Ο Αχμέτ Ταρζαλάκης, απόγονος Κρητικών Μουσουλμάνων επιστρέφει στην Κρήτη αναζητώντας τα... μονοπάτια των παππούδων του
«Εγεράσαμε, η πέτρα μας έφαε!» μας λέει γελώντας ο Αχμέτ Ταρζαλάκης δείχνοντας μια φωτογραφία του πριν από 20 χρόνια όταν ήταν 22 ετών. Mαζί με τη γυναίκα του Γιασμίν Εφεντάκη και τα 4 παιδιά τους είναι εδώ και ένα μήνα στην Κρήτη, τον τόπο από όπου οι παππούδες τους έφυγαν πριν από 120 χρόνια!
Ήλθαν εδώ από το Χαμιντιέ το παραθαλάσσιο χωριό στα σύνορα Συρίας-Λιβάνου, το οποίο δημιούργησαν οι Κρητικοί Μουσουλμάνοι που έφυγαν στα τέλη του 19ου αιώνα από την Κρήτη!
Συνομιλώντας για μιάμιση ώρα με τον Αχμέτ νομίζεις ότι μιλάς με κάποιον γέρο Κρητικό σε ένα ορεινό χωριό! Βαριά Κρητική διάλεκτος, λέξεις που θυμόμαστε από τους παππούδες ή έχουμε διαβάσει στον Καζαντζάκη και στον Κονδυλάκη! Και όλα αυτά χωρίς να έχει διδαχθεί την Ελληνική ποτέ σε σχολείο. «Μα αφού όλοι στο Χαμιντιέ μιλούμε τα Κρητικά στο σπίτι μας, μεταξύ μας! Έτσι είναι όλοι!» είναι η απάντηση του.
Με καταγωγή από το Σκαλάνι στο Ηράκλειο θέλει να αναζητήσει τους εκεί Ταρζαλάκηδες αφού πιστεύει ότι σίγουρα υπάρχουν. Σε αντίθεση με τους άλλους πρόσφυγες από τη Συρία που θέλουν να φύγουν για τη Βόρεια Ευρώπη ο Αχμέτ είναι ξεκάθαρος: «Δεν πάω ποθές, δεν ξεσέρνω ποθές, έπαε θα μένω. Χρόνια ελέγαμε πως εμείς ήμασταν Κρητικοί. Ο πατέρας μου έλεγε πάντα μέχρι που απόθανε ότι ήθελε να δει την Κρήτη. Εδά έφερα τα παιδιά μου στην Κρήτη, να μάθουνε τα γράμματα της Κρήτης».
ΜΝΗΜΕΣ
Αφήνουμε τον συνομιλητή μας να μιλήσει στη γλώσσα του, τη δική μας γλώσσα.
«Τα φρέσκα ελληνικά λόγια δεν τα αγναντίζω» λέει γελώντας, ωστόσο ο λόγος του είναι απόλυτα κατανοητός. Το ρωτάμε για τη ζωή του στο Χαμιντιέ. «Είχαμεν ένα χωράφι και το φυτεύουμε. Είχαμεν και δύο βάρκες για ψάρεμα! Μετά δούλευα πετροκόπος. Με τις χέρες μου έκοβα το χαράκι, και έκαμνα πλάκες. Τις έκοβα όπως ήθελαν οι μάστορες. Όμως το χαράκι μας επωλούνταν μόνο στο Λίβανο. Και ο Λίβανος όταν άρχισε ο πόλεμος έφραξε τη στράτα και δεν ήθελε να μπαίνει τίποτα από τη Συρία. Και τι να κάνουμε; Στάθηκε η δουλειά μας. Έχω 4 παιδιά, η φαμίλια είχε πρόβλημα, η ακρίβεια με τον πόλεμο ήταν μεγάλη. Επουλήσαμε τα χρυσαφικά της γυναίκας μου, ό,τι άλλο είχαμε για να πληρώνουμε για τις στράτες. Γιατί για να πας από το Χαμιντιέ στη Τουρκία πρέπει να πληρώσεις πάρα πολλά λεφτά αριστερά-δεξιά. Από το Χαμιντιέ (σ.σ. που όπως και τα υπόλοιπα παράλια της Συρίας ελέγχονται από τα κυβερνητικά στρατεύματα), επεράσαμε από τους αντάρτες, μετά ξεμπουκώσαμε στην Τουρκία. Εκεί μείναμε για 15 ημέρες και με λεωφορείο εφτάσαμε στη Σμύρνη. Εμείναμε 4 ημέρες σε ξενοδοχείο. Μετά ξέρεις πως περνούνε απέναντι… Πλέρωσα 1500 δολάρια για να περάσω με τη φαμέλια μου. Η βάρκα εξεφούσκωσε και πολύ εφοβήθηκα για τα παιδιά μου… ήλθα στα Χανιά γιατί εδώ είναι η αδελφή μου με τον άντρα και τα παιδιά της ένα χρόνο τώρα».
Τώρα ο στόχος του Αχμέτ είναι να ξεπεράσει κάποια προβλήματα υγείας που έχει με τη μέση του και να βρει γρήγορα δουλειά. Θέλει να βρει σπίτι -καθώς μένει με την οικογένεια της αδελφή τους- γιατί «δύο οικογένειες δεν χωράνε σε ένα σπιτικό».
ΝΟΣΤΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΡΗΤΗ
Ο ίδιος εκτός του ότι μιλάει κρητικά αισθάνεται και Κρητικός. «Είμαστε Κρητικοί, μουσουλμάνοι ή χριστιανοί δεν έχει σημασία. Σημασία έχει ότι είμαστε από την Κρήτη. Στο Χαμιντιέ τα Κρητικά τα μιλούμε μεταξύ μας, και παντρευόμαστε μεταξύ μας. Η μάνα μου δεν ήθελε να με παντρέψει με Σύρια, “πρέπει να παντρευτείς Κρητικιά” έλεγε. Για την Κρήτη μαθαίναμε από την τηλεόραση γιατί είχαμε τηλεόραση πιάτο (σ.σ. δορυφορική) και βλέπαμε τα κανάλια της Κρήτης. Την Κρήτη την ξάνοιγα από την Τηλεόραση, δεν εμπόρουνα όμως να έλθω στην Κρήτη. Είχαμε ζητήσει σχολείο για να μάθουν τα παιδιά μας ελληνικά, όχι μόνο να μιλάνε αλλά και να γράφουν. Αλλά δεν έγινε ποτέ! Οι Άραβες στη Συρία μας έλεγαν πάντα ότι “εσείς είστε ξένοι, είστε Κρητικοί”.
Το Χαμιντιέ έγινε γνωστό στην Ελλάδα μέσα ένα ρεπορτάζ της ΕΡΤ τη δεκαετία του ’80. Έκτοτε δημοσιογράφοι από εφημερίδες και κανάλια έχουν επισκεφθεί το χωριό και έχουν αφιερώσει πολλά ρεπορτάζ. «Ένας δημοσιογράφος εκάδρονε δύο μήνες το χωριό μας» θυμάται ο Αχμέτ που μας δείχνει μια σειρά από βίντεο που υπάρχουν στο διαδίκτυο.
Τα τρία παιδιά της οικογένειας Ταρζαλάκη έχουν ξεκινήσει να πηγαίνουν σχολείο «εκιά θα μάθουν καλά και να διαβάζουν και να γράφουν τα Κρητικά όχι μόνο να τα μιλούν» λέει ο Αχμέτ, ενώ το μικρότερο έχει ακόμα καιρό…Μια συνάντηση, με ξεχωριστούς ανθρώπους…
«ΤΑ ΕΦΕΡΕ Ο ΚΑΙΡΟΣ…»
«Είναι εντυπωσιακό πως οι άνθρωποι αυτοί κατάφεραν να διατηρήσουν τη γλώσσα τα έθιμα και τις παραδόσεις τους. Τα έφερε έτσι ο καιρός που επέστρεψαν ως πρόσφυγες στον τόπο από όπου έφυγαν οι παππούδες τους» μας λέει ο κ. Ηρακλής Δρακάκης, από τη «Σύμπραξης Φορέων των Χανίων».
Η “Σύμπραξη” βοήθησε την οικογένεια Ταρζαλάκη ώστε να γίνουν δικαιούχοι του προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών μέσα από το οποίο λαμβάνουν ένα επίδομα για κάποιο χρονικό διάστημα.
Στα πλαίσια του προγράμματος φιλοξενίας των προσφύγων ελπίζουν ότι είναι δυνατόν να τους δοθεί η ευκαιρία να βρουν και σπίτι.
Το Χαμιντιέ
Το Χαμιντιέ, είναι ένα χωριό στις ακτές της Μεσογείου στα σύνορα Συρίας και Λιβάνου όπου εγκαταστάθηκαν μουσουλμάνοι από την Κρήτη από τα τέλη του 19ου και τις αρχές του 20ου αιώνα. Οι κάτοικοι του χωριού διατηρούν την Κρητική διάλεκτο, έθιμα και παραδόσεις της Κρήτης, ενώ συνηθίζουν να παντρεύονται μεταξύ τους. Ανήκει στην επαρχία Ταρτούς της Συρίας και υπολογίζεται ότι έχει περίπου 8.000 μόνιμους κατοίκους.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου