Στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική οι λαοί βρίσκονται αντιμέτωποι με την αντεπανάσταση και τον ιμπεριαλισμό

Στο πανό της πρώτης φωτογραφίας από την πλατεία Ταχρίρ τον Ιανουάριο ή Φεβρουάριο του 2011, αναγράφεται το πιο γνωστό σύνθημα της Αραβικής Άνοιξης: «Ο λαός θέλει να ανατρέψει το καθεστώς» (Ασ-σιά’αμπ γιουρίντ ισκάτ αν-νιζάμ / الشعب يريد إسقاط النظام‎) Στη δεύτερη εικόνα (κάτω) το ίδιο σύνθημα γραμμένο σε τοίχο του Παρισιού, τις πρώτες μέρες της εξέγερσης των Κίτρινων Γιλέκων

Julien Salingue

Στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική οι λαοί βρίσκονται αντιμέτωποι με την αντεπανάσταση και τον ιμπεριαλισμό

Θα ρίξουμε μια ματιά πίσω στο 2018, το οποίο ξεκίνησε με μια εξέγερση στο Ιράν, ενάντια στο υψηλό κόστος ζωής, τις κοινωνικές ανισότητες, τη διαφθορά και την αυταρχισμό του καθεστώτος των Μουλλάδων και με διαδηλώσεις που δέχτηκαν αιματηρή καταστολή, όπως αυτές που γίνονται σήμερα Σουδάν.1 Η εξέγερση που ξεκίνησε στην περιοχή της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής το χειμώνα του 2010-2011 απέχει πολύ από την ολοκλήρωσή της, παρόλο που είναι σαφές –και το έτος 2018 το έδειξε για άλλη μια φορά– ότι οι αντεπαναστατικές δυνάμεις, υποστηριζόμενες από τους ιμπεριαλιστές συμμάχους τους, εξακολουθούν να βρίσκονται στην επίθεση.

Η χρονιά του 2018 επιβεβαίωσε ότι η εξέγερση που ξεκίνησε στα τέλη του 2010 δεν ήτανμόνο ένα επιφαινόμενο. Έκτοτε, όλες οι δομές περιφερειακής κυριαρχίας δεν έπαψαν νακλυδωνίζονται και όλες οι ενδείξεις δείχνουν ότι δεν θα υπάρξει επιστροφή. Έχει ανοίξει μιαρωγμή, στην οποία οι λαοί της περιοχής έχουν εμπλακεί διαδοχικά. Και παρά τη βία τηςκαταστολής, αρνούνται να παραιτηθούν.

Από το Μαρόκο μεχρι το Ιράκ, από τη Ροζάβα μέχρι το Σουδάν, από την Παλαιστίνη μέχρι την Τυνησία, η εξέγερση αναπτύσσεται, για τον απλό λόγο ότι οι συνθήκες που προκάλεσαν την εξέγερση του χειμώνα του 2010-2011 δεν έχουν αλλάξει, εκτός από το γεγονός ότι απλώςχειροτέρευσαν.

«Θα θυσιαστώ στην πυρά αυτοπυρπολούμενος»

«Ξεχνάτε τους ανέργους και προσλαμβάνεται εκείνους που έχουν πόρους και χρήματα Υπάρχουν άνθρωποι που δεν έχουν τίποτα Υπάρχουν περιθωριοποιημένες και φτωχές περιοχές [...] Θα διαμαρτυρηθώ μόνος μου. Θα θυσιαστώ στην πυρά. Αν κάποιος βρει δουλειά χάρη σε μένα, τότε δεν θα είναι για το τίποτα.» Σε ένα βίντεο που καταγράφηκε στις 24 Δεκεμβρίου, ο Τυνήσιος δημοσιογράφος Abdel Razzaq Zorgui (32 ετών) ανακοίνωσε την πρόθεσή του να σκοτωθεί, ως ο μόνος τρόπος, κατά τη γνώμη του, να ακουστεί, απέναντι σε μια κυβέρνηση που δεν προσφέρει προοπτική για τη νεολαία και καταστέλει ή / και ποινικοποιείοποιαδήποτε αμφισβήτηση. Ο νεαρός δημοσιογράφος στη συνέχεια αυτοπυρπολήθηκε, μιασυμβολική ενέργεια στη χώρα από την οποία ξεκίνησε η εξέγερση του 2010-2011, σαν αποτέλεσμα της αυτοπυρπόλησης ενός νεαρού πλανώδιου πωλητή που είδε τα προϊόντα τουκαι τα εργαλεία του να κατάσχονται από την αστυνομία του δικτάτορα Μπεν Άλι. Ένα σύμβολο του γεγονότος ότι, οκτώ χρόνια αργότερα, τίποτα ή σχεδόν τίποτα δεν άλλαξε.

Η ίδια παρατήρηση θα μπορούσε να γίνει για τις περισσότερες χώρες της περιοχής, ξεκινώντας με την Αίγυπτο, ένα άλλο λίκνο της περιφερειακής εξέγερσης, στο οποίο ο δικτάτορας Σίσι καταστέλλει με βαρβαρότητα κάθε αντιπολίτευση και όπου οι κοινωνικές ανισότητες συνεχίζουν να αυξάνονται καθώς η κυβέρνηση εφαρμόζει τις οικονομικές εντολές του ΔΝΤ.

Στη Συρία, η «νίκη» του Μπασάρ αλ-Ασάντ δεν είναι παρά μια ψευδαίσθηση: η συντριβή της συριακής εξέγερσης πραγματοποιήθηκε με αντίτιμο εκατοντάδες χιλιάδες νεκρούς και εκατομμύρια πρόσφυγες και εκτοπισθέντες. Ένας από τους επίσημους εκπροσώπους του καθεστώτος, ο επικεφαλής των υπηρεσιών πληροφοριών της Πολεμικής Αεροπορίας, Τζαμίλ αλ-Χάσσαν, δήλωσε αυτό το καλοκαίρι: «Μια Συρία με 10 εκατομμύρια αξιόπιστους ανθρώπους, υπακουή στους ηγέτες της, είναι καλύτερη από μια Συρία με 30 εκατομμύρια [...] Μετά από οκτώ χρόνια, η Συρία δεν θα αποδεχθεί την παρουσία καρκινικών κυττάρων, θα εξαλειφθούν τελείως». Με άλλα λόγια, μακροπρόθεσμα και ακόμη και μεσοπρόθεσμα, τίποτα δεν σταθεροποιείται.

Οικοδομώντας τη διεθνή αλληλεγγύη

Είναι επομένως αρκετό να κάνουμε ένα βήμα πίσω για να συνειδητοποιήσουμε ότι αυτοί που θέλουν να πιστεύουν σε μια πιθανή επιστροφή στη σταθερότητα με την ωμή βία κάνουνσοβαρό λάθος και δείχνουν μια ένοχη και εγκληματική περιφρόνηση προς τους λαούς της περιοχής. Οι εξωτερικές παρεμβάσεις, η ενίσχυση του αυταρχισμού και το κλίμα Ψυχρού Πολέμου μεταξύ του Ιράν και της Σαουδικής Αραβίας είναι πράγματι συμπτώματα μιας εμβάθυνσης της περιφερειακής κρίσης που άνοιξαν οι εξεγέρσεις του χειμώνα του 2010-2011.

Στην Τουρκία, ο αυταρχικός εθνικισμός του Ερντογάν δεν καλύπτει τις έντονες κοινωνικές αντιφάσεις που υπονομεύουν το καθεστώς, το πιο πρόσφατο παράδειγμα των οποίων είναι η απεργία των οικοδόμων στην περιοχή του τρίτου αεροδρομίου της Ισταμπούλ και η αλληλεγγύη που κέρδισαν απέναντι στην άγρια καταστολή του καθεστώτος. Επιπλέον, οι κουρδικές δυνάμεις της Ροζάβα εξακολουθούν να αποσταθεροποιούν τα σχέδια του Ερντογάν και των συμμάχων του, παρόλο που η ανακοίνωση της απόσυρσης των αμερικανικών δυνάμεων υποδηλώνει το χειρότερο για τους Κούρδους, που μπλέχτηκαν στις ιδιοτροπίες του ιμπεριαλισμού.

Στο Ιράκ, μια χώρα που καταστράφηκε από την εισβολή του 2003, τον εμφύλιο πόλεμοπου ακολούθησε και την αδιαφορία των διεφθαρμένων και θρησκευτικών αρχών, αναπτύχθηκαν μεγάλης κλίμακας κινητοποιήσεις, όπως στη Βασόρα, όπου φέτος οι μαζικές διαδηλώσεις εναντίον της φτώχειας και της κατανομής του πλούτου κλιμακώθηκαν σε ταραχές,στις οποιίες συμπεριλαμβάνονταν και η πυρπόληση του προξενείου του Ιράν, που εξακολουθεί να θεωρείται ως ο «κύριος του παιχνιδιού» στο Ιράκ.

Στην Υεμένη, ο αιματηρός πόλεμος που διεξήγαγε ο συνασπισμός υπό την ηγεσία της Σαουδικής Αραβίας, ο οποίος οδήγησε σε μια άνευ προηγουμένου ανθρωπιστική καταστροφή, είναι ένα τραγικό παράδειγμα της αδυναμίας των περιφερειακών δυνάμεων να ανακτήσουν τον έλεγχο μιας χώρας – μια κατάσταση της οποίας εκ των πραγμάτων έχουν χάσει τον έλεγχο από το 2010-2011.

Η εικόνα είναι ζοφερή, αλλά αυτό δεν πρέπει να υπονομεύει, αλλά να επαναβεβαιώνει, τη διεθνιστική μας αποφασιστικότητα.

Στη Συρία, όπως και αλλού, οι παράγοντες που οδήγησαν στις εξεγέρσεις του 2010-2011 εξακολουθούν να υπάρχουν και, αν και δεν πρέπει να πέφτουμε στη μηχανιστική άποψη ότι οι ίδιες αιτίες οδηγούν πάντοτε στα ίδια αποτελέσματα, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι οι λαοί της περιοχής δεν έχουν πει την τελευταία τους λέξη.

Και ένα πράγμα είναι βέβαιο: η διεθνιστική αλληλεγγύη, αν και δεν είναι απαραιτήτως στημόδα, ούτε και για την αριστερά, είναι ένα από τα επείγοντα ζητήματα σήμερα, ακόμη περισσότερο σε μια ιμπεριαλιστική χώρα όπως η Γαλλία, οι ευθύνες της οποίας είναι τεράστιες, μεταξύ άλλων και κυρίως λόγω του ρόλου της ως προμηθευτή όπλων για όλα τα σφαγεία της περιοχής.

Μετάφραση: e la libertà

Julien Salingue, «Middle East-North Africa: Peoples face counter-revolution and imperialism», International Viewpoint, 25 Ιανουαρίου 2019

Σημειώσεις

1 Βλ. Rashid Saeed Yagoub, “Overthrow the regime and prepare the future”, International Viewpoint, 22 Ιανουαρίου 2019