[Πώς η πάλη του ενός λαού συνδέεται με αυτή του γειτονικού ή γιατί κανείς δεν μπορεί να νικήσει μόνος του στον σημερινό κόσμο => τροφή για σκέψη από τη Βολιβία και τη Χιλή]
Σε συνέντευξή του, το περασμένο καλοκαίρι, ο νέος πρόεδρος του Συνδέσμου Βιομηχάνων της Βολιβίας μιλάει για τις κύριες προκλήσεις της βολιβιανής βιομηχανίας.
Πρώτο πράγμα που αξίζει να σημειωθεί είναι μια διαφορετική τακτική απέναντι στην κυβέρνηση Μοράλες. Σε αντίθεση με τους προκατόχους του, ο νέος πρόεδρος του βολιβιανού Συνδέσμου Βιομηχάνων προσπαθεί να κάνει ανοίγματα και να φτιάξει διαύλους επικοινωνίας που όπως φαίνεται είχαν εν πολλοίς κοπεί τα προηγούμενα χρόνια. Θέτει τα εξής ζητήματα:
Α) Ο βιομηχανικός τομέας της Βολιβίας, ανεξαρτήτως κυβέρνησης, όπως τονίζει, έχει κολλήσει τις τελευταίες δεκαετίες στο 16% του παραγόμενου ΑΕΠ. Χρειάζεται μια στροφή στην εκβιομηχάνιση της χώρας με στόχο αυτός να φτάσει στο 20%. Ανάλογη ρότα είχε βάλει και η κυβέρνηση Μοράλες το τελευταίο διάστημα. Το ερώτημα είναι πώς θα επιτευχθεί αυτό;
Β) Για τους βιομήχανους της Βολιβίας, η χώρα πάσχει από ένα διπλό κακό. Έχει ψηλά μεροκάματα (8η στην κεντρική και λατινική Αμερική), λόγω των αυξήσεων πάνω από τον πληθωρισμό που είχε δώσει ο Μοράλες τα τελευταία χρόνια αλλά πολύ χαμηλή παραγωγικότητα εργασίας (τελευταία θέση στην ήπειρο). Αυτό εμποδίζει την κερδοφορία των επενδύσεων. Η κυβέρνηση επίσης εμφανίζεται να ωφελεί τις κρατικές επιχειρήσεις σε σχέση με τις ιδιωτικές. Τί ζητάει ο πρόεδρος των βιομηχάνων; Στοπ στις αυξήσεις, μέτρα για την άνοδο της παραγωγικότητας (άρα περιστολή εργασιακών δικαιωμάτων, αυταρχικοποίηση στους χώρους δουλειάς, δεν τα λέει αυτά, αλλά αυτά εννοεί προφανώς) και συμπράξεις δημοσίου-ιδιωτικού τομέα στη βιομηχανία, κάτι που δεν ήταν εκτός λογικής Μοράλες. Το κράτος κι η κυβέρνηση Μοράλες να γίνει συνεργάτης και όχι ανταγωνιστής με τον ιδιωτικό τομέα. Και χτυπάει ένα καμπανάκι λέγοντας ότι μετά από 13 χρόνια διαρκούς ανάπτυξης τα κέρδη των 65 μεγαλύτερων ιδιωτικών βιομηχανιών της χώρας σημείωσαν πτώση της τάξης του 16% κατά το πρώτο τετράμηνο του 2019.
Γ) Ψηλά ιεραρχείται και η πάταξη του λαθρεμπορίου στα σύνορα Βολιβίας-Χιλής που έχει ως συνέπεια πολύ μεγάλες απώλειες για τη βολιβιανή οικονομία. Η φύλαξη όμως των μακρών και γεωμορφολογικά δύσκολων συνόρων των δύο κρατών απαιτεί τεράστια κονδύλια για στρατό και αστυνομία. Από πού θα κοπούν αυτά;
Ας δούμε όμως και το παρακάτω σημαντικό περιστατικό.
Ένα πολύ μεγάλο τμήμα της βολιβιανής βιομηχανικής (και όχι μόνο) παραγωγής διοχετεύεται στις διεθνείς αγορές μέσω του χιλιανού λιμανιού της πόλης Αρίκα (Arica) στον βορρά της Χιλής. Τα εδάφη αυτά παλαιότερα ανήκαν στη Βολιβία όμως τα έχασε μετά τους πολέμους των αρχών του 20υ αιώνα. Για να μην αποκλειστεί η Βολιβία από τις φυσικές διόδους της προς της θάλασσα τα δύο κράτη είχαν συμφωνήσει να έχει η τελευταία δικαίωμα ελεύθερης διέλευσης των προϊόντων της από το συγκεκριμένο λιμάνι (free-transit deal). Αυτή η συμφωνία ίσχυε από το 1904 έως το 2004. Μετά από έναν αιώνα συνεργασίας, ποιο ήταν το γεγονός που τίναξε στον αέρα τη διακρατική συμφωνία; Μα φυσικά η ιδιωτικοποίηση του συγκεκριμένου λιμανιού από τη χιλιανή κυβέρνηση. Η εταιρεία που κατέχει τώρα το λιμάνι της Αρίκα επέβαλλε φόρους στη διέλευση των εμπορευμάτων, τους οποίους αύξησε κατά 102% τον Σεπτέμβρη του 2019. Αν ήταν αυτή η κίνηση μια πρωτοβουλία της ίδιας της εταιρείας ή να υπάκουε σε ευρύτερους κρατικούς γεωπολιτικούς σχεδιασμούς για την περιοχή, δεν είναι γνωστό αλλά το σίγουρο είναι ότι φανερώνει πού οδηγεί η λογική των ιδιωτικοποιήσεων. Η Βολιβία ζητά το ζήτημα να ρυθμιστεί κρατικά με τη Χιλή κάτι που αρνείται η ιδιωτική εταιρεία.
Εξαιτίας αυτής της αντιπαράθεσης η βολιβιανή οικονομία χάνει 9,3 εκατομμύρια δολάρια τη μέρα.
Όπως φαίνεται η λογική του ανταγωνισμού και του ιδιωτικού ή εθνικού/ιδιωτικού κέρδους γεννά συγκρούσεις. Ποιοι εργαζόμενοι θα είναι οι πιο φθηνοί κι υπάκουοι για την ανάπτυξη της εθνικής βιομηχανίας ώστε να κερδίσει στον ανταγωνισμό με αυτές των γειτονικών κρατών; Πώς θα απαντήσει μια κυβέρνηση στο ερώτημα: βιομηχανική ανάπτυξη σε ένα ανταγωνιστικό διεθνές περιβάλλον ή κοινωνική πολιτική, μισθοί, δικαιώματα; Τέλος, σε ποιον ανήκουν οι φυσικοί πόροι και δίοδοι; Έχει το δικαίωμα μια ιδιωτική εταιρεία να καταστρέψει εμπορικά ένα κράτος στο όνομα της ελεύθερης οικονομίας;
Μόνο μέσα από τους κοινούς αγώνες των γειτονικών λαών μπορούν να λυθούν με αμοιβαία επωφελή τρόπο τα προβλήματα που γεννά ο αχαλίνωτος ανταγωνισμός για τα κέρδη ή αλλιώς για να μην πέσουν τα μεροκάματα στη Βολιβία πρέπει να ανέβουν τα μεροκάματα και στη Χιλή και στο Περού, για να έχει ελεύθερη πρόσβαση στα λιμάνια η Βολιβία πρέπει οι Χιλιανοί να ξεφορτωθούν την ακραία νεοφιλελεύθερη κυβέρνησή τους. Και φυσικά το πράγμα πάει παραπέρα και η σοσιαλιστική προοπτική γίνεται ξανά επίκαιρη. Η άλλη λύση είναι ένας νέος γύρος πολέμων στην περιοχή. Ας τα δούμε αυτά και για τη γειτονιά μας.
Πηγές:
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου