Η Αγιά Σοφιά, ο σουλτάνος και η Αριστερά της Τουρκίας

Η Αγιά Σοφιά, ο σουλτάνος και η Αριστερά της Τουρκίας

Θάνια Βέζου

Κηρύσσοντας εαυτόν σε κληρονόμο και ερμηνευτή της κληρονομιάς του Πορθητή, ο Ερντογάν αποφάσισε και διέταξε την μετατροπή της Αγιάς Σοφιάς σε τζαμί. Το γεγονός απασχόλησε έντονα την παγκόσμια κοινή γνώμη και οδήγησε σε πλείστα αρνητικά σχόλια. Στο εσωτερικό της χώρας, η κυβέρνηση Ερντογάν προσπάθησε να προβάλει «αυθόρμητες» εκδηλώσεις ενθουσιασμού από υποστηρικτές του, ταυτίζοντας αυτές τις κινήσεις με την πάντα πολύπαθη από το καθεστώς «κοινή γνώμη».

Στον αντίποδα αυτού του προβαλλόμενου παλλαϊκού ενθουσιασμού, σε έρευνα της εταιρείας δημοσκοπήσεων Metropoll Research το 44% των ερωτηθέντων πιστεύει ότι η μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί γίνεται για να αλλάξει η πολιτική ατζέντα της χώρας και να αποσπάσει την προσοχή της κοινής γνώμης από τη βαθιά οικονομική κρίση.

Σχολιάζοντας τα ευρήματα, ο διευθυντής της Metropoll Research, Özer Sencar, τονίζει ότι σε αυτήν την περίοδο στην οποία η οικονομική κρίση επηρεάζει ολόκληρη την κοινωνία με πολύ έντονο τρόπο, δεν είναι δυνατό αυτό [η μετατροπή του μνημείου του 6ου αιώνα σε τζαμί] να δώσει τα αναμενόμενα οφέλη, για οποιονδήποτε λόγο κι αν γίνεται… «Αυτό που έχει σημασία είναι να αντιμετωπιστούν τα οικονομικά προβλήματα και η ανεργία», συμπλήρωσε.

Σε σχετική δήλωση προχώρησε η γενική γραμματέας του Κόμματος Εργασίας (EMEP), Selma Gurkan. Σε αυτήν καυτηριάζει τον τρόπο με τον οποίο η κυβέρνηση αγνοεί τον αληθινό πλούτο των λαών και των διαφορετικών πεποιθήσεων, οι οποίες ενυπάρχουν στην χώρα, προσδοκώντας μικροπολιτικά κέρδη. Επί της ουσίας, η μετατροπή της Αγιάς Σοφιάς σε τζαμί επιχειρείται να γίνει ένα δεκανίκι μιας εξουσίας που έχει απολέσει την λαϊκή νομιμοποίηση, τόνισε η Selma Gurkan. Ο Ερντογάν θέλει ένα λαό που θα φαντασιώνεται ένδοξες στιγμές, καλλιεργώντας ένα κλίμα λες και βρισκόμαστε πριν την άλωση, σημείωσε η γ.γ. του ΕΜΕΡ, σχολιάζοντας σκωπτικά πως αυτό που θα μετρήσει τελικά είναι εάν θα μεγαλώσει το «ψωμί» στο τραπέζι των εργαζομένων και των λαϊκών στρωμάτων.

Ο Garo Paylan, Αρμένιος βουλευτής του HDP, μίλησε για μια θλιβερή μέρα για τους Χριστιανούς και για όλους όσοι πιστεύουν σε μια πλουραλιστική Τουρκία. Όπως τόνισε, η απόφαση να μετατραπεί η Αγιά Σοφιά σε τζαμί θα κάνει τη ζωή πιο δύσκολη για τους Χριστιανούς εδώ και για τους Μουσουλμάνους στην Ευρώπη. «Η Αγία Σοφία ήταν ένα σύμβολο της πλούσιας ιστορίας μας. Ο θόλος της ήταν αρκετά μεγάλος για όλους», είπε χαρακτηριστικά.

Το HDP σε κεντρική του ανακοίνωση απαιτεί την αλλαγή της απόφασης, τον σεβασμό του Μνημείου και καλεί τους λαούς της χώρας να μην αποδεκτούν την χρήση της Αγιάς Σοφιάς ως πολιτικού εργαλείου.

Το κόμμα SOL έκανε μια δήλωση σχετικά με την απόφαση να ανοίξει η Αγία Σοφία για λατρεία. «Αυτό το κακό καθεστώς, το οποίο έχει χάσει την ικανότητα να διαχειρίζεται τη χώρα και καταδικάζει τον λαό στην δίνη της ανεργίας και της φτώχειας, δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις του λαού». Στα κοινωνικά δίκτυα χαρακτηρίζει την απόφαση του Ερντογάν ως τέχνασμα για να καθησυχάσει και να πάρει με το μέρος του τους σκληροπυρηνικούς μουσουλμάνους.

Τέλος, το Κομμουνιστικό Κόμμα Τουρκίας (ΤΚΡ) δήλωσε ότι πρόκειται για σύγκρουση μεταξύ αντιδραστικής και κοσμικής αντίληψης, καυτηριάζοντας την συμπόρευση με το AKP, σκληροπυρηνικών εθνικιστών από τους κεμαλιστές (CHP).

«O θρησκευτικός φονταμενταλισμός του AKP έχει μεταμορφώσει κάθε δημόσιο θεσμό στην Τουρκία. Το TKP έχει ασχοληθεί επανειλημμένα με τον αντεργατικό ρόλο της αντίδρασης και του θρησκευτικού φονταμενταλισμού που καταπιέζει κάθε φωνή αντίστασης στην εργατική τάξη και αντικαθιστά την οργανωμένη δύναμη των ενωμένων εργαζομένων με απολιτικές υπάκουες μάζες. Ο κίνδυνος αντίδρασης είναι μεγαλύτερος από ό,τι φαίνεται στην επιφάνεια».