Τι συμβαίνει πραγματικά στο Μάλι;

Φώτο Αρχείου/ Γάλλος στρατιώτης Λεγεωνάριος στο Μάλι της Αφρικής

Οργάνωση η οποία συνδέεται με την Αλ Κάιντα πιθανόν βρισκόταν πίσω από την επίθεση της Παρασκευής στο Μάλι στην οποία τραυματίστηκαν 13 κυονόκρανοι του ΟΗΕ, σχεδόν όλοι Γερμανοί στρατιωτικοί, ανέφερε χθες ο επικεφαλής της γερμανικής ομοσπονδιακής υπηρεσίας πληροφοριών (BND), ο Μπρούνο Καλ.

Δώδεκα Γερμανοί κι ένας Βέλγος, μέλη της δύναμης των Ηνωμένων Εθνών στο Μάλι, τραυματίστηκαν σε επίθεση με αυτοκίνητο παγιδευμένο με εκρηκτικές ύλες που οδηγούσε καμικάζι εναντίον προσωρινής θέσης. Μέχρι στιγμής δεν έχει υπάρξει ανάληψη της ευθύνης για την ενέργεια.

Επρόκειτο για τη χειρότερη επίθεση που έχει διαπραχθεί εναντίον της γερμανικής στρατιωτικής αποστολής στο Μάλι, η οποία αριθμεί περίπου 900 μέλη.

Από το 2012, όταν ξέσπασε σύρραξη ανάμεσα στις κυβερνητικές δυνάμεις από τη μια, αυτονομιστές αντάρτες και τζιχαντιστές του βορρά από την άλλη, το Μάλι έχει μπει σε μια ατελείωτη θύελλα, με χιλιάδες νεκρούς, άμαχους και αντιμαχόμενους.

Η MINUSMA, δύναμη με κάπου 18.300 μέλη, ανάμεσά τους 13.200 στρατιωτικούς, γίνεται συχνά στόχος επιθέσεων, όπως και οι ένοπλες δυνάμεις του ίδιου του Μαλί και της Γαλλίας. Είναι η αποστολή του ΟΗΕ που υφίσταται τις περισσότερες απώλειες σε όλο τον κόσμο.

Τον Γενάρη του 2013 η ιμπεριαλιστική επέμβαση στο Μάλι με επικεφαλής τη Γαλλία [που ήταν πρώην αποικοκράτης] και στηρίγματά της το ΝΑΤΟ, την ΕΕ και συγκεκριμένα τις ΗΠΑ, τη Βρετανία, τη Γερμανία τη Δανία, σηματοδοτούσε το σχέδιο μιας ευρύτερης ιμπεριαλιστικής επέμβασης στην Αφρική με στόχο τον εκτοπισμό της Κίνας.

Είναι χαρακτηριστική η δήλωση του προέδρου της Κεντροαφρικανικής Δημοκρατίας εκείνη την περίοδο, ο οποίος στα μέσα Δεκέμβρη ανέφερε χαρακτηριστικά: «Προτού δώσω το πετρέλαιο στους Κινέζους συναντήθηκα με εκπροσώπους της “Τοτάλ” στο Παρίσι και τους είπα να το πάρουν. Δεν έγινε τίποτε. Εδωσα, λοιπόν, το πετρέλαιο στους Κινέζους και τότε δημιουργήθηκε πρόβλημα».

Η Γαλλία διατηρεί στρατό και στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία στο όνομα της εξολόθρευσης των ανταρτών του κινήματος «Seleka» (Συμμαχία), οι οποίοι ελέγχουν το 70% της χώρας που διαθέτει τεράστια αποθέματα διαμαντιών, ουρανίου, χρυσού και σιδηρομεταλλευμάτων…

Ιστορικά, τον Μάρτη του 2012, ο μέχρι τότε πρόεδρος του Μάλι, Αμαντού Τουμανί Τουρέ, ανατράπηκε από στρατιωτικό πραξικόπημα, το οποίο ακολούθησαν σύντομα συγκρούσεις στα βόρεια της χώρας.

Ηδη, μήνες πριν από το πραξικόπημα, το Εθνικό Κίνημα για την Απελευθέρωση της Azawad (MNLA), μια εθνικιστική ισλαμική ομάδα Τουαρέγκ, κέρδισε έδαφος και προχώρησε στην ανεξαρτησία της Azawad σε τρεις από τις βόρειες περιοχές του Μάλι.

Με πρόσχημα την ενίσχυση των ισλαμιστών, η Γαλλία, κι άλλες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις υποκριτικά αναγνώρισαν την «Αλ Κάιντα του Ισλαμικού Μαγκρέμπ» (ΑΜQI) σαν τον εχθρό που πρέπει να εξολοθρεύσουν. Και λέμε υποκριτικά, γιατί η Αλ Κάιντα του Ισλαμικού Μαγκρέμπ στενά συνεργάστηκε με τους αντικαθεστωτικούς για την ανατροπή του Καντάφι στη Λιβύη σε συνεργασία με τις ΗΠΑ, τη Γαλλία και τη Βρετανία στη Συρία «για να φύγει ο Ασαντ».

Τον Σεπτέμβριο του 2013, έπειτα από μεταβατική κυβέρνηση με επικεφαλής τον Ντιονκουντά Τραορέ, ορκίστηκε πρόεδρος ο νικητής των προεδρικών εκλογών εκείνης της χρονιάς και πρώην πρωθυπουργός, Ιμπραϊμ Μπουμπακάρ Κεϊτά. Ο πρόεδρος Κεϊτά, δύο χρόνια μετά την επανεκλογή του, συνελήφθη από στασιαστές του στρατού μαζί με τον πρωθυπουργό του σε πραξικόπημα στις 18 Αυγούστου 2020. Την επομένη ανακοίνωσε την παραίτησή του και τη διάλυση της βουλής. Νέος αρχηγός κράτους ανέλαβε ο συνταγματάρχης Ασιμί Γκοϊτά, ο οποίος ορκίστηκε μεταβατικός αντιπρόεδρος, με μεταβατικό πρόεδρο τον Μπα Εντάου. Ο Εντάου ανατράπηκε με νέο πραξικόπημα τον Μάιο του 2021 και μεταβατικός πρόεδρος ανακηρύχθηκε ο Ασιμί Γκοϊτά.

Η διαπάλη στο Μάλι εκφράζει την κούρσα των ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών ανάμεσα στην Κίνα και τη Γαλλία, αλλά και άλλες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις (π.χ. Νότια Κορέα) που επιδιώκουν να πάρουν μερίδιο σε μια χώρα που είναι ο 3ος παραγωγός χρυσού στην Αφρική, και με πλούσια αποθέματα ουρανίου. Η Κίνα προ πολλού έχει συνάψει μεγάλες διακρατικές συμφωνίες με το Μάλι, για κατασκευή υποδομών σε αντάλλαγμα για την εκμετάλλευση πλουτοπαραγωγικών πηγών. Συμφέροντα έχει στην περιοχή και η Γερμανία που, όπως και στη Λιβύη που αν και καθυστερημένα, είχε μπει στο παιχνίδι με αποστολή αεροσκαφών με στόχο να διευρύνει την επιρροή της και να περιορίσει την αντίστοιχη παρέμβαση των γαλλικών μονοπωλίων.

Το βάθεμα της καπιταλιστικής κρίσης, η όξυνση των ανταγωνισμών ανάμεσα στους μονοπωλιακούς ομίλους για το μοίρασμα κρίσιμων πλουτοπαραγωγικών πηγών και ενεργειακών δρόμων κάνει αξεπέραστες τις αντιθέσεις που επιλύονται ανάμεσα στους καπιταλιστές με πολεμικά μέσα, όταν δεν μπορούν να επιλυθούν πια με πολιτικά.

Στην Αφρική, υπάρχουν πλούσια αποθέματα που μπορούν να δώσουν σε συνθήκες κρίσης προσωρινή αλλά και πιο μακροπρόθεσμη ανάσα στο κεφάλαιο. Δεν είναι τυχαίο ότι συγκρούσεις ντόμινο είχαν ξεσπάσει και στη γειτονική του Μάλι χώρα, την Αλγερία, η οποία αποτελεί χώρα – γέφυρα για το πέρασμα των ενεργειακών πηγών της Β. Αφρικής στην Ευρώπη μέσω Ιταλίας. Πυροδοτώντας εξελίξεις και σε άλλες χώρες της Β. Αφρικής που έμειναν γνωστές ως ‘Αραβική Ανοιξη’.

Μερίδιο στην αγορά επιδιώκουν, επίσης, ανάλογα με την οικονομική, πολιτική και στρατιωτική τους δύναμη και οι αστικές τάξεις των γειτονικών αφρικανικών χωρών. Π.χ. στο Μάλι η Οικονομική Κοινότητα των Κρατών της Δυτικής Αφρικής (ECOWAS) έχει ήδη εγκαταστήσει χιλιάδες στρατεύματα στη χώρα επιδιώκοντας να αναβαθμίσει το ρόλο και την επωφελή για τα συμφέροντά της σχέση με τη Γαλλία, τις ΗΠΑ κ.ά. Αντίστοιχα το Τσαντ, διαθέτει 2.000 στρατιώτες στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία, ενώ ρόλο επιδιώκει να παίξει και η Οικονομική Κοινότητα Χωρών Κεντρικής Αφρικής (ECCAS) που συμμετέχει κι αυτή με στρατεύματα κυρίως από την Γκαμπόν, τη Δημοκρατία του Κονγκό, ενώ ετοιμάζεται για ενισχύσεις και το Καμερούν.

Ο ρόλος αυτών των αφρικανικών ενώσεων και χωρών δεν έχει να κάνει μόνο με συμφωνίες για να πάρουν ένα κομμάτι της πίτας στο Μάλι, αλλά συνδέεται με τα συμφέροντα και επιδιώξεις τους να τροφοδοτηθούν με άμεσες ξένες επενδύσεις κεφαλαίων οι ίδιες οι χώρες τους από μεγάλους μονοπωλιακούς ομίλους, κάτι που θα ενισχύσει την αναπαραγωγή του κεφαλαίου σε αυτές τις χώρες και θα διευκολύνει την καπιταλιστική συσσώρευση κεφαλαίων.

Σε συνθήκες μονοπωλιακού καπιταλισμού στην Αφρική και παρά τη διατήρηση και κάποιων προκαπιταλιστικών υπολειμμάτων, κάθε αστική τάξη της περιοχής έχει τα δικά της σχέδια για αναβάθμισή της στο πλαίσιο της ανισόμετρης ανάπτυξης και ιμπεριαλιστικές συμμαχίες για την στήριξη-υλοποίησή τους.

Το Μάλι, η χώρα αυτή της Δυτικής Αφρικής, αποτελεί πεδίο ανταγωνισμού ισχυρών ιμπεριαλιστικών δυνάμεων – Γαλλίας, ΗΠΑ, ΕΕ, Κίνας κ.ά. – γιατί, αν και η φτώχεια θερίζει το λαό, είναι η τρίτη χώρα σε αποθέματα χρυσού στην Αφρική και διαθέτει σημαντικά αποθέματα ουρανίου στο βορρά, όπου «όλως τυχαίως» δραστηριοποιούνται γαλλικές πολυεθνικές, ενώ εκεί ενισχύθηκε και το τζιχαντιστικό κίνημα.

Η δράση των κινεζικών μονοπωλίων εδώ και πολλά χρόνια, στο Μάλι αλλά και πολλές άλλες χώρες της υποσαχάριας Αφρικής, με προγράμματα κατασκευής υποδομών, σε αντάλλαγμα για την εκμετάλλευση πλουτοπαραγωγικών πηγών, ανησυχεί ανταγωνιστές από την ΕΕ ή τις ΗΠΑ. Και βεβαίως μερίδιο στη μοιρασιά διεκδικούν και οι ντόπιες αστικές τάξεις, που ανταγωνίζονται και μεταξύ τους την ίδια ώρα που συγκροτούν διακρατικές ενώσεις όπως η Οικονομική Κοινότητα Δυτ. Αφρικής, η Αφρικανική Ενωση κ.λπ.

Η Αφρικανική Ενωση που αποτελεί τη συγχώνευση δύο οργανισμών της Αφρικανικής Οικονομικής Κοινότητας (ΑΟΚ) και του Οργανισμού Αφρικανικής Ενότητας (ΟΑΕ) έχει συγκροτηθεί από το 2001. Ανάλογες διακρατικές ιμπεριαλιστικές ενώσεις συγκροτήθηκαν και περιφερειακά στην Αφρική, αρχικά ως «ενώσεις οικονομικής συνεργασίας» που σήμερα έχουν βαθύνει την οικονομική πολιτική και στρατιωτική συνεργασία τους (όπως αυτές των χωρών της Κεντρικής Αφρικής, της Δυτικής Αφρικής). Η συγκρότηση τέτοιων διακρατικών ιμπεριαλιστικών ενώσεων μεταξύ των αφρικανικών χωρών για να υπερασπίσουν και να διευρύνουν τα συμφέροντα τους μέσα από σκληρό βέβαια ανταγωνισμό αποτελούν άλλη μια ατράνταχτη απόδειξη ότι δεν έχει καμιά βάση η θεωρία περί αφρικανικών χωρών – αποικιών σε συνθήκες μονοπωλιακού καπιταλισμού.

Μια ιμπεριαλιστική επέμβαση σε συνεργασία με τις εγχώριες αστικές τάξεις, και άλλες, όπως και της ελληνικής, η οποία σύμφωνα με δήλωση του εκπροσώπου του ελληνικού ΥΠΕΞ Αλ. Παπαϊωάννου τον Μάρτη του 2021, χαρακτήρισε την ζώνη του Σαχέλ, ‘περιοχή ιδιαίτερου ενδιαφέροντος’, σηματοδοτώντας την βαθύτερη εμπλοκή των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων με στρατιωτικό τμήμα δίπλα στα γαλλικά στρατεύματα που επιχειρούν στο Μάλι.

Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ

Ag

ΠΗΓΗ alt.gr