SOS από 350.000 εγκλωβισμένους ναυτικούς - «Μπορείς να σαλτάρεις, είσαι κλεισμένος σε μια λαμαρίνα»
Για τις πρωτοφανείς συνθήκες που έχουν δημιουργηθεί στη ναυσιπλοΐα με την επέλαση της COVID-19, με εκατοντάδες χιλιάδες ναυτικούς «φυλακισμένους» έως και 18 μήνες σε φορτηγά πλοία, μίλησαν στο Sputnik παράγοντες και φορείς της ναυτιλίας, πηγές του Υπουργείου Ναυτιλίας και ναυτικοί.
«Δίνουμε μάχη. Αλλά αυτή η μάχη δεν δίνεται μόνο στην Ελλάδα. Δίνεται σε όλο τον κόσμο. Δεν μπορούμε με την πανδημία αυτή να κάνουμε κάτι διαφορετικό εμείς. Είναι ασφυκτικό το πλαίσιο», παραδέχονται πηγές του Υπουργείου Ναυτιλίας στο Sputnik.
Πρόκειται για μία αδιανόητη ανθρωπιστική κρίση που έχει αφήσει έως και 350.000 ναυτικούς εγκλωβισμένους (τα νούμερα αλλάζουν σχεδόν καθημερινά) σε φορτηγά πλοία, σε μια σύγχρονη μορφή επ' αόριστον ομηρίας και… καταναγκαστικής εργασίας, λόγω της παγκόσμιας κρίσης της COVID-19, που έχει σφραγίσει, από τον Μάρτιο του 2020, λιμάνια, αεροδρόμια και σύνορα χωρών.
Κι έτσι χιλιάδες πληρώματα αναγκαστικά μένουν καθηλωμένα 11 μήνες εντός ενός πλοίου, χωρίς να μπορούν ούτε να αντικατασταθούν (crew changes), ούτε να επαναπατριστούν μετά τη λήξη της σύμβασής τους.
Πλήρωμα εγκλωβισμένο και 18 μήνες
Τα νούμερα είναι σοκαριστικά: Τον Ιούνιο οι καταμετρημένοι εγκλωβισμένοι ναυτικοί ήταν 150.000. Μέχρι τον Σεπτέμβριο εκτοξεύτηκαν στους 400.000 (δεν υπάρχουν πρόσφατες καταμετρήσεις, αν και αρμόδιοι φορείς μιλάνε για 300.000- 350.000 «ομήρους»). Υπάρχει δε πλήρωμα που βρίσκεται στη θάλασσα, όμως, 18 μήνες!
Ανησυχία προκαλεί και η προειδοποίηση του πολύπειρου διευθύνοντα σύμβουλου της Columbia Shipmanagement Mark O'Neil ότι επιδεινώνεται διαρκώς η συνθήκη στις αλλαγές πληρωμάτων και ότι η κατάσταση αυτή θα μπορούσε να διαρκέσει ακόμη και έως το 2022, με τις αναμενόμενες καταστροφικές συνέπειες.
«Πάντα υπήρχαν προβλήματα, και ειδικά μετά την 11η Σεπτεμβρίου αγριέψαν και αυστηροποιήθηκαν οι έλεγχοι στα λιμάνια, οι συνθήκες γενικώς. Δεν κατεβαίνεις σε ένα λιμάνι εύκολα, όπως θυμάμαι να γινόταν παλιά. Αλλά αυτό που συμβαίνει σήμερα ειδικά με τους έως και 18 μήνες εγκλεισμού, είναι πρωτοφανές στα χρονικά» μας λέει ο ναυτικός Νίκος Τσιώλης, που βρίσκεται στην Κέρκυρα αυτή τη στιγμή, και θεωρεί τον εαυτό του τυχερό, σε αντίθεση με συναδέλφους του, μιας και έχει γλιτώσει ένα μπάρκο εγκλωβισμού.
«Έχω καθηλωθεί όμως και εγώ εννιά μήνες σε καράβι στη Νιγηρία. Είναι φοβερά δύσκολο» μας περιγράφει. «Μπορείς να σαλτάρεις κανονικά. Είσαι κλεισμένος μέσα σε μια λαμαρίνα. Συνθήκες σαν τις σημερινές δεν έχουμε ξαναζήσει ποτέ στον κλάδο μας» τονίζει. «Η ζημιά στην ψυχική υγεία των ανθρώπων που μένουν φυλακισμένοι στις λαμαρίνες είναι μεγάλη, αυξάνοντας τον κίνδυνο και των ατυχημάτων» προσθέτει.
«Το πρόβλημα είναι ότι μπορεί να εργάζεσαι σε πλοίο με ελληνική σημαία και στο πλήρωμα να υπάρχουν μόνο δύο Έλληνες. Οι υπόλοιποι είναι συνήθως Φιλιππινέζοι. Πώς να αντέξεις 10 μήνες κλεισμένος αν δεν μπορείς να ανταλλάξεις δυο λέξεις με τους υπόλοιπους; Τρελαίνεσαι!» συγκατανεύει κι ο συνάδελφός του κ. Χαράλαμπος, που εργάζεται σε Έλληνα πλοιοκτήτη.
Aλαλούμ και η κατάσταση κάθε μέρα γίνεται πιο δύσκολη
«Έχει γίνει ένα αλαλούμ και η κατάσταση κάθε μέρα γίνεται πιο δύσκολη. Κι εγώ έτυχε 11-12 μήνες να μείνω εγκλωβισμένος σε πλοίο. Είναι φρικτό» μας λέει ο Νίκος Γεωργίου, μηχανικός σε ισραηλινή ναυτιλιακή, για την οποία οργώνει την υφήλιο.
«Ασκούνται τρομερές πιέσεις από τις κυβερνήσεις, όπως της Αυστραλίας, για να διευκολύνουν τις καταστάσεις. Αλλά η κατάσταση από μέρα σε μέρα χειροτερεύει» παραδέχεται επιτελικό στέλεχος σε ναυτιλιακή εταιρεία που θέλει να διατηρηθεί η ανωνυμία του.
«Μέχρι προχτές στέλναμε ανθρώπους στις ΗΠΑ. Ξαφνικά η νέα κυβέρνηση Μπάιντεν κλείνει τα σύνορα. Κλείσανε επίσης τα λιμάνια σε Κορέα και Ιαπωνία. Κι ενώ οι άνθρωποι έχουν 6μηνα συμβόλαια εγκλωβίζονται για 12 μήνες. Και η Σιγκαπούρη έκλεισε και τώρα η Κίνα τα μασάει. Τι θα γίνει με τόσους ανθρώπους εγκλωβισμένους κανείς δεν ξέρει. Γίνονται προσπάθειες από όλους, και από κυβερνήσεις και από σοβαρές ναυτιλιακές, αλλά πρόκειται για μια πρωτοφανή παγκόσμια συνθήκη που επέβαλλε η πανδημία. Δεν το ρισκάρουν τα κράτη και κλείνουν θαλάσσια, χερσαία και εναέρια σύνορα» αναφέρει o παράγων ναυτιλιακής εταιρείας.
Ούτε σε συνθήκες πόλεμου τέτοιες συνθήκες
Στις καλύτερες περιπτώσεις, προσθέτει, μπορεί να γίνει diversion στην πορεία ενός πλοίου, προκειμένου να βρει λιμάνι που επιτρέπεται να δέσει για να γίνει η αλλαγή του πληρώματος. «Αλλά τα έξοδα εκτινάσσονται. Πόσες φορές να γίνει; Μπορεί στο μεταξύ να ξεκινήσεις για ένα λιμάνι και καθοδόν να κλείσει κι αυτό. Μιλάμε για κανονική παράνοια», καταλήγει.
Όλες οι κυβερνήσεις προσπαθούν να επιβάλλουν με κάποιο τρόπο τις αλλαγές πληρώματος, συνεχίζει ο κ. Γεωργίου, βάσει των συμβάσεων. «Λένε ότι εξετάζουνε το αίτημα, αλλά τελικά το απορρίπτουν. Με την πανδημία κυριολεκτικά είμαστε πραγματικά πάνω σε κινούμενη άμμο. Ούτε σε συνθήκες πολέμου δεν διαμορφώνονται τέτοιες συνθήκες. Τα πράγματα είναι τρομερά ρευστά και από το Υπουργείο Ναυτιλίας δεν έχει έρθει κάποια νέα απόφαση».
«Δεν είναι ένα θέμα που μπορεί να το λύσει μια κυβέρνηση, όσο κι αν το θέλει» μας επισημαίνει, συζητώντας για τον ρόλο του Υπουργείου Ναυτιλίας στη σημερινή κρίση, ο εκπρόσωπος του ελληνικού παραρτήματoς της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Μεταφορών (INTERNATIONAL TRANSPORT WORKERS' FEDERATION-ITF) κ. Χαλάς, τονίζοντας ότι «η Ελλάδα είναι μια χώρα που βοηθά και μπορούν να ξεμπαρκάρουν πληρώματα για άλλα μέρη. Δεν είναι λίγο».
Έκτακτα νομοθετικά και κανονιστικά μέτρα στην Ελλάδα
Η Ελλάδα πάντως αναγνώρισε εξαρχής τους ναυτικούς ως «ουσιώδεις εργαζόμενους» (key workers) στη διατήρηση της παγκόσμιας εφοδιαστικής αλυσίδας και έτσι επέτρεψε την απρόσκοπτη διέλευση των πλοίων στη χώρα μας. Εξού θεσπίστηκαν αμέσως έκτακτα νομοθετικά και κανονιστικά μέτρα.
Ειδικότερα, σύμφωνα με την Γ1α/ΓΠ.οικ 76631/29-11-2020 κ.υ.α. (Β΄ 5256), άρθρο έκτο, παράγραφος 4, «το προσωπικό που απασχολείται στον τομέα των μεταφορών, συμπεριλαμβανομένων των ναυτικών δεν καταλαμβάνεται από την προσωρινή απαγόρευση εισόδου στη χώρα των υπηκόων τρίτων κρατών - πλην των κρατών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Συμφωνίας Σένγκεν». Η εγκύκλιος είχε διάρκεια έως 14-12-2020.
Η Ελληνική Ναυτιλιακή ωστόσο Διοίκηση εξέδωσε εγκύκλιο που αφορά ειδικά τα υπό ελληνική σημαία πλοία, με την οποία -μια σημαντική λεπτομέρεια- παρατείνεται η ισχύς της σύμβασης ναυτολόγησης, υπό την προϋπόθεση συναίνεσης του ναυτικού, σε περιπτώσεις που τα αυστηρά μέτρα ελέγχου των συνόρων για της μείωση της εξάπλωσης της COVID-19 έχουν ως αποτέλεσμα την παρουσίαση αντικειμενικών δυσκολιών στην πραγματοποίηση αλλαγής πληρωμάτων και επαναπατρισμού των ναυτικών.
Έχουν επαναπατρισθεί 36 αλλοδαποί και Έλληνες ναυτικοί
Σε περίπτωση υποβολής παραπόνων από ναυτικούς, οι οποίοι έχουν αιτηθεί την παλιννόστησή τους, κατά το πέρας του χρονικού διαστήματος της σύμβασης ναυτολόγησης τους, σε υπό ελληνική σημαία πλοία, τι συμβαίνει;
«Η Ελληνική Ναυτιλιακή Διοίκηση αιτείται και παρακολουθεί, ad hoc, την εφαρμογή της έγγραφης ενημέρωσης από την πλοιοκτήτρια/ διαχειρίστρια εταιρεία του πλοίου ως προς τον προγραμματισμό των ενεργειών της και την εξέλιξη υλοποίησης αυτού. Ενδεικτικά, στο πλαίσιο διαχείρισης ανάλογων υποθέσεων έχουν επαναπατρισθεί 36 αλλοδαποί και Έλληνες ναυτικοί, από την ώρα της έναρξης της πανδημίας» μας λένε πηγές του Υπουργείου Ναυτιλίας, το οποίο, αξίζει να σημειωθεί, έχει διαχειριστεί, με παρεμβάσεις τόσο στις οικείες προξενικές και διπλωματικές αρχές όσο και προς τις πλοιοκτήτριες εταιρείες, περιπτώσεις αντικατάστασης και επαναπατρισμού Ελλήνων ναυτικών που έχουν γνωστοποιηθεί σε αυτές.
Λαμβάνοντας υπόψη τις διεθνείς διαστάσεις του προβλήματος, οι οποίες απαιτούν οριζόντια αντιμετώπιση σε πολυμερές και σε παγκόσμιο επίπεδο, με πρωτοβουλία του υπουργού Ναυτιλίας το θέμα αναδείχθηκε ως απόλυτη προτεραιότητα και στον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό, στη Διεθνή Οργάνωση Εργασίας, καθώς και σε τακτικές και άτυπες συναντήσεις σε πολιτικό και υπηρεσιακό επίπεδο.
Το αποτέλεσμα ήταν η έκδοση Κατευθυντήριων Οδηγιών (Guidelines) από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και του Συνιστώμενου Πλαισίου Πρωτοκόλλων από τον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό (IMO)- τα οποία επικαιροποιούνται συνεχώς.
Περισσότεροι από 300 χιλιάδες εγκλωβισμένοι σε όλο τον κόσμο
«Αλλά τα πάντα παραμένουν τρομερά ρευστά» συνοψίζει ο κ. Χαλάς, απαντώντας και στο ερώτημά μας: πόσοι ναυτικοί είναι σήμερα εγκλωβισμένοι διεθνώς.
«Για την ώρα έχουμε ένα νούμερο: γύρω στους 300 και χιλιάδες εγκλωβισμένους διεθνώς. Ήδη αυτό το νούμερο μπορεί να έχει αλλάξει με επαναπατρισμούς που γίνονται, αλλά και θαλάσσια και εναέρια σύνορα που κλείνουν. Ό,τι και να σας πω τώρα μπορεί να μην ισχύει την επόμενη στιγμή, αλλάζουν ραγδαία τα δεδομένα. Είδαμε ξαφνικά τα λιμάνια των ΗΠΑ να κλείνουν. Τι να σχεδιάσεις, τι να υπολογίσεις; Το crue department των εταιρειών δεν μπορεί να ακολουθήσει ένα πρόγραμμα αντικατάστασης πληρωμάτων. Τινάσσονται συστηματικά όλα στον αέρα».
Ερωτήματα πάντως προκαλεί το γεγονός ότι οπουδήποτε και αν απευθυνθήκαμε (ακόμη και στην Πανελλήνια Ναυτική Ομοσπονδία), κανείς δεν είχε να μας δώσει τον συγκεντρωτικό αριθμό των Ελλήνων ναυτικών, που είναι σε καθεστώς ασφυξίας αυτή τη στιγμή, αποκλεισμένοι για μήνες σε ένα φορτηγό.
ΠΗΓΗ sputniknews.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου