Όταν ο δημοσιογράφος είναι πια περιττός…

 Όταν ο δημοσιογράφος είναι πια περιττός…

Ματίνα Παπαχριστούδη

Δεκάδες είναι οι καταγγελίες για την αύξηση βίαιων επιθέσεων των αστυνομικών δυνάμεων σε δημοσιογράφους, φωτορεπόρτερ και λοιπούς εργαζόμενους καναλιών που καλύπτουν τις διαδηλώσεις στις πόλεις των Ηνωμένων Πολιτειών. Τα «πυρά» της αστυνομίας δέχθηκαν και δημοσιογράφοι μεγάλων αμερικάνικων ή διεθνών δικτύων (όπως CNN, NBC, AFP), δείχνοντας πως το αμερικάνικο σύστημα καταστολής θεωρεί εξίσου εχθρό με τον εξεγερμένο, το δημοσιογράφο που είναι μάρτυρας της εξέγερσης. Στη δική μας μιντιακή πραγματικότητα, βεβαίως, ο ρόλος του δημοσιογράφου ως «μάρτυρα» έχει σχεδόν εξαφανιστεί, καθώς έχει υποβιβαστεί σε ένα απλό συμπλήρωμα σκηνοθετημένων-κατασκευασμένων ρεπορτάζ που στήνονται με βάση την πολιτική κατεύθυνση και τα «σημειώματα» υπουργών και συμβούλων επικοινωνίας.

Μερικά παραδείγματα αρκούν, προκειμένου να πείσουν για του λόγου το αληθές: Συναγερμός σήμανε με απόλυτα πανομοιότυπο τρόπο σε όλους τους τηλεοπτικούς σταθμούς και τα

sites για δήθεν ύποπτες κινήσεις Τούρκων στον Έβρο. Οι τίτλοι, με τις ίδιες ακριβώς λέξεις, επαναλαμβάνονταν στα «σουπεράκια» και από τα χείλη των παρουσιαστών. Οι ρεπόρτερ που έβγαλαν στο αέρα, όμως, έλεγαν το ακριβώς αντίθετο, ότι «δεν κουνιέται φύλλο στο Έβρο». Άλλη περίπτωση: Δόθηκε γραμμή από την κυβέρνηση για τη διαφήμιση του

τουρισμού, έσπευσαν να διαλαλήσουν τα κανάλια –με πρωταγωνίστρια την κρατική τηλεόραση– τον «υγιή» και οικονομικά επωφελή συνωστισμό στα νησιά. Βγάζουν, όμως, τον ρεπόρτερ από τη Σαντορίνη και λέει ότι «όλα είναι άδεια». Οι παρόντες μεταδίδουν αυτό που βλέπουν. Η πραγματικότητα όμως δεν συμφέρει και ανακατασκευάζεται.

Η χειραγώγηση διακινείται και επιβάλλεται μαζικά από όλα τα κυρίαρχα μίντια. Γίνεται πανομοιότυπα, με μια μόνο πηγή πληροφόρησης: Την κατασκευασμένη επικαιρότητα στις επικοινωνιακές ομάδες των κυβερνητικών φορέων και του πολιτικού συστήματος γενικότερα. Τα περίφημα non papers, σημειώματα κάθε υπουργείου, γίνονται «ρεπορτάζ»-τηλεγραφήματα από το ΑΠΕ και από εκεί διοχετεύονται και ξαναγίνονται «ρεπορτάζ» από τα μίντια. Ο ρόλος του δημοσιογράφου ως ρεπόρτερ, ως μάρτυρα των γεγονότων, έχει εξαλειφθεί. Γι’ αυτό και για τις πιο σοβαρές ειδήσεις που αφορούν την Ελλάδα, ενημερωνόμαστε από τα διεθνή δίκτυα.

Μια διαμαρτυρία της Ένωσης Φωτορεπόρτερ φέρνει στην επιφάνεια την απόπειρα ολοκληρωτικού ελέγχου και στον κλάδο τους. Κατήγγειλαν πως κυβέρνηση και αξιωματική αντιπολίτευση στέλνουν ανακοινώσεις και δελτία τύπου με δικές τους φωτογραφίες, αρνούμενοι στους φωτορεπόρτερ την πρόσβαση στα γεγονότα. Η μέθοδος είναι ίδια με αυτή που έχει υπερισχύσει στους δημοσιογράφους. Το «ρεπορτάζ» δίνεται με τα «σημειώματα».

Η μέθοδος επιβεβαιώνει τη «δολοφονία» της δημοσιογραφίας, της έρευνας και τους ρεπορτάζ. Δεν αντιμετωπίστηκε από τον δημοσιογραφικό κλάδο έγκαιρα, ως επιχείρηση λογοκρισίας και παρέμβασης, βόλευε τους εκδότες και μιντιάρχες, οι οποίοι έκαναν τις μαζικές απολύσεις χωρίς κόστος στο περιεχόμενο των Μέσων τους. Σήμερα, κανένα Μέσο δεν χρειάζεται πλέον τους δημοσιογράφους, έχει ανάγκη μόνο από γραφιάδες για να ανακατασκευάζουν τα «σημειώματα».

Μέθοδος ΣΔΙΤ και στην κρατική διαφήμιση από την κυβέρνηση. Αναθέτει σε μια –συνήθως δικών της ανθρώπων – εταιρεία ένα τεράστιο κονδύλι διαφημιστικής δαπάνης και αυτή τροφοδοτεί τα ΜΜΕ χωρίς έλεγχο. Το έπραξε με το κονδύλι των 22 εκατ. ευρώ για τον κορονοϊό, το κάνει πάλι με τα 32 εκατ. ευρώ για τη διαφήμιση του τουρισμού. Η μέθοδος είναι παλιά και έχει καταγγελθεί μέσα από σκάνδαλα των τελευταίων ετών, στα οποία εμπλέκονται δωροδοκίες ΜΜΕ και δημοσιογράφων.

ΠΗΓΗ ΠΡΙΝ