Ο εξτρεμιστικός Ισραηλινός εποικισμός που αποκαλύπτει την αλήθεια για τη σχέση Τραμπ-Νετανιάχου
Κείμενο/Ρεπορτάζ: Bel Trew & Quique Kierszenbaum
Πηγή: The Independent
Εκ πρώτης όψεως, είναι δύσκολο να δει κανείς πώς μια ήσυχη γειτονιά απλωμένη στην κορυφή ενός λόφου βαθιά μέσα στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη θα μπορούσε να προσφέρει μια εσωτερική οπτική της πολιτικής των ΗΠΑ στο Ισραήλ. Ή της φαινομενικά ακλόνητης σχέσης μεταξύ των κυβερνήσεων του Ντόναλντ Τραμπ και του Μπενιαμίν Νετανιάχου.
Αλλά η ιστορία του Τραμπ, των στενότερων συμβούλων του για τη Μέση Ανατολή, και της πιο μεγάλης αλλαγής πλεύσης της αμερικανικής πολιτικής σε σχέση με τη διαμάχη Ισραήλ-Παλαιστίνης εδώ και δεκαετίες, είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με το Μπέιτ Ελ, έναν από τους πιο εξτρεμιστικούς εποικισμούς του Ισραήλ.
Το χωριό, που έχει θέα την διοικητική πρωτεύουσα των Παλαιστινίων, τη Ραμάλα, έχει πληθυσμό περίπου 7.000 Ισραηλινών. Ο Ντέιβιντ Φρίντμαν, ο επιλεγμένος από τον Τραμπ πρέσβης των ΗΠΑ στο Ισραήλ, ήταν κάποτε επικεφαλής μιας αμερικανικής οργάνωσης που έχει συγκεντρώσει εκατομμύρια δολάρια για αυτόν τον εποικισμό.
Ο Τζον Μπόλτον, ο πρόσφατα απολυθείς σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας του Τραμπ, έχει δώσει την κεντρική ομιλία σε εκδήλωση συγκέντρωσης χρημάτων για αυτόν τον σκοπό.
Οι γονείς του Τζάρεντ Κούσνερ, του γαμπρού του Αμερικανού προέδρου, που τους επόμενους μήνες πρόκειται να παρουσιάσει σχέδιο για την ειρήνευση της περιοχής, έχουν επίσης δωρίσει πολλές χιλιάδες δολάρια σε ιδρύματα που στηρίζουν τον εποικισμό.
Όπως αποκαλύφθηκε το 2016, ο ίδιος ο πρόεδρος είχε δωρίσει 10.000 δολάρια στο Μπέιτ Ελ το 2003, προς τιμήν του Φρίντμαν, τότε δικηγόρου χρεοκοπίας του Τραμπ.
Είναι η ξεχωριστή σχέση του επιτελείου του Τραμπ με αυτόν τον εποικισμό που αποτελεί μια κλειδαρότρυπα στην αναδιαμόρφωση των διαθέσεων της κυβέρνησης των ΗΠΑ προς τις πολιτικές του Ισραήλ στις Παλαιστινιακές περιοχές.
Υποστηρικτές και επικριτές του Νετανιάχου, μαζί με ανθρώπους στην Ουάσινγκτον, συμφωνούν πως η αλλαγή αυτή ενθάρρυνε τον Ισραηλινό πρωθυπουργό και του επέτρεψε να λάβει, σε μερικές περιπτώσεις, πρωτοφανή βήματα επεκτατισμού στις Παλαιστινιακές περιοχές.
Λίγες μέρες πριν τις βουλευτικές εκλογές στο Ισραήλ, ο Νετανιάχου έκανε την «εκρηκτική» ανακοίνωση πως θα προσαρτήσει την Κοιλάδα του Ιορδάνη και την περιοχή της βόρειας Νεκράς Θάλασσας στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη, αμέσως μετά την επανεκλογή του.
Αν και δεν είναι η πρώτη φορά που αναφέρει την προσάρτηση, τώρα έθεσε χρονικό περιθώριο, προσέφερε αναλυτικό χάρτη του διαμοιρασμού και υπαινίχθηκε πως ο Τραμπ θα στήριζε την κίνηση, παρά το γεγονός ότι είναι παράνομη υπό το διεθνές δίκαιο και σίγουρα θα αναζωπυρώσει τη σύγκρουση στην περιοχή.
Η Peace Now, μια Ισραηλινή οργάνωση δικαιωμάτων, κατήγγειλε πως από τότε που ο Τραμπ ανέλαβε την εξουσία, έχει παρατηρηθεί μια αλματώδης αύξηση στην κατασκευή εποικισμών, που είναι παράνομη υπό το διεθνές δίκαιο, με αύξηση της τάξης του 60% στις εγκρίσεις νέων εποικιστικών μονάδων στην Ανατολική Ιερουσαλήμ κατά τα δύο πρώτα χρόνια της προεδρίας του.
Εν τω μεταξύ μια άλλη Ισραηλινή οργάνωση, η B‘Tselem, δήλωσε πως αυτή τη χρονιά παρατηρήθηκε ο μεγαλύτερος αριθμός κατεδαφίσεων σπιτιών Παλαιστινίων εδώ και 15 χρόνια.
Στους δρόμους του Μπέιτ Ελ, όπου πολλά κτίρια είναι διακοσμημένα με πλάκες αφιερωμένες στον Φρίντμαν, ηγετικά μέλη της κοινότητας δήλωσαν στον Independent ότι αισθάνονται πως οι έποικοι απολαμβάνουν μια «πρωτοφανή» στήριξη από την αμερικανική κυβέρνηση.
«Είναι ξεκάθαρο πως ο Ντέηβιντ Φρίντμαν, ο Τζάρεντ Κούσνερ και ο [πρώην απεσταλμένος στη Μέση Ανατολή] Τζέισον Γκρίνμπλατ έχουν διαφορετικό ιδεολογικό υπόβαθρο από τον Μπαράκ Ομπάμα, κάτι αναζωογονητικό για εμάς», λέει ο Χαϊμ Σίλμπερσταϊν, που γεννήθηκε στη Νότια Αφρική και είναι σήμερα μέλος του τοπικού συμβουλίου.
Αναφέρει συγκεκριμένες κινήσεις του Τραμπ, όπως η ανακήρυξη της διαφιλονικούμενης πόλης της Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσας του Ισραήλ, η αναγνώριση της κυριότητας του Ισραήλ στα υψίπεδα του Γκολάν, τα οποία κατέλαβε από τη Συρία τη δεκαετία του 1960, όπως επίσης το κλείσιμο του γραφείου της Οργάνωσης για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης (PLO) στην Ουάσινγκτον και η περικοπή της οικονομικής βοήθειας προς τις Παλαιστινιακές περιοχές.
«Όλες είναι πρωτοφανείς και σημαντικές πράξεις που δείχνουν ειλικρινή δικαιοσύνη, κατά τη γνώμη μου, και αγάπη για τη χώρα μας», προσθέτει.
Πρώην πρέσβεις στο Ισραήλ, από την άλλη, μιλούν για το πόσο έχει επηρεάσει αυτή η αλλαγή τη διαδικασία ειρήνευσης μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων. Η ομάδα Μέσης Ανατολής του Τραμπ πρόκειται να παραδώσει ένα ειρηνευτικό σχέδιο, με επικεφαλής τον γαμπρό του, μετά τις Ισραηλινές εκλογές.
«Η πολιτική της κυβέρνησης είναι πλέον να στηρίζει ό,τι επιθυμεί το Ισραήλ», λέει ο Ντέιβιντ Κούρτζερ, που υπηρέτησε ως πρέσβης υπό τον Μπιλ Κλίντον. Είπε πως αυτή είναι η «θεμελιώδης αλλαγή» στις διμερείς σχέσεις μεταξύ των δύο κρατών.
Ο Τζέιμς Μπ. Κάνινγκχαμ, που ήταν πρέσβης των ΗΠΑ στο Ισραήλ μεταξύ του 2008 και του 2011, συμφωνεί σχεδόν εξ’ολοκλήρου.
«Οι Ισραηλινοί θα θέσουν τους όρους του πώς θα μοιάζει η ειρήνη», λέει στον Independent από την Ουάσινγκτον.
Προσθέτει πως η κατάσταση των σχέσεων μεταξύ ΗΠΑ και Παλαιστινίων είναι «η χειρότερη στην σύγχρονη εποχή».
Πίσω στο Μπέιτ Ελ, το όνομα του πρέσβη του Τραμπ είναι διάσημο κι αγαπητό, όπως και οι Κούσνερ.
Το όνομα του Φρίντμαν και του εκλιπόντος πατέρα του είναι τοποθετημένα σε τοίχους ενός γυμναστηρίου, ενός κέντρου επιστήμης υπολογιστών και ενός σχολείου θηλέων, που σύμφωνα με Ισραηλινούς αντι-εποικιστικούς παρατηρητές είναι χτισμένα σε ιδιωτική Παλαιστινιακή γη, χωρίς την άδεια των ιδιοκτητών της.
Οι κάτοικοι μιλούν με ενθουσιασμό όταν η συζήτηση γυρνά στον πρώην δικηγόρο και μετέπειτα διπλωμάτη.
«Ο Ντέιβιντ Φρίντμαν ήρθε να μας επισκεφτεί με την οικογένειά του προτού γίνει πρέσβης. Ήταν πολύ καλοί, όμορφοι άνθρωποι, νοιάζονται για τους άλλους», λέει η Νίνα Μανε, ιδιοκτήτρια του μοναδικού αμπελώνα του Μπέιτ Ελ, που παράγει 20.000 μπουκάλια κοσέρ κρασιού το χρόνο και τα πουλά σχεδόν αποκλειστικά στις ΗΠΑ.
Λέει πως ο λόγος που ο Φρίντμαν και άλλα μέλη της Εβραϊκής κοινότητας σε όλο τον κόσμο έλκονται από το Μπέιτ Ελ είναι η θρησκευτική σημασία του μέρους.
Είναι ο τόπος όπου υποτίθεται πως ο Βιβλικός πατριάρχης Ιακώβ είδε ένα όνειρο στο οποίο ο Θεός του υποσχέθηκε τη γη γύρω του.
«Είναι ο ίδιος λόγος που ήρθα κι εγώ να ζήσω εδώ πριν 25 χρόνια», προσθέτει.
Ο Σίλμπερσταϊν λέει πως τμήμα της δημοφιλίας τού έχει προκληθεί από τις έξυπνες προσπάθειες συγκέντρωσης χρημάτων του Γιαακώβ Κατζ, του ισχυρού ιδρυτή του εποικισμού, ο οποίος το 2016 αποκάλυψε στα τοπικά ΜΜΕ πως ο Τραμπ και οι Κούσνερ είναι μεταξύ των λαμπρών δωρητών στα εκπαιδευτικά προγράμματα του εποικισμού. Ο Κατζ, πρώην μέλος του Κοινοβουλίου, είπε επίσης πως αυτός κι ο Φρίντμαν γνωρίζονται εδώ και δεκαετίες και είναι «σαν αδέρφια».
«Είναι ο συνδυασμός της αυθεντικής θέσης τού στη ιστορία και της απίστευτης ικανότητας του Γιαακώβ Κατζ, που έβαλε το Μπέιτ Ελ στον παγκόσμιο χάρτη», προσθέτει ο Σίλμπερσταϊν.
«Επιτυχημένοι δικηγόροι όπως ο Ντέιβιντ Φρίντμαν αρέσκονται να υποστηρίζουν ένα άλογο που κερδίζει».
Ο εποικισμός ιδρύθηκε το 1977 σε Παλαιστινιακή γη που αρχικά είχε καταληφθεί για να χτιστεί ένα στρατιωτικό φυλάκιο.
Έχει λάβει μεγάλη προβολή μέσα στα χρόνια κυρίως λόγω του γιεσιβά, δηλαδή του θρησκευτικού σχολείου του, το οποίο τρέχει ο Ραββίνος Ζαλμάν Μελαμέντ, διαβόητος για την προτροπή του το 2005 σε Ισραηλινούς στρατιώτες να μην υπακούσουν στις εντολές που είχαν για εκκένωση Ισραηλινών εποικισμών στη Γάζα.
Η αμερικανική οργάνωση χρηματοδότησης της οποίας κάποτε ηγούνταν ο Φρίντμαν στηρίζει θεσμούς εντός του εποικισμού, συμπεριλαμβανόμενου του γιεσιβά, μιας σειράς από δευτεροβάθμια εκπαιδευτικά προγράμματα και ενός ειδησεογραφικού ιστότοπου, του Arutz Sheva, για τον οποίο έχει γράψει ο Φρίντμαν.
Ένα από τα παρελθόντα προγράμματα του γιεσιβά εκπαίδευε Εβραίους φοιτητές σε αμερικανικά πανεπιστήμια να επιχειρηματολογούν κατά της λύσης των δύο κρατών, δηλαδή κατά της εδώ και δεκαετίες αποδεκτής ειρηνευτικής πολιτικής των αμερικανικών κυβερνήσεων.
Ο ίδιος ο Φρίντμαν χρηματοδότησε την κατασκευή ενός κτιρίου το οποίο, σύμφωνα με Ισραηλινούς ερευνητές των εποικισμών, είναι παράνομο όχι μόνο υπό το διεθνές δίκαιο, αλλά και υπό τους νόμους του Ισραήλ, καθώς έχει κτιστεί σε ιδιωτική Παλαιστινιακή γη.
Ο Ντρορ Έτκες, ένας Ισραηλινός ειδικός στους εποικισμούς, είπε στον Independent πως υπάρχει μάλιστα μια διαταγή κατεδάφισης από το 2002 για το κτίριο.
Το κτίριο του σχολείου θηλέων, που δεν έχει κατεδαφιστεί, έχει ακόμα μια τιμητική πινακίδα για τη δωρεά του Φρίντμαν και της οικογένειάς του.
Ο Έτκες αποκαλεί το Μπέιτ Ελ «έναν από τους πιο επιθετικούς και προβληματικούς εποικισμούς από την άποψη της θέσης του», γιατί είναι κτισμένος ακριβώς δίπλα από τη Ραμάλα και την Μπιρέ, τις διοικητικές πόλεις-κλειδιά των Παλαιστινίων.
«Είναι το σύμβολο της προσπάθειας του Ισραήλ να ανατάμει τη Δυτική Όχθη με τους εποικισμούς», συνεχίζει.
«Συνεπώς, είναι και παράδειγμα του πώς η κυβέρνηση Τραμπ είναι ευθυγραμμισμένη με τη θέληση των πιο πολιτικά ακραίων ομάδων στο Ισραήλ σήμερα», προσθέτει.
Πέρα από το Μπέιτ Ελ, είναι ξεκάθαρο πως οι σύμβουλοι του Τραμπ, συμπεριλαμβανόμενων των Φρίντμαν και Κούσνερ, έχουν επιτυχημένα αλλάξει την θέση των ΗΠΑ στη διαμάχη Ισραήλ-Παλαιστίνης, αλλάζοντας έτσι και την κατάσταση επί τόπου.
Πίσω στην Ουάσινγκτον, ο πρώην πρέσβης Κάνινγκχαμ λέει ότι η κατάσταση έχει αλλάξει τόσο πολύ που δεν υπάρχει «καμία ελπίδα» για το πολυαναμενόμενο ειρηνευτικό σχέδιο που πρόκειται να κατατεθεί μετά τις Ισραηλινές εκλογές.
Παραθέτει ανησυχίες, όπως για το γεγονός ότι «η επέκταση των εποικισμών δεν είναι πλέον ζήτημα» και για το ότι όροι όπως η «λύση των δύο κρατών» έχουν σχεδόν εντελώς απαλειφθεί.
Ο Κούρτζερ επίσης μιλά για την ανησυχητική χειροτέρευση των όρων.
«Ο Φρίντμαν έχει υπάρξει καθοριστικός για την αλλαγή της γλώσσας. [Η κυβέρνηση Τραμπ] δε χρησιμοποιεί τη λέξη «κατοχή», δε χρησιμοποιούν τη φράση «λύση δύο κρατών». Ο Φρίντμαν έχει πει πως δεν τους αποκαλεί εποικισμούς, είναι κοινότητες και γειτονιές».
Λέει επίσης πως μια ακόμη ένδειξη είναι ο πρόσφατος διορισμός ενός 30χρονου απόφοιτου νομικής χωρίς εμπειρία στον χώρο της εξωτερικής πολιτικής, στη θέση του απεσταλμένου των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή με ρόλο τη διαχείριση του επερχόμενου ειρηνευτικού σχεδίου.
Ο Άβι Μπέρκοβιτζ, τον οποίο το 2017 είχε περιγράψει η Χόουπ Χικς, τότε επικεφαλής επικοινωνίας του Λευκού Οίκου, ως το «παιδί για τον καφέ» του Κούσνερ, αντικαθιστά τον Τζέισον Γκρίνμπλατ, που παραιτήθηκε.
«Έχω παρομοιάσει τη διαδικασία με ένα μαγικό σόου όπου ο θαυματοποιός σου λέει, «Κράτα τα μάτια σου στο αριστερό σου χέρι», ενώ όλη η δράση γίνεται στο δεξί», καταλήγει ο Κούρτζερ για τη στάση της κυβέρνησης Τραμπ.
«Μας λένε να κοιτάμε το σχέδιο, αλλά η δράση είναι στο έδαφος, όπως η μετακίνηση της πρεσβείας στην Ιερουσαλήμ, η περικοπή επικοινωνίας με τους Παλαιστινίους… αυτός είναι ο στόχος. Όλη η διαδικασία είναι μια φάρσα».
Μετάφραση/Επιμέλεια: Ανδρέας Κοσιάρης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου