ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΟΥΡΜΟΥΡΗΣ«Αυτά που είδα στην Παλαιστίνη δεν τα χωράει ανθρώπινος νους»: Οδοιπορικό στη Δυτική Όχθη λίγο πριν τη σφαγή (Photos)
«Κοίταξα μέσα σε ένα σπίτιΜέσα σε ένα δωμάτιο έμεναν τέσσερις άνθρωποι. Δεν υπήρχε ούτε μισό παράθυρο, μόνο μια τρύπα στην τουαλέτα, εξαερισμός για τις ακαθαρσίες,. Σκέφτηκα, εδώ δεν είναι μέρος για να μείνεις».
Είναι μία από τις εικόνες που περιέγραψε η Αδριανή Προκόπη, μεταφέροντάς μας τις εμπειρίες της από την πενθήμερη παραμονή της στην Παλαιστίνη, στο πλαίσιο αποστολής αλληλεγγύης Ελλήνων εκπαιδευτικών, λίγες μόνο μέρες πριν τη μεγάλη κινητοποίηση για την επέτειο της Νάκμπα και τη σφαγή στη Γάζα.
Πέντε ημέρες ανάμεσα σε τείχη και checkpoints, πολυτελείς επαύλεις εποίκων και παλαιστινιακά χαμόσπιτα χωρίς ρεύμα και νερό, ισραηλινούς υπερσύγχρονους αυτοκινητόδρομους και το διαλυμένο οδικό δίκτυο που χρησιμοποιούν οι ντόπιοι, τους πανταχού παρόντες ισραηλινούς στρατιώτες με το δάχτυλο στη σκανδάλη. Πέντε ημέρες, από την άλλη, ανάμεσα σε ανθρώπους που αγωνίζονται με πείσμα για τη ζωή τους, στα ίδια χώματα που ο μυθικός Δαυίδ αντιμετώπισε τον Γολιάθ, με πιο κομβική τη συνάντηση με την οικογένεια του παγκόσμιου, πλέον, συμβόλου της παλαιστινιακής αντίστασης, της Αχέντ Ταμίμι.
Δέκα χρόνια νωρίτερα
Ήταν Δεκέμβρης του 2008. Με νωπή την «αύρα» της εξέγερσης μετά τη δολοφονία του Αλέξη Γρηγορόπουλου, οι τότε βομβαρδισμοί της Λωρίδας της Γάζας από το Ισραήλ πυροδοτούν ένα ευρύ κύμα αλληλεγγύης στην Ελλάδα. Έχοντας υπόψη ότι ο Ισραηλινός στρατός στην στρατηγική του προσπάθεια να εκκενώσει τα παλαιστινιακά εδάφη από τους κατοίκους τους, στο πλαίσιο της εθνοκάθαρσης διαρκείας που διεξάγει, πλήττει συνειδητά τις δομές υγείας και παιδείας, σε μια ομάδα εκπαιδευτικών γεννήθηκε η ιδέα της χρηματοδότησης ενός σχολείου για τα παιδιά της Παλαιστίνης.
Με την κοινή δράση διαφόρων σωματείων της Πρωτοβάθμιας και της Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης μέσα σε έναν περίπου χρόνο είχαν συγκεντρωθεί 100.000 ευρώ. Πλέον αναζητούταν δίοδος προς την Παλαιστίνη, ώστε το ποσό να διατεθεί για τον σκοπό που προοριζόταν. Η ευκαιρία δόθηκα το 2010, όταν άνοιξε το συνοριακό πέρασμα της Ράφα ανάμεσα στη Γάζα και την Αίγυπτο. Μια αποστολή περίπου 10 Ελλήνων εκπαιδευτικών κατάφερε τότε να μεταβεί στον παλαιστινιακό θύλακα και να παραδώσει το ποσό στις τοπικές αρχές. Η Αδριανή ήταν ανάμεσά τους. «Στο συνοριακό πέρασμα σχηματίζονταν τεράστιες ουρές. Είδα έναν Παλαιστίνιο που έλειπε 20 χρόνια από την πατρίδα του, προσπαθούσε απεγνωσμένα μα περάσει στη Γάζα για να δει τη μητέρα του», μας αφηγείται.
Τα επόμενα χρόνια οι εκπαιδευτικοί αναζήτησαν πολλές ακόμα φορές τρόπους να παραδώσουν το υπόλοιπο ποσό στους Παλαιστίνιους, ωστόσο πάντα σκόνταφταν στα εμπόδια που έβαζε η ισραηλινή πλευρά. Τελικά, μέσω του εκπροσώπου της παλαιστινιακής αρχής στην Ελλάδα, το ποσό έφτασε στη Δυτική Όχθη και χρηματοδοτήθηκε η κατασκευή δύο σχολείων, η ανέγερση των οποίων ολοκληρώθηκε τον Μάρτιο του 2018. Όμως δεν έμελε να κρατήσουν πολύ.
«Τη νύχτα της Δευτέρας 9 Απρίλη 2018, οι Ισραηλινές δυνάμεις κατοχής κατεδάφισαν το Δημοτικό Σχολείο ‘’Al-Tahadi’’ στο Παλαιστινιακό χωριό Ζανούτα, νότια της Χεβρώνας, στα πλαίσια της συστηματικής πολιτικής του Ισραήλ κατά της παλαιστινιακής εκπαίδευσης», κατήγγειλλαν στις 26 Απρίλη τα σωματεία εκπαιδευτικών που συμμετείχαν στην πρωτοβουλία.
Όταν έφτασαν τα νέα οι Έλληνες εκπαιδευτικοί ετοιμάζονταν ήδη για μια νέα επίσκεψη στην Παλαιστίνη.
Ο «Γολγοθάς» των checkpoints στο δρόμο για το σχολείο
Είκοσι λεπτά περπάτημα, τρία checkpoints: Η καθημερινότητα των παιδιών που πρόλαβαν, αυτές τις δέκα μέρες που κράτησε, να παρακολουθήσουν μαθήματα στο σχολείο της Ζανούτα. «Σίγουρα μία φορά την εβδομάδα τα παιδιά δεν πήγαιναν σχολείο», αφηγείται η Αδριανή. Εξάλλου η βασική λογική των checkpoints-και της ισραηλινής κατοχής εν γένει- είναι να κάνει «τον βίο αβίωτο» στους Παλαιστίνιους, ώστε να αναγκαστούν να εγκαταλείψουν τις εστίες τους. Σε αυτό το πλαίσιο υπάρχουν ακόμα και χωριά κλειστά με μπάρες, στα οποία η πρόσβαση επιτρέπεται μόνο κατόπιν άδειας (και σύμφωνα με τα καπρίτσια) του ισραηλινού στρατού.
Το σχολείο μετά την καταστροφή του από τον ισραηλινό στρατό
Η Αδριανή έγινε μάρτυρας της εξευτελιστικής συμπεριφοράς των ισραηλινών στρατιωτών απέναντι σε μαθητή. «Παιδί 15 ετών, περπατούσε σε έναν κατηφορικό δρόμο. Όλα ήταν ήσυχα. Του κάνουν νόημα από μακριά ισραηλινοί στρατιώτες να σταματήσει. Σταματάει. Το σημαδεύουν. Του λένε, ‘’σήκωσε τη μπλούζα σου’’. Μετά τον άφησαν να φύγει.»
Δεν είναι έτσι παράξενο που τα παιδιά έχουν μεταμορφωθεί σε απότομα γερασμένους ενήλικες. «Στη Ζανούτα τα παιδιά δεν γελάνε», λέει η Αδριανή. «Τους μιλούσαμε, τους δώσαμε ζωγραφιές. Έχουν μια μόνιμη θλίψη». Εικόνα που απαλύνεται κάπως στο γειτονικό Ραμαντίν, όπου το ελληνικό σχολείο λειτουργεί ακόμα. «Τα παιδιά εκεί έχουν τον πίνακα της προπαίδειας, θρανία και έναν δάσκαλο. Νοιώθουν πως είναι σε σχολείο».
Στο χωριό της Αχέντ Ταμίμι
«Από την πόρτα μπήκε ο ξάδελφος της Αχέντ. Του είχαν αναπλάσει το κρανίο. Είχε κοντό μαλλί και το κεφάλι του διέτρεχαν τα ράμματα. Οι γιατροί βρήκαν υπολείμματα του πορτοκαλιού που έτρωγε στο πίσω μέρος του κρανίου του. Είναι μόλις 15 ετών.»
Ο μικρός είχε ακούσει από μακριά να έρχονται στρατιώτες. Σκαρφάλωσε σε ένα τοιχάκι να δει τι γίνεται. Τότε δέχτηκε μια πλαστική σφαίρα που του διαπέρασε το κρανίο. Λίγο αργότερα, όταν οι ισραηλινοί στρατιώτες έφτασαν στο σπίτι, η Αχέντ Ταμίμι χαστούκισε έναν από αυτούς, με αποτέλεσμα να καταδικαστεί σε 8 μήνες φυλάκιση.
Η επίσκεψη στο σπίτι του συμβόλου, πλέον, της Παλαιστινιακής αντίστασης ήταν μία από τις πιο δυνατές εμπειρίες της Αδριανής από την πενθήμερη παραμονή στη Παλαιστίνη.
«Μιλήσαμε με τον πατέρα της Αχέντ, έναν βαθιά πολιτικοποιημένο άνθρωπο. Μας είπε ότι αυτό που έκανε η κόρη του ήταν φυσικό επακόλουθο των αρχών με τις οποίες έχει μεγαλώσει», σε μία συνεχή πάλη, δηλαδή, ενάντια στην ισραηλινή κατοχή. «Ο τόπος μας είναι η γη μας. Έχουμε μάθει να αγωνιζόμαστε», όπως το έθεσε ο Μπάσεμ αλ-Ταμίμι, που, όπως και η γυναίκα του, έχει συλληφθεί 4 φορές και έχει φυλακιστεί για την αντιστασιακή του δράση. Έχει δει εξάλλου στενό του συγγενή του να πεθαίνει αβοήθητος αφού οι Ισραηλινοί, που τον πυροβόλησαν, δεν επέτρεψαν σε ασθενοφόρο να τον μεταφέρει σε νοσοκομείο. Αλλά είναι αισιόδοξος: «Οι γυναίκες είναι η ελπίδα. Εκεί στηρίζουμε την επανάσταση», λέει.
«Θέλω να το μεταφέρετε στον κόσμο: Η κατοχή έχει σκοτώσει την παιδικότητά μας», ήταν το μήνυμα της 12χρονης Τζάνα, ξαδέλφης της Αχέντ, που έχει δει 13 συνομήλικούς της από το χωριό να εξαφανίζονται στις ισραηλινές φυλακές.
Στην «πέτρα του σκανδάλου»: Ιερουσαλήμ
«Περπατώντας στην Ιερουσαλήμ υπήρχε μία περίεργη αίσθηση. Νοιώθαμε ότι οι Ισραηλινοί μας κοιτούν περίεργα. Πρόσεξα τότε ότι είχαμε μαζί μας μια Παλαιστίνια με μαντίλα, και ο οδηγός μας ήταν σκουρόχρωμος. Γύρισα προς τη γυναίκα, της λέω: Φοβάσαι; Μου λέει, οι λεκτικές επιθέσεις είναι πολύ συχνές. Αλλά πρέπει να δείξεις ότι δεν τους φοβάσαι.»
Έτσι περιγράφει η Αδριανή την πρώτη εικόνα από την επίσκεψή της στην εντυπωσιακή και υποβλητική, κατά τα άλλα, Ιερουσαλήμ.
«Όταν μπήκαμε στην ισραηλινή συνοικία είδα δύο πιτσιρικάδες με όπλα. Κυκλοφορούσαν άνετοι! Φοβήθηκα. Ο οδηγός μας πάντως μας είπε ότι όταν δεν είναι οπλισμένοι είναι πιο επικίνδυνοι, γιατί αισθάνονται ευάλωτοι και γίνονται πιο επιθετικοί.»
Οι Παλαιστίνιοι της Ιερουσαλήμ έχουν μια κάρτα κατοίκου, με την οποίαν μπορούν να μπαίνουν και να βγαίνουν από την πόλη. Φυσικά για να διατηρήσουν την κάρτα πρέπει επί 7 χρόνια να μπορούν να δικαιολογήσουν την παρουσία τους στην πόλη, δηλαδή να εργάζονται. Αν εξάλλου επιλέξουν να παντρευτούν άτομο που δεν προέρχεται από την Ιερουσαλήμ πρέπει αναγκαστικά να μεταναστεύσουν.
Στην περιοχή της πόλης που υπήρχαν ανάμεικτες οικίες, τα ισραηλινά σπίτια ξεχώριζαν από τις κάμερες ασφαλείας και τη χαλύβδινη πόρτα. «Κοίταξα μέσα σε ένα παλαιστινιακό σπίτι. Μέσα σε ένα δωμάτιο έμεναν τέσσερις άνθρωποι. Δεν υπήρχε ούτε μισό παράθυρο, μόνο μια τρύπα στην τουαλέτα, εξαερισμός για τις ακαθαρσίες,. Σκέφτηκα, εδώ δεν είναι μέρος για να μείνεις», λέει η Αδριανή.
Τείχη, checkpoints, παρακολούθηση και καταστολή: Η δυστοπία μιας ανοιχτής φυλακής
Στα Παλαιστινιακά εδάφη το Ισραήλ έχει στήσει έναν τεράστιο μηχανισμό ελέγχου και καταστολής, που εδράζεται στην πολιτική ενός σύγχρονου καθεστώτος Άπαρτχαιντ. Στο εσωτερικό της Δυτικής Όχθης τα checkpoints είναι σαν διόδια: Σταματάνε τους Παλαιστίνιους, τους ελέγχουν, ελέγχουν τα αυτοκίνητά τους. Μπορεί από το να καθυστερήσουν μέχρι να μη φτάσουν ποτέ στον προορισμό τους. Κάτι που καθιστά πιο πιθανό η κατάσταση του οδικού δικτύου που προορίζεται για χρήση από τους Παλαιστίνιους: Δίπλα στους διαλυμένους δρόμους υπάρχουν υπερσύγχρονοι αυτοκινητόδρομοι, στους οποίους όμως η πρόσβαση επιτρέπεται μόνο στους Ισραηλινούς, καθώς ακόμα και εκεί υπάρχουν ισραηλινά φυλάκια που ελέγχουν τις πινακίδες των αυτοκινήτων.
Το νερό ελέγχεται από τους ισραηλινούς εποίκους. Στις τρεις κύριες πηγές νερού απαγορεύεται η πρόσβαση στους Παλαιστίνιους. Εξάλλου οι Ισραηλινοί έχουν την τεχνολογία για βαθιές γεωτρήσεις, που αφήνουν ελάχιστο νερό στους γηγενείς. Άλλοτε εύφορα εδάφη με καλλιέργειες έχουν μετατραπεί σε άγονες εκτάσεις στις οποίες οικοδομούνται ισραηλινοί εποικισμοί, περιφρουρημένοι με τείχος, με ηλεκτροφόρα καλώδια και νεκρές ζώνες.
Στα συνοριακά checkpoints συχνά δημιουργούνται τόσο μεγάλες ουρές που πολλοί Παλαιστίνιοι προτιμούν να αφήσουν τα αυτοκίνητά τους και να περάσουν με τα πόδια, περπατώντας ακόμα και αρκετά χιλιόμετρα αρκεί να γλιτώσουν την ταλαιπωρία της αναμονής.
Και πάλι ποτέ δεν είναι σίγουροι ότι θα φτάσουν στον προορισμό τους. Αποκορύφωμα όλων, το θεόρατο τείχος με τις κάμερες, τα φυλάκια και τους πάνοπλους στρατιώτες. Μια ανοιχτή φυλακή από την οποία οι Παλαιστίνιοι είναι σχεδόν αδύνατο να βγουν, καθώς για να ταξιδέψουν στο εξωτερικό πρέπει πρώτα να αγοράσουν τα εισιτήρια και να τα καταθέσουν για έλεγχο. Η απάντηση έρχεται 16-18 ώρες πριν την αναχώρηση. Και αποζημίωση δεν δίνεται.
Για τον αποχαιρετισμό: Μια ανάκριση στο αεροδρόμιο
Η τελευταία εμπειρία από την αποστολή της Αδριανής και των υπόλοιπων Ελλήνων εκπαιδευτικών στα Παλαιστινιακά εδάφη καταγράφηκε στο Ισραήλ, στο αεροδρόμιο του Τελ Αβίβ όπου ο έλεγχος θύμιζε περισσότερο ανάκριση.
«Μας ρώτησαν πού πήγατε, τι κάνατε, τι δουλειά είχατε εδώ;», λέει η Αδριανή. «Με ρώταγαν για τους συναδέλφους μου: ‘’Πού τους ξέρεις αυτούς; Είναι συνάδελφοί σου; Δηλαδή ξέρεις όλους τους συναδέλφους σου στην Ελλάδα;’’ Και οι ερωτήσεις επαναλαμβάνονταν, ξανά και ξανά. Μας άφησαν μόνο όταν έφτασε η ώρα της επιβίβασης.»
«Για όσους δεν ήξεραν Αγγλικά, έγραφαν τις ερωτήσεις στα ελληνικά σε ειδικές οθόνες. Μπορούσε να απαντήσει μόνο με ένα ναι ή ένα όχι».
Κράτος-τρομοκράτης, κράτος-σύμμαχος της Ελλάδας
Η Αδριανή και οι υπόλοιποι εκπαιδευτικοί επέστρεψαν στην Ελλάδα δύο μέρες πριν τη σφαγή στη Γάζα. Την ρωτήσαμε την άποψή της, μετά την εμπειρία της στην Παλαιστίνη, για τον άξονα Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ και τις τριμερείς εμπορικές, οικονομικές και στρατιωτικές συμφωνίες, καθώς και για τη στάση της Ελλάδας μετά τους 60 νεκρούς Παλαιστίνιους από ισραηλινά πυρά.
«Είναι δολοφονικό να εξισώνεις το θύτη με το θύμα», μας απάντησε. «Είναι δολοφονικό να τηρείς την καλύτερη στάση που θα μπορούσε να τηρεί μία ελληνική κυβέρνηση απέναντι στο Ισραήλ, με όλες τις διμερείς συμφωνίες, και να μην το καταδικάζεις ως αυτό που είναι: Ένα κράτος - δολοφόνος».
* Η Αδριανή Προκόπη είναι εκπαιδευτικός της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης και διδάσκει στο 73οδημοτικό σχολείο της Αθήνας. Είναι πρόεδρος του Συλλόγους Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης «Ο Παρθενώνας». http://www.topontiki.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου