Η Ουγγαρία όπως και πολλές άλλες ανατολικοευρωπαϊκές χώρες έχει τεράστιο πρόβλημα στέγασης. Η ταχύρυθμη ανάπτυξη της μετα-σοβιετικής Ουγγαρίας, η γρήγορη ιδιωτικοποίηση της στέγης και των υπηρεσιών και η στροφή στην οικονομία των υπηρεσιών οδήγησε πολύ μεγάλο κομμάτι των σοσιαλιστικά εκπαιδευμένης εργατικής δύναμης να είναι κυριολεκτικά “άχρηστη” για την νέα Ουγγρική οικονομία. Οι άνθρωποι αυτοί γρήγορα κατέληξαν στο δρόμο, με μερικούς να βρίσκονται στο δρόμο 20 ή 25 χρόνια. Σήμερα κάτω από το όριο της φτώχειας ζει περίπου το 40% του πληθυσμού, ενώ το στεγαστικό πρόβλημα εμφανίζεται ως άμεσο πρόβλημα ακόμα και για έχοντες στέγη, σε περίπου 2 εκ του συνολικού πληθυσμού. (διαβίωση σε ένα διαμέρισμα πάνω από 6 άτομα, ή καθολική έλλειψη στέγης). Στη σημερινή Ουγγαρία, παρά τις “διαβεβαιώσεις” τις κυβέρνησης, τα κρατικά έξοδα και οι υποδομές για αστέγους είναι από τα χαμηλότερα στην ευρωπαϊκή ήπειρο. Ταυτόχρονα μια νέα φιλελεύθερη δεξιά κοινωνική διαταξική ομάδα αναδύθηκε που παρά τις πολιτικές της ταλαντεύσεις υπέρ ή κατά της Ευρώπης, υπέρ ή κατά του προστατευτισμού, ως βασικό της άξονα έχει την πλήρη ρήξη με το σοβιετικό παρελθόν και οτιδήποτε το θυμίζει ή σχετίζεται με αυτό κατά την άποψη της (από τον εβραϊσμό, το κοινωνικό κράτος, ακόμα και τις στοιχειώδεις κοινωνικές παροχές προς τον πληθυσμό). Η οικονομία πρέπει να γίνει καθαρά καπιταλιστική, οι οικονομικοί δείκτες πρέπει να είναι καθαροί, το μόνο συλλογικό σώμα είναι το σώμα του εθνικού κεφαλαίου. Οτιδήποτε άλλο μπορεί να λειτουργήσει επιβαρυντικά σε αυτό απορρίπτεται: μετανάστες, άστεγοι, συνταξιούχοι, δικαιώματα και παροχές στο γυναικείο κομμάτι του πληθυσμού κοκ. Αυτό οδήγησε στην Ουγγαρία σε μια μεγάλη αποδοχή ιδιαίτερα αντι-κοινωνικών μέτρων από μεγάλη μερίδα του πληθυσμού.
Η (ακρο) δεξιά και ευρό-σκεπτικιστική κυβέρνηση της Ουγγαρία που για τρίτη συνεχόμενη φορά κερδίζει τις εκλογές με πολύ μεγάλο ποσοστό έχει ξεκινήσει μια βαθιά ποινικοποίηση της κατάστασης των αστέγων εδώ και χρόνια. Ήδη από το 2009 σε κυβερνητικό επίπεδο είχε ψηφιστεί νόμος που επέτρεπε στις δημοτικές αρχές να επιβάλλουν πρόστιμα στους αστέγους ή να τους μετακινούν δια της βίας δημιουργώντας τις λεγόμενες “ζώνες ελεύθερες από αστέγους”. Μετά το 2010 συνολικά οι δήμοι δια νόμου είχαν το δικαίωμα να επιβάλλουν πρόστιμα στους αστέγους, και αν το “έγκλημα” γίνεται κατ’επανάληψη να θεωρείται πταίσμα και να τιμωρείται με πρόστιμο 500ε. Αυτό είχε οδηγήσει σε σημαντικές διαμαρτυρίες τότε, αλλά και σε διαρκείς μετακινήσεις των αστέγων ώστε ανα δήμο να μην συλλαμβάνονται πολλές φορές και συνεπώς να αποφεύγουν το πρόστιμο. Η κατάσταση αυτή έληξε προσωρινά με την απόφαση [38/2012. (XI. 14.)] του συνταγματικού δικαστηρίου που έκρινε τους παραπάνω νόμους αντι-συνταγματικούς, παράλογους και ενάντια στα ανθρώπινα δικαιώματα. Η νομοθεσία μπήκε έτσι στο “ψυγείο” για έναν περίπου χρόνο μέχρι να ξεκινήσει ξανά η συζήτηση της το 2013-2014 όπου ο Νόμος σε δημοτικό επίπεδο επανήλθε. Όμως από τον Ιούνιο του 2018 ο συνασπισμός της κυβέρνησης του Orban με τους χριστιανοδημοκράτες και το ακροδεξιό κόμμα Jobbik κατάφεραν να ξεκινήσουν τις διαδικασίες συνταγματικής αναθεώρησης. Η συνταγματική αναθεώρηση τελικά πέρασε στις 15 Οκτωβρίου 2018. Πλέον σε συνταγματικό επίπεδο ο “ύπνος στο δρόμο” τιμωρείται με πρόστιμο 500ε, εξαναγκαστική μεταφορά σε στέγη αστέγων και σε περίπτωση μη συμμόρφωσης προβλέπεται φυλάκιση ή εξαναγκαστική εργασία (καθάρισμα δρόμων- η φυλάκιση δεν έχει προσδιοριστεί ακόμα, καθώς πρέπει ο νόμος από το συνταγματικό επίπεδο να οριστεί σε λειτουργικό επίπεδο με συγκεκριμένες διατάξεις). Ηδη ανθρωπιστικές οργανώσεις και ΜΚΟ έχουν ξεκινήσει νομικές διαδικασίες ενάντια στο νόμο, καθώς ο νόμος περιπλέκει και αυτές: τις υποχρεώνει να μετέχουν στην αστυνόμευση των αστέγων, αντί για την παροχή υπηρεσιών, και σε μια τέτοια αλλαγή οι εργαζόμενοι στις ΜΚΟ έχουν εκφράσει ήδη την σθεναρή τους διαφωνία.
Η ποινή φυλάκισης φαίνεται παρ’όλα αυτά να είναι δύσκολο να τεθεί σε λειτουργία. Ο τεράστιος αριθμός των αστέγων και οι υπερ-πληθείς ουγγρικές φυλακές είναι αδύνατο να λειτουργήσουν προς την κατεύθυνση του νόμου. Αυτό το οποίο μάλλον θα γίνει θα είναι ότι αφενός τα καταλύματα για αστέγους θα μετατραπούν σε κάποιο είδος χαλαρού εγκλεισμού (καθώς θα υπάρχει ακόμα το δικαίωμα να βγαίνει το άτομο κατά τη διάρκεια της μέρας και να κινείται στην πόλη) αφετέρου οι άστεγοι θα οδηγηθούν σε εξαιρετικά επισφαλή, μαύρη και παρα-οικονομική εργασία προσπαθώντας να είναι διασφαλισμένοι ενάντια στα πρόστιμα. Διαφαίνεται συνεπώς ένα πολύ βαθύτερο πειθαρχικό σχέδιο από μια απλή ακροδεξιά μνησικακία ενάντια στους αστέγους, που μια απλή κυβερνητική αλλαγή θα τους έσωζε: οι άστεγοι επανεγγράφονται στη συνολική συσσώρευση της ουγγρικής οικονομίας, και αν το σχέδιο είναι πετυχημένο, μια αλλαγή κυβέρνησης δεν θα αλλάξει πολλά, καθώς καμιά κυβέρνηση και κανέναν κράτος δεν θα θελήσει να επαναφέρει ένα “βάρος” στον προϋπολογισμο.
Πηγές
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου