Σχόλιο για την προπαγάνδα των fake news για τα κοιτάσματα στην Κρήτη

Σχόλιο για την προπαγάνδα των fake news για τα κοιτάσματα στην Κρήτη

Στις 31 Οκτώβρη, σε όλα τα ΜΜΕ πανελλαδικής εμβέλειας και τις μεγάλες εφημερίδες της χώρας είδαμε να αναπαράγεται η είδηση πως στα οικόπεδα δυτικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης υπάρχουν ενδείξεις για «κοίτασμα-μαμούθ» 280 δις. κυβικών μέτρων. Με πρωτεργάτες καθηγητές πολυτεχνικών σχολών, οικονομικούς συντάκτες του ειδικού τύπου, στελέχη του κλάδου της ενέργειας και άλλους «ειδικούς» εξυφάνθηκε μια εκστρατεία προπαγάνδας σύμφωνα με την οποία το «κοίτασμα-μαμούθ» θα φέρει ευημερία και ανάπτυξη σε όλη χώρα, ενώ δομικά προβλήματα όπως η ανεργία θα εξαλειφθούν για τις επόμενες δεκαετίες.
Το λανθάνον μήνυμα φυσικά είναι πως όλα αυτά θα συμβούν μόνο αν αφήσουμε τις πετρελαϊκές να συνεχίσουν απρόσκοπτα το θεάρεστο έργο της έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων στις θάλασσες της χώρας χωρίς αντιδράσεις από τις τοπικές κοινωνίες.

Κανένα δελτίο ειδήσεων, καμία «σοβαρή εφημερίδα» και κανένας μεγαλοδημοσιογράφος δεν θεώρησε χρήσιμο να ελέγξει την εγκυρότητα της φημολογίας. Αντίθετα, με προμετωπίδα την επίκληση πως αυτοί που την διαδίδουν είναι «ειδικοί», εκτυλίχθηκε ένας βομβαρδισμός προπαγάνδας με στόχο να πειστούν οι τοπικές κοινωνίες πως οι «πετρελαιάδες είναι φίλοι μας». Για άλλη μια φορά αποδεικνύεται ότι οι σχεδιασμοί εξορύξεων υδρογονανθράκων αποτελούν στρατηγικό, εταιρικό και κρατικό σχεδιασμό και θα αξιοποιηθούν όλα τα προπαγανδιστικά και μη, εργαλεία για να επιβληθεί η κοινωνική συναίνεση γι’ αυτούς.

Οι εταιρείες και τα δημοσιογραφικά φερέφωνά τους παίζουν αφενός με την ειδική ορολογία, αφετέρου με το επιχείρημα που θέλει να πείσει τις τοπικές κοινωνίες πως τα κέρδη για τις εταιρείες θα φέρουν «ανάπτυξη» και γι’ αυτές.

Σε κάθε διαδικασία έρευνας, στην αρχή έχουμε να κάνουμε με «πιθανά κοιτάσματα», τα οποία όσο προχωράει η έρευνα συγκεκριμενοποιούνται και καταλήγουμε σε αυτά που ορίζονται ως «βέβαια κοιτάσματα» με μεγάλη απόσταση μεγεθών μεταξύ των δυο. Στη συνέχεια, από τα «βέβαια κοιτάσματα» προχωράμε στα «απολήψιμα κοιτάσματα», δηλαδή στο τμήμα των βέβαιων κοιτασμάτων για τα οποία υπάρχει η τεχνική δυνατότητα άντλησης φυσικού αερίου ή πετρελαίου. Και τέλος, η εταιρεία, με βάση τη δυνατότητα κερδοφορίας της, υπολογίζει το τελικό «εμπορικά εκμεταλλεύσιμο κοίτασμα».

Μεταξύ λοιπόν των «ενδείξεων» (πριν καν το στάδιο των πιθανών κοιτασμάτων!) και το εμπορικά εκμεταλλεύσιμο κοίτασμα υπάρχει μια τεράστια απόσταση μεγεθών, τεχνικών και αναγκαίων διαδικασιών και εγκαταστάσεων. Αντί της παρουσίασης μιας τέτοιας διαδικασίας, τα ΜΜΕ επιδόθηκαν σε fake news κοιτασμάτων προς όφελος των ενεργειακών κολοσσών. Το δεύτερο σκέλος του ψέματος αφορά τη διάχυση των κερδών προς τα κάτω από τα «κοιτάσματα-μαμούθ». Οι τοπικές κοινωνίες όχι μόνο δεν έχουν τίποτα να κερδίσουν από τις εξορύξεις υδρογονανθράκων, καθώς, φυσικά, όπως σε κάθε επένδυση αυτός που συσσωρεύει «πλούτο» είναι ο επενδυτής – ας δούμε τα πιο σύγχρονα παραδείγματα στη γειτονιά μας: Ιταλία-Μπαζιλικάτα και Αλβανία-Φιέρι γι’ αυτό. Αντίθετα, οι τοπικές κοινωνίες αυτό που κερδίζουν είναι η περιβαλλοντική υποβάθμιση και καταστροφή, η φτωχοποίηση από την μετατροπή του τόπου τους σε περιοχή οικονομικής μονοκαλλιέργειας, η υποβάθμιση των υφιστάμενων δραστηριοτήτων και η κοινωνική καταστολή όταν αντιδρούν.

Από την πλευρά μας, ως Πρωτοβουλία Αθήνας, πάντα επιμένουμε, εκεί που οι εταιρείες αποκρύπτουν τη δραστηριότητα τους, να την αναδεικνύουμε και να τη διαχέουμε δημόσια. Αυτή η πρακτική, σε ένα βαθμό, τις έχει οδηγήσει να αναγκάζονται πλέον να διαψεύδουν ειδήσεις όπως η συγκεκριμένη (αφού βέβαια έχουν προηγουμένως αφήσει να ξεδιπλωθεί η προπαγανδιστική εκστρατεία), για την οποία τα ΕΛΠΕ έβγαλαν τελικά δελτίο τύπου όπου τη χαρακτηρίζουν «πρόωρη» και «βεβιασμένη». Όσο για την ΕΔΕΥ, η εν λόγω είδηση είναι απλά «ανοησία»…

Αν μας διδάσκει κάτι η τελευταία προπαγανδιστική προσπάθεια, είναι τη σημασία που έχει η ουσιαστική ενημέρωση της κοινωνίας ώστε να μπορέσει να αξιολογήσει με τον πλέον αντικειμενικό τρόπο τις επιπτώσεις της μετατροπής του 1/3 της χώρας σε εργοτάξιο παραγωγής υδρογονανθράκων και να προχωρήσει στις αναγκαίες αντιστάσεις για να σταματήσει αυτούς τους σχεδιασμούς. Γι’ αυτό και είναι εξαιρετικά σημαντικό να βρούμε τα δικά μας εργαλεία αξιολόγησης, πέρα και ενάντια στους ειδικούς-φερέφωνα των εταιρειών.

Πρωτοβουλία Αθήνας ενάντια στις εξορύξεις υδρογονανθράκων