Συμφωνία στην ΕΕ, έρχονται τα κορονο-μνημόνια

Συμφωνία στην ΕΕ, έρχονται τα κορονο-μνημόνια

Γιάννης Ελαφρός

▸ Μειωμένα κονδύλια για επιχορηγήσεις κατά 22%, κατάργηση του προγράμματος για την Υγεία, αυξημένο μερίδιο δανειοδότησης, αυστηρή εποπτεία και έλεγχος στις χρηματοδοτήσεις, πρωτοφανής θέσπιση «χειροφρένου» που μπορεί να τραβήξει κάποια χώρα και να διακοπεί η χρηματοδότηση σε μια άλλη και εθνικά προγράμματα μεταρρυθμίσεων που εγκρίνονται από την Κομισιόν, οι αποφάσεις της τετραήμερης ευρω-συνόδου εισάγουν την ΕΕ στη εποχή των κορονο-μνημονίων!

Τέσσερις μέρες σκληρών διαπραγματεύσεων χρειάστηκαν για να αποδειχθεί για μια ακόμα φορά πως η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν είναι τίποτα άλλο παρά μια ληστρική συμμορία αστικών συμφερόντων, που τσακώνεται για τη μοιρασιά της λείας, πάντα σε βάρος των εργατικών-λαϊκών συμφερόντων. Ούτε οι τραγικές και έκτακτες συνθήκες του κορονοϊού δεν ταρακούνησαν τα παχύδερμα του κέρδους.

Η τελική συμφωνία για το Ταμείο Ανάκαμψης έκλεισε σήμερα το πρωί (ανακοινώθηκε η κατάληξη από τον Σαρλ Μισέλ στις 5.30 π.μ.) μετά από ολονυχτία κι ενώ η σύνοδος είχε ξεκινήσει την Παρασκευή το μεσημέρι! Το τελικό αποτέλεσμα είναι απογοητευτικό, τόσο για το ουσιαστικό ψαλίδισμα των ποσών των «ενισχύσεων», αλλά κυρίως γιατί ο μηχανισμός χρηματοδότησης και ο έλεγχός του παραπέμπει σαφώς σε ενισχυμένη εποπτεία και «προγράμματα μεταρρυθμίσεων» των χωρών μελών που θα εγκρίνονται από την κομισιόν και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, δηλαδή μνημόνια! Μάλιστα, δόθηκε η δυνατότητα να υπάρχει και χρηματοδοτικό χειρόφρενο, το οποίο θα μπορεί να τραβήξει ακόμα και ένα κράτος μέλος μόνο, σταματώντας τη χρηματοδότηση σε ένα άλλο κράτος, επειδή θα θεωρεί πως δεν εφαρμόζεται σωστά το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων! Καταλαβαίνετε τι έχει να γίνει… Μετά από όλα αυτά οι πανηγυρισμοί για «ευρωπαϊκή αλληλεγγύη» του Κ. Μητσοτάκη και άλλων αρχηγών κρατών μόνο ως στάχτη στα μάτια μπορούν να χαρακτηριστούν, πόσο μάλλον που το τελικό πρόγραμμα δεν απέχει πολύ απ’ αυτά που απέρριπταν πριν μερικές μέρες.

Ας δούμε όμως συγκεκριμένα ποια ήταν η κατάληξη, σύμφωνα με τις πρώτες πληροφορίες (παραπέρα ανάλυση στο φύλλο της εφημερίδας Πριν).

Διατηρείται το συνολικό μέγεθος του πακέτου του Ταμείου Ανάκαμψης στα 750 δισ. ευρώ, αλλά αλλάζει ουσιωδώς η σύνθεσή του. Η αρχική πρόταση της Κομισιόν ήταν 500 δισ. επιχορηγήσεις στα κράτη-μέλη και 250 δανεισμός. Η τελική συμφωνία περιορίζει δραστικά τις επιχορηγήσεις στα 390 δισ. και αυξάνει τα δάνεια στα 360 δισ. Τα δάνεια όμως σε υπερχρεωμένες χώρες, όπως η Ελλάδα και η Ιταλία για παράδειγμα, είναι παγίδα. Άρα εδώ έχουμε μια πολύ μεγάλη επιδείνωση που επιμελώς κρύβεται.

Μάλιστα, για να επιτευχθούν οι περικοπές, καταργήθηκε το πρόγραμμα EU4Health, ένα νέο πρόγραμμα για την ενίσχυση της συλλογικής υγειονομικής ικανότητας της ΕΕ. Δηλαδή, το πρόγραμμα που είχε ευθέως σχέση με τον κορονοϊό και προοριζόταν για τη θωράκιση των συστημάτων υγείας, ήταν το πρώτο που πετσοκόφτηκε από την ΕΕ! Τόσο ενδιαφέρον για τη δημόσια Υγεία…

Η τελική συμφωνία περιορίζει δραστικά τις επιχορηγήσεις στα 390 δισ. και αυξάνει τα δάνεια στα 360 δισ. Τα δάνεια όμως σε υπερχρεωμένες χώρες, όπως η Ελλάδα και η Ιταλία για παράδειγμα, είναι παγίδα

Πως θα δίνονται όμως τα κονδύλια; Η Κομισιόν θα εξετάζει τα εθνικά προγράμματα ανάκαμψης και ανθεκτικότητας που θα καταθέτει κάθε κράτος-μέλος εντός δύο μηνών. Στη συνέχεια, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα ψηφίζει επί της εισήγησης της Επιτροπής, αποφασίζοντας με ειδική πλειοψηφία. Στη συνέχεια η Κομισιόν θα κρίνει αν πληρούνται οι προϋποθέσεις για την εκταμίευση, κατόπιν γνωμοδότησης της Οικονομικής και Δημοσιονομικής Επιτροπής της ΕΕ, ένα όργανο που συγκροτείται από ανώτερους υπαλλήλους των εθνικών διοικήσεων και των κεντρικών τραπεζών, της ΕΚΤ και της Κομισιόν. Υπάρχει όμως η δυνατότητα, ένα ή περισσότερα κράτη-μέλη να διαφωνούν ότι κάποιο εθνικό πρόγραμμα πληροί τις προϋποθέσεις. Τότε θα μπορούν να τραβούν το «χειρόφρενο», μπλοκάροντας άμεσα τη χρηματοδότηση και παραπέμποντας το ζήτημα στο Συμβούλιο! Η εκταμίευση των κονδυλίων διακόπτεται, έως ότου το Συμβούλιο «θα έχει συζητήσει εξαντλητικά το θέμα» εντός περιόδου τριών μηνών από τη στιγμή που η Επιτροπή θα ζητήσει τη γνωμοδότηση της ΟΔΕ. Αυτό σημαίνει πως ανά πάσα στιγμή η χρηματοδοτική ροή στην Ελλάδα θα είναι στο έλεος κάποιας αντιδραστικής κυβέρνησης στους «σκληρούς του Βορρά» ή αλλού…

Άρα, το Ταμείο Ανάκαμψης φέρνει και μνημονιακά προγράμματα («εθνικά προγράμματα ανάκαμψης και μεταρρυθμίσεων») και διαρκή εποπτεία-έλεγχο από τα όργανα της ΕΕ, αλλά και την πρωτοφανή δυνατότητα να μπορεί να μπλοκάρει μία χώρα τη χρηματοδότηση κάποιας άλλης!

Όσον αφορά το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο 2021-7 (δηλαδή τον προϋπολογισμό της ΕΕ) παραμένει στα 1,074 τρισ. ευρώ, μειωμένος κατά 25-30 δισ. από την αρχική πρόταση (είχε ήδη περικοπεί με το καλημέρα της συνόδου από τον Μισέλ). Αυξήθηκαν όμως πολύ οι επιστροφές (rebates) προς τους λεγόμενους «φειδωλούς» (ή «σπαγκοραμμένους»): 377 εκατ. θα λαμβάνει πίσω ετησίως η Δανία, 1,921 δισ. η Ολλανδία, 565 εκατ. η Αυστρία και 1,069 δισ. η Σουηδία.

Το αποτέλεσμα της συνόδου φαίνεται να αποτελεί μια τεράστια νίκη των «τεσσάρων φειδωλών» (και της Φινλανδίας που τους στήριζε), φαινομενικά απέναντι στη Γερμανία, τη Γαλλία, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αλλά και την Ιταλία, την Ισπανία κλπ. Δύσκολα μπορεί να γίνει πιστευτό πως τα μεγαλύτερα κράτη μέλη, ειδικά η Γερμανία σε συμμαχία με το Παρίσι και τη γραφειοκρατία της ΕΕ δεν μπόρεσαν να κάμψουν τις αντιδράσεις των «τσιγκούνηδων». Πιο πιθανό φαίνεται, ειδικά η Άνγκελα Μέρκελ να έβαλε τους άλλους να μπουν μπροστά για να επιτευχθεί τελικά ένας συμβιβασμός στα μέτρα της Γερμανίας.

Το πιο σημαντικό όμως είναι πως για μια ακόμα φορά αποδεικνύεται ο χαρακτήρας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που δομικά δεν έχει σε τίποτα να κάνει με την «αλληλεγγύη» και την υποστήριξη των λαών. Είναι ένας μηχανισμός καταστατικά εχθρικός προς τα λαϊκά συμφέροντα, έχοντας στο dna του τη δημοσιονομική λαιμητόμο και την αιώνια λιτότητα για τους εργαζόμενους.

Κάτω απ’ αυτές τις συνθήκες οι πανηγυρισμοί Μητσοτάκη είναι κυριολεκτικά για γέλια. Ο έλληνας πρωθυπουργός ανακατεύει μήλα με πορτοκάλια κραυγάζοντας πως γυρίζει με 70 δισ. ευρώ! Μπερδεύεται ο κόσμος από τα τόσα δις. Από τα 32 δις, που θα έπαιρνε η Ελλάδα, τώρα ακούει για 70! Θρίαμβος! Δεν ξέρουμε που να τα βάλουμε τόσα λεφτά…

Η αλήθεια είναι πως για την Ελλάδα προβλέπεται από το Ταμείο Ανάκαμψης ποσό 19 δις. από επιχορήγηση (από 22 δις. που ήταν στο αρχικό σχέδιο), καθώς και 12,5 δις. από δάνεια. Έτσι βγαίνει το 31,5 δις. ευρώ. Αλλά, τα δάνεια είναι μάλλον απαγορευμένα με το κρατικό χρέος να φτάνει το 185% του ΑΕΠ. Τα υπόλοιπα ποσά που αναμιγνύει ο Μητσοτάκης για να φτάσει στα 70 δις. είναι κονδύλια που προβλέπονταν και βέβαια τίποτα που έρχεται από την ΕΕ δεν είναι δώρο. Έχει συγκεκριμένες στοχεύσεις για αντιλαϊκές μεταρρυθμίσεις και συγκεκριμένους περιορισμούς…