεχίσει τη δουλειά τους. Το αποτέλεσμα είναι οι μετανάστες να βρίσκονται για χρόνια σε μια ενδιάμεση κατάσταση περιμένοντας να διευεθετηθούν τα αίτηματα ασύλου.
Η αποσύνδεση στην Ευρώπη και σε πολλά κράτη του δυτικού κόσμου από τους πραγματικούς λόγους πίσω από του αριθμούς των προσφύγων είναι διδακτικός. Τα αποτυχημένα κράτη στη Μέση Ανατολή δεν κατέρρευσαν χωρίς λόγο. Το Ιράκ, το Αφγανιστάν και η Λιβύη αποσταθεροποιήθηκαν είτε λόγω κατοχής από τη δύση είτε λόγω εξωτερικής παρέμβασης. Η Συρία, η πιο θανατηφόρα σύρραξη στον κόσμο, κατέρρευσε εξαιτίας ενός τοξικού συνδυασμού βαρβαρότητας από την πλευρά της συριακής κυβέρνησης (υποστηριζόμενης από τη Ρωσία και το Ιράν), χρηματοδότησης του ISIS από τη Σαουδική Αραβία και του Κατάρ και εξοπλισμού και χρηματοδότησης των Αμερικανών προς ακραίες στρατιωτικές ομάδες. Μέχρι η μία πλευρά να καταστρέψει την άλλη, οι Σύριοι θα συνεχίζουν να διαφεύγουν για να σώσουν τις ζωές τους.
Η ιδιωτικοποίηση της προσφυγικής κρίσης είναι μια βραχυπρόθεσμη λύση για ένα υπαρξιακό πρόβλημα. Το να πιστεύει κανείς ότι η Ευρώπη έχει κάποιο σχέδιο για ένα ενωμένο μέλλον, πολυπολιτισμικό και δυνατό, είναι μια αυταπάτη που τώρα δοκιμάζεται από τα γεγονότα. Προκειμένου να αναπτυχθεί ο καπιταλισμός της καταστροφής απαιτούνται απελπισμένες κυβερνήσεις οι οποίες θα αναθέτουν τα προβλήματά τους στον πλειοδότη. Το αποτέλεσμα είναι εξαθλίωση για τους πρόσφυγες και πολίτες οι οποίοι δεν πιστεύουν ότι οι πιο ευάλωτοι άνθρωποι στον πλανήτη αξίζουν να είναι οι βασικοί δείκτες κέρδους.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου