Στα πρόθυρα του πολέμου ΗΠΑ και Ιράν έκαναν ένα βήμα πίσω

Στα πρόθυρα του πολέμου ΗΠΑ και Ιράν έκαναν ένα βήμα πίσω

Ο γεωπολιτικός ανταγωνισμός Ουάσινγκτον-Τεχεράνης θα συνεχιστεί το επόμενο διάστημα καθώς παραμένουν τα «αγκάθια» μεταξύ τους αλλά προς το παρόν οι δύο πλευρές υποχώρησαν.

Επιμέλεια: Εύη Απολλωνάτου

Οι σκληρές δημόσιες τοποθετήσεις των ΗΠΑ και η υπόσχεση του ιρανικού καθεστώτος ότι θα πάρει εκδίκηση για την δολοφονία του στρατηγού, Κασέμ Σουλεϊμανί δεν υπερίσχυσαν σε αυτή τη φάση. Οι δύο πλευρές έκαναν για την ώρα ένα βήμα πίσω.

Στο παρασκήνιο οι αναλυτές υποστήριζαν ότι ΗΠΑ και Τεχεράνη δεν επιθυμούσαν μία ανοιχτή σύγκρουση, η οποία θα έφερνε μεγάλες και σημαντικές απώλειες και στις δύο χώρες. Μέχρι στιγμής, η εκτίμηση φαίνεται ότι επαληθεύεται από την απόφαση του Ιράν να χτυπήσει δύο μεγάλες αμερικανικές στρατιωτικές βάσεις, που γνώριζε ότι θα είναι καλά προετοιμασμένες για την επίθεση. 

Οι ΗΠΑ, που παρακολουθούσαν τις κινήσεις και τις επικοινωνίες του ιρανικού στρατού είχαν χρόνο να προετοιμαστούν και να προστατεύσουν τα αμερικανικά στρατεύματα. Σύμφωνα με τις πληροφορίες στα διεθνή ΜΜΕ, η απάντηση της Τεχεράνης ήταν μετριοπαθής και δεν είχε στόχο να χάσουν την ζωή τους Αμερικανοί στρατιώτες αλλά να στείλει ένα αυστηρό μήνυμα ή «χαστούκι» στις ΗΠΑ, όπως το αποκάλεσε ο ανώτατος θρησκευτικός ηγέτης του Ιράν, Αγιατολάχ Αλί Χαμενεϊ.

Παράλληλα το Ιράν έπραξε αυτό ακριβώς που υποσχέθηκε δημόσια. Απάντησε μέσω του ιρανικού στρατού και όχι μέσω κάποιας σιιτικής ομάδας με αντάρτικο κατά των αμερικανικών δυνάμεων σε κάποια άλλη χώρα της Μέσης Ανατολής, όπου οι απώλειες θα μπορούσαν να είναι μεγάλες. 

Το γεγονός ότι δεν υπήρξε απώλεια ζωής Αμερικανού φαίνεται ότι έφερε μία ανάσα ανακούφισης στους επιτελείς του αμερικανικού Πενταγώνου, καθώς προσέφερε στον Ντόναλντ Τραμπ ένα περιθώριο ελιγμού προκειμένου να αποφύγει σε αυτή τη φάση να οδηγηθεί σε έναν πόλεμο με το Ιράν.

Στο διάγγελμα του ο Ντόναλντ Τραμπ μίλησε με σκληρά λόγια για το Ιράν και το πυρηνικό πρόγραμμα του αλλά άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο διαλόγου. «Τέλος στον λαό και τους ηγέτες του Ιράν θέλουμε να έχετε μέλλον και ένα εξαιρετικό μέλλον, ένα μέλλον που σας αξίζει. Ένα μέλλον ευημερίας στην πατρίδα και αρμονίας με τα έθνη του κόσμου. Οι ΗΠΑ είναι έτοιμες να ασπαστούν την ειρήνη με όλους αυτούς που την ζητούν», είπε ο Ντόναλντ Τραμπ. 

Στον δημόσιο διπλωματικό λόγο του το Ιράν έστειλε μήνυμα για αποκλιμάκωση. «Το Ιράν πήρε και ολοκλήρωσε αναλογικά μέτρα σε αυτοάμυνα σύμφωνα με το άρθρο 51 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών βάζοντας στο στόχαστρο βάσεις από όπου ξεκίνησε η δειλή ένοπλη επίθεση κατά των πολιτών μας και των ανώτερων αξιωματούχων μας. Δεν επιδιώκουμε την κλιμάκωση του πολέμου αλλά θα αμυνθούμε ενάντια σε οποιαδήποτε επιθετικότητα», ανέφερε ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράν, Τζαβάντ Μοχάμαντ Ζαρίφ. Η χρήση της λέξης «ολοκλήρωση» και ο χαρακτηρισμός «αναλογικά μέτρα» για τις πυραυλικές επιθέσεις δείχνουν ότι σε αυτή τη φάση η Τεχεράνη δεν απειλεί με νέες επιθέσεις και επιθυμεί να τραβήξει γραμμή προκειμένου να μην συνεχιστεί η ένοπλη αντιπαράθεση με τις ΗΠΑ.

Ωστόσο, το ερώτημα που βρίσκεται στα χείλη όλων είναι εάν πρόκειται για το τέλος αυτής της κρίσης που θα εκτονωθεί μέσω της διπλωματίας ή έχουμε να δούμε κι άλλα επεισόδια και ενδεχομένως μία πιο σκληρή απάντηση από το ιρανικό καθεστώς. 

Τα «αγκάθια» που οδήγησαν στην αύξηση της έντασης μεταξύ των ΗΠΑ και του Ιράν παραμένουν. Είναι τουλάχιστον αμφίβολο ότι μπορεί να υπάρξει εκτόνωση της κατάστασης καθώς οι δύο χώρες μάχονται για την αύξηση της επιρροής τους στην Μέση Ανατολή. Η Τεχεράνη επιθυμεί να δει τις αμερικανικές δυνάμεις να φεύγουν δια παντός από το Ιράκ. Παρά την αποδυναμωμένη παρουσία της στη χώρα η Ουάσινγκτον δεν φαίνεται διατεθειμένη να αποχωρήσει. 

Επίσης εδώ και μήνες το σκηνικό της έντασης χτιζόταν με ιρανικές και σιιτικές αντάρτικες επιθέσεις κατά αμερικανικών συμφερόντων στη Μέση Ανατολή. Η κατάληψη και οι επιθέσεις πετρελαιοφόρων στον Περσικό Κόλπο, για τις οποίες οι ΗΠΑ κατηγορούν το Ιράν, έριξαν ακόμη περισσότερο λάδι στη φωτιά. 

Οι αναλυτές υποστηρίζουν ότι ο γεωπολιτικός ανταγωνισμός ανάμεσα στις δύο χώρες είναι μεγάλος και η σκιά της δολοφονίας ενός στρατηγού που βοήθησε το Ιράν να προάγει τα συμφέροντα του στην περιοχή δεν αφήνουν περιθώρια για εφησυχασμό. 

Πηγή: https://www.skai.gr/news/world/sta-prothyra-tou-polemou-ipa-kai-iran-ekanan-ena-vima-piso