Μετέωρες διατάξεις για αντιρρησίες συνείδησης
Μειώνεται η εναλλακτική θητεία κάτι που παραμένει ωστόσο στην ευχέρεια του εκάστοτε υπουργού Αμυνας. Θετική η διάταξη απέχει όμως πολύ από τις συστάσεις διεθνών και ελληνικών φορέων και οργανώσεων.
Διάταξη που ανοίγει τον δρόμο να ρυθμιστεί το ζήτημα της δυσανάλογα μεγάλης διάρκειας της εναλλακτικής υπηρεσίας, η οποία μπορεί να μειωθεί στους 12 μήνες κατ’ ελάχιστον από 15 που είναι σήμερα, περιλαμβάνει τελικά το νομοσχέδιο του υπουργείου Εθνικής Αμυνας, που κατατέθηκε την Παρασκευή στη δημόσια διαβούλευση.
Ωστόσο, η διάρκεια της εναλλακτικής υπηρεσίας παραμένει σημαντικά μεγαλύτερη από τους 9 μήνες της στρατιωτικής θητείας που υπηρετεί η μεγάλη πλειονότητα των φαντάρων.
Η μείωση αποτελεί ευπρόσδεκτη ανακούφιση για τους αντιρρησίες συνείδησης, που σήμερα υποχρεώνονται σε δυσανάλογη οικονομική επιβάρυνση, καθώς υπηρετούν πολύ περισσότερο, χωρίς να απολαμβάνουν τις παροχές που προβλέπονται για τους φαντάρους, ενώ πληρώνουν πολύ περισσότερο και για την εξαγορά της εναλλακτικής υπηρεσίας σε σχέση με όσα πληρώνουν οι φαντάροι για την εξαγορά της στρατιωτικής θητείας.
Δειλές διατάξεις
Παρότι θετική, τόσο η διάταξη αυτή, όπως και οι υπόλοιπες δειλές διατάξεις για τους αντιρρησίες συνείδησης πολύ απέχουν από την ουσιαστική συμμόρφωση της νομοθεσίας στις συστάσεις διεθνών και ελληνικών οργανισμών, φορέων και οργανώσεων, οι οποίοι χαρακτηρίζουν τελείως αναχρονιστική και τιμωρητική τη σχετική νομοθεσία και πρακτική στη χώρα μας.
Φαίνεται ότι οι μιλιταριστικοί κύκλοι, που, σύμφωνα με πληροφορίες της «Εφ.Συν.», είχαν καταφέρει να απαλειφθεί η μείωση της διάρκειας της εναλλακτικής υπηρεσίας από πρόσφατες επεξεργασίες του νομοσχεδίου («Ατολμα βήματα για τους αντιρρησίες συνείδησης», 18/2/2019), εξακολουθούν να υπαγορεύουν όρους στη χάραξη πολιτικής.
Κι αυτό διότι η μείωση της εναλλακτικής υπηρεσίας παραμένει στην ευχέρεια του εκάστοτε υπουργού Αμυνας. Το νομοσχέδιο διατηρεί τη διάταξη που ορίζει ότι η διάρκεια της εναλλακτικής υπηρεσίας είναι διπλάσια από τη στρατιωτική θητεία και δίνει τη δυνατότητα στον υπουργό Αμυνας να αποφασίσει τη μείωσή της, όπως άλλωστε ίσχυε μέχρι σήμερα, που ο υπουργός έχει τη δυνατότητα να μειώσει την εναλλακτική υπηρεσία μέχρι τους 14 μήνες.
Στις επιμέρους θετικές ρυθμίσεις του νομοσχεδίου συγκαταλέγεται η δυνατότητα εξαγοράς της εναλλακτικής υπηρεσίας σε όσους συμπληρώνουν την ηλικία των 33, όπως και οι φαντάροι, αντί των 35 ετών που ισχύει σήμερα. Βελτίωση αποτελεί και η κατάργηση της διάταξης που επέτρεπε στον υπουργό Αμυνας να αναστέλλει την εναλλακτική υπηρεσία σε καιρό πολέμου, όπως και η θέσπιση της διάταξης που προβλέπει ότι αναστέλλεται υποχρεωτικά η κατάταξη κάποιου, μέχρι να κριθεί η προσφυγή του κατά της απόρριψης του αιτήματος αναβολής κατάταξης ή του αιτήματος αναγνώρισης της ιδιότητας του αντιρρησία συνείδησης.
Θετική είναι και η πρόβλεψη να καλύπτονται οι δαπάνες μεταφοράς των αντιρρησιών συνείδησης κατά την κατάταξη στην υπηρεσία τους και κατά την απόλυσή τους, όπως και της μετακίνησής τους για υπηρεσιακούς λόγους.
Ωστόσο, τα μέτρα αυτά δεν φτάνουν να εξισορροπήσουν το δυσβάσταχτο μηνιαίο κόστος της εναλλακτικής υπηρεσίας σε σχέση με τη στρατιωτική θητεία, με δεδομένο μάλιστα ότι οι αντιρρησίες συνείδησης κατατάσσονται τιμωρητικά μακριά από τον τόπο κατοικίας τους και επιβαρύνονται με ενοίκιο και υπέρογκα έξοδα μετακίνησης για να μπορούν να βλέπουν τους δικούς τους, όπως άλλωστε επισήμαιναν σε πρόσφατη επιστολή τους στους αρμόδιους υπουργούς πέντε αντιρρησίες συνείδησης («Εναλλακτική θητεία με πείνα και “εξορία”», Εφ.Συν., 23/2/2019).
Γραφειοκρατία
Την ίδια στιγμή, το νομοσχέδιο εισάγει νέο κύκλο γραφειοκρατίας και ταλαιπωρίας για τους αντιρρησίες συνείδησης που παίρνουν αναβολή κατάταξης, καθώς προβλέπει ότι, όταν διακοπεί ή λήξει η αναβολή, θα πρέπει να υποβάλουν νέο αίτημα να αναγνωριστούν ως αντιρρησίες συνείδησης.
Ενώ όμως το νομοσχέδιο φαίνεται να θεωρεί δεδομένο ότι μπορεί να αλλάξουν οι πεποιθήσεις τους, δεν θεωρεί εξίσου δεδομένο το αντίστροφο, ότι μπορεί να αλλάξουν πεποιθήσεις όσοι αρχικά δεν έχουν συνειδησιακή αντίρρηση στη στρατιωτική θητεία. Εξού και, σε αντίθεση με τις συστάσεις διεθνών και ελληνικών οργανισμών, το νομοσχέδιο εξακολουθεί να μην επιτρέπει σε όσους έχουν ήδη καταταγεί, φαντάρους και επαγγελματικά στελέχη, να ζητήσουν να αναγνωριστούν αντιρρησίες συνείδησης, ενώ αποκλείονται εκ προοιμίου και όσοι είχαν ζητήσει κάποτε άδεια οπλοφορίας, υπήρξαν κυνηγοί ή απλά διώκονται, χωρίς να έχουν καταδικαστεί για αδίκημα που σχετίζεται με παράνομη βία.
Οπως σημειώνει η Διεθνής Αμνηστία σε πρόσφατη αναφορά της για την Ελλάδα στην Υπατη Αρμοστεία για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα του ΟΗΕ, οι προϋποθέσεις αυτές παραβιάζουν το τεκμήριο της αθωότητας και το δικαίωμα στην αλλαγή πεποιθήσεων ή είναι άσχετες με τη συνειδησιακή αντίρρηση στη στρατιωτική θητεία, η οποία άλλωστε μπορεί να αφορά συγκεκριμένο στράτευμα ή συγκεκριμένο πόλεμο και όχι γενικώς τη βία ή τα όπλα.
Παρά το γεγονός ότι το νομοσχέδιο μειώνει από δυο σε έναν τους στρατιωτικούς που συμμετέχουν στην πενταμελή επιτροπή που γνωμοδοτεί για τα αιτήματα αναγνώρισης των αντιρρησιών συνείδησης, η τελική απόφαση είναι του υπουργού Αμυνας, ενώ και η επιτροπή υπάγεται στο υπουργείο, αγνοώντας τις συστάσεις της Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ.
Τέλος, οι ολικοί αρνητές στράτευσης κι άλλοι αντιρρησίες συνείδησης που δεν έχουν υπηρετήσει εναλλακτική υπηρεσία εξακολουθούν να δικάζονται από στρατοδικεία (τουλάχιστον τρεις καταδίκες ολικών αρνητών υπήρξαν μόνο τον Φεβρουάριο, ενώ έχει οριστεί νέα δίκη αύριο) και να αντιμετωπίζουν επαναλαμβανόμενες καταδίκες και εξοντωτικά πρόστιμα για το ίδιο αδίκημα, κατά παράβαση της αρχής να μη δικάζεται κανείς δυο φορές για το ίδιο αδίκημα, όπως έχει κρίνει η Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου