Κυριακή 7 Αυγούστου 2016

Ενας παρεξηγημένος «αντιιμπεριαλισμός»

Πολεμικό Μουσείο Yushukan | Τάσος Κωστόπουλος
Συντάκτης:  Τάσος Κωστόπουλος
Τα όρια ανάμεσα στον αφηρημένο μιλιταρισμό και την απροκάλυπτη υπεράσπιση των πεπραγμένων του Αξονα εξαλείφονται πλήρως στο Πολεμικό Μουσείο Yushukan που στεγάζεται στον ίδιο χώρο με το τέμενος Γιασουκούνι, ως προέκταση και συμπλήρωμά του.


Πολεμικό Μουσείο YushukanΤάσος Κωστόπουλος
Μεγάλο μέρος των εκθεμάτων αφορά προσωπικά αντικείμενα, φωτογραφίες και γραπτά των θεοποιημένων πεσόντων, με έμφαση φυσικά στις διακηρύξεις πατριωτικής αυτοθυσίας (1).
Πολεμικό Μουσείο YushukanΤάσος Κωστόπουλος
Πολεμικό Μουσείο YushukanΤάσος Κωστόπουλος
Η προβολή κάποιων επώνυμων βαθμοφόρων εξισορροπείται από χιλιάδες μικρές φωτογραφίες σκοτωμένων φαντάρων του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, ταξινομημένες κατά στρατιωτική μονάδα (2), κι από τις «κούκλες-νύφες» που πρόσφεραν στο τέμενος χαροκαμένες μανάδες, για να συνοδεύουν τα πνεύματα των ανύπαντρων γιων τους (3). 
Πολεμικό Μουσείο YushukanΤάσος Κωστόπουλος
Οπως σε κάθε πολεμικό μουσείο, ο επισκέπτης συναντά κι εδώ αντιπροσωπευτικά δείγματα της εγχώριας πολεμικής μηχανής, όπως το καταδιωκτικό «Ζέρο» (4).
Πολεμικό Μουσείο YushukanΤάσος Κωστόπουλος
Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην αυτοθυσία των καμικάζι: επανδρωμένη ιπτάμενη βόμβα «Οκχα» (5), ανθρώπινη τορπίλη «Καϊτέν» (6) και μια ολόκληρη αίθουσα αφιερωμένη στους 6.000 πεσόντες των ειδικών μονάδων αυτοκτονίας.
Πολεμικό Μουσείο YushukanΤάσος Κωστόπουλος
Σε αντίθεση όμως με αλλού, απουσιάζουν πλήρως τα λάφυρα ή άλλα κατάλοιπα του εχθρού, με εξαίρεση τα συντρίμμια ενός βομβαρδιστικού Β-29 (7).
Πολεμικό Μουσείο YushukanΤάσος Κωστόπουλος
Μια ολόκληρη αίθουσα είναι, τέλος, αφιερωμένη στην αυτοκρατορική οικογένεια, υπογραμμίζοντας το ενδιαφέρον της για τον χώρο (8)
Πολεμικό Μουσείο YushukanΤάσος Κωστόπουλος
Εκείνο που σαφώς διαφέρει από τα αντίστοιχα μουσεία της Γερμανίας, είναι η περιγραφή του Β' Παγκοσμίου Πολέμου (και όσων προηγήθηκαν) στις σχετικές αίθουσες του 1ου ορόφου (9).
Προς αποφυγή σκανδάλου, η φωτογράφιση εδώ απαγορεύεται –θεωρητικά, τουλάχιστον. 
Η ιαπωνική εισβολή στην Κίνα το 1937 δικαιολογείται ρητά σαν «αμυντική» ενέργεια, που προκλήθηκε από τον «εθνικιστικό και ξενόφοβο ζήλο» των Κινέζων.
Πολεμικό Μουσείο YushukanΤάσος Κωστόπουλος
Αψευδές «τεκμήριο», η επιστολή ενός ταγματάρχη που «κλαίει από θυμό και λύπη»για την «περιφρονητική στάση του απλού κινεζικού λαού» κι αναπαράγει φήμες περί βιασμού «κάποιων» Ιαπωνίδων από ντόπιους (10).
Πολεμικό Μουσείο YushukanΤάσος Κωστόπουλος
Απεναντίας το ολοκαύτωμα του Νανκίνγκ, με εκατοντάδες χιλιάδες φόνους και βιασμούς από τα αυτοκρατορικά στρατεύματα, αποσιωπάται πλήρως·πληροφορούμαστε μόνο τους στρατηγικούς στόχους των τελευταίων και την άρνηση του τοπικού Κινέζου διοικητή να παραδοθεί (11).
Πολεμικό Μουσείο YushukanΤάσος Κωστόπουλος
Θετικά περιγράφεται επίσης η δωσίλογη «κυβέρνηση» που οι κατοχικές αρχές εγκατέστησαν το 1940, ως αντίπαλο δέος στην κοινή αντίσταση εθνικιστών και κομμουνιστών (12).
Πολεμικό Μουσείο YushukanΤάσος Κωστόπουλος
Η προσάρτηση πάλι της Κορέας παρουσιάζεται σαν οικειοθελής ενέργεια της εκεί κυβέρνησης, που απλώς «αποδέχτηκε» σχετικές «προτάσεις» του Τόκιο (13).
Πολεμικό Μουσείο YushukanΤάσος Κωστόπουλος
Πολεμικό Μουσείο YushukanΤάσος Κωστόπουλος
Το γιαπωνέζικο προτεκτοράτο της Μαντζουρίας εξαγνίζεται -κι αυτό- σαν ανεξάρτητη «συνομοσπονδία πέντε εθνοτικών ομάδων» (14) · ο επισκέπτης μπορεί μάλιστα να αγοράσει σημαίες του στο πωλητήριο του ισογείου, μαζί με CD πολεμικών εμβατηρίων του 1932-1944, συναρμολογούμενα αεροσκάφη κι άλλα συναφή αναμνηστικά (15).
Πολεμικό Μουσείο YushukanΤάσος Κωστόπουλος
Τον «κακό» της αφήγησης αποτελούν οι λευκοί αποικιοκράτες, που «σφετερίστηκαν» την Ασία στερώντας από τον γιαπωνέζικο καπιταλισμό τη ζωτική ενδοχώρα του(16)
Πολεμικό Μουσείο YushukanΤάσος Κωστόπουλος
Η διεκδίκηση αυτού του ζωτικού χώρου, ως θεμιτή αιτία πολέμου, διατυπώνεται απροκάλυπτα στον πίνακα που τιτλοφορείται «Ασιατικοί πόροι που απαιτούνταν από την Ιαπωνία» (17):
«Η ιαπωνική οικονομία τελούσε σε βαριά εξάρτηση από τις ΗΠΑ, ιδίως για πετρέλαιο και παλιοσιδερικά. Η ΝΑ Ασία διέθετε ωστόσο άφθονους πόρους, όπως πετρέλαιο και σιδηρομεταλλεύματα. Τα βασικά εμπόδια για ν’ αποκτήσει η Ιαπωνία αυτούς τους πόρους ήταν η Μεγάλη Βρετανία κι η Ολλανδία, που είχαν συστήσει αποικίες στη ΝΑ Ασία και πολιτικά ήταν ευθυγραμμισμένες με τις ΗΠΑ. Εκτός από αγροτικά και υδάτινα προϊόντα, η Ιαπωνία ήλπιζε να αποκτήσει τα παρακάτω μεταλλεύματα». 
Πολεμικό Μουσείο YushukanΤάσος Κωστόπουλος
Ακόμη και τα μεταπολεμικά αντιαποικιακά κινήματα, του κομμουνιστικού αντάρτικου του Βιετνάμ συμπεριλαμβανομένου, διεκδικούνται έτσι σαν έμμεσο προϊόν της ιαπωνικής εξόρμησης για «απελευθέρωση» της Ασίας από την ευρωπαϊκή επιρροή(18).
Πολεμικό Μουσείο YushukanΤάσος Κωστόπουλος
Από την άλλη, δεν λείπουν οι διαβεβαιώσεις για τις ειρηνικές προθέσεις τηςαυτοκρατορικής ηγεσίας, που «εξωθήθηκε» στη σύρραξη από την αρνητική στάση της Δύσης (19).
Πολεμικό Μουσείο YushukanΤάσος Κωστόπουλος
Η άκρως συνοπτική αναφορά στο ευρωπαϊκό θέατρο του πολέμου δικαιολογεί πάλι διακριτικά το ναζιστικό εγχείρημα, σαν απόρροια της κομμουνιστικής απειλής και του οικονομικού στραγγαλισμού της Γερμανίας από τους νικητές του Α' Παγκοσμίου Πολέμου (20-21).
Πολεμικό Μουσείο YushukanΤάσος Κωστόπουλος
Οσο για τους Ιάπωνες στρατηγούς που καταδικάστηκαν μεταπολεμικά σε θάνατο ως εγκληματίες πολέμου, έχουν κι αυτοί -σαν αδικοχαμένοι ήρωες- τη δική τους προθήκη(22).

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου