Υποκρισία ΕΕ για το δράμα των προσφύγων

Νίκος Μανάβης, Λέσβος

«Μακριά από εμάς κι όπου θέλει ας είναι». 

Με αυτή την αρχή κινούνται όλες οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις στο θέμα του προσφυγικού. Έτσι, δηλώνουν πρόθυμες να στείλουν υλική βοήθεια για τη σίτιση και τη στέγαση των προσφύγων στα ελληνικά νησιά, αλλά δεν δέχονται με τίποτα να πάρουν πρόσφυγες από το ανατολικό Αιγαίο. Έτσι τα κράτη της ΕΕ ξεκαθάρισαν ότι αποδέχονται μόνο 400 ανήλικα παιδιά που βρίσκονταν στη Μόρια. Στις αρχές της εβδομάδας, η γερμανική κυβέρνηση, μετά από πολλές πιέσεις, δήλωσε ότι θα δεχθεί 1.533 πρόσφυγες από την Ελλάδα, αποκλειστικά οικογένειες που έχουν λάβει άσυλο. Δηλαδή δεν θα δεχθεί κανένα πρόσφυγα από τα κολαστήρια της Λέσβου, της Χίου και της Σάμου. Το Βέλγιο ανακοίνωσε ότι θα δεχθεί στο έδαφος του 100-150 πρόσφυγες από τις ευπαθείς ομάδες. Μεγέθη αστεία, αν αναλογιστεί κανείς πως στα τρία προαναφερόμενα νησιά του βορείου Αιγαίου βρίσκονται αυτήν τη στιγμή περί τις 30.000 πρόσφυγες και μετανάστες σε άθλιες συνθήκες.

Εκτός από την υποκριτική στάση των προαναφερόμενων χωρών, μια σειρά χώρες-μέλη της ΕΕ έχουν ευθέως αρνηθεί να αποδεχθούν τη μετεγκατάσταση προσφύγων, μεταξύ αυτών η Αυστρία, η Φιλανδία, η Πολωνία και η Ουγγαρία. Με λίγα λόγια, η περιβόητη αλληλεγγύη, ο ανθρωπισμός, ο σεβασμός στα ανθρώπινα δικαιώματα της Ευρώπης δεν είναι τίποτα περισσότερο από αέρας κοπανιστός.

Η γερμανική κυβέρνηση, όπως και η ΕΕ, έχουν συμφωνήσει στη δημιουργία του νέου κλειστού κολαστηρίου στην περιοχή Καρά Τεπέ, βόρεια της Μυτιλήνης, και μάλιστα θα συνεργαστούν με την ελληνική κυβέρνηση για την οργάνωση του, προσφέροντας τη σχετική… τεχνογνωσία. Οι σχετικές ανακοινώσεις που έγιναν το βράδυ της Τετάρτης στη γερμανική βουλή από τον αρμόδιο υπουργό Εσωτερικών Χορστ Ζεεχόφερ διαψεύδουν πλήρως τα όσα έλεγε στη βουλή ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Λέσβου Γιάννης Μπουρνούς, πως η ΕΕ είναι αντίθετη με τα κλειστά κέντρα.

Το μέγεθος της αντιπροσφυγικής υστερίας των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων και της ΕΕ αποτυπώθηκε στις δηλώσεις του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Τσαρλς Μισέλ κατά την επίσκεψη του στο νέο γκέτο του Καρά Τεπέ την Τετάρτη. Εκεί, μεταξύ άλλων, δήλωσε ότι στόχος της ΕΕ πρέπει να είναι η καλύτερη φύλαξη των συνόρων. Πρακτικά, έκλεισε το μάτι στην ελληνική κυβέρνηση και την πολιτική των push back και των παράνομων επαναπροωθήσεων που εκείνη εφαρμόζει στο Αιγαίο.

Το κάψιμο του κολαστηρίου της Μόριας αποτελεί σημείο καμπής για την αντιπροσφυγική πολιτική της κυβέρνησης που δέχεται σφοδρή κριτική από δεξιά και από αριστερά. Πρόκειται για μια αδιέξοδη πολιτική, η οποία το μόνο που επιτυγχάνει είναι να ρίχνει νερό στον μύλο της ακροδεξιάς.

