Να χρεωθούν δάνεια για να σπουδάσουν προτείνει η Έκθεση Πισσαρίδη

EUROKINISSI / ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ 

Να χρεωθούν δάνεια για να σπουδάσουν προτείνει η Έκθεση Πισσαρίδη

Χρήστος Κάτσικας

Σύμφωνα με την Έκθεση Πισσαρίδη που προβάλλεται σαν την απόλυτη θεραπευτική αγωγή για τα προβλήματα (και) της εκπαίδευσης (ενώ δεν είναι τίποτε περισσότερο από ένα διατεταγμένο πακέτο των νεοφιλελεύθερων προσταγμάτων που έχουν διατυπωθεί την τελευταία δεκαετία από τον ΟΟΣΑ, το ΔΝΤ, τον εγχώριο ΣΕΒ κλπ) «στον αναγκαίο εξορθολογισμό της φοιτητικής μέριμνας μπορεί́ επίσης να συμβάλλει η εισαγωγή́ μηχανισμού́ ατόκων δανείων, με ευνοϊκούς όρους αποπληρωμής για την κάλυψη του κόστους διαβίωσης στη διάρκεια των σπουδών».

Παράλληλα στην ίδια βάση, η Επιτροπή Πισσαρίδη, ζυμώνει την επιβολή διδάκτρων στους φοιτητές, προτείνοντας (σε πρώτη φάση) εισαγωγή τέλους επανεγγραφής (με άλλα λόγια δίδακτρα) για όσους παρατείνουν τις σπουδές τους πέρα από τον προβλεπόμενο χρόνο ολοκλήρωσής τους.

Τόσο η πρόταση για δίδακτρα όσο και για φοιτητικά δάνεια αποτελούν από τις πιο γνωστές και συνάμα πιο επίμονες προτάσεις του ΟΟΣΑ. Για τον διεθνή οργανισμό, η θέσπιση διδάκτρων στα δημόσια πανεπιστήμια και για τους προπτυχιακούς φοιτητές, όχι μόνο για τους μεταπτυχιακούς, είναι το «όραμα» του για το μέλλον των πανεπιστημίων. Την ίδια ώρα, με τις γνωστές επικοινωνιακές του ντρίπλες, πλασάρει τα φοιτητικά δάνεια σαν εργαλείο που θα απαλλάξουν τους φοιτητές και τις οικογένειές τους από τα βάρη των σπουδών τους.

Έτσι προτείνει τη «διεύρυνση της διαθεσιμότητας των φοιτητικών δανείων, ώστε να βοηθηθούν οι φοιτητές και οι οικογένειες που δεν διαθέτουν τα μέσα να χρηματοδοτήσουν το κόστος της Ανώτατης Εκπαίδευσης (κατοικία, διατροφή, επικοινωνία, εκπαιδευτικά υλικά κ.λπ.)».

Είναι χρήσιμο, για να γίνει κατανοητή η ουσία της πρότασης του ΟΟΣΑ, να πάρει κανείς υπόψη την εμπειρία από άλλες χώρες όπου εδώ και πολλά χρόνια τα φοιτητικά δάνεια είναι ευρέως διαδεδομένα.

Μια χαρακτηριστική περίπτωση είναι οι ΗΠΑ, όπου τα φοιτητικά δάνεια υπάρχουν από το 1935! Σε άρθρο του Εconomist επισημαίνεται ότι τα πανεπιστημιακά δίδακτρα στις ΗΠΑ έχουν εδώ και χρόνια αυξηθεί ταχύτερα από την ικανότητα των Αμερικανών να τα αποπληρώνουν.

Σύμφωνα με την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ στην Ουάσινγκτον, το συνολικό χρέος των φοιτητών στις ΗΠΑ έχει φτάσει το αστρονομικό ποσό των 1,41 τρισ. δολαρίων, ποσό ρεκόρ στην ιστορία της χώρας!

Μάλιστα υπολογίζεται ότι μέχρι το 2023 το 38% περίπου των συγκεκριμένων δανειοληπτών θα δηλώνουν πλήρη αδυναμία στο ανταποκριθούν στις ανάγκες αποπληρωμής του. Άλλωστε, ο «λογαριασμός» είτε πρόκειται για κρατικό δάνειο είτε προέρχεται από κάποια ιδιωτική τράπεζα συνεχίζει να έρχεται κανονικά, ακόμη κι αν κάποιος αδυνατεί να βρει δουλειά.

Η αύξηση του χρέους στην εκπαίδευση παρομοιάζεται με το μαγείρεμα του αστακού. Η αύξηση στο σύνολο του χρέους των σπουδαστών συμβαίνει αργά αλλά σταθερά, έτσι ώστε όταν θα παρατηρήσουν ότι το νερό βράζει είναι ήδη μαγειρεμένοι.