Ψυχρός πόλεμος, θερμό καλοκαίρι στο Αιγαίο

Ψυχρός πόλεμος, θερμό καλοκαίρι στο Αιγαίο

Δημήτρης Τζιαντζής

▸ Ενώ ο Χάφταρ υποχωρεί, Τουρκία και Ελλάδα ανεβάζουν τους τόνους

Καθώς οι τόνοι –με όλο και πιο έντονες πολεμικές αποχρώσεις– ανεβαίνουν στην αντιπαράθεση Ελλάδας-Τουρκίας, σημαντική ήττα για τις φιλοδοξίες και τις επιδιώξεις της ελληνικής αστικής τάξης συνιστά η υποχώρηση των δυνάμεων του στρατάρχη Χάφταρ από την Τρίπολη.
Πανηγυρικό χαρακτήρα είχε η συνάντηση του Ταγίπ Ερντογάν με τον νικητή της τωρινής φάσης του εμφυλίου πολέμου στη Λιβύη, Φαγέλ Αλ Σάρατζ, στην Άγκυρα την Πέμπτη. «Οι χώρες που υποστηρίζουν τον Χάφταρ είναι τα μεγαλύτερα εμπόδια για να επέλθει ειρήνευση στη Λιβύη», τόνισε με νόημα ο Τούρκος πρόεδρος. Ο Σάρατζ εμφανίστηκε ως νικητής, ενώ ο Ερντογάν μίλησε για συμφωνία των δύο κυβερνήσεων να ενισχύσουν τις διμερείς σχέσεις τους σε πολλές περιοχές, συμπεριλαμβανομένης της Ανατολικής Μεσογείου (έρευνες για πετρέλαιο και γεωτρήσεις), στο πλαίσιο πάντα του τουρκολιβυκού μνημονίου για τις θαλάσσιες οριοθετήσεις στην περιοχή — το οποίο η Ελλάδα θεωρεί άκυρο και παράνομο. Η επίκληση στη διεθνή νομιμότητα, πάντως, μοιάζει με σημαία ευκαιρίας για την ελληνική πλευρά, όταν για πρώτη φορά τόσο ανοιχτά υποστήριξε την ανατροπή της αναγνωρισμένης από τον ΟΗΕ κυβέρνησης της Λιβύης, υποδεχόμενη το Στρατάρχη Χάφταρ στην Αθήνα.

Η ψυχρολουσία στο μέτωπο της Αφρικής έρχεται λίγα 24ωρα μετά την εκδήλωση της επιθετικής τουρκικής πρόθεσης να κάνει έρευνες μέχρι και τα ελληνικά χωρικά ύδατα, στα 6 μίλια. Με αυτό τον τρόπο, η Τουρκία κάνει σαφές πως δεν αναγνωρίζει καμιά υφαλοκρηπίδα στα ελληνικά νησιά και εμφανίζεται έτοιμη να κάνει έρευνες πετρελαίου, στο απόγειο της τουριστικής περιόδου, κοντά σε Ρόδο, Κάρπαθο και Κρήτη. Πρόκειται, αναμφίβολα, για μια εξαιρετικά επικίνδυνη και ανησυχητική εξέλιξη που φέρνει το ενδεχόμενο «θερμού επεισοδίου» μεταξύ των δύο χωρών πιο κοντά από ποτέ. Η ελληνική πλευρά, στην παρούσα συγκυρία, βρίσκεται στριμωγμένη και λαβωμένη, καθώς «έπαιξε και έχασε» και όσον αφορά τον ημιθανή αγωγό Eastmed αλλά και ευρύτερα στο πλαίσιο των γεωτρήσεων στη Μεσόγειο, με τις εξορύξεις να έχουν ανασταλεί και πολλές πολυεθνικές εταιρείες να εξετάζουν ξανά την εμπλοκή ή την απόσυρσή τους. Χαρακτηριστικό της δύσκολης θέσης της Αθήνας είναι το παράδειγμα που χρησιμοποίησε ο αναπληρωτής σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας του πρωθυπουργού Θάνος Ντόκος, που λίγο-πολύ είπε ότι η Ελλάδα θα… πολεμήσει μέχρις εσχάτων, καθώς η Τουρκία παραβλέπει την αρχή ότι «πρέπει να αφήνεις κάποια διαφυγή στον αντίπαλο». Ο υπουργός Άμυνας Νίκος Παναγιωτόπουλος δηλώνει ευθαρσώς πως «η Ελλάδα είναι έτοιμη ακόμα και για στρατιωτική εμπλοκή για να προστατεύσει τα κυριαρχικά της δικαιώματα, σε συνέχεια των δηλώσεών του πως η Ελλάδα «ενίοτε δείχνει και τα δόντια της». Η ελληνική πλευρά θεωρεί πως οι γεωπολιτικές συμμαχίες που έχτισε –με πολύ βαρύ αντίτιμο– τα τελευταία χρόνια με ΗΠΑ, Γαλλία, Ισραήλ και Αίγυπτο θα την προστατεύσουν. Ωστόσο, το 2020 δεν είναι 2015 και η Τουρκία βρίσκεται σε μια φάση επαναπροσέγγισης με ΗΠΑ και Ισραήλ, όπως φάνηκε και στη Λιβύη. Ο ψυχρός πόλεμος Ελλάδας-Τουρκίας διεξάγεται ταυτόχρονα σε πολλές σκακιέρες, διπλωματικές και στρατιωτικές. Μένει να δούμε πόσα πιόνια θα χρειαστεί να θυσιαστούν για να παραμείνει το ελληνικό κεφάλαιο στο παιχνίδι.

ΠΗΓΗ ΠΡΙΝ