Η παραπάνω διαπίστωση είναι η αιτία που η ΝΟΔΕ Λέσβου της ΝΔ δεν κατάφερε να βγάλει ούτε μια ανακοίνωση για την καταστροφή της Μόριας, ενώ την ίδια στάση είχε και ο βουλευτής του κόμματος και αντιπρόεδρος της βουλής Χ. Αθανασίου. Μέρες μετά τα γεγονότα της Μόριας, ο περιφερειάρχης Κ. Μουτζούρης και ο δήμαρχος Μυτιλήνης Στρ. Κύτελης θα προτείνουν απεργία-κινητοποίηση στην πόλη της Μυτιλήνης κατά τα πρότυπα των αντιπροσφυγικών κινητοποιήσεων του περασμένου Γενάρη, οι εκπρόσωποι επιμελητηρίων και επαγγελματικών ενώσεων –όλοι της πολιτικής επιρροής του Χ. Αθανασίου– δήλωσαν αντίθετοι με την πρόταση αυτή. Περιφερειάρχης και δήμαρχος πιέζονται από την υπερσυντηρητική βάση τους να ηγηθούν κινήματος για να εκδιωχθούν οι πρόσφυγες. Την Τετάρτη 16/9 ο Κ. Μουτζούρης συναντιέται στην Αθήνα με τον αρμόδιο σύμβουλο του πρωθυπουργού (στο γραφείο του Χ. Αθανασίου στην βουλή), επιδιώκει να αποσπάσει μια δήλωση πως δεν θα δημιουργηθεί νέο ΚΥΤ στην περιοχή του ΚαράΤεπέ. Η προσπάθεια αποτυγχάνει και συγκαλεί εκτάκτως το περιφερειακό συμβούλιο την επόμενη ημέρα, όπου επαναφέρει θέμα κινητοποιήσεων και απεργίας. Το σχέδιο ψηφίσματος που παρουσιάζει ο Κ. Μουτζούρης στηρίζουν η παράταξη Χριστόφα (ΚΙΝΑΛ), η παράταξη Σπιλάνη (ΣΥΡΙΖΑ) και η ΛΑΣ (ΚΚΕ). Οι σύμβουλοι της επίσημης παράταξης της ΝΔ (Καλογήρου) λειτουργούν ο καθένας μόνος του και άλλοι απέχουν, άλλοι ψηφίζουν λευκό κι άλλοι στηρίζουν την επιλογή της περιφερειακής αρχής.

Δύο ημέρες πριν, το Παλλεσβιακό Εργατοϋπαλληλικό Κέντρο (ελέγχεται από το ΚΚΕ) είχε προχωρήσει στη διοργάνωση κινητοποίησης, ζητώντας τη μεταφορά των προσφύγων στην ηπειρωτική Ελλάδα και από εκεί στις χώρες προορισμού τους. Σε μια λογική «μακριά από εμάς κι όπου θέλει ας είναι». Καμία αναφορά για ενσωμάτωση των προσφύγων στις κοινωνίες των νησιών και της ηπειρωτικής Ελλάδας (για όσους το επιθυμούν). Καμία αναφορά στο δικαίωμα των προσφύγων να αγωνίζονται για τα δικαιώματά τους.

Λίγες μέρες μετά το κάψιμο της Μόριας αντιπροσωπεία του ΣΥΡΙΖΑ επισκέπτεται τη Λέσβο. Η κριτική της εστιάζεται στις αλλοπρόσαλλες κυβερνητικές αποφάσεις και στην εμμονή να δημιουργηθούν κλειστές φυλακές στα νησιά. Τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ ξεχνούν πως τα δικά του ανοιχτά ΚΥΤ ήταν πραγματικά κολαστήρια.

Αλληλεγγύη ενάντια στο «μακριά από εμάς»

Στον αντίποδα του αντιπροσφυγικού μετώπου, η Ανταρσία στο Αιγαίο παρουσίασε δικό της σχέδιο ψηφίσματος στο περιφερειακό συμβούλιο, με το οποίο ζητούσε να κλείσουν όλα κέντρα κράτησης, την ενσωμάτωση των προσφύγων στις πόλεις και τα χωριά με πλήρη δικαιώματα. Τέλος, καλούσε όλες τις παρατάξεις να καταδικάσουν τις επιθέσεις σε βάρος προσφύγων, εργαζομένων στις ΜΚΟ, δημοσιογράφων και στην κλινική των Γιατρών Χωρίς Σύνορα έξω από το ΚΥΤ της Μόριας.

Η Ανταρσία στο Αιγαίο είναι η τοπική πολιτική έκφραση του κινήματος αλληλεγγύης. Στη Λέσβο, την Ελλάδα και την Ευρώπη πραγματοποιήθηκαν δεκάδες κινητοποιήσεις καταδίκης των αντιπροσφυγικών πολιτικών της ΕΕ μετά τις 8/9. Στη Λέσβο πραγματοποιήθηκε πορεία την Παρασκευή 11/9 από την Αντιφασιστική Πρωτοβουλία Λέσβου και άλλες συλλογικότητες του νησιού. Η κινητοποίηση χτυπήθηκε άγρια από τις ορδές των ΜΑΤ σε συνεργασία με ακροδεξιούς. Την Κυριακή 13/9 έγινε παρέμβαση με πανό και προκηρύξεις στην κεντρική πλατεία της Μυτιλήνης από ΑΝΤΑΡΣΥΑ, ΝΑΡ και ΚΚΕ (μ-λ). Την ίδια ημέρα έγινε συγκέντρωση τροφίμων από το Δίκτυο Αλληλοβοήθειας Λέσβου και άλλες συλλογικότητες στη Μυτιλήνη. Την Τρίτη 15/9 πραγματοποιήθηκε συγκέντρωση βοήθειας για τους πρόσφυγες από την Αντιφασιστική Κίνηση Σάμου. Τέλος, σε εξέλιξη βρίσκεται η συγκέντρωση βοήθειας για τους πρόσφυγες από πολλές εργατικές λέσχες που θα αποσταλεί στη Λέσβο.