Παρασκευή 5 Νοεμβρίου 2021

Η σφαγή των Αλγερινών στο Παρίσι και ο αντιαποικιακός αγώνας του λαού της Αλγερίας

Δημήτρης Γρηγορόπουλος
1954, 1η Νοεμβρίου ● Έναρξη της Aλγερινής Επανάστασης.
1958 ● Σταδιακή κλιμάκωση
του πολέμου με εμπλοκή ενός εκατομμυρίου Γάλλων στρατιωτών.
1961, 8 Ιανουαρίου ● Πραγματοποιείται δημοψήφισμα. 75% των ψηφοφόρων υπέρ της πολιτικής
Ντε Γκολ για ανεξαρτησία της Αλγερίας.
1961, 17 Οκτωβρίου ● Άγρια σφαγή Αλγερινών διαδηλωτών
στο Παρίσι από την αστυνομία.
1961, 21 Απριλίου ● Αποτυχημένο κίνημα των στρατηγών Σαλάν
και Ζουό διευκολύνει τον Ντε Γκολ.
1962, 3 Ιουλίου ● Ανακηρύσσεται η ανεξαρτησία της Αλγερίας.
Συμπληρώθηκαν 60 χρόνια από την τραγική σφαγή πλήθους Αλγερινών στο Παρίσι, τον Οκτώβριο του 1961, από την γαλλική αστυνομία, που διοικούσε ο συνεργάτης των ναζί Μορίς Παπόν. Δεκάδες διαδηλωτές σκοτώθηκαν, πολλοί πνίγηκαν τραυματισμένοι στον Σηκουάνα, όπου τους έριξαν οι αστυνομικοί, με τον αριθμό των νεκρών να μην είναι επίσημα καταγεγραμμένος. Παρά την τρομερή καταστολή, η επανάσταση στην Αλγερία νίκησε. Ιδιαίτερα προβληματική η στάση του ΚΚ Γαλλίας, απόρροια της λογικής των λαϊκών μετώπων.

Στις 17 Οκτωβρίου συμπληρώθηκαν 60 χρόνια από την άγρια σφαγή πλήθους Αλγερινών διαδηλωτών από την αστυνομία του Παρισιού, με επικεφαλής τον περιώνυμο Mορίς Παπόν, που διετέλεσε διευθυντής της αστυνομίας στο Μπορντό στη διάρκεια της Γερμανικής κατοχής.

Ο ηρωικός αγώνας των Αλγερινών επαναστατών είχε πείσει τις γαλλικές κυβερνήσεις ότι δεν μπορούν να κερδίσουν τον πόλεμο. Γι’ αυτό, το 1961 άρχισαν διαπραγματεύσεις του γαλλικού κράτους με το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο (FLN). Στις διαπραγματεύσεις, όμως, κωλυσιεργούσαν τμήματα του αστικού κράτους, οι οργανώσεις των Γάλλων αποίκων και τρομοκρατικές ακροδεξιές οργανώσεις (ΟΑΣ). Αυτές οι αντιδράσεις οδήγησαν το FLN να επαναλάβει τις ένοπλες δράσεις του, ασκώντας πίεση για τη θετική έκβαση των διαπραγματεύσεων.

Παρότι η διαδήλωση της 10ης Οκτωβρίου στο Παρίσι ήταν ειρηνική, η αστυνομία εξαπέλυσε βάρβαρη επίθεση κατά των διαδηλωτών, με δολοφονικούς πυροβολισμούς κατά του πλήθους, ενώ στη γέφυρα Νεϊγί οι διαδηλωτές θα σπρωχτούν στον Σηκουάνα και θα πνιγούν. Η αγριότητα της αστυνομίας ήταν πρωτοφανής και σε μεγάλο βαθμό ήταν αποτέλεσμα ενός αισθήματος εκδίκησης, που είχε καλλιεργήσει τις προηγούμενες ημέρες η ίδια η ηγεσία της, που απαντώντας στις επιθέσεις του FLN σε βάρος αστυνομικών είχε δώσει τη γραμμή «για καθένα χτύπημα που δεχόμαστε, θα δίνουμε δέκα».

Αυτή η σφαγή δεν αποτελεί μία άτυχη εξαίρεση, αλλά εκφράζει την αδιάλλακτη στάση της γαλλικής αστικής τάξης και του κράτους της να αποδεχθεί την ανεξαρτησία της Αλγερίας, την οποία δεν θεωρούσε απλώς μία αποικία, αλλά επικράτεια της Γαλλίας.

Χαρακτηριστικά, όταν μετά τη λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου ξέσπασε το μεγάλο κύμα των αποικιακών αντιιμπεριαλιστικών αγώνων, η Αλγερία ξεχώρισε για την ανάπτυξη ισχυρού αντιαποικιακού κινήματος, με επικεφαλής το FLN. Οι προθέσεις της γαλλικής αστικής τάξης να διατηρήσει υπό την κυριαρχία της πάση θυσία τη μεγαλύτερη σε έκταση αποικία της στην Αφρική εκδηλώθηκαν αμέσως με την άγρια σφαγή διαδηλωτών στη Σετίφ, που πανηγύριζαν για τη λήξη του πολέμου και ζητούσαν να ανοίξει ο δρόμος για την ανεξαρτησία της Αλγερίας. «Λεπτομέρεια» που δεν πρέπει να ξεχνιέται: Η κυβέρνηση του 1945, η οποία οργάνωσε τη σφαγή της Σετίφ, περιλάμβανε στους κόλπους της σοσιαλιστές και κομμουνιστές υπουργούς…
Η Αλγερινή Επανάσταση και ο πόλεμος της ανεξαρτησίας σημάδεψε τη Γαλλική κοινωνία και όλες τις πτέρυγες της Αριστεράς. Έθεσε, επίσης συγκεκριμένα ερωτήματα στην επαναστατική Αριστερά της εποχής, και όχι μόνο. Τι σημαίνει αντιιμπεριαλισμός, με ποια ανάλυση του αντιιμπεριαλιστικού αγώνα συνδέονται οι δυνατότητες και τα καθήκοντα των επαναστάσεων; Ο αντιαποικιακός αντιιμπεριαλιστικός αγώνας στην Αλγερία αποτέλεσε ένα εργαστήριο επεξεργασίας εμπειριών και ιδεών, που και στη σημερινή πραγματικότητα, τηρουμένων των ιστορικών αναλογιών βέβαια, διατηρούν τη σημασία τους.


Το 1956 το ΚΚΓ ψήφισε τον νόμο για τις έκτακτες εξουσίες που στρέφονταν κατά της επανάστασης

Αποδείχτηκε ότι η στροφή των κομμουνιστικών κομμάτων στα λαϊκά μέτωπα και η συμμαχία με τμήμα της αστικής τάξης και κομμάτων της απέτρεψε όχι μόνον τον σοσιαλιστικό μετασχηματισμό, αλλά και την ανεξαρτησία των αποικιών, στην οποία αντιδρούσε αποφασιστικά η αστική τάξη. Η θεωρητική τεκμηρίωση ήταν βέβαια απαραίτητη, γι’ αυτό ο Μορίς Τορέζ, γενικός γραμματέας του ΚΚ Γαλλίας, εξήγησε σε ομιλία του στο Αλγέρι τον Μάρτη του 1939 ότι το «Αλγερινό έθνος είναι υπό διαμόρφωση και όχι κανονικό», οπότε η καλύτερη λύση θα ήταν η αυτονομία, η «αδελφική ένωση με την Δημοκρατική Γαλλία». Στις εκλογές του 1956 το σύνθημα του ΚΚΓ σχετικά με την Αλγερία ήταν «ειρήνη μέσω διαπραγματεύσεων». Αυτό δηλαδή που υποσχόταν και ο σοσιαλιστής Γκι Μολέ, που αναδείχθηκε πρωθυπουργός. Και όταν η κυβέρνησή του έφερε στην εθνοσυνέλευση το νόμο για τις έκτακτες εξουσίες που στρέφονταν κατά της Αλγερινής Επανάστασης, αλλά δυνητικά και εναντίον οποιουδήποτε επαναστατικού εγχειρήματος, περιέργως το ΚΚΓ τις ψήφισε. Όπως εξήγησε ο Tορέζ σε άρθρο του στην Ουμανιτέ (26 Μάρτη 1956), το κόμμα δεν θα θυσίαζε «το όλον για το μέρος», όπου το «όλον» ήταν η προσπάθεια αναβίωσης του αποτυχημένου λαϊκού μετώπου και το «μέρος» η ανεξαρτησία της Αλγερίας.

Η κλιμάκωση του πολέμου με συμμετοχή εκατοντάδων χιλιάδων Γάλλων στρατιωτών, χωρίς να λύνεται το πρόβλημα, οδηγεί το ΚΚΓ σε αλλαγή της στάσης του. Ο Τορέζ προτείνει πλέον ανεξαρτησία για την Αλγερία. Δικαιολογεί την αλλαγή θέσης με τη διαπίστωση ότι πλέον το Αλγερινό έθνος είχε ολοκληρώσει τη διαμόρφωσή του. Ωστόσο, αυτή η αλλαγή δεν εξάλειψε τις ταλαντεύσεις από τη γραμμή του ΚΚΓ. Έτσι, τον Οκτώβρη του 1957, όταν κάλεσε τον λαό σε ημέρα δράσης, το σύνθημα δεν ήταν «ανεξαρτησία για την Αλγερία» αλλά «ειρήνη για την Αλγερία».

Η Αλγερία μετά από σκληρούς αγώνες απέκτησε την ανεξαρτησία της τον Ιούλιο του 1962. Η κοινωνία που άρχισε να χτίζεται απ΄ τις νικήτριες επαναστατικές δυνάμεις έδειχνε προς μία σοσιαλιστική κατεύθυνση. Δεν αντέγραφε το πρότυπο των χωρών του υπαρκτού σοσιαλισμού, αλλά διακήρυσσε ότι θα υιοθετούσε ένα σοσιαλιστικό μοντέλο αυτοδιαχείρισης. Το σύστημα αυτό εγκαθιδρύθηκε με νόμο που ψηφίστηκε τον Μάρτη του 1963. Στους συντάκτες του νόμου και βασικούς συμβούλους του αλγερινού ηγέτη Μπεν Μπελά περιλαμβανόταν και ο Πάμπλο (Μιχάλης Ράπτης). Το πείραμα της αυτοδιαχείρισης προωθήθηκε από ένα αυθόρμητο κίνημα καταλήψεων το καλοκαίρι του 1962. Εκατομμύρια εκτάρια γης που άφησαν οι Γάλλοι άποικοι και 1.000 βιομηχανικές και εμπορικές επιχειρήσεις πέρασαν στα χέρια των εργατών και των εργατών γης. Το πείραμα όμως υπονομεύτηκε από την κρατική γραφειοκρατία, που διαμορφώθηκε απ’ την ηγεσία του FLN. Στον νόμο για την αυτοδιαχείριση υποτίθεται ότι τη διαχείριση αναλάμβανε το εργατικό συμβούλιο, η εξουσία όμως συγκεντρώθηκε, στην πραγματικότητα, στη μονοπρόσωπη αρχή του διευθυντή που εκπροσωπούσε στην επιχείρηση το κράτος. Η ιστορία επαναλήφθηκε…

ΠΗΓΗ ΠΡΙΝ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου