Το ότι η κυβέρνηση έχει χάσει τον έλεγχο στο προσφυγικό δεν χρειάζεται ιδιαίτερη στοιχειοθέτηση. Ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη που κλήθηκε από τον πρωθυπουργό να διαχειριστεί το ζήτημα μετά την αδιανόητη κατάργηση του υπουργείου μεταναστευτικής πολιτικής το παραδέχτηκε, το πρόβλημα είναι «έξω και πέρα από κάθε δυνατότητα διαχείρισης». Αγγελική Δημοπούλου
Όλα στη λογική ότι οι πρόσφυγες θα σταματήσουν να έρχονται. Το σχέδιο αυτό ήταν εξαρχής καταδικασμένο να αποτύχει. Οι ροές συνεχώς αυξάνονται και οι άνθρωποι που εργάζονται στο προσφυγικό πιστεύουν ότι αυτό δεν πρόκειται να αλλάξει. «Είδατε την κατάσταση στα σύνορα Τουρκίας - Συρίας. Αυτό σημαίνει ότι ο κόσμος έχει και πάλι λόγο να μετακινείται. Κανένας δεν εξασφαλίζει ότι οι άνθρωποι θα σταματήσουν να έρχονται σε μεγάλους αριθμούς. Ακόμη και τον χειμώνα. Διότι πολύ απλά τρέχουν να σωθούν από κάτι που είναι πολύ χειρότερο από το κρύο και την θάλασσα. Από τον πόλεμο», εξηγεί στο Tvxs.gr, η Φωτεινή Κοκκινάκη υπεύθυνη επικοινωνίας της μη κυβερνητικής οργάνωσης Human Rights 360*, που δρα στο πεδίο του προσφυγικού.
Παιδιά σε κίνδυνο: Η πιο ευάλωτη ομάδα
Σήμερα στην Ελλάδα βρίσκονται, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία 4.779 ασυνόδευτοι ανήλικοι. Από αυτούς λίγο περισσότεροι από 1.200 εκτιμάται ότι διαμένουν σε ασφαλείς δομές, καθώς τόσες είναι συνολικά οι θέσεις που διαθέτει η Ελλάδα. «Σαφώς δεν υπάρχουν αρκετές θέσεις. Αυτό το είχαμε δει και το 2015. Και φτάνουμε το 2019 έπειτα από συζητήσεις επί συζητήσεων να μιλάμε συνολικά για ένα σύστημα το οποίο δεν είναι σε καμία περίπτωση έτοιμο να τα δεχτεί και να τα βοηθήσει. Ούτε καν προς τη στέγασή τους», υπογραμμίζει η κ. Κοκκινάκη.
Εξαιρετικά τρομακτικό είναι το γεγονός ότι περίπου 1.178 προσφυγόπουλα αγνοούνται. Δεν μπορούν να εντοπιστούν με τις αρχές να εικάζουν είτε ότι μετακινούνται διαρκώς, είτε ότι βρίσκονται στο δρόμο, με αποτέλεσμα φυσικά να κινδυνεύουν. «Αυτό που γνωρίζουμε ως δεδομένο είναι ότι τα παιδιά που στη συντριπτική της πλειονότητα είναι εφηβικής ηλικίας, έχουν την τάση να φεύγουν. Ακόμη και από δομές που είναι πιο ασφαλείς από τα καμπς. Ενδεχομένως να προσπαθούν να φτάσουν στις οικογένειές τους που μπορεί να βρίσκονται σε άλλη χώρα ή να βρουν μόνα τους το δρόμο τους. Συμβαίνει αυτό με αρκετή ευρύτητα».
Πάνω από 3.000 παιδιά διαμένουν σε δύσκολες συνθήκες μαζί με άγνωστους σε αυτά ενήλικες στα καμπς. «Θεωρητικά στα καμπς υπάρχουν τα λεγόμενα safe zones. Τα οποία safe zones, όμως είναι μέσα στον ίδιο χώρο. Ναι μεν σε ένα άλλο σημείο, ναι μεν με την επίβλεψη των οργανώσεων, αλλά στον ίδιο χώρο. Έχουμε ακούσει για προβληματικές εκδηλώσεις, έχουμε άκουσε ιστορίες παιδιών, τα οποία κατά τη διάρκεια της νύχτας φοβούνται να πάνε ακόμη και στην τουαλέτα. Διότι δεν ξέρουν τι μπορεί να τους συμβεί, τι θα αντιμετωπίσουν. Πρόκειται συνολικά για ένα πάρα πολύ αμφίβολο σύστημα. Σε καμία περίπτωση τα παιδιά δεν μπορεί να μένουν στα καμπς», σημειώνει η κ. Κοκκινάκη.
Αποτυχία στην αποσυμφόρηση των νησιών
Παρά τις συνεχείς εκκλήσεις φορέων τόσο από την Ελλάδα όσο και από το εξωτερικό για απομάκρυνση των ανήλικων από τα hot spot, τα παιδιά παραμένουν στα καμπς των ελληνικών νησιών όπου οι πρόσφυγες στοιβάζονται υπό απάνθρωπες συνθήκες.
Εν τω μεταξύ, οι εξαγγελίες για την αποσυμφόρηση των νησιών χωλαίνουν. «Δεν μετακινείται ικανός αριθμός, ώστε να αποσυμφορηθούν τα νησιά. Πρόσφατα στη Μόρια είδμε τον μεγαλύτερο αριθμό ανθρώπων από τη σύσταση αυτού του συστήματος. Έχουν ξεπεράσει τους 13.000 οι εγκλωβισμένοι άνθρωποι εκεί. Είναι πρωτοφανής αριθμός. Όταν στη Μόρια βρίσκονται 13.000 άνθρωποι, το να μετακινήσεις 200 ή 300 είναι σταγόνα στον ωκεανό», λέει η κ. Κοκκινάκη.
Κατά τις πρώτες μετακινήσεις προσφύγων, αυτοί έφυγαν από τα καμπς των νησιών για να μεταφερθούν σε αντίστοιχα κακές συνθήκες, σε σκηνές, σε χωράφια, όπως έγινε στη Νέα Καβάλα ή σε κέντρα εκτός πόλεων. «Συστηματικά έχουμε δει οι άνθρωποι να μετακινούνται εκτός των πόλεων και του αστικού ιστού. Παράδειγμα η Θήβα. Η πόλη της Θήβας είναι κοντά μεν, το καμπ όμως είναι εκτός. Επίσης η νέα Καβάλα. Ναι μεν η Καβάλα είναι κοντά αλλά το καμπ παραμένει εκτός. Υπάρχουν και λαμπρές εξαιρέσεις όπως είναι το παράδειγμα του Ελεώνα που τα καμπς είναι κοντά σε μεγάλες πόλεις αλλά γενικά υπάρχει αυτή η λογική του να μην είναι άμεσα ορατοί οι πρόσφυγες».
Θρέφοντας την ξενοφοβία
Στις περιπτώσεις που πρόσφυγες - κυρίως οικογένειες και παιδιά - λόγω ευαλωτότητας μετακινούνται σε πόλεις και χωριά όπου διαμένουν σε άλλες δομές και ξενοδοχεία, αυτοί έρχονται όλο και πιο συχνά αντιμέτωποι με τους οργισμένους ντόπιους που στήνουν «μπλόκα» ακόμη και σε πούλμαν με ασυνόδευτα ανήλικα. Ακροδεξιά στοιχεία σέρνουν το χώρο και εκμεταλλεύονται το φόβο που βρίσκει έκφραση στις τοπικές κοινωνίες, ακόμη και στις πιο νηφάλιες φωνές.
Οι ξενοφοβικές και ρατσιστικές κορώνες της ΝΔ προεκλογικά καλλιέργησαν αυτό το κλίμα. Βρήκαν πρόσφορο έδαφος στα μέσα μαζικής ενημέρωσης και συνεχίστηκαν από επίσημα κυβερνητικά χείλη μετά τον Ιούλιο. Στην όψιμη προσπάθειά της να αντιστρέψει το κλίμα η κυβέρνηση τα βρίσκει σκούρα. Συναντά τις ξενοφοβικές αντιδράσεις των τοπικών κοινωνιών αλλά και την ακροδεξιά ρητορική των στελεχών της που δεν λέει να πάψει. Έτσι είδαμε «Μακεδονομάχους» να μπλοκάρουν πούλμαν με τουρίστες αντί για πρόσφυγες, κατοίκους χωριών να απειλούν να πάρουν τις καραμπίνες εναντίον προσφύγων, τον βουλευτή της ΝΔ Κωνσταντίνο Κυρανάκη να υπερασπίζεται το ρατσιστικό μπάρμπεκιου και δυστυχώς μαθητές να διαδηλώνουν σε αντιπροσφυγική πορεία.
«Οτιδήποτε γίνεται είναι εξαιρετικά πρόχειρο», λέει η κ. Κοκκινάκη. «Ανάμεσα στους ανθρώπους που αντιμετώπισαν οργισμένοι την άφιξη 300 ανθρώπων, δε λέω ότι δεν υπάρχουν ρατσιστές και φασιστικές εκφράσεις, ωστόσο, δεν μπορώ να πιστέψω ότι ξαφνικά ένα ολόκληρο χωριό ριζοσπαστικοποιήθηκε τόσο αρνητικά απέναντι στους πρόσφυγες. Σίγουρα υπάρχουν εκφραστές ρατσιστικών τάσεων που εκμεταλλεύονται την άγνοια του κόσμου και την κάνουν μια τέτοια τραγική εκδήλωση διαμαρτυρίας. Αυτό που θέλω, όμως να πω είναι ότι θα όφειλε ο κάθε κυβερνητικός σχηματισμός που διαχειρίζεται το θέμα να μιλήσει με την τοπική κοινωνία, να συζητήσει μαζί της, να κατευνάσει και κάποιες ανησυχίες τις οποίες ευλόγως αυτή μπορεί να έχει και να πάει παρακάτω με γνώμονα την ενσωμάτωση αυτών των ανθρώπων. Νομίζω ότι δεν ποντάρουν καθόλου σε αυτό το κομμάτι και γι’ αυτό υπάρχει μια συνολική προχειρότητα».
* Η Human Rights 360 έχει πάρει την οικονομική διαχείριση των EAG 2019 - 2024. Πρόκειται για ένα πρόγραμμα που θα περατωθεί με κονδύλια που προέρχονται από τη Νορβηγία, το Λιχτενστάιν και την Ισλανδία για τη δημιουργία θέσεων φιλοξενίας για ασυνόδευτα παιδιά, έγκυες και μονογονεϊκές οικογένειες προσφύγων.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου