Πέμπτη 2 Μαρτίου 2017

Η στρατιωτικοποίηση της νέας Αμερικανικής ηγεσίας και τα νέα δεδομένα στην σχέση με το ΝΑΤΟ

Του Γιώργου Ευαγγελόπουλου, Ερευνητική Ομάδα S.A.F.I.A. – Τομέας Ηνωμένων ΠολιτειώνΑπό το Timelink.gr
Την Παρασκευή 20 Γενάρη 2017, ο Donald Trump ορκίστηκε ο 45ος Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών. Οι πολέμιοι του νέου Πρόεδρου διατυμπανίζουν πως η πολίτικη Trump , οι αντιλήψεις και κυρίως οι διορισμοί στρατιωτικών στο νέο επιτελείο, θα οδηγήσουν τις ΗΠΑ πίσω στον απομονωτισμό, διαταράσσοντας την ισορροπία του πολιτικού συστήματος. Εμείς θα πρέπει να αναρωτηθούμε αν οι κινήσεις αυτές, είναι κινήσεις εντυπωσιασμού, κινήσεις που σηματοδοτούν την προσπάθεια ικανοποίησης των ακραίων ψηφοφόρων και αν κλείνουν το μάτι στις πολεμικές βιομηχανίες.
Το Νέο Επιτελείο
Ο Donald Trump ανταμείβει τους σκληροπυρηνικούς, που έμειναν πιστοί στο πλευρό του κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας τοποθετώντας τους σε θέσεις κλειδιά στο νέο επιτελείο. Είναι αξιοσημείωτο ότι το νέο κυβερνητικό σχήμα αποτελείται κυρίως από πρώην στρατιωτικούς .

Ενδεικτικά, στη θέση του συμβούλου ασφαλείας, ο Donald Trump τοποθετεί τον στρατηγό Michael Flynn .Ο Flynn, συμβούλευε τον Trump σε θέματα εθνικής ασφάλειας κατά την προεκλογική του εκστρατεία, είναι πρώην διοικητής της Υπηρεσίας Πληροφοριών Άμυνας (DIA) των Ηνωμένων Πολιτειών. Σε μια πολύ δύσκολη περίοδο, για την διεθνή κοινότητα, ο εκλεγμένος πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, επέλεξε τον εν αποστρατεία στρατηγό, James Mattis για τον θώκο του Υπουργού Άμυνας των ΗΠΑ . Ο Mattis είναι φανατικός πολέμιος της πολιτικής Obama στην Μέση Αναστολή και δη της πολιτικής που χάραξε ο απερχόμενος Πρόεδρος στο Ιράν. Ο Mattis χαίρει μεγάλης εκτίμησης στους στρατιωτικούς κύκλους και ο διορισμός του στοχεύει στην ενδυνάμωση των αμερικανικών ένοπλων δυνάμεων. Ο Donald Trump διορίζει ακόμη έναν στρατιωτικό για την θέση του υπευθύνου της εσωτερικής ασφαλείας (homeland security) τον στρατηγό John Kelly. Σε αυτούς τους διορισμούς πρέπει να προστεθούν και οι στρατηγοί οι οποίοι ήταν υποψήφιοι για τις θέσεις, στο νέο επιτελείο όπως οι εν αποστρατεία στρατηγοί David Petraeus και James Stavridis .

Η στρατηγική

Σύμφωνα με Αμερικανούς στρατιωτικούς- αναλυτές και ιστορικούς είναι η πρώτη φόρα εδώ και πολλά χρόνια όπου ένας πρόεδρος σκέπτεται τόσους πολλούς στρατιωτικούς ως πιθανά μέλη του νέου του επιτελείου . Γιατί όμως ο Trump επιλέγει να στελεχώσει το επιτελείο του με στρατιωτικούς και όχι με ένα αμιγώς πολιτικό προσωπικό το οποίο όπως πολλοί υποστηρίζουν έχει περισσότερη εμπειρία στην χάραξη της πολίτικης ,αλλά και στα πολιτικά πράγματα γενικότερα;

Η απάντηση φαίνεται να είναι απλή στο μυαλό του νέου Πρόεδρου. Ο Donald Trump κέρδισε τις εκλογές υποσχόμενος να κάνει την ‘Αμερική Μεγάλη ξανά’. Ο μέσος Αμερικανός κατά τον Trump δεν ήταν ευχαριστημένος με την διακυβέρνηση Obama και τις κινήσεις του , όχι μόνο απέναντι στην τρομοκρατία αλλά αποδοκίμασε το «δόγμα Obama», δήλαδή την γενικότερη στάση του στην Μέση Ανατολή και στον Συριακό εμφύλιο.Επίσης θεωρεί πως το πολιτικό προσωπικό του χθες έχει «ξόφλησει» και πως η Αμερική έχει ανάγκη από ανθρώπους που μπορούν να φέρουν την δουλειά εις πέρας το συντομότερο δυνατόν. Ποιοι λοιπόν θα ήταν οι καταλληλότεροι για να φέρουν εις πέρας αυτή τη δουλειά, από στρατιωτικούς οι οποίοι έχουν αφιερώσει την ζωή τους για το καλό και την υπεράσπιση της Πατρίδας ;

Η επιλογή στρατιωτικών στο επιτελείο έχει σκοπό να μεγαλώσει το στρατιω-πατριωτικό του προφίλ και να ικανοποιήσει μια μεγάλη μερίδα των ψηφοφόρων του ρεπουμπλικανικού κόμματος οι οποίοι είναι ακραίοι συντηρητικοί .Ο Trump θεώρει ότι οι γνώσεις και οι διορισμοί των στρατηγών θα δώσουν μια νέα δυναμική στην αμερικανική προβολή ισχύος και κάνει τα πάντα για να τηρήσει μερικές από τις προεκλογικές δεσμεύσεις και κυρίως την βασικότερη του, να ξανακάνει την Αμερική Μεγάλη και να ανατρεψει την καθεστηκυια πολιτικη ταξη . Υπάρχει μια συζήτηση μεταξύ εμπειρογνωμόνων της πολιτικής, για τη σοφία του διορισμού, την αποτελεσματικότητα αλλά και την μελλοντική επιτυχία ενός επιτελείου το οποίο θα αποτελείται από αρκετούς στρατιωτικούς. Eπικριτές των κινήσεων Trump ,υποστηρίζουν ότι με αυτούς τους διορισμούς θα “παραμορφωθούν” οι εθνικές προτεραιότητες και μακροπρόθεσμα η Αμερική θα οδηγηθεί σε ένα άλλο μοντέλο διακυβέρνησης όπου βασικό ρόλο θα παίζει η στρατιωτική ηγεσία. Πιο συγκεκριμένα η Carol Giacomo των New York Times αναφέρει ότι “o διορισμός τόσο πολλών στρατιωτικών θα τινάξει στον αέρα την ισορροπία του ισχύοντος πολιτικού συστήματος της Αμερικής’

Το ΝΑΤΟ

Η στροφή του Trump στις στρατιωτικές επιλογές θορύβησε όπως ήταν φυσικό τόσο το εσωτερικό των ΗΠΑ όσο και το εξωτερικό. Οι δημοκρατικοί από την πρώτη στιγμή που ο νέος Πρόεδρος φανέρωσε τις προτιμήσεις του, δήλωσαν ξεκάθαρα πως το μονοπάτι που επιλεγεί ο Trump είναι επικίνδυνο και πως η πάγια στρατιωτική και εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ θα καταστραφεί εν μια νυκτί . Σε αυτό το κλίμα βέβαια οδήγησαν και οι δηλώσεις του Νέου Πρόεδρου σχετικά με την σχέση της Αμερικής με την Νατοϊκή συμμαχία .

Ο Τrump προεκλογικά δήλωνε πως η Αμερική δεν θα πρέπει να τηρήσει τη δέσμευσή της όσον αφορά την προστασία των νατοϊκών της συμμάχων της, εκτός και αν αυτοί πληρώσουν περισσότερα χρήματα για την εν λόγω προστασία. Ανέφερε επίσης αρκετές φορές πως η Συμμαχία έχει χάσει το λόγο ύπαρξης της και πως θα πρέπει να γίνουν δομικές αλλαγές αν θέλει να συνεχίσει να υπάρχει . Όπως ήταν φυσικό οι συγκεκριμένες δηλώσεις πυροδότησαν εντάσεις στην Ευρώπη και πολλοί μίλησαν για την επερχόμενη μετάλλαξη ή ακόμη και διάλυση του ΝΑΤΟ .

Ο Trump θεώρει πως η Αμερική δεν κερδίζει από τον ρόλο της στη Συμμαχία και πως αντίθετα ξοδεύει τεράστια πόσα για την προστασία άλλων χωρών όταν οι ίδιες δεν ξοδεύουν αρκετά για την ασφάλεια τους . Σε απάντηση αυτών των δηλώσεων, Ευρωπαίοι αξιωματούχοι αλλά ο και o Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Jens Stoltenberg έσπευσαν να δηλώσουν πως το ΝΑΤΟ δεν είναι μια ‘επιχείρηση’ αλλά είναι ένας οργανισμός που μάχεται για την Ειρήνη ,την Ασφάλεια και την Δημοκρατία .Επίσης ο Stoltenberg σημείωσε ότι η αλληλεγγύη μεταξύ των χωρών – μελών της συμμαχίας είναι «αξία – κλειδί» για το NATO. Σε αυτό το σημείο αξίζει να αναφέρουμε ότι εκτός από την μεγαλειώδη νίκη Trump άλλο ένα πρόβλημα που αντιμετωπίζει το ΝΑΤΟ είναι η μετά Brexit Μεγάλη Βρετανία . Για χρόνια το Ηνωμένο Βασίλειο και οι ΗΠΑ ήταν οι καλύτεροι συνεργάτες σε όλους τους τομείς και φυσικά στην άμυνα και την ασφάλεια . Μια αναστολή του ρολού των ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ θα έχει ως συνέπεια και η Μεγάλη Βρετανία να ακολουθήσει αυτό το μονοπάτι και να επιδιώξει μια εκτενέστερη και πιο στενή συνεργασία με την αμερικανική υπερδύναμη παρά με τις χώρες του ΝΑΤΟ.

Η αντίληψη του Trump ότι η μεγαλύτερη αμυντική συμμαχία πρέπει να διοικηθεί σαν να είναι μια επιχείρηση είναι σαφώς λανθασμένη καθώς αν η Συμμαχία αντιμετωπιστεί ως μια επιχείρηση, με απώτερο στόχο το κέρδος της εκάστοτε χώρας μέλους ,αυτό θα έχει ως συνέπεια την πραγματική καταστροφή του οργανισμού . Αλλά οι δηλώσεις αυτές έγιναν προεκλογικά και αποσκοπούσαν στην ικανοποίηση των επιθυμιών των Αμερικανών ψηφοφόρων, οι οποίοι θεωρούσαν πως ξοδεύονται πολλά χρήματα και προσωπικό για την ασφάλεια άλλων χωρών . Ο Trump θα ήθελε βέβαια μια επαναδιαπραγμάτευση των όρων και της λειτουργιάς της Συμμαχίας ωστόσο σε καμία περίπτωση δεν πρόκειται να επιδιώξει την διάλυση ενός οργανισμού ο όποιος ελέγχεται σε μεγάλο βαθμό από την Αμερική και ο οποίος μπορεί να ελέγξει και την στρατιωτική ισχύ των άλλων Ευρωπαϊκών δυνάμεων . Υπάρχουν βέβαια κάποιοι ‘πιο διαφωτισμένοι’ ευρωπαίοι οι οποίοι θα ήθελαν την διάλυση του ΝΑΤΟ και την δημιουργία κάποιου Ευρωστρατού ο οποίος θα είναι ικανός να υπερασπιστεί την ευρωπαϊκή άμυνα ,ωστόσο αυτό το σενάριο δεν είναι εφικτό εφόσον απουσιάζει η πολυπόθητη ενιαία ευρωπαϊκή ταυτότητα και εφόσον βρισκόμαστε εν μέσω οικονομικής κρίσης. Σε ένα περιβάλλον αμφισβήτησης του ευρωπαϊκού οικοδομήματος ο Ευρωστρατός δεν θα μπορέσει ποτέ να δημιουργηθεί.

Το ΝΑΤΟ φαίνεται πως θα εξακολουθήσει να αποτελεί μια αμυντική συμμαχία, αν και εφόσον γίνει ένας επανακαθορισμός των νέων στόχων και δημιουργηθεί κοινή συναινέσει ένας χάρτης των απειλών που κυριαρχούν στην παγκόσμια σκηνή. Ο νέος Πρόεδρος φαίνεται πως θα κάνει τα πάντα για να χρησιμοποιήσει το ΝΑΤΟ προς όφελος της Αμερικής αλλά και για να εξασφαλίσει την παγκόσμια ασφάλεια .Φαίνεται επίσης πως θα επιθυμούσε να σταματήσει η αδράνεια που επικρατούσε κατά την περίοδο της διακυβέρνησης Obama. To ΝΑΤΟ πιθανότατα θα αλλάξει , αλλά, σε καμία περίπτωση η εξέλιξη αυτή δεν σηματοδοτεί τον ακαριαίο θάνατο του . Αντιθέτως δίνεται η ευκαιρία να αναγεννηθεί από τις στάχτες του και να αποτελέσει έναν νέο και πιο αποτελεσματικό πυλώνα ασφάλειας.

Ένας νέος δρόμος

Ίσως να πρέπει να δούμε την τρομοκράτηση του αμερικανικού λαού για την επερχόμενη ‘doomsday’ της Αμερικής κατά την διάρκεια της διακυβέρνησης Trump, απλά ως ένα αστείο ,ένα αφελές επιχείρημα, των υποστηρικτών του «fake political correctness» οι οποίοι για χρόνια κυβέρνησαν με τα λάθος δεδομένα και με τα γνωστά αποτελέσματα. Ο Trump θα προσπαθήσει να κτίσει ένα πιο πατριωτικό προφίλ και οι πρώτες του κινήσεις θα είναι στον τομέα της άμυνας και της ασφάλειας , για αυτό επιλέγει και κάποιους από τους πιο έμπειρους στρατιωτικούς να τον βοηθήσουν σε αυτό τα δύσκολο μονοπάτι που διαλέγει να εξακολουθήσει .

Όπως διαφαίνεται ο νέος Πρόεδρος δεν σκοπεύει να διαταράξει την ισορροπία της πολιτικής σκηνής της Αμερικής ,απλά χρησιμοποίει την πειθαρχία , την πυγμή και το κύρος των στρατιωτικών, για να δείξει το πρόσωπο που θα αποκτήσει η Αμερική με την δική του διακυβέρνηση. Μια Αμερική ασφαλής και ισχυρή η οποία θα αποκτήσει ξανά την πρωτοκαθεδρία σε όλους τους τομείς. Όσον αφορά το ΝΑΤΟ, όπως επισημάνθηκε και ανώτερα, ο Trump παρά τις όποιες προεκλογικές δηλώσεις, δεν επιδιώκει την διάλυση του ,αλλά αντίθετα επιθυμεί μια νέα προσέγγιση η οποία θα αύξανε τα οφέλη για την Αμερική. Η περίοδος διακυβέρνησης Trump θα αποδειχθεί ως μια μεγάλη στροφή στον πολιτικό ρεαλισμό. Ισχύς ,εξουσία και εθνικά συμφέροντα θα βρίσκονται ψηλά στην Αμερικανική ατζέντα .

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου